Balabaqshada túski uıqydan keıingi saýyqtyrý is-sharalary
Balabaqshada túski uıqydan keıingi saýyqtyrý is-sharalary (ortańǵy top)
Mazmuny
I. Kirispe.
1. 1 Mektepke deıingi uıymdarda saýyqtyrý is - sharalarynyń mańyzdylyǵy.
1. 2 Saýyqtyrý is sharalarynyń maqsattary men mindetteri
II. Negizgi bólim
2. 1 Balabaqshada túski uıqydan keıingi saýyqtyrý sharalarynyń uıymdastyrylýy.
2. 2. Túski uıqydan keıingi jasalatyn ár – túrli jattyǵýlar.
III. Qorytyndy.
IV. Qoldanylǵan ádebıetter
Kirispe:
Búkil halyqtyń, ásirese balalardyń densaýlyǵy nasharlap ketýine baılanysty, sońǵy onjyldyqta mektepke deıingi balalarmen densaýlyq saqtaý jumystary erekshe mańyzdy bolyp tabylady. Osyǵan baılanysty, qazirgi jaǵdaıdy ózgertý úshin jańa saýyqtyrý ádisteri qabyldanyp damytýda.
Bizdiń talqylaý nysanamyz uıqydan keıingi saýyqtyrý jattyǵýlarynyń formasy. Qaı is - shara bolmasyn, balabaqshalarda barlyǵy 13. 05. 2016j. №292 qaýlysymen bekitilgen MJMBBS - na, MDU tárbıe men bilim berý baǵdarlamasyna, «Densaýlyq» 2016 - 2019 j. Memlekettik baǵdarlamasy, Sanepıd Talaptarǵa №217 17. 03. 2015j. sáıkesjasalady. Dene tárbıesinde qajetti jaǵdaılar: balalardyń kútimi men ósiýine qolaıly mádenı – gıgıenalyq jaǵdaı jasaý, durys jasalǵan kún tártibi, tamaqtandyrý, deneniń tazalyǵy, balanyń jasyna jáne aýa raıyna jyly - jaıly kıiný, gımnastıka jáne qımyldy oıyndar oınatý, uıqysyn uıymdastyrý, serýenge shyǵarý, kúndi, aýany, sýdy tıimdi paıdalaný.
Jańa standart negizinde mektep jasyna deıingi balany shynyqtyrý - saýyqtyrý sharalary «Densaýlyq» bilim berý salasynda kórsetilgen.«Densaýlyq» bilim berý salasynyń maqsaty: óz densaýlyǵyna sanaly kózqarasyn tárbıeleý, densaýlyqtyń adamǵa bergen basty qundylyǵy ekenin túsindirý, qozǵalys belsendiligin damytý jáne fızıologıalyq qasıetterin qalyptastyrý.«Densaýlyq» bilim berý salasy: dene shynyqtyrý, qaýipsiz minez - qulyq negizderi, valeologıa bólimderinen turady. Osyǵan oraı jyldyq josparǵa balalardyń salaýatty ómir saltyn saqtaý jáne ár balanyń ereksheligine qaraı dene damýyn qalyptastyrýǵa saýyqtyrý sharalary qaralǵan, olar: taza aýada dene shynyqtyrý, erteńgilik jattyǵýlar, sporttyq oıyn - saýyqtar, serýen, serýendegi qımyldy oıyndar, sergitý sátteri, uıqydan keıingi gımnastıka, massaj, jalań aıaq júrý, sý prosedýralary. Densaýlyqty jaqsartý úshin balany shydamdylyqqa, iskerlikke, psıhologıalyq jáne fızıkalyq úılesimdilikke beıimdeý qajet. Densaýlyqty durys qalypta saqtaý úshin qajetti negizgi maqsattarǵa toqtalsaq; deni saý bala tárbıeleý, durys qarym - qatynas jasaı bilý «Táýelsiz el tiregi - bilimdi urpaq, deni saý, jan - jaqty damyǵan salaýatty urpaq». Sondyqtan, urpaǵymyzdyń bolashaǵy jarqyn da kemel bolýyna at salysyp, deni saý, shynyqqan búldirshinder tárbıeleı bereıik.
