Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 9 saǵat buryn)
Ana tilim - ardaqtym
Ana tilim - ardaqtym
... Til – qaı ulttyń bolmasyn tarıhy men taǵdyry, tálimi men tárbıesiniń negizi, qatynas quraly.

Til bolmasa sóz bolmaıdy. Sóz bolmasa adamzattyń tirliginde mán - mańyz bolmaıtyny belgili.
Demek, tildiń, sózdiń orny erekshe. Mine, osy oraıda ana tilimiz jaıly tereń oılaný árqaısymyz úshin paryz. Jyl ótken saıyn ana tilimizdiń mártebesi ósip, abyroıy arta túsýde.

Til – halyqtyń jany. Tili qurysa, halyq ta jer betinen joǵalady. Adamzat tarıhynda kóptegen órkenıetti elderdiń óship ketýi aldymen tildi joǵaltýdan bastalǵanyn ǵylym dáleldep otyr. Búgingi Qazaq qoǵamyndaǵy máńgúrttiktiń basy da óz tilin tárk etýden týdy. Ana súti sińbegen, besik jyrynan nár almaǵan ulttyq qasıet tana sútimen kirmeıdi. Tili men dininen aıyrylǵan ondaı jan rýhanı kemtarlyǵyn, adamdyq bolmysyn túsinbeı, kóldeneń kók attynyń qoljaýlyǵyna aınalady. Ana tilimizdiń taǵdyry úshin kúreste halqymyz qam - qareketsiz bolǵan emes. Jıyrmasynshy jyldary til táýelsizdigin tý etip kótergen Álıhan, Ahmet, Mirjaqyp, Maǵjan, Muhtarlar, sekseninshi jyldardyń aıaǵynda bostandyqtyń lebi bilinisimen bastalǵan búkilhalyqtyq qozǵalys sonyń aıǵaǵy.

HH ǵasyrdyń uly jemisi – Qazaq halqy úshin Egemendiktiń kók týy jelbireýi. Ata - babalarymyz kóksegen, armandaǵan táýelsizdikke qol jetkizdik. Endigi maqsatymyz - ulttyq rýhty, túsken eńseni kóterý. Ulttyq minez, ulttyq namys, ana tili joq jerde – ult ta joq.

O, týǵan ana tilim! Tas bulaqtyń tunyǵy da sende, ana sútiniń juǵymy da sende, raıhan gúldiń jupary da sende, qyran qustyń janary da sende, nazdy sulýdyń náziktigi de sende, sahara dalanyń jazyqtyǵy da sende...

Halqymyzdyń asa baı rýhanı qazynasy – týǵan ana tilimiz. Ol – Qazaq tili.

Qazaq tili - óziniń dalasyndaı keń pishilgen jaıdary da jalpaq til. Qazaq sózi qashanda dalanyń qońyr jelindeı ańqyldap erkin esip turady. Qazaq tiliniń bıazy maqamy – dombyranyń kúmbir qaqqan sazyndaı. Asqan áýezdiligi – shyrqap salar ándeı. Týǵan til bizdiń birinshi baqytymyz, birinshi yrysymyz, biz sondyqtan “Ana tilimiz” deımiz. Qazaqtar “Ananyń tili” dep erekshe qurmetteıdi. Basqa tildi bilý - árıne, maqtanysh. Áıtse de óz ana tilin aıaq asty etýge bolmaıdy.
Ana tiliń – aryń bul,
Uıatyń bop tur bette.
Ózge tildiń bárin bil,
Óz tilińdi qurmette, – deıdi talantty aqyn Qadyr Myrza Álı aǵamyz.

Anamnyń tili – ardaqtym meniń. Adamnyń atasy, ákesi men sheshesi sensiń. Sen meniń kishkentaı kezimde ákem bolyp moınyńa otyrǵyzyp qýandyń, at ústinde aldyńa alyp, meni kókke sekirttiń. Jel bolyp kekilimnen sıpadyń.

Tilim, ana tilim meniń, adamzatymnyń tili, sen meniń anam bolǵan kezińde kókiregińe jabysyp, tósińnen aq sútińdi emdim. Sen meniń aǵam, inim, ápkem, qaryndasym, baýyrlarym bolǵan kezińde men seni odan ármen túsinip, uǵynǵym keldi. Adamzattyń Abaı men Maǵjan syndy asqar alyptaryn týǵyzǵan, ákeleri men analary bolǵan ultymyzdyń tiregi sensiń, týǵan tilim. Biraq, meniń terim “týǵan tilim” sen úshin ǵana tógilsin, meniń ómirim sen úshin ǵana órilsin! Olaı bolsa, ana tilimizdi aldymen ózimiz qurmetteıik, ardaqtaıyq! Sonda ǵana týǵan tilimizdiń týy bıikterde jelbirep turatyn bolady...

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama