Bala tárbıesindegi ata - ananyń róli
Taqyryby: «Bala tárbıesindegi ata – ananyń róli»
Maqsaty: qazirgi kezdegi balanyń damýyna, jeke tulǵa bolyp qalyptasýyna ata - ana tárbıesiniń ádis - tásilderin jetildire otyryp, qarym – qatynas ornatý jáne ulttyq sanany boıyna sińirý. Ata - analardyń balabaqshamen, tárbıeshimen tyǵyz baılanysyn arttyrý. Balalarmen birge meıirimdilikke, ustamdylyqqa tárbıeleýdiń joldaryn kórsetý. Bala tárbıeleý sapasynyń az da bolsa joǵarlaýyna yqpal etý.
Ádisteri: pikir almasý, suraq - jaýap, saýalnama, psıhologıalyq jattyǵýlar.
Trenıń baǵdarlamasy:
1. «Tanysý» jattyǵýy.
2. Topqa bólý.
3. Oı jınaqtaý.
4. «Januıa oıyny» sergitý jattyǵýy.
5. Sıtýasıalyq suraqtar.
6. Test «Bala tárbıesi».
7. «Ashyq aıtsam..» anketasy.
8. Qorytyndy.
Sálemetsizder me, qurmetti ata - analar! Búgingi bizdiń «Bala tárbıesindegi ata - ana roli» atty trenıń – sabaǵymyzǵa qosh keldińizder!
1. Tanysý jattyǵýy.
Ata - analar sheńber boıymen turyp, árqaısysy óziniń esimine syn esim qosyp jáne óz boıyndaǵy úsh qasıetin kezekpen aıtyp shyǵady. Ómirlik ustanymyn da aıtady. Talqylaý: Qandaı áser aldyńyzdar? Ne qıyndyq keltirdi?
2. Topqa bólý.
Ata - analar sol turǵan kúıinde túrli tústi gúlderdi tańdaıdy. Túster boıynsha top quryp, ústelderge jaıǵasyp otyrady.
3. Oı jınaqtaý.
Eki topqa taqyryp beriledi. Ata – analar sol boıynsha óz oılaryn ortaǵa salady.
1 top. Balalardy teris áreketteri úshin jazalaýdyń túrleri.
2 top. Bala úshin tárbıeshi men ata - ana arasynda qandaı baılanys bolýy kerek?
4. «Januıa oıyny»sergitý jattyǵýy:
1. Balańyzdyń týǵan kúni?
2. Tárbıeshisiniń tolyq aty - jóni?
3. Balańyz qandaı ólshemdi aıaq kıim kıedi?
4. Balańyzdyń súıikti asy qandaı?
5. Balańyz qandaı tústi jaqsy kóredi?
6. Balańyz sporttyń qandaı túrin jaqsy kóredi?
7. Balańyzdy erkeletip qandaı sózder aıtasyz?
8. Balańyzǵa ashýlanǵanda, eń aldymen aýyzyńyzǵa qandaı sóz túsedi?
9. Balańyzdyń eń jaqyn dosy kim?
Ata - analar ortaǵa shyǵyp, berilgen suraqtarǵa tez jaýap beredi.
5. Sıtýasıalyq suraqtar.
Ata - analar ústel ústinen úlestirmeli qaǵazdardy bólip alyp, suraqtarǵa jaýap beredi.
1. Balańyzdyń óneri, qandaı da bir iske qyzyǵýshylyǵy, beıimdiligi baıqalsa, ne ister edińiz?
2. Balamen sóılese bilý de úlken óner, Mysaly: tún nege qarańǵy, kún qaıda ketti, ushaq qalaı ushady,..... degen sıaqty taýsylmaıtyn saýaldar kóp. Sizdiń balańyz da sondaı saýaldardy kóp qoıatyn bolsa, jaýap berýge tyrysasyz ba, álde eleýsiz qaldyrasyz ba?
