Atanyń sózi - aqyldyń kózi
Atyraý oblysy, Qyzylqoǵa aýdany, Mıaly selosy
H. Dosmuhameduly atyndaǵy orta mekteptiń
«Beıneleý óneri jáne syzý» pániniń muǵalimi
Tókenova Jaınagúl
Maqsaty:
Bilimdilik: oqýshylardy sózdiń tórkinin túsinip, oryndy sóıleýge, óz oılaryn tolyq jetkize bilýge úıretý, izgilik negizderin boılaryna darytý
Damytýshylyq: sheshendik sózder, maqal-mátelderdi kóp bilý arqyly shákirtterdi adamgershilikke, ımandylyqqa, ádildikke tárbıeleý jáne bala leksıkasynyń qoryn odan ári molaıtý, maǵlumat arqyly rýhanı baılyǵyn, ushqyrlyǵy men oılaý qabileti damytý.
Tárbıelik: halqymyzdyń tálim-tárbıesi ananyń aq sútimen, áje ónegesimen, ata aqylymen beriletindigi, ulttyq qasıetimizdi balalardyń boıyna qalyptastyrý.
Túri: saıys - oıyn
Ádis-tásilderi: maqal-mátelderdi jatqa aıtý, baıandaý
Kórnekilikteri: kórneki jazylǵan naqyl sózder
Jospar:
1. 2 topqa bólý
2. Ádil qazylardy saılaý
Saıys baǵdarlamasy:
1. «Men atamnyń jalǵasymyn» Top basy ózin-ózi tanystyrý
2. «Asyldyń sózi-aqyldyń keńi» úı tapsyrmasy
3. «Eskirmeıtin esti sóz» maqal-mátel aıtysy
4. «Jaqsy degen nemene, jaman degen nemene?» óz oılaryn sarapqa salý
5. Qorytyndy.
Saıys kúı tartylyp baryp, bastalady.
Barysy:
1-júrgizýshi: Kóp jasaǵan qarıa -
Aqyly teńiz-darıa
Kóp ónege sózi bar,
Sózi-soqpaq, sózi-nár.
2-júrgizýshi: Ata salty ardaqty,
Árbir sózi salmaqty.
Sol sózderdi uqpasań,
Tistersiń bir kún barmaqty.
1-júrgizýshi: «Sóz atasy-sálem» degen emes pe?
2-júrgizýshi: Armysyzdar, qonaqtar!
1-júrgizýshi: Barmysyzdar, balalar!
2-júrgizýshi: «Atanyń sózi-aqyldyń kózi» atty saıysqa qosh keldińizder!
1-júrgizýshi: Búgin kóptegen ataly sózdermen, aqyldyń keni babalar ósıetimen tanysasyzdar.
2-júrgizýshi: Saıyskerlermen tanysaıyq!
1-júrgizýshi: «Aqyl» tobyn qarsy alaıyq!
2-júrgizýshi: «Dostyq» tobyn qarsy alaıyq!
1-júrgizýshi: Halqymyzdyń tálim-tárbıesi ananyń aq sútimen, áje ónegesimen, atalar aqylymen berilip, ózindik ulttyq qasıetimizdi qalyptastyrady.
2-júrgizýshi: Ádilqazylar alqasymen tanystyramyz.
1-júrgizýshi: Sáýleli sóz sóne me,
Orny bólek batanyń.
Bizge tálim, ónege-
Aq tileýi atanyń.
2-júrgizýshi: Saıyskerlerge bata berý úshin sahna tórine atamyz ben ájemizdi shaqyramyz.
Ata: Júırik tildi aqyn bol,
Jaqsylarǵa jaqyn bol.
Dostaryńmen tatý bol,
Dushpanyńa qatý bol. Áýmın!
Áje: Usaq bolma iri bol,
Óz ortańnyń gúli bol.
Ata-anańnyń kóziniń
Sónbeıtuǵyn nury bol! Áýmın!
1-júrgizýshi: Oıǵa toqy, narqyn sez,
Ata sózi-altyn sóz, degen osy.
2-júrgizýshi: «Men atamnyń jalǵasymyn» atty birinshi saıysymyzdy bastaımyz.
Ár toptyń belsendilerin tyńdap, ádil baǵasyn berý.
Ekinshi saıysymyz «Asyldyń sózi - aqyldyń keni» dep atalady. Ol-úıge berilgen tapsyrma. Sahnaǵa «Aqyl» tobyn shaqyramyz.
Olar «Dostyqty nyǵaıtatyn ne?» suraǵyna jaýap izdeý kerek.
- Dostyq pen joldastyqty yntymaq, birlik, teńdik, týystyq, baýyrmaldyq nyǵaıtady.
