Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 kún buryn)
Aýǵannyń ot-jalyny
«Aýǵannyń ot - jalyny»
Keńes áskerleriniń Aýǵan jerinen shyǵarylǵanyna 35 jyl tolýyna arnalǵan kezdesý - kesh

Maqsaty:
Óz Otanyna sheksiz berilgen, patrıottyq rýhy joǵary, qaısar jaýynger aǵalar erligin úlgi etý;
Aýǵan soǵysynda opat bolǵan rýhyna taǵzym etýge, esimderin qasterleýge tárbıeleý.
Kórnekiligi: «Aýǵan soǵysyndaǵy batyrlar» álbomy, taqyryptyq kórme, ınteraktıvti taqtada kórsetiletin slaıdtar, derekti kınofılm, plakattar, sýretter.
Shaqyrylǵan qonaqtar: Aýǵan soǵys ardagerleri: Omarov M. A.,
Kýlahmetov A. A.

Kezdesý barysy
1 - Júrgizýshi
- Qaıyrly kún qurmetti de qymbatty kelgen qonaqtar, ustazdar men oqýshylar!
2 - Júrgizýshi
– Dobryı den, dorogıe gostı, ývajaemye ýchıtelá, ýchashıesá!
1 - Júrgizýshi
- 1979 jyly jeltoqsan aıynda Keńes úkimetiniń uıǵarýymen
Aýǵanystan jerine Keńes áskerlerin engizý týraly sheshim qabyldandy. Soǵys – zulymdyq. Jazyqsyz tógilgen qan. Tarıh jylnamasynan óziniń qaraly, náýbet jyldarymen oryn alǵan zulmattyń biri – Aýǵan soǵysy.
2 - Júrgizýshi
- Okolo 23 let nazad zakonchılas desátıletnáá voına v Afganıstane. V ýchebnıkah eshe ne opısany etı sobytıa, hotá onı sygralı sýshestvennýıý rol v ıstorıı stran byvshego SSSR. A znanıe ıstorıı neobhodımo, t. k. tot, kto ne znaet proshlogo, osýjden na povtorenıe proıdennyh chelovechestvom oshıbok.
1 - Júrgizýshi
Qurmetti qonaqtar, sol kezde qaterge bel býyp, batyrlyqpen qaısarlyqtyń úlgisin kórsetip, qaharmandyq tanytqan, ózderiniń Otan aldyndaǵy paryzyna adal bolǵan Aýǵan soǵys ardagerlerine arnalǵan kezdesý keshimizdi ashyq dep jarıalaımyz.
(Memlekettik Gımn oryndaý)
2 - Júrgizý
- Kak ızvestno, v rezýltate aprelskoı revolúsıı 1978 goda v Afganı - stane byl sozdan novyı nasıonalno - progresıvnyı stroı, ýstranen despo - tıchnyı shahskıı rejım, prıvlecheny shırokıe narodnye massy na storoný re - volúsıı, osýshestvlena zemelnaıa reforma, bolshoe kolıchestvo zemlı bylo prodano v ınteresah naroda.