3. Sizge balabaqshadaǵy tárbıeshiden «Sizdiń balańyz basqa balalardy urady» degen birneshe shaǵym aıtylady. Taǵy kórshi ata - analardan da «Bizdiń balany urdy» degen sóz estýge týra keledi deıik. Ne isteısiz? Balańyzdy qalaı tárbıeleısiz?
4. Keıbir ata - analardyń balasynyń árbir is - áreketine kóńili tolmaı: «Sen sala almaısyń, sen isteı almaısyń», - dep aıtyp jatatynyn baıqaımyz. Bala is-áreketine teris baǵa berýge qalaı qaraısyz?
5. Balańyzdyń tártibi jaıly bilgińiz kelip, balabaqshaǵa kelip turasyz. Tárbıeshisi sizdi qatýly qabaq, ashýly kúımen qarsy aldy. Sizdiń áreketińiz?
6. Balańyz qandaıda bir teris is - áreketter kórsetse, siz qandaı shara qoldanasyz?
6. Saýalnama: "Siz qandaı ata - anasyz?"
1. Kez kelgen isińizdi tastaı salyp balamen aınalysa alasyz ba?
2. Balalardyń jasyna qaramaı, onymen aqyldasa alasyz ba?
3. Balańyzben qarym - qatynas barysynda jasaǵan qatelerińizdi moıyndaısyz ba?
4. Ózińizdiń qateligińiz úshin balańyzdan keshirim suraısyz ba?
5. Balańyz jasaǵan is ashýlandyrǵan kezde ózińizdi ustap, ashýdy jeńe alasyz ba?
6. Balańyzdyń ornyna ózińizdi qoıa alasyz ba?
7. Bir sátte sizge meıirimdi adam dep senýge bola ma?
8. Ózińizdiń basyńyzdan ótken balalyq shaǵyńyzdan eskeriletin jaǵdaı aıtasyz ba?
9. Balańyzdyń júregin jaraqattaıtyn sózderdi, sóılem tirkesterin atamaýǵa tyrysasyz ba?
10. Balańyzǵa ýáde berip, jaqsy minez - qulqyn eskere otyryp ýádeńizdi oryndaısyz ba?
11. Balaǵa qalaǵan isin jasaýǵa, ózin ustaýǵa kedergi jasamaı bir kún erkindik, beresiz be?
12. Basqa bala sizdiń balańyzǵa dórekilik kórsetse, sebepsiz renjitse, kóńil aýdarmaıysyz ba?
13. Balańyzdyń kóz jasy, dóreki erkeleýi ekenin bilesiz, soǵan qarsy tura alasyz ba?
Jaýaby:
1. Árqashan jasaımyn, kelisemin – 3 bal
2. Keıde ǵana kelisemin – 2 bal
3. Kelispeımin - 1 bal
Saýalnamany baǵalaý ólshemderi:
0 - 16. Bala tárbıesi – siz úshin úlken problema. Bala tulǵasyn durys qalyptastyrý úshin pedagog nemese psıholog mamandardyń kómegine súıenińiz.
16 - 30. Balaǵa qamqorlyq jasaý – birinshi kezektegi mańyzdy is. Sizdiń boıyńyzǵa tárbıeshilik qabilet bar, biraq tájirıbede árqashan bir qalypty bir baǵyttaǵy maqsatpen áreket etesiz. Keıde qatal, keıde múldem jumsaqsyz. Sizge jaýapkershilikpen oılaný kerek.
30 - 39. Bala sizdiń ómirińiz úshin eń qundy bolǵany. Siz balańyzdy tek túsinip qana qoımaı, ári oıyn tanýǵa, syıly kózben qaraýǵa tyrysasyz.
7. «Ashyǵyn aıtsam».
Ata - analarǵa tómendegideı blankiler taratylyp toltyrylady.