- Shyn dostyń aqyldyǵa tán ekendigi.
- Ómirde dos bolýdy oılasań «Sálemetsiz be, keshirińiz, rahmet, saý bolyńyz, sálem aıtyńyz, ruqsat pa» degendi úırený
- Sálemdesýdi bilgen keshire de biledi, keshire bilgen rahmet te aıta biledi.
- Jón sóz kóńilińdi ósiredi, jónsiz sóz ómirińdi óshiredi.
Sahnaǵa «Dostyq» tobyn shaqyramyz.
Olar «Adamǵa aqyl beretin kimder?» suraǵyna jaýap izdeý kerek.
- Adamǵa aqyl beretin ata-ana, ustaz, dosy
- Ata-ana aqylyn balasy men qyzyna aıtady, ustaz shákirtine aıtady.
- Adamǵa aqyl beretin –adal dos.
- Adal dos-aqylshyń, aqylshy dos-jaqynyń.
- Ana aqylshyń, áke qamqorshyń, aǵań qorǵaýshyń, iniń súıenishiń, qaryndasyń qanatyń
Ár toptyń mánerlep aıtqanyna, tolyq jaýabyna baǵa berý.
1-júrgizýshi: «Eskirmeıtin esti sóz» atty saıysymyzdy bastaımyz. Bul saıysta maqal-máteldi kezektesip aıtyp jarysý. Eki toptyń saıyskerleri birdeı qatysady.
2-júrgizýshi: Sheshendikten ne paıda,
Artynda sózi qalmasa.
Batyrlyqtan ne paıda,
Halqyń úshin qaırat qylmasa.
1-júrgizýshi: Týǵan soń adam bop
Bilimsizden jaman joq.
Ata sózin bilmeseń,
Jurt aıtady nadan dep.
1. Birlik túbi-tirlik.
2. Tórteý tatý bolsa alar, altaý ala bolsa aldyrar.
3. Syıǵa syı, syraǵa bal.
4. Syılap bergen sý satyp alǵan baldan artyq.
5. Alystan alty jasar bala kelse, alpystaǵy kisi sálem berer.
6. Qýys úıden qur shyqpa.
7. Sheshen sóz bastar, batyr qol bastar.
8. Kóp sóz-kúmis, az sóz - altyn.
9. Áke kórgen oq janar, sheshe kórgen ton pisher.
10. Ótkir til daryn, uzyn til jaýyń.
2-júrgizýshi: «Jaqsy degen nemene, jaman degen nemene?» atty saıysymyzdy bastaımyz. Ár toptyń saıyskerleri biriniń aıtqanyn ekinshisi jalǵastyrýy kerek.
1. Jaqsy bala qulaq sap, aıtqanyńdy uǵady.
2. Jaqsy bala, ol anyq istemeıdi shalalyq.
3. Erte turyp, betin jýyp, uıalmaı shyǵar taqtaǵa.
4. Tap-taza bop jýynyp, alady ol taranyp.
5. Sabaǵyna barady, kúndeligi dap-daıyn, ishi tolǵan baǵalar.
6. Anaý bala, qolyn qara, kir qojalaq qap-qara.
7. Tyrnaǵy ósken, shashy kópten alynbapty, uıataı.
8. Túske deıin jatady, sheshesimen urysyp.
9. Jaman bala qurysyp, óz-ózinen tyrysyp.
10. Úlkendi de syılaıdy, dostaryn ol jınaıdy.
1-júrgizýshi: Sabyr, saqtyq, oı, talap bolmaǵan jan,
Anyq tómen bolmaı ma haıýannan.
Ynsap, raqym, ar, uıat tabylmasa,
Ólgen artyq dúnıeni bylǵaǵannan.
2-júrgizýshi: Osy estigenderińizden ǵıbrat alyp, oı túıedi dep senemiz. Ádilqazylar ádil úkimin shyǵarǵansha, toptardyń upaı sanyn eseptep bolǵansha bir jaqsy án tyńdaıyq.
Án: «Áke týraly án»
1-júrgizýshi: Ósıetin atamnyń mura tutý bizge paryz -deı otyryp saıys qorytyndysyn aıtýǵa jáne marapattaýǵa kezekti ádilqazylar alqasyna bereıik.
2-júrgizýshi: Boılaryńda ot bar ekenin, júrekterińde shoq bar ekenin baıqadyq.
1-júrgizýshi: Kún nurly, ómirleriń syrly bolsyn deı otyryp, kelesi merekelik keshte kezdeskenshe shýaqty mol kúnder bolsyn.
