InfoHub Logo

Ata - ana balasymen baqytty
Balanyń bas ustazy – ata-ana. Ultymyzda «Uıada ne kórseń, ushqanda sony ilersiń» degen dana sóz bar. Ár otbasynda ata-ananyń orny bólek. Ata-anaǵa baladan artyq eshkim joq. «Bala - adamnyń baýyr eti» degen sóz bar. Sondyqtan qaı ata-ana bolmasyn balasynyń bilimdi, parasatty, mádenıetti, tártipti, ádepti bolýyn qadaǵalaıdy. «Bala – ómirdiń jalǵasy, kóz qýanyshy, shańyraq ıesi» dep urpaq tárbıesine kóp kóńil bilgen. Ata - ana – bala úshin eń birinshi úlgi tutar adam, ózin kóretin aınasy.

Bala tárbıesine qaǵıdalar.
1. Balany jas kezinen bastap syılap, qadir - qasıetin, ar - namysyn baǵalap, durys sóılesip, durys qatynasyn jasaǵan abzal.
2. Ádepsiz sóz, dóreki aıqaı - tárbıedegi jaman ádis. Bala oǵan úırenip ketedi nemese soǵan oraı dóreki jaýap beredi.
3. Eger óziń balany syılamaı turyp, odan ózińe iltıpat, qurmet kórsetýin talap etýdiń ózi uıat
4. Balanyń aıtaıyn degen ótinishin, aqyldasqysy kelgen máselesin ata - anasy tyńdap, aqyl - keńes berýi kerek.
5. Ata - ana otbasyndaǵy úlkenderdi syılap qurmettese, kishilerge qamqor bolsa, bala da sondaı bolýǵa umtylady.
Meıirimdilik – adamnyń bet álpetinen, is - áreketinen kórinip turatyn shynaıy qasıet. Sondyqtan kimde - kim basqa adamnyń aqyl - oıy, múlde tilegin durys sezinip, oǵan shamasy kelgenshe kómektesse, sol adamdy demep - jebese ol meırimdilikke jatady.

Qurmetti ata - analar, ustazdar, oqýshylar! Bala boıyndaǵy adamgershilik qasıetterdiń paıda bolýy ata - ana, ustaz, jaqsy qurbysynan ekeni sózsiz. Sondyqtan «Bala tárbıesi – bir óner, óner bolǵanda aýyr óner. Jeke bir ǵylym ıesi bolýdy tileıtin óner. Balany durys tárbıeleý úshin árkimniń óz tájirıbesi jetpeıdi. Basqa adamdardyń tájirıbesimen tanysý kerek» dep alǵash ardaqtysy Maǵjan Jumabaev aıtqan – bala tárbıesi barlyǵymyzdyń birlesken jumysymyzdyń nátıjesi. Bulardyń barlyǵy qoǵamǵa táýeldi.

«Meıirimdilikti anadan,
Ádeptilikti danadan úıren» deıdi halqymyz.
Bir birine qamqor, qaıyrymdy urpaq tárbıeleý jáne adamgershilikti mol asyl qasıetterdi boılaryna sińdirý bizdiń mindetimiz ekenin aıta kelip pikir almasý túrinde ótken ata - analar jınalysymdy tamamdaımyn.

Jas urpaq bizdiń ómirimizdiń tikeleı jalǵastyrýshy ǵana emes, elimizdiń tiregi, myzǵymas bolashaǵy. Adamzattyń ómirdegi eń qymbattysy, kóz qýanyshy – bala. Bala – derbes tulǵa. Onyń boıyndaǵy tabıǵı qasıetter, adamgershilik qundylyqtary otbasynda, mektepte, áleýmettik ortada nárlenedi. Balanyń bas ustazy – ata – anasy. Tárbıe úrdisiniń bir taraýy otbasymen jumys desek, otbasynan bastalatyn tárbıe mektep ómirinen jalǵasyn tabady. Qazaqtyń otbasynda ómirge kelgen ár bala es bilip, etek jyıǵansha, negizinen áke men ananyń tárbıesinde bolady. Búgingi maqsat - árbir bala túbegeıli bilimmen mádenıettiń negizderin bilý jáne olardyń jan - jaqty damýyna ata - ana, mektep jaǵdaı jasaýy kerek. Sondyqtan sizderge balalaryńyzdyń mektepten barlyq múmkindikterdi paıdalanyp bilim alý men tárbıe jumystaryna qatystyryp ózin - ózi basqaratyn azamat bolýyna at salysý qajet.

Bala tárbıesi otbasynan bastalady. Mektepke kelgennen keıin ol minez otbasynda qalyptasqan tárbıe odan ári jalǵasady. Bir táýliktiń ıaǵnı 24 saǵattyń 6 saǵaty mektepte, qalǵany tárbıe ordasy, únemi ata - ana bolyp qala beredi. Balanyń sabaqqa sanaly qarap ozat oqýshy bolyp ósýi, ol muǵalim men ata - ananyń birigip ósirgen jemis aǵashy, nemese ushqyr ushaq jasaýmen teń desem artyq emes. Durys óspegen jemis aǵashy, durys jemis bermese qýanýǵa bola ma? Bir bólshegi burys jasalǵan ushaqty ushyrǵannan ne paıda? Ol ózinde, ózgeni de mert etpeı me?

Sonymen árbir ata - ana óz balasynyń tárbıeli de, sanaly, mádenıetti, júrgen ortasynda súıkimdi bolý úshin aldymen tárbıeni ózinen bastaǵany jón, ıaǵnı oǵash qylyqtarmen balasyna úlgi - ónege kórsetpeýge tyrysqany jón.