1 - Júrgizýshi
Azamattyq alý, beıbit ómirge qol jetkizý qaı halyqqa da ońaı túspegen. Ótken árbir soǵys myńdaǵan, mıllıondaǵan adam shyǵynyn ákelip, qanshama memleketti kúıretýmen tarıhta tańba bolyp qaldy.
2 - Júrgizýsh
- Revolúsıonnye sobytıa v Afganıstane vstretılı ojestochennye so - protıvlenıa vneshnıh vragov. So storony Pakıstana, Iraka, Kıtaıa byla raz - vernýta nepreryvnaıa podryvnaıa deıatelnost V svoıý ochered, reaksıonnye ostatkı starogo rejıma razvernýlı borbý protıv revolúsıonnogo stroıa. Vse eto sozdalo ýgrozý lıkvıdasıı togo, chto prınesla afganskomý narodý ap - relskaıa revolúsıa. Novoe gosýdarstvo obratılos k pravıtelstvý byvshego SSSR s prosboı ob okazanıı polıtıcheskoı ı materıalnoı pomoshı, vklúchaıa voennýıý podderjký. I byvshıı Sovetskıı Soıýz okazal takýıý podderjký. 24 dekabrá 1979 goda bylo prınáto reshenıe o vvode voısk v Afganıstan. Voına v Afganıstane dlılas 9 let ı 10 mesásev.
1 oqýshy
Kabýl dalekıı ı bezjıznennaıa step
Propahlı dymom ot razryvov gorkıh,
Ty dolgo ne ývıdısh synoveı,
Spasaıýshıh drýgoı narod ot gorá.
My, Rodına, pokınýlı tebá,
Nam sovestpýt - dorogý ýkazala.
Idı ı vypolnáı svátoı prıkaz,
Chtob Rodına spokoıno zasypala.
1 - Júrgizýshi
- 10 jyl boıy baıtaq eldiń tynyshtyǵyn buzyp, bul dúnıeden beıhabar perishtedeı jany pák sábılerdiń shyrylyn shyńyrýǵa shym batyrǵan Aýǵanystandaǵy surapyl soǵys 9 jyl 10 aıǵa sozyldy.
- Jaý deımiz - aý, qoldan jasap jaýyndy, saıasattyń solaqaıy ýlandyrǵan tamyrdy, baýyryna baýyzdap baldaı ishken Keńestiń ol surapyldy, daýyldy zamany edi..
- Osyndaı aýyr amanat arqalap, ómir men ólim beldesken qandy shaıqasqa qatysyp, batyldyq pen erliktiń eren úlgisin kórsetken qaharman jerlesterimiz bizidiń ortamyzda. Búgingi keshke qatysýshy qonaqtarymyzben tanystyraıyq.

(Qonaqtardy tanystyrý, syılyq tapsyrý)
2 - oqýshy
- Armysyzdar, aýǵandyq jaýyngerler
Jyrym bar jaralanǵan, janyńdy emder.
Ólgenderdi jánnatta bolsyn jany,
Tirileriń myń jasa, dáýirleńder!
Erlik qylǵan aǵalarym, aspan asty, jer ústi,
Biz sándikke kımegenbiz dep shalbar menen bórikti
Otan ana aldyndaǵy óteımin dep boryshty,
Attandyńdar, atqardyńdar soǵysty.
3 - oqýshy
Vremá vybralo nas,
Zakrýtılo v Afganskoı metelı.
Nas pozvalı drýzá v groznyı chas -
My osobýıý formý nadelı.
I v ognı gornyh trýdnyh dorog,
Svoeı krovú krapılı pohody.
Ne zametılı v vıhre trevog,
Kak mınýty presýıýtsá v gody.
4 - oqýshy
- Jastyǵyńmen jaýǵa atyldyq oq bolyp.
Ándetetin keziń edi tós kerip,
Jaýdyń oǵy san músheńdi tórt bólip,
Keıbireýiń kettiń múlde joq bolyp
5 - oqýshy
Otan úshin oqqa tos keýdeńdi,
Erligińdi, órligińdi er kórdi.
Birge attanǵan baýyrlaryń jer jastandy, jerlendi
Jebeıdi olar árýaǵymen senderdi.
Analardyń kól bop aqqan kóz jasy,
Jetim - jesir taǵdyrlaryn oılashy.
Sol kúnderdi kórmesin bul halqymyz,
Eli úshin qurban bolǵan er basy.
2 - Júrgizýshi
- Afganskaıa voına dlılas 3. 341 den, a zavershenıem schıtaetsá ofısı - alnaıa data okonchanıa vyvoda ogranıchennogo kontıngenta - 15 fevralá 1989 go - da. O mýjestve ı geroızme voınov 40 – ı armıı, to estogranıchennogo kontın - genta sovetskıh voısk v Afganıstane, svıdetelstvýet takoı fakt: za gody slýjby v sostave ogranıchennogo kontıngenta bolee 200 tysách soldat, pra - porshıkov ı ofıserov nagrajdeny ordenamı ı medalámı, 72 voennoslýjashıh ýdostoeny vysokogo zvanıa Geroıa Sovetskogo Soıýza, 25 soldat ı ofıserov po - lýchılı eto zvanıe posmertno.
1 - júrgizýshi:
- Er qadirin nazaryn tasalaýdan
Qaı el taýypty?
Ia, Erlikti jasamaýdan
Baǵalamaý álde – qaıda qaýipti – dep Muhtar aǵamyz jyrlaǵandaı, elimizdiń qaısarly qaharmandaryn umytpaýymyz kerek.

