InfoHub Logo

Qazaq tili 6 klass
Sabaqtyń taqyryby: Dara sózder men kúrdeli sózder.
Sabaqtyń maqsaty:
a)bilimdilik: oqýshylarǵa sóz túlǵasy jáne dara sózder men kúrdeli sózder jaıly tolyq túrde málimet berý.
á) damytýshylyq: oı - órisin, oılaý belsendiligin, sóıleý sheberligi, til mádenıetin damytý.
b)tárbıelik: dara jáne kúrdeli sózderdi kúndelikti ómirde qalaı durys qoldana bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: qalypty sabaq
Sabaqtyń ádisi: túsindirý, sýretteý, salystyrý, áńgimeleý, súraq-jaýap, bekitý. Sabaqtyń kórnekiligi: dıdaktıkalyq materıaldar, kesteler, kespe qaǵazdary, t.b.
Sabaqtyń formalary: jeke balamen, toppen, synyp ujymymen júmys júrgizý.
Sabaqtyń tıpteri: kirispe, uıymdastyrý kezeńi, jańa sabaqty túsindirý, bekitý, korytyndylaý.

Sabaqtyń barysy:
Uıymdastyrý kezeńi. (2 mın)
a)Oqýshylarmen sálemdesý.
á)Kezekshi málimdemesi.
b)Jýrnal boıynsha túgeldeý.

Úı tapsyrmasyn suraý. (10 mın)
a) Ótken sabaqta ótilgen erejelerdi súraımyn.
á) Jattyǵý jumysynyń oryndalý barysyn dápterlerinen tekseremin.
b) Suraq koıý arqyly ótken taqyrypty bekitemin.
v) Dápterlerin almastyramyn.

3)Jańa sabaqty túsindirý. (15 mın)
Sózder quramy jaǵynan dara jáne kúrdeli bolyp ekige bólinedi. Bir ǵana túbirden túratyn negizgi jáne týyndy túbir sózdi dara sóz deıdi. Mysaly: áke, jol-das, aýyl, aıaldama sıaqty sózder dara bolyp esepteledi. Sebebi búl sózder bir ǵana negizgi (áke, aýyl) nemese týyndy túbirden (jol-das: túbiri- jol, -das-júrnak; aıal-da-ma: túbiri - aıalda, -ma -jurnaq) túrady.
Eki nemese odan da kóp túbirden kúralgan sózdi kúrdeli sóz deıdi. Mysaly, áke-sheshe, aýyl-aımas, ashý-das, Qostýra, boztorgaı, saratory, on úsh sıakty sózder kúrdeli sózder bolyp tabylady. Sebebi búlar keminde eki túbirden qúralǵan: áke-sheshe (áke jáne sheshe), aýyl-aımas (aýyl jáne aımas), ashýdas (ashý nemese ashshy jáne tas), boz torgaı (boz jáne torǵaı), qara tory (qara jáne tory), on úsh (on jáne úsh), Qostýra (ńos~eki, shýra-taý). Kúrdeli sózder jasalý jolyna qaraı tórt túrli bo-lady: birikken sózder (búgin, jazdygúni), qos sózder (úlken-kishi, aıaq-tabaq), qysqarǵan sózder (AQSH, BUU), tirkesti sózder (shubar at, qara kók, júz bes).
Sóıtip kúrdeli sezder, bir jaǵynan, sóz týdyrýdyń (sózjasamnyń) belgili joldary (biriktirý, kosarlaý, tirkestirý) arqyly jasalǵan jańa sózder bolsa, ekinshi jaǵynan, kúrdeli túbir, ıaǵnı túbirdiń ózinshe bir túri bolyp tabylady.

Talǵatova Aıgúl Talǵatqyzy
Úshaǵash negizgi orta mektebiniń
qazaq tili men ádebıeti páninái muǵalimi

Dara sózder men kúrdeli sózder. júkteý