Meniń trenıń barysynda túıgenim ----------
Bárinen de maǵan myna jattyǵý unady -------------
Júrgizýshige usynys ---------
Maǵan eń paıdaly, qundy bolǵan ----------
Men budan da ashyq, shynaıy bolar edim, eger ----------------
Maǵan unamaǵany --------------
Eń jaqsy unaǵany --------------
Kelesi trenıńte men kelesi jaıttardy bilgim keledi -------------------
Trenıń júrgizýshi sizge unady ma?--------------
Trenıń júrgizýshiniń ornynda men bolsam -------------
Trenıńti qorytyndylaý --------------------------
Qoly ------------------------------------
8. Qorytyndy.
Ata - anaǵa kóz qýanysh,
Aldyna alǵan erkesi,
Kóńiline kóp jubanysh.
Gúldenip oı - ólkesi,- dep Abaı atamyz ata - ananyń qýanyshy, gúldengen úmit, armany tek perzent súıý, ony tárbıeleý ekendigin aıtqysy kelgen eken. Endeshe, ata - analar, qolymyzdaǵy altynymyzdy jaqsylap tárbıeleıik jáne biz olarǵa úlgi bolar beıne ekenimizdi umytpaıyq. Adam da ómir sıaqty, kúlmese jaınap óspeıdi deıdi. Sondyqtan da myna jaıttardy esimizge ustaıyq: «Otbasynda berilgen tárbıe jigerińdi qum qylyp, jerge qaratpasyn deseń balaǵa kishkentaıynan túzý tárbıe ber»,- dep ata - babamyz aıtqandaı, bala tárbıesine ýaqytyńda kóńil bólip, elimizdiń ınabatty, adamgershiligi mol, bilimdi, sanaly urpaǵyn tárbıeleıik. Eger ata - ana men balabaqsha ózara tyǵyz baılanysta bolsa, balalarǵa birdeı talap qoıyp otyrsa, táýelsiz elimizdiń ul - qyzdary jan - jaqty damyǵan azamat bolyp shyǵary sózsiz.
Maqsaty: qazirgi kezdegi balanyń damýyna, jeke tulǵa bolyp qalyptasýyna ata - ana tárbıesiniń ádis - tásilderin jetildire otyryp, qarym – qatynas ornatý jáne ulttyq sanany boıyna sińirý. Ata - analardyń balabaqshamen, tárbıeshimen tyǵyz baılanysyn arttyrý. Balalarmen birge meıirimdilikke, ustamdylyqqa tárbıeleýdiń joldaryn kórsetý. Bala tárbıeleý sapasynyń az da bolsa joǵarlaýyna yqpal etý.
Ádisteri: pikir almasý, suraq - jaýap, saýalnama, psıhologıalyq jattyǵýlar.
Trenıń baǵdarlamasy:
1. «Tanysý» jattyǵýy.
2. Topqa bólý.
3. Oı jınaqtaý.
4. «Januıa oıyny» sergitý jattyǵýy.
5. Sıtýasıalyq suraqtar.
6. Test «Bala tárbıesi».
7. «Ashyq aıtsam..» anketasy.
8. Qorytyndy.
Sálemetsizder me, qurmetti ata - analar! Búgingi bizdiń «Bala tárbıesindegi ata - ana roli» atty trenıń – sabaǵymyzǵa qosh keldińizder!
1. Tanysý jattyǵýy.
Ata - analar sheńber boıymen turyp, árqaısysy óziniń esimine syn esim qosyp jáne óz boıyndaǵy úsh qasıetin kezekpen aıtyp shyǵady. Ómirlik ustanymyn da aıtady. Talqylaý: Qandaı áser aldyńyzdar? Ne qıyndyq keltirdi?
2. Topqa bólý.
Ata - analar sol turǵan kúıinde túrli tústi gúlderdi tańdaıdy. Túster boıynsha top quryp, ústelderge jaıǵasyp otyrady.
