InfoHub Logo

Qazaq tili páni boıynsha jyldyq kúntizbelik jospar, 8 synyp
Kúndelikti sabaq jospary, qazaq tili 8 synyp.
Taqyryptar:
26. Ataýly sóılem
27. Jaı sóılemniń túrlerine arnalǵan jattyǵý jumystary
28. Qurmalas sóılem
29. Salalas qurmalas sóılem
30. Salalas qurmalas sóılemniń túrleri

Sabaqtyń taqyryby: Ataýly sóılem
Sabaqtyń maqsaty: a) Bilimdilik: Tolymdy jáne tolymsyz sóılemderden alǵan teorıalyq bilimderin praktıkada qoldaný; aýyzsha, jazbasha taldaý jumystaryn júrgize otyryp, bilimderin bekitý.
á) damytýshylyq: oılaý qabiletterin, qıaldaryn damytý; oı qorytyp, naqty sheshim jasaýǵa úıretip, ózderine senimderin arttyrý.
b) tárbıelik: saýatty jazýǵa, uqyptylyqqa baýlý; toppen jumys jasap, bir - birin tyńdaı bilýge úıretý; sóıleý mádenıetterin qalyptastyrý.
Sabaqtyń túri: aralas sabaq
Sabaqtyń ádisi: jınaqtaý, taldaý, syn turǵysynan oılaý, satylaı keshendi taldaý, t. b.
Sabaqtyń kórnekiligi: plakat, kespe qaǵazdar, qosymsha materıaldar.
Pánaralyq baılanys: ádebıet, orys tili

Sabaqtyń barysy:
a) Uıymdastyrý kezeńi:
Oqýshylarmen amandasý, túgeldeý, oqý quraldaryn tekserý. Synyptyń tazalyǵyna kóńil bólý. Oqýshylardyń zeıinin sabaqqa aýdarý.

á) Úı tapsyrmasyn pysyqtaý:
Úıge berilgen tapsyrmany suraımyn. Oqýshylarǵa ótken sabaqty qalaı meńgergenin baıqaý úshin birneshe suraqtar qoıamyn

b) Jańa sabaqty túsindirý:
Keıbir jaı sóılemder is - oqıǵany baıandamaıdy, tek zattyń, qubylystyń, mezgildiń, mekenniń ataýyn ǵana bildiredi.
Dala. Egin dalasy. Egin dalasy raqat qushaǵynda. (Á. Á.)
Ataýly sóılemder arqyly berilip turǵan oıdy basqa sóılemnen bylaısha bildirýge bolady:
Mine, dala kórinedi. Bul – egin dalasy. Bul sóılemderde qubylys atalmaıdy, baıandalady.
İs - oqıǵanyń jaıynda baıandamaı, tek soǵan baılanysty jaǵdaıy (mezgil, meken, t. b.) atap kórsetetin jaı sóılemniń túrin ataýly sóılem deımiz.
Ataýly sóılem, negizinen, zat esimnen bolady. Toǵaı. Egin. Shalǵyn. Jabaǵydaı uıysqan qalyń kókten mashınanyń keıde jany ǵana kórinedi. (Ǵ. Must.)
Quramy jaǵynan ataýly sóılem jeke bir sózden de, eki nemese odan da kóp sózderdiń tirkesinen de bola beredi. Bala kúnim. Jer sireý qar. Yzbarlanyp aspannyń ajary bir kirmeıdi. (J. Aım.) Maǵynasy jaǵynan ataýly sóılem mezgildi, mekendi, jaǵdaıy jáne basqa da ár túrli zattyń atyn bildiredi. Qazan aıy. Túnergen kesh. Baıaý esken qońyr jel. Ólke boıyndaǵy qalyń tal men áredik qamys aqyryn qozǵalyp sybyrlaıdy. (S. Seıf.)

Jattyǵýmen jumys: 85 - jattyǵý. Berilgen sóılemderden ataýly sóılemderdi tabyńdar.
86 - jattyǵý. Mátinnen yńǵaıy kelgen sóılemderdi ataýly sóılem etip jazyńdar. Ataýly sóılemderdi bir sózden, sóz tirkesinen, kúrdeli sózderden jasańdar.
Taqtamen jumys: Taqtaǵa birneshe sóılemderge satylaı keshendi taldaý júrgizedi.
Bilimdi bekitý: Ótilgen taqyrypqa baılanysty birneshe suraqtar qoıamyn. Túsinbegen suraqtaryna jaýap beremin.
1. Jaqsyz sóılem qandaı joldarmen jasalady?
2. Jalań jáne jaıylma sóılemder qalaı jasalady?
3. Tolymdy jáne tolymsyz sóılem qalaı jasalady?
4. Ataýly sóılem degenimiz ne?
Baǵalaý: Úı tapsyrmasyn oryndap kelgenine jáne jańa sabaqqa yntaly qatysyp otyrǵandaryn baǵalaımyn.
Úıge tapsyrma: 87 - jattyǵý.



Tolyq nusqasyn qaraý