Bashqurt halqynyń maqtanyshy bolǵan qýraı aspaby
5 synyp
Taqyryp: Bashqurt halqynyń maqtanyshy bolǵan qýraı aspaby.
Maqsaty: Qýraı aspabynyń jasalýyn, oryndaý ádisin biledi.
Kútiletin nátıje: Qýraı aspabynyń shyǵý tarıhymen túrlerin jáne oryndalýyn aıta alady.
Resýrstar: ınteraktıvti taqta, slaıdtar, beıne taspalar.
Uıymdastyrý: 1. Sabaqqa daıyndyq.
2. Úıge berilgen tapsyrmany suraý.
Bilý: mıǵa shabýyl.
- Shańqobyz aspabynyń túrli ataýlaryn ata?
- Shańqobyz aspaby qaı halyqtarda bar?
- Altaı halqynda komýs aspaby qalaı paıda bolady?
- Shańqobyz aspaby qalaı jasalady?
- Ne sebepti álem halyqtary birdeı aspapta oınaǵan?
Túsiný: Myna sýretten qandaı ósimdikti kórip tursyńdar?
Bul ósimdikten ne jasaýǵa bolady?
Qalaı jasar ediń?
Qalaı oınalady?
Qýraı aspabynyń jasalýy.
Bashqurt halqynda úlken qurmetke ıe bolǵan qýraı aspaby. Qýraı tek mýzykalyq aspap retinde ǵana emes, Bashqurt memleketiniń sımvoly retinde asa bedeldi. Qýraı aspabyn respýblıkanyń jalaýy men el tańbasynan da kóre alamyz. Ejelgi zamandardan qýraı aspabyn adamdardyń qaıǵy - muńynan aıyqtyratyn, oıyna oı qosyp, rýhy men jigerin kóteretin qasıetti aspap dep eseptegen. Qýraımen jetken kóne mýzykany erekshe qasterlep, al, úlken jıyndar men merekelerde bas qosqanda qýraıshylarǵa qurmetti orynyn usynatyn bolǵan. Halyq aspabynyń jasalýy óte qarapaıym bolyp keledi. Aspapty qýraǵan qamystan jasaıdy. Qamystyń eń uzyn sabaǵyn tańdap alyp, 1 metrlik uzyndyqta aldyńǵy jaǵynan 4 tesik jáne bas barmaqqa arnalǵan bir tesik jasap daıyndaǵan.
Qýraı aspabynda oryndaý
Degenmen, qýraı aspabynda oryndaý óte kúrdeli. Óıtkeni, qýraı aspabyn oryndaı otyra, aspapty daýsymen ıaǵnı kómeımen súıemeldeıtin bolǵan. Qýraıshylar kómeımen aıtý dástúrin meńgerse ǵana ol eń sheber oryndaýshy bolyp eseptelgen. Qýraıshynyń kómeıinen shyqqan qoıý da qońyr úni aspaptyń sulý sazdy áýenimen astasyp tamasha jarasymyn tapqan. Bashqurttar qýraı aspabynda bulaı oınaý ádisin «Úzláý» dep ataǵan. «Ýzláý» - altaı, tyva jáne hakas halyqtaryndaǵy kómeımen aıtý dástúrimen týystasyp jatyr.
Jambyl oblysy, Baızaq aýdany,
Ǵanı Muratbaev atyndaǵy mektep - gımnazıasynyń
Mýzyka páni muǵalimi: Amırova Gúlbarshyn Sagımbekovna
Tolyq nusqasyn júkteý
Slaıdyn júkteý
Taqyryp: Bashqurt halqynyń maqtanyshy bolǵan qýraı aspaby.
Maqsaty: Qýraı aspabynyń jasalýyn, oryndaý ádisin biledi.
Kútiletin nátıje: Qýraı aspabynyń shyǵý tarıhymen túrlerin jáne oryndalýyn aıta alady.
Resýrstar: ınteraktıvti taqta, slaıdtar, beıne taspalar.
Uıymdastyrý: 1. Sabaqqa daıyndyq.
2. Úıge berilgen tapsyrmany suraý.
Bilý: mıǵa shabýyl.
- Shańqobyz aspabynyń túrli ataýlaryn ata?
- Shańqobyz aspaby qaı halyqtarda bar?
- Altaı halqynda komýs aspaby qalaı paıda bolady?
- Shańqobyz aspaby qalaı jasalady?
- Ne sebepti álem halyqtary birdeı aspapta oınaǵan?
Túsiný: Myna sýretten qandaı ósimdikti kórip tursyńdar?
Bul ósimdikten ne jasaýǵa bolady?
Qalaı jasar ediń?
Qalaı oınalady?
Qýraı aspabynyń jasalýy.
Bashqurt halqynda úlken qurmetke ıe bolǵan qýraı aspaby. Qýraı tek mýzykalyq aspap retinde ǵana emes, Bashqurt memleketiniń sımvoly retinde asa bedeldi. Qýraı aspabyn respýblıkanyń jalaýy men el tańbasynan da kóre alamyz. Ejelgi zamandardan qýraı aspabyn adamdardyń qaıǵy - muńynan aıyqtyratyn, oıyna oı qosyp, rýhy men jigerin kóteretin qasıetti aspap dep eseptegen. Qýraımen jetken kóne mýzykany erekshe qasterlep, al, úlken jıyndar men merekelerde bas qosqanda qýraıshylarǵa qurmetti orynyn usynatyn bolǵan. Halyq aspabynyń jasalýy óte qarapaıym bolyp keledi. Aspapty qýraǵan qamystan jasaıdy. Qamystyń eń uzyn sabaǵyn tańdap alyp, 1 metrlik uzyndyqta aldyńǵy jaǵynan 4 tesik jáne bas barmaqqa arnalǵan bir tesik jasap daıyndaǵan.
Qýraı aspabynda oryndaý
Degenmen, qýraı aspabynda oryndaý óte kúrdeli. Óıtkeni, qýraı aspabyn oryndaı otyra, aspapty daýsymen ıaǵnı kómeımen súıemeldeıtin bolǵan. Qýraıshylar kómeımen aıtý dástúrin meńgerse ǵana ol eń sheber oryndaýshy bolyp eseptelgen. Qýraıshynyń kómeıinen shyqqan qoıý da qońyr úni aspaptyń sulý sazdy áýenimen astasyp tamasha jarasymyn tapqan. Bashqurttar qýraı aspabynda bulaı oınaý ádisin «Úzláý» dep ataǵan. «Ýzláý» - altaı, tyva jáne hakas halyqtaryndaǵy kómeımen aıtý dástúrimen týystasyp jatyr.
Jambyl oblysy, Baızaq aýdany,
Ǵanı Muratbaev atyndaǵy mektep - gımnazıasynyń
Mýzyka páni muǵalimi: Amırova Gúlbarshyn Sagımbekovna
Tolyq nusqasyn júkteý
Slaıdyn júkteý
You Might Also Like
-
1. Ashat, Jarqyn, Medet jáne Jalǵas jumysqa bardy: ekeýi jeńil mashınamen, ekeýi avtobýspen. Jarqyn men Ashat, Jarqyn men Jalǵas ártúrli kólikpen bardy, al Medet avtobýsta boldy. Kim jeńil mashınamen...