3. Oı jınaqtaý.
Eki topqa taqyryp beriledi. Ata – analar sol boıynsha óz oılaryn ortaǵa salady.
1 top. Balalardy teris áreketteri úshin jazalaýdyń túrleri.
2 top. Bala úshin tárbıeshi men ata - ana arasynda qandaı baılanys bolýy kerek?
4. «Januıa oıyny»sergitý jattyǵýy:
1. Balańyzdyń týǵan kúni?
2. Tárbıeshisiniń tolyq aty - jóni?
3. Balańyz qandaı ólshemdi aıaq kıim kıedi?
4. Balańyzdyń súıikti asy qandaı?
5. Balańyz qandaı tústi jaqsy kóredi?
6. Balańyz sporttyń qandaı túrin jaqsy kóredi?
7. Balańyzdy erkeletip qandaı sózder aıtasyz?
8. Balańyzǵa ashýlanǵanda, eń aldymen aýyzyńyzǵa qandaı sóz túsedi?
9. Balańyzdyń eń jaqyn dosy kim?
Ata - analar ortaǵa shyǵyp, berilgen suraqtarǵa tez jaýap beredi.
5. Sıtýasıalyq suraqtar.
Ata - analar ústel ústinen úlestirmeli qaǵazdardy bólip alyp, suraqtarǵa jaýap beredi.
1. Balańyzdyń óneri, qandaı da bir iske qyzyǵýshylyǵy, beıimdiligi baıqalsa, ne ister edińiz?
2. Balamen sóılese bilý de úlken óner, Mysaly: tún nege qarańǵy, kún qaıda ketti, ushaq qalaı ushady,..... degen sıaqty taýsylmaıtyn saýaldar kóp. Sizdiń balańyz da sondaı saýaldardy kóp qoıatyn bolsa, jaýap berýge tyrysasyz ba, álde eleýsiz qaldyrasyz ba?
3. Sizge balabaqshadaǵy tárbıeshiden «Sizdiń balańyz basqa balalardy urady» degen birneshe shaǵym aıtylady. Taǵy kórshi ata - analardan da «Bizdiń balany urdy» degen sóz estýge týra keledi deıik. Ne isteısiz? Balańyzdy qalaı tárbıeleısiz?
4. Keıbir ata - analardyń balasynyń árbir is - áreketine kóńili tolmaı: «Sen sala almaısyń, sen isteı almaısyń», - dep aıtyp jatatynyn baıqaımyz. Bala is-áreketine teris baǵa berýge qalaı qaraısyz?
5. Balańyzdyń tártibi jaıly bilgińiz kelip, balabaqshaǵa kelip turasyz. Tárbıeshisi sizdi qatýly qabaq, ashýly kúımen qarsy aldy. Sizdiń áreketińiz?
6. Balańyz qandaıda bir teris is - áreketter kórsetse, siz qandaı shara qoldanasyz?
6. Saýalnama: "Siz qandaı ata - anasyz?"
1. Kez kelgen isińizdi tastaı salyp balamen aınalysa alasyz ba?
2. Balalardyń jasyna qaramaı, onymen aqyldasa alasyz ba?
3. Balańyzben qarym - qatynas barysynda jasaǵan qatelerińizdi moıyndaısyz ba?
4. Ózińizdiń qateligińiz úshin balańyzdan keshirim suraısyz ba?
5. Balańyz jasaǵan is ashýlandyrǵan kezde ózińizdi ustap, ashýdy jeńe alasyz ba?
6. Balańyzdyń ornyna ózińizdi qoıa alasyz ba?
7. Bir sátte sizge meıirimdi adam dep senýge bola ma?
8. Ózińizdiń basyńyzdan ótken balalyq shaǵyńyzdan eskeriletin jaǵdaı aıtasyz ba?
