InfoHub Logo

Birimjanov Ahmet Qorǵanbekuly 1871 - 1927 jyldary ómir súrgen alashorda úkimetiniń múshesi, Shaqshaq Jánibektiń urpaǵy. Alashorda qozǵalysyna belsene qatysqan eki Ahmettiń bolǵany tarıhtan belgili. Olardyń birinshisi - aǵartýshy Ahmet Baıtursynov, ekinshisi - zańger Ahmet Birimjanov.

Ahmet Birimjanov 1891j. Orynbor erler gımnazıasyn kúmis medalmen, 1899j. Qazan ýnıversıtetiniń zań fakúltetin altyn medalmen bitirgen. Sol jyldan bastap Orynbor jáne Troısk okrýgtik, Aqtóbe, Torǵaı, Buzylyq ýezik sottarynda zań qyzmetkeri bolyp jumys istegen. 1906 - 1907j. Reseıdiń İ jáne İİ Memlekettik dýmalaryna Torǵaı oblysy qazaqtarynyń atynan depýtat bolyp saılanady. Dýmada ol musylman fraksıasynyń belsendi múshesi bolady. Birimjanov ult aımaqtary men qazaq halqyn agrarlyq komısıaǵa engizý týraly másele qoıǵan. İİ Dýmada qazaqtyń jerine baılanysty naqty máseleler kóterip, musylman fraksıasynyń qatysýymen agrarlyq zań jobasyn daıarlaýǵa qatysqan. 1917jyldyń kókteminen Ýaqytsha ókimettiń Qostanaı ýezik komısary boldy. 2 - shi Jalpyqazaq sezinde Alashordanyń Ult Keńesiniń quramyna saılandy. Sol jyly 2 - 8 sáýirde Orynborda ótken qazaqtardyń birinshi Torǵaı oblystyq seziniń delegaty; 20 - 25 maýsymda Aqtóbede ótken qazaqtardyń sezine delegat bolyp saılandy. 1917j. jeltoqsanda «Alash» partıasynyń Torǵaı oblysy komıtetiniń 14 múshesiniń biri boldy. Alashorda úkimeti músheleriniń Ýfada ótken keńesine qatysyp, Alashorda Ádilet mınıstri bolǵan. 1918 - 1920j. Semeıde zań keńesshisi, 1920 - 1926j. Orynbor men Qyzylordada Qazaq AKSR - i isterinde, Joǵarǵy Sot Tóralqasynda keńesshi, alqa múshesi, bólim meńgerýshisi bolyp qyzmet atqarady.

Ahmet Qorǵanbekuly Birimjanov 1927 jyly 5 qańtarda Lenıngradta aýyr naýqastan qaıtys bolyp, súıegi sondaǵy Volkov qorymynyń musylman bóliginde jerlendi. Birimjanovty sońǵy saparǵa shyǵaryp salýǵa Á. Bókeıhanov, Á. Seıdalın bastaǵan Alash qaıratkerleri men birge sol kezde Moskva men Lenıngrad qalasynda oqyp jatqan balasy Batyrbek Ahmetuly
Birimjanov, M. Áýezov, Á. Marǵulan qatysty. Ahmet Qorǵanbekulynyń ómir deregin aqyn H. Musabaevtyń Ahmet Birimjanovqa arnaǵan myna bir jyr joldarymen aıaqtaımyn:
... Azattyqtyń jolynda kúıip janyp,
Otqa túsip, órtke enip kıip - jaryp.
Tótep berip tozaqqa tirliktegi,
Ótti barlyq bahadúr Birimjanov!!!
Bolashaqqa jetedi - aqyn Daty,
Ǵasyrlarǵa ketedi – ǵalym haty.
Qatarynan bir emes, birneshe ret,
Boldy Ahmet dýmanyń depýtaty.
Óz halqynyń aıaýly uly bolǵan,
Tuńǵysh zańger – joǵary bilim alǵan.
Ekinshi Ahań atanyp zamanynda,
Tarıhynda Alashtyń aty qalǵan.
... Baqytty bop erekshe týmaǵansyn,
Dańq qusy - basyna qonbaǵansyn.
Amal qansha, áýleti Birimjannyń,
Áli alǵan joq óziniń zor baǵasyn!!...

BQO, Aqjaıyq aýdany
Tináli negizgi jalpy bilim beretin mektebi
9 - synyp oqýshysy Sarsenǵalıev Dýman
Pán muǵalimi: tarıh páni muǵalimi B. Z. Bısembaeva