H. Dosmuhameduly atyndaǵy orta mekteptiń
«Beıneleý óneri jáne syzý» pániniń muǵalimi
Tókenova Jaınagúl
Maqsaty:
Bilimdilik: oqýshylardy sózdiń tórkinin túsinip, oryndy sóıleýge, óz oılaryn tolyq jetkize bilýge úıretý, izgilik negizderin boılaryna darytý
Damytýshylyq: sheshendik sózder, maqal-mátelderdi kóp bilý arqyly shákirtterdi adamgershilikke, ımandylyqqa, ádildikke tárbıeleý jáne bala leksıkasynyń qoryn odan ári molaıtý, maǵlumat arqyly rýhanı baılyǵyn, ushqyrlyǵy men oılaý qabileti damytý.
Tárbıelik: halqymyzdyń tálim-tárbıesi ananyń aq sútimen, áje ónegesimen, ata aqylymen beriletindigi, ulttyq qasıetimizdi balalardyń boıyna qalyptastyrý.
Túri: saıys - oıyn
Ádis-tásilderi: maqal-mátelderdi jatqa aıtý, baıandaý
Kórnekilikteri: kórneki jazylǵan naqyl sózder
Jospar:
1. 2 topqa bólý
2. Ádil qazylardy saılaý
Saıys baǵdarlamasy:
1. «Men atamnyń jalǵasymyn» Top basy ózin-ózi tanystyrý
2. «Asyldyń sózi-aqyldyń keńi» úı tapsyrmasy
3. «Eskirmeıtin esti sóz» maqal-mátel aıtysy
4. «Jaqsy degen nemene, jaman degen nemene?» óz oılaryn sarapqa salý
5. Qorytyndy.
Saıys kúı tartylyp baryp, bastalady.
Barysy:
1-júrgizýshi: Kóp jasaǵan qarıa -
Aqyly teńiz-darıa
Kóp ónege sózi bar,
Sózi-soqpaq, sózi-nár.
2-júrgizýshi: Ata salty ardaqty,
Árbir sózi salmaqty.
Sol sózderdi uqpasań,
Tistersiń bir kún barmaqty.
1-júrgizýshi: «Sóz atasy-sálem» degen emes pe?
2-júrgizýshi: Armysyzdar, qonaqtar!
1-júrgizýshi: Barmysyzdar, balalar!
2-júrgizýshi: «Atanyń sózi-aqyldyń kózi» atty saıysqa qosh keldińizder!
1-júrgizýshi: Búgin kóptegen ataly sózdermen, aqyldyń keni babalar ósıetimen tanysasyzdar.
2-júrgizýshi: Saıyskerlermen tanysaıyq!
1-júrgizýshi: «Aqyl» tobyn qarsy alaıyq!
2-júrgizýshi: «Dostyq» tobyn qarsy alaıyq!
1-júrgizýshi: Halqymyzdyń tálim-tárbıesi ananyń aq sútimen, áje ónegesimen, atalar aqylymen berilip, ózindik ulttyq qasıetimizdi qalyptastyrady.
2-júrgizýshi: Ádilqazylar alqasymen tanystyramyz.
1-júrgizýshi: Sáýleli sóz sóne me,
Orny bólek batanyń.
Bizge tálim, ónege-
Aq tileýi atanyń.
2-júrgizýshi: Saıyskerlerge bata berý úshin sahna tórine atamyz ben ájemizdi shaqyramyz.
Ata: Júırik tildi aqyn bol,
Jaqsylarǵa jaqyn bol.
Dostaryńmen tatý bol,
Dushpanyńa qatý bol. Áýmın!
Áje: Usaq bolma iri bol,
Óz ortańnyń gúli bol.
Ata-anańnyń kóziniń
Sónbeıtuǵyn nury bol! Áýmın!
1-júrgizýshi: Oıǵa toqy, narqyn sez,
Ata sózi-altyn sóz, degen osy.
2-júrgizýshi: «Men atamnyń jalǵasymyn» atty birinshi saıysymyzdy bastaımyz.
Ár toptyń belsendilerin tyńdap, ádil baǵasyn berý.
Ekinshi saıysymyz «Asyldyń sózi - aqyldyń keni» dep atalady. Ol-úıge berilgen tapsyrma. Sahnaǵa «Aqyl» tobyn shaqyramyz.
Olar «Dostyqty nyǵaıtatyn ne?» suraǵyna jaýap izdeý kerek.
- Dostyq pen joldastyqty yntymaq, birlik, teńdik, týystyq, baýyrmaldyq nyǵaıtady.
- Shyn dostyń aqyldyǵa tán ekendigi.
