InfoHub Logo

Maqsaty: Oqýshylardyń geografıa pánine degen qyzyǵýshylyǵy men belsendiligin, bilimdiligin arttyryp, jyldam oılaý qabiletin damytý, tapqyrlyqqa, sheshendikke, tanymdylyqqa baýlý, jeke tulǵa retinde damýyna múmkindik jasaý arqyly tárbıeleý.
Kórnekiligi: Álemniń saıası kartasy, jarty sharlardyń fızıkalyq kartasy, Qazaqstannyń fızıkalyq jáne saıası - ákimshilik kartalary, kompúter, ınteraktıvti taqta.

Saıystyń jospary:
İ. Jumbaqtar.
İİ. Lıtosfera.
İİİ. Gıdrosfera.
İV. Atmosfera.
V. Bıosfera.
VI. Eń, eń...
VII. Materıkter men muhıttar.
VIII. Qazaqstan geografıasy.
IX. Álem ǵajaıyptary.

Saıystyń júrý barysynda 8 - 9synyp oqýshylary 2 topqa bólindi.
İ. Jumbaqtar (15 upaı).
1 – topqa:
1. Qanatsyz qus mańyp barady,
Kózinen jas tamyp barady.
(Bult)
2. Kúni - túni júıtkıdi,
Keń dalada bir tarlan.
(Jel)
3. Áýeden kúbi tústi,
Kúbiniń túbi tústi.
(Kún kúrkireýi)

2 – topqa:
1. Aýzy kópirip qutyrdy,
Kez kelgendi ushyrdy.
(Quıyn)
2. Aýmaǵan qar, jaýmaǵan qar,
Tańerteń bar, sáskede joq.
(Qyraý)
3. Móldir monshaq
Ózi jumsaq.
(Shyq)

İİ. Lıtosfera (10 upaı).
1 – topqa:
1. Temir men nıkelden turatyn, jerdiń eń ortalyq ózegi.
(Iadro)
2. Jer betindegi taýlardyń ortasha qalyńdyǵy.
(70 - 80km)
2 – topqa:
1. Qazaqstannyń eń bıik taý júıesi (Tán - Shan)
2. Jer silkinisi jıi bolatyn aımaqty qalaı ataıdy? (Seısmıkalyq aımaq)
İİİ. Gıdrosfera (10 upaı).
1 – topqa:
1. Jer asty jer silkinýinen, janartaýdyń atqylaýynan paıda bolatyn tolqyn. (Sýnamı)
2. Dúnıe júziniń «tústi» teńizderin ata. (Aq, Qara, Qyzyl, Sary)
2 – topqa:
1. Eń bıik sarqyrama. (Anhel, 1054m)
2. Dúnıe júzindegi eń qýatty jyly aǵys. (Gólfstrım)

IV. Atmosfera (10 upaı).
1 – topqa:
1. Aýanyń gorızontal baǵytta bir jerden ekinshi jerge aýysýyn ne deımiz? (Jel)
2. Árbir 1000 m saıyn temperatýra qansha gradýsqa tómendeıdi? (6ºS)
2 – topqa:
1. Eki jarty shardyń qońyrjaı beldeýleri boıymen soǵatyn jelder qalaı atalady? (Batys jelderi)
2. Barometr, flúger. (Aýa qysymyn ólsheý, jeldiń baǵytyn anyqtaý)

V. Bıosfera (10 upaı).
1 – topqa:
1. Aýstralıanyń endemık ósimdikteri? (Ekvalıpt, kazýarına)
2. Kanadanyń týynda ne beınelengen? (Úıeńki japyraǵy)
2 – topqa:
1. Muhıt gıganty, sútqorekti. (Kók kıt)
2. Eń kishkentaı qus. (Kolıbrı)

VI. Eń, eń... (10 upaı).
1 - topqa:
1. Eń kishi muhıt. (Soltústik Muzdy muhıt)
2. Eń úlken aral. (Grenlandıa araly)
2 - topqa: 1. Eń tuzdy teńiz. (Qyzyl teńiz)
2. Eń tereń shuńǵyma. (Marıan, 11022m)

VII. Materıkter men muhıttar (10 upaı).
1 - topqa:
1. Qaı qurlyqta ózen joq. (Antarktıda)
2. Eń tuzdy muhıt. (Atlant)
2 - topqa:
1. Arabıa túbegine taıaý jatqan shyǵanaq. (Parsy)
2. Ańyzda, qudaı búkil paıdaly qazbalardy osy taýda kómip tastady dep aıtylǵan. Mysty taýlar. (Andy)

VIII. Qazaqstan geografıasy (40 upaı).
1 - topqa:
1. Qazaqstannyń táýelsizdik alǵan jyly. (1991j.)
2. QR - nyń jer kólemi. (2, 7 mln sharshy km)
3. Qazaqstandaǵy eń bıik núkte. (Han Táńiri, 6995m)
4. Qazaqstannyń eń kóp shekarasy qaı elmen shektesedi? (Reseımen)
5. Respýblıkadaǵy eń uzyn ózen. (Ertis ózeni)
6. Qazaqstandaǵy eń tómen núkte. (Qaraqıa oıysy)
7. Elimiz neshinshi saǵattyq beldeýlerde ornalasqan? (4 - shi, 5 - shi)
8. Qazaqtyń tuńǵysh geograf - ǵalymy. (Sh. Sh. Ýálıhanov)
2 - topqa:
1. Q R - sy jer kólemi jóninen dúnıe júzinde neshinshi orynda? (9 oryn)
2. Respýblıkadaǵy erekshe kól. (Balqash)
3. Eń kóne qala. (Taraz)
4. Respýblıkadaǵy eń úlken kól. (Kaspıı teńizi)
5. Qazaqstan qandaı klımattyq beldeýde jatyr? (Qońyrjaı)
6. Qansha geologıalyq era bar? (5 era)
7. Mal sharýashylyǵynyń basty salasy. (Qoı)
8. Qazaqstannan shyqqan tuńǵysh geolog – ǵalym. (Q. I. Sátbaev)

IX. Álem ǵajaıyptary (árqaısysy 20 upaıdan).
Interaktıvti taqtada berilgen nysandardyń attaryn taýyp, olarǵa tolyq sıpattama berý.
1. Eıfel munarasy.
2. Egıpet pıramıdalary.
3. Aleksandrıalyq shamshyraq.
4. Bostandyq músini.
5. Býrdj Dýbaı.

H. Qorytyndy.
Saıys sońynda ádil qazylar alqasynyń sheshimi boıynsha «Bilgir geograf» jeńimpazy anyqtaldy.