InfoHub Logo

Damytýshy oıyndardy ótkizýdegi ádistemelik usynystar.

Oıyndy qyzyqty da tartymdy ótkizý úshin birneshe qaǵıdalar oıyn barysynda eskerilýi kerek.

1. Bala jetistigine qýana bilińiz, biraq asyra maqtamańyz!
Balanyń qyzyǵýshylyǵymen oınalǵan oıynnyń ǵana óz jetistigi bolady. Sol sıaqty shyǵarmashylyq oıyndar árdaıym qyzyqty, kóńildi ótetindigi belgili. Ol úshin bala qıalyn damytýǵa, qyzyǵýshylyǵyn arttyrýǵa kómektesýimiz kerek. Balamen jumys jasaǵanda eresek pen bala arasynda jaqsy qarym - qatynas ornaý kerek. Bala jumysyna qýaný - shattaný, madaqtaý bala shyǵarmashylyǵynyń damı túsýine áser etedi. Biraq, asyra maqtaý da balaǵa zıanyn tıgizetinin esten shyǵarmaýymyz kerek, ásirese úlken eresek toptarda eskertilýi tıis. Ár ýaqytta bala múmkindigin kórsetip, budan da jaqsyraq jasaı alatynyna sendirip otyrý kerek. Sabaq sońynda bala kóńiline kúsh berý úshin

- Búgin sen qaı jumysty jaqsy qınalmaı jasadyń?
- Al qaı jumysta qınaldyń?- degen sıaqty suraq bere otyryp, bala qyzyǵýshylyǵyn artyryp, alǵa umtylýǵa kómek beremiz.

2. Bala yqtıarynsyz kúshtemeńiz!
Bala qyzyǵýshylyǵyn birsaryndy oıyndarmen jalyqtyrmańyz. Sabaq barysynda bir oıyndy qaıtalatyp oınatý bala qyzyǵýshylyǵyn joıady jáne jalyqtyrady.

3. Bala úshin jumys jasamańyz, óz betimen jumys jasaýǵa beıimdeńiz!
Jattyǵý kezinde eresek adamdar bala úshin jasap otyrýdan abaı bolǵany jón. Balamen jumys kezinde eskertý sózderdi kóp qoldanbaı («joq - joq!»,»Durys!»,»Osylaı!») birte - birte arylǵan durys. Alǵashqy jumys kezinde bul sózderdiń kómegi bolary sózsiz, balany asha túsedi, qanattandyrady, uqyptylyqqa, zeıindi bolýǵa kómegi tıedi. Biraq jaımen bul sózderden bas tartqan jón. Sebebi balanyń óz betimen jumys jasaý qabiletin joıyp alamyz. Aınalasyna jaltaq etip tárbıeleý qaýpi bar.

4. Qandaı oıynnan bastaǵan jón.

Alǵashqy kezde bala úshin qıyndyq týdyratyn oıyndardan aýlaq bolýymyz kerek. Bundaı oıyndar balany qorqytyp, qyzyǵýshylyǵyn túsirýi múmkin. Sol sebepten balanyń áline qaraı jeńil oıyndar tańdaǵanymyz jón. Úlken adam balanyń minezin, jumys jasaý qabiletin, ár balanyń ereksheligin bilýi kerek. Aldyn ala qosymsha jattyǵýlar daıyndaǵan jón. Bala qıalyn damytýǵa arnalǵan kýrsty bastamas buryn aldyn - ala daıyndalǵan josparǵa súıene otyryp jasaǵan durys.

5. Balanyń erkine qaraı oınatý.

Balaǵa birden jańa oıyn túrlerinen nesheýin oınatqan durys? Árıne oıyn túrleri óte kóp, degenmen olar bir - birimen baılanysty bolýy kerek. Oıyndy tańdamas buryn shyǵarmashylyq jaǵyna mán berip, qıalynyń damýyna kóńil bólý kerek. Kóptegen oıyndy birden oınatý balany jalyqtyryp jiberýi múmkin. Árıne, bolady. Biraq, onyń ekeýi balaǵa tanys oıyn bolýy shart. Bul shartty qatań ustaýymyz kerek. Eger, bir sabaqta birneshe oıyn oınalatyn bolsa, oıyn sharttary da ár túrli bolýy tıis. Bul balany sharshaý men jalyǵýǵa aparmaıdy.

6. Ertegi kómegimen de qıaldy damytýǵa bolady.

Kóptegen damytýshy oıyndardy qoldanǵanda ertegi kómegimen de bala qıalyn damytýǵa bolady. Sebebi, mektepke deıingi balalarda ertegimen salystyrý arqyly qıaldaýy basym. Sondyqtan, damytýshy oıyndardy ertegi keıipkerlerimen baılanystyra otyryp, ótkizý bala qıalynyń damýyna, qyzyǵýshylyǵynyń artýyna, oılaý qabiletiniń damýyna úlken septigin tıgizedi.

Aqtóbe oblysy, Oıyl aýdany,
«Baldyrǵan» balabaqshasy» MKQK psıhology
Kalıeva Aısaýle Maksotovna

Tolyq nusqasyn júkteý