9. Balańyzdyń júregin jaraqattaıtyn sózderdi, sóılem tirkesterin atamaýǵa tyrysasyz ba?
10. Balańyzǵa ýáde berip, jaqsy minez - qulqyn eskere otyryp ýádeńizdi oryndaısyz ba?
11. Balaǵa qalaǵan isin jasaýǵa, ózin ustaýǵa kedergi jasamaı bir kún erkindik, beresiz be?
12. Basqa bala sizdiń balańyzǵa dórekilik kórsetse, sebepsiz renjitse, kóńil aýdarmaıysyz ba?
13. Balańyzdyń kóz jasy, dóreki erkeleýi ekenin bilesiz, soǵan qarsy tura alasyz ba?
Jaýaby:
1. Árqashan jasaımyn, kelisemin – 3 bal
2. Keıde ǵana kelisemin – 2 bal
3. Kelispeımin - 1 bal
Saýalnamany baǵalaý ólshemderi:
0 - 16. Bala tárbıesi – siz úshin úlken problema. Bala tulǵasyn durys qalyptastyrý úshin pedagog nemese psıholog mamandardyń kómegine súıenińiz.
16 - 30. Balaǵa qamqorlyq jasaý – birinshi kezektegi mańyzdy is. Sizdiń boıyńyzǵa tárbıeshilik qabilet bar, biraq tájirıbede árqashan bir qalypty bir baǵyttaǵy maqsatpen áreket etesiz. Keıde qatal, keıde múldem jumsaqsyz. Sizge jaýapkershilikpen oılaný kerek.
30 - 39. Bala sizdiń ómirińiz úshin eń qundy bolǵany. Siz balańyzdy tek túsinip qana qoımaı, ári oıyn tanýǵa, syıly kózben qaraýǵa tyrysasyz.
7. «Ashyǵyn aıtsam».
Ata - analarǵa tómendegideı blankiler taratylyp toltyrylady.
Meniń trenıń barysynda túıgenim ----------
Bárinen de maǵan myna jattyǵý unady -------------
Júrgizýshige usynys ---------
Maǵan eń paıdaly, qundy bolǵan ----------
Men budan da ashyq, shynaıy bolar edim, eger ----------------
Maǵan unamaǵany --------------
Eń jaqsy unaǵany --------------
Kelesi trenıńte men kelesi jaıttardy bilgim keledi -------------------
Trenıń júrgizýshi sizge unady ma?--------------
Trenıń júrgizýshiniń ornynda men bolsam -------------
Trenıńti qorytyndylaý --------------------------
Qoly ------------------------------------
8. Qorytyndy.
Ata - anaǵa kóz qýanysh,
Aldyna alǵan erkesi,
Kóńiline kóp jubanysh.
Gúldenip oı - ólkesi,- dep Abaı atamyz ata - ananyń qýanyshy, gúldengen úmit, armany tek perzent súıý, ony tárbıeleý ekendigin aıtqysy kelgen eken. Endeshe, ata - analar, qolymyzdaǵy altynymyzdy jaqsylap tárbıeleıik jáne biz olarǵa úlgi bolar beıne ekenimizdi umytpaıyq. Adam da ómir sıaqty, kúlmese jaınap óspeıdi deıdi. Sondyqtan da myna jaıttardy esimizge ustaıyq: «Otbasynda berilgen tárbıe jigerińdi qum qylyp, jerge qaratpasyn deseń balaǵa kishkentaıynan túzý tárbıe ber»,- dep ata - babamyz aıtqandaı, bala tárbıesine ýaqytyńda kóńil bólip, elimizdiń ınabatty, adamgershiligi mol, bilimdi, sanaly urpaǵyn tárbıeleıik. Eger ata - ana men balabaqsha ózara tyǵyz baılanysta bolsa, balalarǵa birdeı talap qoıyp otyrsa, táýelsiz elimizdiń ul - qyzdary jan - jaqty damyǵan azamat bolyp shyǵary sózsiz.
You Might Also Like
