InfoHub Logo

Avtor:
— Erte,​ erte,​ ertede,​ Jalqaýbek atty balaqaı ómir súripti. Ol jazý jazǵanda,​ áripterin qısyq-qyńyr etip jazady eken.​ Birde dápterdegi áripter túgel jınalyp,​ ózderin qalaı bolsa solaı jazyp,​ qor qylyp júrgen balany tártipke salýdy oılasypty. Jınalysty arqyraǵan «A»​ árpi bastapty.

A:
— Ýa,​ áripter!​ Myna Jalqaýbek bizdi qaradaı qorlap bitti ǵoı? Maǵan qarańdarshy?​ Bir aıaǵym uzyn,​ bir aıaǵym qysqa.​ Belim de qısyq býylǵan.​ Basym kekjıip,​
moınym qısaıyp tur!
Á:
— Sizdiń túrińiz táýir ǵoı «A» aǵa!​ Maǵan qarasańyzshy?​ Keıde shalqaıtyp qoısa,​ keıde eńkeıtip qoıady.​ Keıde teris qaratyp «6» sanyna uqsata salady.​ Muǵalim dápter teksere bastasa,​ qaltyrap qoıa berem.​ Taǵy da qyzyl syzyqpen bastyryp tastaı ma dep?!
B:
— Eeeı,​ daýysty dybystar!​ Maǵan qaraǵanda bastaryńyz ornynda ǵoı.​ Men baıǵusqa qarasańyzdarshy..?!​ Basym moınyma ilinip tur. Bir búıirim qabysyp,​ omyrtqama jabysyp tur. Beý,​ dúnıe-aı!​ Meni alyp ózgertip,​ ádemilep jazatyn oqýshy bar ma eken?
(Osy kezde sahnaǵa aqsańdaı basyp «N» árpi shyǵady.)
N:
— Sálem, qyryq bir baýyrym! Barmysyńdar!​ Myna Jalqaýbektiń dápterinen eshkimniń túrin tanyp,​ amandasa almaıtyn boldyq qoı?!​ Meni teris qarap turǵan «4» eken dep qalmańdar!​ Bir aıaǵy tizeden tómen joq «N» árpimin.​ (Kóz jasyn súrtip) Ómiri osylaı birde —​ aqsaq,​ birde — toqsaq,​ birde aıaqsyz,​ birde qolsyz júrip jatqan jaıym bar...​ (Jylap otyryp qalady.)
R:
— Eńirep otyrǵan «E» me desem,​ ózimizdiń úndi,​ daýyssyz «N» árpi eken ǵoı?! Aıaq-qoldy alyp tastaǵan eshnárse emes,​ joq nárseni jalǵap,​ arqańa aýyr júk arqalatyp qoıǵannan qıyny joq! Meni muǵalim únemi «f» árpimen shatastyryp,​ al oqýshylar «sańyraýqulaq» dep te jatady.​
J:
Jaraıdy,​ jaraıdy «R», jylaı berme «júk, júk»-dep.  Nardaı «N», sen de  nalyma..! Naǵyz oqýshyǵa jolyǵyp,  qol-aıaǵyń bútindeler.  Jarqyrap óńiń de kirer!
O:
Oıpyroı,​ osylaı oılanyp, oıǵa shomyp otyra beremiz be?​ Kóteriliske shyqpaımyz ba?
Q:
— Q-q-qalaı?​ Qaıtip qarsy shyǵamyz? Qarsy turar qaırat bar ma,  bizde?
M:
— Mmmm, mende bir oı bar! Osy qalpymyzben tobymyzdy buzbaı Jalqaýbekke baryp,  aqylǵa shaqyraıyq!  Eger tyńdamasa, mensinbese,  mobılograf shaqyrtyp,  Instagramǵa shyǵaıyq?!
Sh:
— Shshshaqyrsaq,  shaqyraıyq?!
J:
— Jalqaýbek! Janymyzǵa jaqynda! (aıqaılap shaqyrady)
Á:
— Áripterdiń áńgimesin tyńda! Ákireńdep,  álek bolma!
(Jalqaýbek sahnaǵa shyǵady.  Bir qolynda telefon.  Bir qolynda chýppa-chýps. Tańdana áripterge qarap,  aýzy ashylyp qalady.  Kózin jumyp,  basyn shaıqap, qaıta jan-jaǵyna qaraıdy.
Jalqaýbek:
— Mássaǵan!  Bul ne? Óńim be, túsim be? Mynalar qaıdan shyqty?
Ó:
— Óńiń, óńiń! Óńkeı múgedek áripterdi jazǵan óziń! Ókpeleme, óte qıyn jaǵdaıyń.  Qaıta jazyp,  jóndemeseń,  ókinersiń árdaıym!
Jalqaýbek:
— Qalaı jóndeımin?!
J:
— Jańa dápter al da,  jańadan jaz,  jalyqpaı!
Á:
— Ádemi bolsyn ár árip!
Q:
— Qısaıtpaı jaz,  qaqıtyp! Qalmasyn qulap,  quntıyp.  Qol-aıaǵy shuntıyp!
Sh:
— Shımaılama shatasyp! Qalmasyn sıa battasyp!
Jalqaýbek:
— Jaraıdy,  jaraıdy!  Ashýlanbańdarshy...!  Men senderdiń bulaı jınalatyndaryńdy bilgen joqpyn. Endi árqaısyńdy barynsha ádemi jazatyn bolamyn!
B:
— Baıaǵydan beri solaı jazýyń kerek edi?!  Endi biz mundaı qorlyqqa kónbeımiz!  Eger taǵy da súıkimsiz,  sıyqsyz etip jazsań,  biz senen ketemiz.  Ádemi jazatyn oqýshyǵa baryp,  sonymen ǵana dos bolyp ótemiz!
J:
— Já, já, Jaraıdy! Jamyramaı jobaǵa keleıik! Jalqaýbekke bir múmkindik bereıik?! Jaman jazýyn toqtatpasa,  jaqsy oqıtyn Jámılanyń úıine keteıik?!
D:
— Durys!  Dóp sóz! Qosylamyn!
Barlyq áripter birge hormen:
— Qosylamyz!
Jalqaýbek:
— Bir múmkindik bergenderińe raqmet! Meni keshirińdershi dostarym! Men sendersiz qalaı oqımyn? Qalaı jazamyn? Endi jalqaý bolmaımyn!  Qısyq-qyńyr jazbaımyn! Ýádem-ýáde!
Áripter:
— Kórermiz... (Bir-birden shyǵyp ketedi. Jalǵyz qalǵan Jalqaýbek, jalma-jan qolyna dápter alyp, ádemi jazýǵa kirisedi. Sosyn kórermenderge qarap):

— Balaqaılar,  sender men jasaǵan qatelikti qaıtalamańdar! Meniń esime bir naqyl sóz  túsip otyr.  «Kim bilimge kóńil qoımaıdy,  sol oıynǵa toımaıdy. Kimnen bilim qashady,  odan bári qashady!»- degen.  Sondyqtan bilimge jabysaıyq, dostar?!
(Sahnadan ketedi.)

Gúlmeken Qasenbaı

---