Statısıka
- Aýǵan jerine 23. 000 jerlesterimiz attanyp, boryshyn atqardy.
- 761 jaýyngerimiz qaza taýyp, qazaq jerine jerlendi.
- 26 jaýynger iz – tússiz joǵalǵan.
- 1000 adamnan astam ınvalıd múgedekke shalyndy.
- 1000 jaýyngerden astam óz jerine oralyp, alǵan túrli jaraqattarynyń kesirinen aýyryp qaza boldy.

1 - Júrgizýshi
- Osy aýǵan soǵysynda batyrlyq pen erlik kúıimen 70 - i qaza bolǵan. Jambyldyqtardyń arasynda 2 Talas jerlesterimiz bar. Bıtıbaev Búrkitbaı Ábdiuly 1963 jyly týylǵan jáne Qarataýlyq Mýsaev Qanat Jaqsylyquly 1962 jyly týylǵan.
Eske alyp qurmetteımiz,
Qurbandardyń rýhyn.
Qabirleri nurǵa tolsyn,
Sýyq kórde jylynsyn.
Esil erler eskertkishke
Aınalsań da biz úshin
Máńgi baqı tirisińder, tirisiń!
2 - Júrgizýshi
- Nashı serdsa napolnáútsá neıstrebımoı pechalú ot ýtraty voınov, gordostú za teh, kto s chestú ıspolnıl voınskıı dolg na afganskoı chýjbıne.
- Pochtım mınýtoı molchanıa památ voınov, pavshıh na etoı voıne. / Na slaıde fotografıı pogıbshıh voınov /
6 - oqýshy
S fotografıı smotrıt parnıshka:
Vzglád ýstalyı, sereznyı takoı.
V smert ne verıtsá - molod on slıshkom,
No ýj vypılı za ýpokoı.
Mej dvýh dat – nebolshoı promejýtok,
Ne ýspel nakopıt on godkov.
Ego net
I stanovıtsá jýtko,
Pýstota.
Bresh skvoz sotnı vekov...
A s jıvymı ostanýtsá snımkı –
Sotnı kopıı s ýlybok ız glaz,
I v zemle opalónnye sınkı,
Da sýrovostpravdıvyh glaz.
7 - oqýshy
Pýstne vse geroı
Te, kto pogıblı,-
Pavshım vechnaıa slava!
Vechnaıa slava!
Vspomnım vseh poımenno,
Gorem vspomnım svoım...
Eto nado ne mertvym!
Eto nado jıvym.
8 - oqýshy
- Kononenko K.: «Ia byl ý materı odın».
Ia byl ý materı odın,
A ý sosedeı bylo dvoe.
Odın s voıny prıshól geroem,
Drýgogo v sınke prıvezlı.
I kto vınoven v toı bede?
Chto mat do sroka posedela.
Chto, v obshem, nıkomý net dela,
Kak ıa pogıb, zachem ı gde.
Ia chestno vypolnıl svoı dolg.
I ıa ne prátalsá za spıny,
Jızn, ne dojıv do seredıny,
Hotá, ıa tochno znaıý, mog!
Ia mog lúbıt, ı byt lúbım.
Hodıt v kıno, vstrechat rassvety.
No jızn, kak pesná, ne dopeta,
I hod sýdby neýmolım.
Kak holodna chýjaıa noch.
Kak znoen den v chýjoı dolıne.
Sgorelı zajıvo v mashıne.
Nam ne moglı nıchem pomoch.
I razdavalı ordena,
No mnogo l tolký ot jeleza?
Kogda vam vmesto nog protezy
V nagradý Rodına dala?
Ia byl ý materı odın.
I ýmırat mne ne hotelos…
1 - Júrgizýshi:
- Óter jyldap, aýqyt taǵy alystap
Taǵdyr talaı taýqymetin tabystar.
Ózderińdi jyrlap óter urpaǵyń
Aýǵandaǵy azap shekken arystar - dep aqyn jyrlaǵandaı, ómir toqtamady, erlik ólmedi, zamandarǵa jalǵasa berdi. Buǵan dálel búgingi orta - myzda júrgen aýǵandyq jaýyngerlerimiz, beıbit ómirdegi jarqyn isteri, qoǵamdyq jumystarǵa belsendilikteri, túrli kásipti ıgerýdegi eren eńbekteri.

