Babalar erligi – urpaqqa ónege
BABALAR ERLİGİ – URPAQQA ÓNEGE
Jospary:
İ. Kirispe. Azattyq – babalar amanaty.
İİ. Negizgi bólim. Babalar erligi – urpaqqa ónege.
1. Otansúıgishtik rýh – qasıetti tirek.
2. Erkin eldiń erteńi – taǵylymdy tulǵa.
İİİ. Qorytyndy: Ulttyń ortaq urany: Otan, táýelsizdik, turaqty damý
San ǵasyrlyq tarıhymyzda maqtan tutar, búgingimiz ben keleshegimiz úshin ǵıbrat alar oqıǵalar men el taǵdyryn óz taǵdyrynan bıik qoıǵan, ultynyń tutastyǵyn, jeriniń bútindigin murat etken qazaq batyrlary, Otan aldyndaǵy adal qyzmetinen úlgi alar uly tulǵalar az bolmaǵan. Sonaý ǵasyrlar qoınaýynyń qatpar - qatpar belesinen baıqasaq, ejelden - aq rý - taıpalarymyzdyń óz jerin esh jaýǵa bastyrmaı, shybyn janyn shúberekke túıip, qasyq qany qalǵansha kúresken jaýyngerlik isteri bizge amanat bolyp jetken.
Qazaq halqynyń tarıhyna kóz jibersek, sonaý Kúltegin, Bilge qaǵan, Tonykókten bastap jerin, elin, tilin, dilin qorǵaýdaǵy óshpes erlikterge toly. Besik jyrynan bastalatyn erlikke baýlý dástúrleri túrki halqyna tán negizgi yrymdar. Halqymyzdyń boıyndaǵy otansúıgishtik qundylyqtardy urpaqtan - urpaqqa berilip otyrǵan zańdylyq turǵysynan da qaraýǵa bolady. Buǵan dálel kóne túrki zamanynan bastaý alǵan patrıottyq qundylyq Kúltegin jazbalarynda bylaı dep sýretteledi: “Elteris qaǵannyń alǵyrlyǵy, eline degen súıispenshiligi Kúlteginniń qanyna ana sútimen sińdi” – degen kóne jazý qazaq halqynyń boıyndaǵy ulttyq patrıotızm sezimderi búgin ǵana paıda bolǵan joq, ol ejelden - aq týyndap, damyp kele jatqan qasıet deýge bolatyndyǵyn kórsetedi. Kúltegin jazbasynda taǵy da mynadaı jyr joldaryn kezdestirýge bolady:
Kedeı halyqty baı qyldym,
Az halyqty kóp qyldym…
Túrki ıeliginen
aıyrylǵan halyqty
Ata - baba mekenine ornatty… - delingen edi.
Bul jazbadan patrıotızmniń – ata - baba mekenine ıe bolyp otyrý jolynda jan aıamaý, dil birligin qorǵaý, jıǵanyn halyqtan aıamaý ekendigin ańǵarýǵa bolady. Jońǵar sıaqty alyp ımperıamen alysýǵa, Reseı patshalyǵynyń zeńbiregine jalań qylyshpen qarsy shabýǵa jetelegen de osy Otanyna degen súıispenshiliktiń, patrıotızmniń qýatty kúshi.
Jospary:
İ. Kirispe. Azattyq – babalar amanaty.
İİ. Negizgi bólim. Babalar erligi – urpaqqa ónege.
1. Otansúıgishtik rýh – qasıetti tirek.
2. Erkin eldiń erteńi – taǵylymdy tulǵa.
İİİ. Qorytyndy: Ulttyń ortaq urany: Otan, táýelsizdik, turaqty damý
San ǵasyrlyq tarıhymyzda maqtan tutar, búgingimiz ben keleshegimiz úshin ǵıbrat alar oqıǵalar men el taǵdyryn óz taǵdyrynan bıik qoıǵan, ultynyń tutastyǵyn, jeriniń bútindigin murat etken qazaq batyrlary, Otan aldyndaǵy adal qyzmetinen úlgi alar uly tulǵalar az bolmaǵan. Sonaý ǵasyrlar qoınaýynyń qatpar - qatpar belesinen baıqasaq, ejelden - aq rý - taıpalarymyzdyń óz jerin esh jaýǵa bastyrmaı, shybyn janyn shúberekke túıip, qasyq qany qalǵansha kúresken jaýyngerlik isteri bizge amanat bolyp jetken.
Qazaq halqynyń tarıhyna kóz jibersek, sonaý Kúltegin, Bilge qaǵan, Tonykókten bastap jerin, elin, tilin, dilin qorǵaýdaǵy óshpes erlikterge toly. Besik jyrynan bastalatyn erlikke baýlý dástúrleri túrki halqyna tán negizgi yrymdar. Halqymyzdyń boıyndaǵy otansúıgishtik qundylyqtardy urpaqtan - urpaqqa berilip otyrǵan zańdylyq turǵysynan da qaraýǵa bolady. Buǵan dálel kóne túrki zamanynan bastaý alǵan patrıottyq qundylyq Kúltegin jazbalarynda bylaı dep sýretteledi: “Elteris qaǵannyń alǵyrlyǵy, eline degen súıispenshiligi Kúlteginniń qanyna ana sútimen sińdi” – degen kóne jazý qazaq halqynyń boıyndaǵy ulttyq patrıotızm sezimderi búgin ǵana paıda bolǵan joq, ol ejelden - aq týyndap, damyp kele jatqan qasıet deýge bolatyndyǵyn kórsetedi. Kúltegin jazbasynda taǵy da mynadaı jyr joldaryn kezdestirýge bolady:
Kedeı halyqty baı qyldym,
Az halyqty kóp qyldym…
Túrki ıeliginen
aıyrylǵan halyqty
Ata - baba mekenine ornatty… - delingen edi.
Bul jazbadan patrıotızmniń – ata - baba mekenine ıe bolyp otyrý jolynda jan aıamaý, dil birligin qorǵaý, jıǵanyn halyqtan aıamaý ekendigin ańǵarýǵa bolady. Jońǵar sıaqty alyp ımperıamen alysýǵa, Reseı patshalyǵynyń zeńbiregine jalań qylyshpen qarsy shabýǵa jetelegen de osy Otanyna degen súıispenshiliktiń, patrıotızmniń qýatty kúshi.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
-
SABAQTYŃ TAQYRYBY: Eýrazıa materıginiń halqy jáne elderi