- Ómirde dos bolýdy oılasań «Sálemetsiz be, keshirińiz, rahmet, saý bolyńyz, sálem aıtyńyz, ruqsat pa» degendi úırený
- Sálemdesýdi bilgen keshire de biledi, keshire bilgen rahmet te aıta biledi.
- Jón sóz kóńilińdi ósiredi, jónsiz sóz ómirińdi óshiredi.
Sahnaǵa «Dostyq» tobyn shaqyramyz.
Olar «Adamǵa aqyl beretin kimder?» suraǵyna jaýap izdeý kerek.
- Adamǵa aqyl beretin ata-ana, ustaz, dosy
- Ata-ana aqylyn balasy men qyzyna aıtady, ustaz shákirtine aıtady.
- Adamǵa aqyl beretin –adal dos.
- Adal dos-aqylshyń, aqylshy dos-jaqynyń.
- Ana aqylshyń, áke qamqorshyń, aǵań qorǵaýshyń, iniń súıenishiń, qaryndasyń qanatyń
Ár toptyń mánerlep aıtqanyna, tolyq jaýabyna baǵa berý.
1-júrgizýshi: «Eskirmeıtin esti sóz» atty saıysymyzdy bastaımyz. Bul saıysta maqal-máteldi kezektesip aıtyp jarysý. Eki toptyń saıyskerleri birdeı qatysady.
2-júrgizýshi: Sheshendikten ne paıda,
Artynda sózi qalmasa.
Batyrlyqtan ne paıda,
Halqyń úshin qaırat qylmasa.
1-júrgizýshi: Týǵan soń adam bop
Bilimsizden jaman joq.
Ata sózin bilmeseń,
Jurt aıtady nadan dep.
1. Birlik túbi-tirlik.
2. Tórteý tatý bolsa alar, altaý ala bolsa aldyrar.
3. Syıǵa syı, syraǵa bal.
4. Syılap bergen sý satyp alǵan baldan artyq.
5. Alystan alty jasar bala kelse, alpystaǵy kisi sálem berer.
6. Qýys úıden qur shyqpa.
7. Sheshen sóz bastar, batyr qol bastar.
8. Kóp sóz-kúmis, az sóz - altyn.
9. Áke kórgen oq janar, sheshe kórgen ton pisher.
10. Ótkir til daryn, uzyn til jaýyń.
2-júrgizýshi: «Jaqsy degen nemene, jaman degen nemene?» atty saıysymyzdy bastaımyz. Ár toptyń saıyskerleri biriniń aıtqanyn ekinshisi jalǵastyrýy kerek.
1. Jaqsy bala qulaq sap, aıtqanyńdy uǵady.
2. Jaqsy bala, ol anyq istemeıdi shalalyq.
3. Erte turyp, betin jýyp, uıalmaı shyǵar taqtaǵa.
4. Tap-taza bop jýynyp, alady ol taranyp.
5. Sabaǵyna barady, kúndeligi dap-daıyn, ishi tolǵan baǵalar.
6. Anaý bala, qolyn qara, kir qojalaq qap-qara.
7. Tyrnaǵy ósken, shashy kópten alynbapty, uıataı.
8. Túske deıin jatady, sheshesimen urysyp.
9. Jaman bala qurysyp, óz-ózinen tyrysyp.
10. Úlkendi de syılaıdy, dostaryn ol jınaıdy.
1-júrgizýshi: Sabyr, saqtyq, oı, talap bolmaǵan jan,
Anyq tómen bolmaı ma haıýannan.
Ynsap, raqym, ar, uıat tabylmasa,
Ólgen artyq dúnıeni bylǵaǵannan.
2-júrgizýshi: Osy estigenderińizden ǵıbrat alyp, oı túıedi dep senemiz. Ádilqazylar ádil úkimin shyǵarǵansha, toptardyń upaı sanyn eseptep bolǵansha bir jaqsy án tyńdaıyq.
Án: «Áke týraly án»
1-júrgizýshi: Ósıetin atamnyń mura tutý bizge paryz -deı otyryp saıys qorytyndysyn aıtýǵa jáne marapattaýǵa kezekti ádilqazylar alqasyna bereıik.
2-júrgizýshi: Boılaryńda ot bar ekenin, júrekterińde shoq bar ekenin baıqadyq.
1-júrgizýshi: Kún nurly, ómirleriń syrly bolsyn deı otyryp, kelesi merekelik keshte kezdeskenshe shýaqty mol kúnder bolsyn.
You Might Also Like
-
Sabaq taqyryby: A. Baıtursynov. «Men qalaı oqýǵa bardym? Eki balyqshy. Ata nasıhaty». [/b]