Maqsaty: Balanyń densaýlyǵyn saqtaý jáne nyǵaıtý, jattyǵýlaryn jasaýǵa qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, qımyldyq iskerlikterin jaqsartýǵa tyrysý, olardy durys jáne dál oryndaı bilýge úıretý. Uıqy ashar jattyǵýlaryn jasaýǵa qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, qımyldyq iskerlikterin jaqsartýǵa tyrysý, olardy durys jáne dál oryndaı bilýge úıretý. Jaǵymdy emosıonaldy kóńil - kúı ortasyn jasaý. Bala kezinen boıyna tazalyqty, uqyptylyqty sińirý. Jeke tulǵa retinde durys qalyptasýyna yqpal etý.
Mindetteri: Balabaqshada balalardyń densaýlyǵyn nyǵaıtý, tynys alý jattyǵýlary, núkteli massaj, maıtabandylyqty boldyrmaý, omyrtqanyń durys qataıýyn qadaǵalaý, balalardyń densaýlyǵyna paıdaly deneni shynyqtyrýdyń túri.
1. 1. Balabaqshada túski uıqydan keıingi jasalatyn saýyqtyrý sharalarynyń uıymdastyrylýy.
Ómirdi qorǵaý men densaýlyqty nyǵaıtý, balaorganızminiń qyzmetin jetildirý, onyń deneni durys jetildirýdegi yqpaly, jumysqabiletin arttyrý dene jaǵynan tárbıeleýdegi eń basty mindetter bolyp tabylady. Bul mindetterdińmańyzdylyǵy mynada: aǵzanyń tez ósýine jáne damýyna qaramastan, olardyń qyzmetijetilmegen, organızmniń qorǵanys qabileti nashar qalyptasqan kishkentaı balalarsyrtqy ortanyń qolaısyz áserlerine tez ushyraıdy. Sondyqtan súıek júıeleri menbaılanys býyn apparatynyń durys ári merzimimen jetilýine, bel omyrtqanyńfızıologıalyq qalyptasýyna, taban dóńesteriniń durys jetilýine yqpal jasaý qajet. Barlyq bulshyq ettoptaryn, ásirese, jıyrmaly bulshyq etterdi qataıtý, júrek pen tamyr júıesinińjetilýine, onyń ártúrli jáne tez ózgerip turatyn aýyrtpalyqtarǵa beıimdelýmúmkindikterin arttyrý, tynys alý mýskýlatýrasyn qataıtý, tynys alýdyńtereńdigi men yrǵaqtylyǵyna, tynys alýdy qozǵalyspen úılestirý sheberligindamytýǵa múmkindik jasaý, nerv júıeleri men sezim organdarynyń damýynakómektesý qajet.
Basty mindet, balalardyń qozǵalystaryn jetildirý, qımyldyq daǵdylaryn jáne deneniń ıkemdilik, shapshańdyq, kúshtilik, tózimdilik sıaqtyqasıetterin qalyptastyrý bolyp tabylady.
Balabaqshada qosymsha baǵdarlamalar jáne ınovasıalyq tehnologıalar qoldanylady. Kúndelikti balanyń aqyl - oıyn arttyrý úshin tanymdyq maǵlumattar kóp beriledi. Balany tulǵa retinde qalyptastyrýda onyń dene damýyna kóńil aýdarýymyz qajet. Bala aǵzasynyń durys damýy úshin - balabaqshada saýyqtyrý men profılaktıkalyq mindetter kúndelikti kún tártibinde júıeli oryndalýy tıis. Densaýlyqty jaqsartý úshin balany shydamdylyqqa, iskerlikke, psıhologıalyq jáne fızıkalyq úılesimdilikke beıimdeý qajet. Densaýlyqty durys qalypta saqtaý úshin qajetti negizgi maqsattarǵa toqtalsaq; deni saý bala tárbıeleý, durys qarym - qatynas jasaı bilý, densaýlyqqa qajettilikter, salaýatty ómir saltyn qalyptastyrý jaıly durys maǵlumattar berý, Elbasy N. Á. Nazarbaevtyń «Qazaqstan 2050» strategıasy qalyptasqan memlekettiń jańa saıası baǵyty atty joldaýyndaǵy «Dene shynyqtyrý men sport memlekettiń aıryqsha nazarynda bolýy tıis. Naq sol salamatty ómir salty ult densaýlyǵynyń kilti bolyp sanalady», «Qazaqstan 2050. Bir maqsat, bir múdde, bir bolashaq» atty joldaýynda «Sportpen shuǵyldaný, durys tamaqtana bilý, júıeli profılaktıkalyq tekserilý - aýrýdyń aldyn alýdyń negizi» degen sózderin basty ustam retinde alyp kelemiz. Mektepke deıingi uıymnyń damý baǵdarlamasynyń bir bóligi - densaýlyqty nyǵaıtý. Qaı kezeńde bolsa da adam densaýlyǵy birinshi orynda turýy tıis. Sonyń ishinde bala densaýlyǵyna basa kóńil bólinýi tıis. Al bul bizdiń, ıaǵnı balabaqsha qyzmetkerleriniń negizgi mindeti. Bala densaýlyǵynyń myqty bolýy, balanyń jıi aýyrmaýy, kez – kelgen aýrýǵa qarsy tura bilýi – tárbıeshilerge kóp baılanysty.
Zerendi aýdany, «Bóbek» balabaqshasy
Oryndaǵan: Myńjanova G. K.
Balabaqshada túski uıqydan keıingi saýyqtyrý is-sharalary. júkteý
Mazmuny
I. Kirispe.
1. 1 Mektepke deıingi uıymdarda saýyqtyrý is - sharalarynyń mańyzdylyǵy.
1. 2 Saýyqtyrý is sharalarynyń maqsattary men mindetteri
II. Negizgi bólim
2. 1 Balabaqshada túski uıqydan keıingi saýyqtyrý sharalarynyń uıymdastyrylýy.
2. 2. Túski uıqydan keıingi jasalatyn ár – túrli jattyǵýlar.
III. Qorytyndy.
IV. Qoldanylǵan ádebıetter
Kirispe:
Búkil halyqtyń, ásirese balalardyń densaýlyǵy nasharlap ketýine baılanysty, sońǵy onjyldyqta mektepke deıingi balalarmen densaýlyq saqtaý jumystary erekshe mańyzdy bolyp tabylady. Osyǵan baılanysty, qazirgi jaǵdaıdy ózgertý úshin jańa saýyqtyrý ádisteri qabyldanyp damytýda.
Bizdiń talqylaý nysanamyz uıqydan keıingi saýyqtyrý jattyǵýlarynyń formasy. Qaı is - shara bolmasyn, balabaqshalarda barlyǵy 13. 05. 2016j. №292 qaýlysymen bekitilgen MJMBBS - na, MDU tárbıe men bilim berý baǵdarlamasyna, «Densaýlyq» 2016 - 2019 j. Memlekettik baǵdarlamasy, Sanepıd Talaptarǵa №217 17. 03. 2015j. sáıkesjasalady. Dene tárbıesinde qajetti jaǵdaılar: balalardyń kútimi men ósiýine qolaıly mádenı – gıgıenalyq jaǵdaı jasaý, durys jasalǵan kún tártibi, tamaqtandyrý, deneniń tazalyǵy, balanyń jasyna jáne aýa raıyna jyly - jaıly kıiný, gımnastıka jáne qımyldy oıyndar oınatý, uıqysyn uıymdastyrý, serýenge shyǵarý, kúndi, aýany, sýdy tıimdi paıdalaný.
Jańa standart negizinde mektep jasyna deıingi balany shynyqtyrý - saýyqtyrý sharalary «Densaýlyq» bilim berý salasynda kórsetilgen.«Densaýlyq» bilim berý salasynyń maqsaty: óz densaýlyǵyna sanaly kózqarasyn tárbıeleý, densaýlyqtyń adamǵa bergen basty qundylyǵy ekenin túsindirý, qozǵalys belsendiligin damytý jáne fızıologıalyq qasıetterin qalyptastyrý.«Densaýlyq» bilim berý salasy: dene shynyqtyrý, qaýipsiz minez - qulyq negizderi, valeologıa bólimderinen turady. Osyǵan oraı jyldyq josparǵa balalardyń salaýatty ómir saltyn saqtaý jáne ár balanyń ereksheligine qaraı dene damýyn qalyptastyrýǵa saýyqtyrý sharalary qaralǵan, olar: taza aýada dene shynyqtyrý, erteńgilik jattyǵýlar, sporttyq oıyn - saýyqtar, serýen, serýendegi qımyldy oıyndar, sergitý sátteri, uıqydan keıingi gımnastıka, massaj, jalań aıaq júrý, sý prosedýralary. Densaýlyqty jaqsartý úshin balany shydamdylyqqa, iskerlikke, psıhologıalyq jáne fızıkalyq úılesimdilikke beıimdeý qajet. Densaýlyqty durys qalypta saqtaý úshin qajetti negizgi maqsattarǵa toqtalsaq; deni saý bala tárbıeleý, durys qarym - qatynas jasaı bilý «Táýelsiz el tiregi - bilimdi urpaq, deni saý, jan - jaqty damyǵan salaýatty urpaq». Sondyqtan, urpaǵymyzdyń bolashaǵy jarqyn da kemel bolýyna at salysyp, deni saý, shynyqqan búldirshinder tárbıeleı bereıik.
Maqsaty: Balanyń densaýlyǵyn saqtaý jáne nyǵaıtý, jattyǵýlaryn jasaýǵa qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, qımyldyq iskerlikterin jaqsartýǵa tyrysý, olardy durys jáne dál oryndaı bilýge úıretý. Uıqy ashar jattyǵýlaryn jasaýǵa qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, qımyldyq iskerlikterin jaqsartýǵa tyrysý, olardy durys jáne dál oryndaı bilýge úıretý. Jaǵymdy emosıonaldy kóńil - kúı ortasyn jasaý. Bala kezinen boıyna tazalyqty, uqyptylyqty sińirý. Jeke tulǵa retinde durys qalyptasýyna yqpal etý.
Mindetteri: Balabaqshada balalardyń densaýlyǵyn nyǵaıtý, tynys alý jattyǵýlary, núkteli massaj, maıtabandylyqty boldyrmaý, omyrtqanyń durys qataıýyn qadaǵalaý, balalardyń densaýlyǵyna paıdaly deneni shynyqtyrýdyń túri.
1. 1. Balabaqshada túski uıqydan keıingi jasalatyn saýyqtyrý sharalarynyń uıymdastyrylýy.
Ómirdi qorǵaý men densaýlyqty nyǵaıtý, balaorganızminiń qyzmetin jetildirý, onyń deneni durys jetildirýdegi yqpaly, jumysqabiletin arttyrý dene jaǵynan tárbıeleýdegi eń basty mindetter bolyp tabylady. Bul mindetterdińmańyzdylyǵy mynada: aǵzanyń tez ósýine jáne damýyna qaramastan, olardyń qyzmetijetilmegen, organızmniń qorǵanys qabileti nashar qalyptasqan kishkentaı balalarsyrtqy ortanyń qolaısyz áserlerine tez ushyraıdy. Sondyqtan súıek júıeleri menbaılanys býyn apparatynyń durys ári merzimimen jetilýine, bel omyrtqanyńfızıologıalyq qalyptasýyna, taban dóńesteriniń durys jetilýine yqpal jasaý qajet. Barlyq bulshyq ettoptaryn, ásirese, jıyrmaly bulshyq etterdi qataıtý, júrek pen tamyr júıesinińjetilýine, onyń ártúrli jáne tez ózgerip turatyn aýyrtpalyqtarǵa beıimdelýmúmkindikterin arttyrý, tynys alý mýskýlatýrasyn qataıtý, tynys alýdyńtereńdigi men yrǵaqtylyǵyna, tynys alýdy qozǵalyspen úılestirý sheberligindamytýǵa múmkindik jasaý, nerv júıeleri men sezim organdarynyń damýynakómektesý qajet.
Basty mindet, balalardyń qozǵalystaryn jetildirý, qımyldyq daǵdylaryn jáne deneniń ıkemdilik, shapshańdyq, kúshtilik, tózimdilik sıaqtyqasıetterin qalyptastyrý bolyp tabylady.
Balabaqshada qosymsha baǵdarlamalar jáne ınovasıalyq tehnologıalar qoldanylady. Kúndelikti balanyń aqyl - oıyn arttyrý úshin tanymdyq maǵlumattar kóp beriledi. Balany tulǵa retinde qalyptastyrýda onyń dene damýyna kóńil aýdarýymyz qajet. Bala aǵzasynyń durys damýy úshin - balabaqshada saýyqtyrý men profılaktıkalyq mindetter kúndelikti kún tártibinde júıeli oryndalýy tıis. Densaýlyqty jaqsartý úshin balany shydamdylyqqa, iskerlikke, psıhologıalyq jáne fızıkalyq úılesimdilikke beıimdeý qajet. Densaýlyqty durys qalypta saqtaý úshin qajetti negizgi maqsattarǵa toqtalsaq; deni saý bala tárbıeleý, durys qarym - qatynas jasaı bilý, densaýlyqqa qajettilikter, salaýatty ómir saltyn qalyptastyrý jaıly durys maǵlumattar berý, Elbasy N. Á. Nazarbaevtyń «Qazaqstan 2050» strategıasy qalyptasqan memlekettiń jańa saıası baǵyty atty joldaýyndaǵy «Dene shynyqtyrý men sport memlekettiń aıryqsha nazarynda bolýy tıis. Naq sol salamatty ómir salty ult densaýlyǵynyń kilti bolyp sanalady», «Qazaqstan 2050. Bir maqsat, bir múdde, bir bolashaq» atty joldaýynda «Sportpen shuǵyldaný, durys tamaqtana bilý, júıeli profılaktıkalyq tekserilý - aýrýdyń aldyn alýdyń negizi» degen sózderin basty ustam retinde alyp kelemiz. Mektepke deıingi uıymnyń damý baǵdarlamasynyń bir bóligi - densaýlyqty nyǵaıtý. Qaı kezeńde bolsa da adam densaýlyǵy birinshi orynda turýy tıis. Sonyń ishinde bala densaýlyǵyna basa kóńil bólinýi tıis. Al bul bizdiń, ıaǵnı balabaqsha qyzmetkerleriniń negizgi mindeti. Bala densaýlyǵynyń myqty bolýy, balanyń jıi aýyrmaýy, kez – kelgen aýrýǵa qarsy tura bilýi – tárbıeshilerge kóp baılanysty.
Zerendi aýdany, «Bóbek» balabaqshasy
Oryndaǵan: Myńjanova G. K.
Balabaqshada túski uıqydan keıingi saýyqtyrý is-sharalary. júkteý
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Sıqyrly dári jasaımyn. Jurnaq pen jalǵaý.