Sóz kezegin aýǵan soǵysynyń ardageri Omarov M. A. beriledi.
1.- Júrgizýshi
«Erlik - jan dúnıeniń uly qasıeti» degen eken bir dana qarıa. Ómiriniń ólsheýli bir bóligi, jaýqazyn jastyq shaǵynyń súbeli úlesin oq pen ot astynda ótkizip, taǵdyrdyń jaýyzymen elge aman – saý oralyp, týǵan jerimen qaýyshqan maıdanger aǵalarymyzben kezdesip, búgingideı suhbat júrgizip, estelikterin tyńdaý – biz úshin bir ǵanıbet. Qurmetti aǵalar, esten ketpes estelikterden úzindi aıta otyrsańyzdar.

Aýǵan soǵys ardagerleriniń áńgimesin tyńdaý, suraqtar qoıý, pikir - almasý.
9 oqýshy
Ýje davno zakonchılas voına,
Letıt neýmolımo vremá bystro,
No do sıh por geroev ımena
Chekanát na granıtnyh obelıskah.
10 oqýshy
Nam ýje ne poıt etý jarkýıý zemlú Afgana
Aloı krovú svoeı, býdto netý deshevle seny.
Drýg po letnemý polú shagaet pohodkoıý pánoı -
On segodná ne pán – on ýstal ot nelepoı voıny.
Vse ýstalı: «vertýshkı», «grachı», «beteery» ı lúdı,
Daje gory ýstalı, a vechnym kazalsá ıh son!
Ostyvaıýt stvoly zachehlennyh k otpravke orýdıı,
I lejıt na ladonı poslednıı, ýje bespoleznyı patron.
11 oqýshy
Men qazaqpyn, ulanymyn elimniń,
Men qazaqpyn, tiregimin jerimniń.
Ulanymyn týyn kókke kótergen,
Bolashaqqa alǵa bastap jeteler.
Qıyndyǵyn qazaǵymnyń ár - qashan
Qaıyspaıtyn qara nardaı kóterer.
1 júrgizýshi:
Endigi, ósip kele jatqan táýelsizdik eldiń bolashaq jaýyngerlerine shaqyrýshynyń tirkeý týraly kúálikterin tapsyrýǵa ruqsat etińizder. /Vrýchenıe prıpısnyh svıdetelstv ıýnosham - doprızyvnıkam/
12 oqýshy
Qazaq jeri – qonaq jaı tórdiń jeri,
Qazaq eli - Qas saqtaı erdiń eli
Eli kedeı bolmaǵan – jeri baıtaq,
Eli erdeı, Babyrdaı sherlek eli.
Azat búgin, baılyqqa tunǵan jerim
Azat búgin, el joǵyn qýǵan eri.
Ádilet pen bılikke janyn qıyp,
Ádil ótken bılerdiń týǵan jeri.

(Hormen birge barlyq qatysýshylar «Atameken» ánin oryndaýda.)
1 júrgizýshi:
Aýǵanstannan Keńes áskerleriniń shyǵarylǵanyna 35 jyl ótse de, sol kezdegi jaýyngerler búgingi beıbit ómirdiń eńbekkerleri soǵys jarasynan aıyǵa almaı keledi. Búgin ózimizben birge syr eliniń kósegesin kóterýge atsalysyp júrgen aýǵandyq ardagerler jaýyngerlerdi qadirlep - qurmetteý – bizdiń boryshymyz deı otyryp, kelgen qonaqtarǵa alǵysymyzdy aıtamyz.

Qurmetti qonaqtar! Beıbit ómirdiń baǵa jetpes baqytty kúnderinde amandyqpen dıdarlasaıyq!

Jambyl oblysy, Qarataý qalasy,
Qarataý tehnologıa, bilim jáne bıznes koleji,
Alǵashqy áskerı daıyndyq oqytýshysy,
Týmenbaev Daýren Kydyrbekovıch

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama