InfoHub Logo

Balabaqshadaǵy mýzykalyq tárbıeniń mańyzy
Balabaqshadaǵy sábılik shaǵynan tárbıelenip kele jatqan balada mýzykany tyńdaý, ony túsiný, este saqtaý, ajyrata bilý, án salý, bı bıleý, sazgerlerdi, aspaptardy taný qabiletteri birte - birte qalyptasady. Al, balabaqshaǵa qamtylǵan balanyń boıyna qysqa merzim ishinde atalǵan bilim daǵdylaryn qalyptastyrý mýzyka jetekshisiniń aldyna qoıylǵan aýmaqty da, jaýapty isi. Balabaqshada mýzykalyq tárbıe jumysyn uıymdastyrýdyń túrleri: án sabaǵy, balanyń jeke mýzykamen shuǵyldanýy, balanyń kúndelikti ómirdegi mýzykanyń orny,
merekelik erteńgilikter t.b.
Balaǵa mýzykalyq tárbıe berýdegi maqsatymyz ben mindetimiz:
- Mýzykaǵa qalypty qyzyǵýshylyǵyn, ár túrli mýzykaǵa emosıalyq sezgishtigin qalyptastyrý jáne damytý;
- Bı bıleý jáne án salý daǵdylaryna úıretý;
- Mýzykalyq qabyldaýyn, tanys shyǵarmalardy áýeninen taný jáne este saqtaýyn damytý;
- Mýzykalyq tanymyn keńeıtý, mashyǵyn damytýǵa jaǵdaı jasaý;
- Mýzykalyq árekettiń barlyq túri boıynsha belsendilikti damytý.
Sol sebepti, mýzykanyń qudiretti kúshin bala boıyna darytý, sińirý maqsatynda mýzyka, sazdy áýen balanyń kúndelikti ómirinde oryn alýy qajet. Mýzykalyq oqý is - áreketiniń mýzyka tyńdaý bólimi boıynsha án, kúı, halyq áýenderin, basqa ulttyq shyǵarmalardy qoldana otyryp, mýzykany tyńdaý, qabyldaý, este saqtaý, ajyrata bilýmen qatar, onyń mazmunyn, kórkemdik qasıetin túsindirý qajet.
Ándi mýzykamen, mýzykasyz jeke, kóppen qosylyp, oryndaý kezinde daýysyn damytýǵa, óleń sózin durys, anyq aıtýǵa, yrǵaqty qımylmen mýzyka úndestigin sezine, denesin durys ustap, ádemi qozǵala bilýine erekshe mán beriledi. Mýzykany basqa pándermen baılanystyrýda (til damytý, sahnalaý, dene shynyqtyrý, beıneleý t. b) balanyń kóńil hoshy, óz kúshi men eptiligine qyzyǵýshylyǵy arta túsedi.
Án balamen oıyn - saýyqtarda, mýzykalyq keshterde, erteńgilikterde, bılerde, oıyndarda birge júredi. Demek, oınaı júrip, balanyń ánge degen qushtarlyǵy arta túsedi. Mýzykalyq – dıdaktıkalyq oıyndardy oınaý, balalardyń mýzykaǵa qyzyǵýshylyǵyn arttyrady jáne mýzykalyq is - áreket túrlerin tez, ári durys úırenýge kómektesedi.
Mýzykalyq oqý is - áreketterinde mýzykalyq - dıdaktıkalyq oıyndardy júıeli túrde paıdalaný – mýzykany sıpatyna, kóńil - kúıine, dınamıkalyq reńkine qaraı ajyratýdy úıretedi. Balalardy ár túrli mýzykalyq sharalarǵa tek jeke ózin qatystyrmaı, úlkendermen, ata - analarmen birge qatystyrýdyń máni zor. Bul balanyń ózine - óziniń senimin ushtap, shyǵarmashylyǵyn shyńdaıdy.
Mýzykalyq - yrǵaqty qımyldardy oryndaýda, bı bıleýde mýzykalyq aspaptardy qoldaný mýzykanyń yrǵaǵyn, dınamıkalyq únin, ekpinin ajyratýǵa úıretip, oryndaýshylyq sheberlikterin shyńdaıdy.
Merekelik erteńgilikterdiń, oıyn - saýyqtardyń, sahnalyq qoıylymdardyń kezinde bala obrazdyq beınelerdi dál bere bilýge, sahna mádenıetine jaýapkershilikke, kópshilikpen jumys isteýge úırenedi.
Qazirgi oqý - tárbıe jumysyn jan - jaqty damytý maqsatyndaǵy basty mindetterdiń biri bala tárbıesine qazaq halqynyń ǵasyrlar boıy urpaqtan urpaqqa mura bolyp kele jatqan turmys - saltyna, ádet - ǵurpyna, ulttyq dástúrine baılanysty ádebıet pen mádenıetke, ónerge úırete otyryp, baýlý. Belgili bir óner ıesine arnalǵan áserli ádebı - mýzykalyq keshter ótkizý de bala sanasynda iz qaldyrady. Jaqsyǵa, ádemilikke, úlkenniń mańyzdy da paıdaly isin qaıtalaýǵa, uqsap baǵýǵa talpyndyrady. Ár sazgerdiń nemese ánshiniń shyǵarmashylyǵyndaǵy, repertýaryndaǵy ánderdi, shyǵarmalardy tereńirek taldaý arqyly bala taǵy da mýzykanyń emosıalyq áserin, beıneleý kúshin túsinip, jaqsy men jamandy ajyrata alýǵa úırenedi.
Sol sıaqty balamen jeke jumys jasaýda ár balanyń boıyndaǵy qabiletin taýyp, damytýǵa jol ashady.
Al, mýzykany túsine shyǵarma keıipkerimen birge jetile, ásemdik pen ádemilikti sezine ósken bala qoǵamǵa tek paıdasyn tıgizetin, ulttyq qazynany baǵalaı biletin, sanaly da bilimdi, otansúıgish, tárbıeli, adal azamat bolyp óseri sózsiz.

Eresekter tobynyń hory

«Balabaqsham - Begim Ana» balabaqsha ánurany
Sózi: Espenbetova Zaǵıra
Áni: Espenbetova Aqzıra

1. Balalyqtyń bazary -
Baqshamyzda saıaly
Ósip kele jatyrmyz
Alaqanda aıaly.

Qaıyrmasy:

Áldıletken ánimen,
Óner - bilim nárimen.
Balabaqsham qymbatsyń
Dostastyrǵan bárimen.

2. Adaldyqty tý etken,
Bal júzinen kún ópken.
Baldyrǵanbyz baqytty
Baqshamyzǵa gúl ekken.

3. Bolashaqqa baramyz,
Juldyz bolyp janamyz.
Básekede álemdik
Qazaq atyn jazamyz.