«Daraboz» tanymdyq saıystyń baǵdarlamasy
«Daraboz» tanymdyq saıystyń baǵdarlamasy
Maqsaty: Oqýshylardyń oı - órisi matematıkalyq qabiletin damyta otyryp, pánge degen belsendiligin arttyrý. Tez sheshim qabyldaı bilýge, óz bilimin kórsete alý qasıetterin ashyp kórsetý. İskerlikterin, óz betimen eńbektený sezimderin qalyptastyrý.
Júrgizýshi:
«Asyl tastan, óner jastan
Shyǵady dep daryndy
Halyq aıtsa qalt aıtpaıdy
Árqashanda nanymdy» dep Abaı atamyz aıtqandaı – ómirdiń ózi saıys, oıyn. Búgin mektebimizde matematıka páninen alǵyrlary kúsh synasyp ózderiniń bilim deńgeıin kórsetpekshi.
Shaqyramyz kelińder jarysýǵa
Kúsh, óner, bilimmen saıysýǵa,
Bar ónerdi salaıyq, ortamyzǵa
Qanekeı, kim shyǵady saıysýǵa.
Saıysymyzdyń alǵashqy týry - «Báıge» dep atalady.
Qarap turmaı báıgege erińiz
Shákirtterge ádil sheshim berińiz
Júzden júırik, myńnan tulpar shyǵarar,
Báıge, báıge, báıge bir kórińiz
Bul týr boıynsha saıysqa qatysýshy tulparlarǵa suraqtar qoıylady. Kim birinshi belgi berse, sol jaýap beredi. Árbir durys jaýapqa 10 upaı.
1. Nárselerdi sanaý úshin qoldanylatyn sandar. (natýral san)
2. 1 mınýt 1 saǵattan neshe mınýt kem (59 mınýt)
3. 50 saýsaq kóriný úshin neshe balanyń qoly kerek (5 balanyń)
4. Eń kishi natýral san (1)
5. Eń kishi jaı san (2)
6. 4 sanynyń kýby (64)
7. Eń kishi úsh tańbaly san (100)
8. 11 sanynyń kvadraty (121)
9. Ústelde 5 staqan sút turǵan edi. Ásel 1 staqandaǵy sútti iship. Staqandy ústelge qoıdy. ústeldiń ústinde neshe staqan qaldy? (5)
10. Birligi men ondyǵyn qosqanda 2 - ge teń bolatyn eki tańbaly sandardy ata. (11, 20)
11. Baspaldaq 15 basqyshtan turady. Baspaldaqtyń týra ortasynda turý úshin neshinshi basqyshta turýy kerek? (8)
12. Bir tonnada neshe kılogramm bar? (1000kg)
13. Kıt 250000kg. Ol neshe tonna? (250 tonna)
14. Barys bir sekirgende 288sm uzyndyqqa sekiredi. Neshe metr, neshe desımetr, neshe santımetr? (2m 8dm 8sm)
15. Ústelde 4 alma jatyr, onyń bireýi 2 - ge bólingen, ústelde neshe alma jatyr? (4)
Upaıy az eki oqýshy oıynnan shyǵady.
Júrgizýshi:
Kezdesti qandaı formýla
Aıtyp jiber oılanyp tez
Formýla qandaı kez.
Berilgen formýla boıynsha neni tabýǵa bolatyn aıtý kerek. Durys jaýapqa 10 upaı
S=a•b, S=a², R=4a, V=abc, S=πR²
Upaıy az 2 oqýshy oıynnan shyǵady.
Júrgizýshi:
Saıysymyzdyń kelesi bólimi «Ǵajaıyp úshtik»
Oımen káne kók teńiz keshińder,
Jarq – jurq etken neshe túrli esimder.
Aıtylǵanda neshe túrli esimder,
Zeıin salyp zerdemenen sheshińder, bul bólimde oqýshylar tómendegi upaı boıynsha suraqtar tańdaıdy.
20 20 20
30 30 30
40 40 40
Saıysýshylarǵa eskertetinimiz, osy bólimnen keıin upaıy az 4 oqýshymen qoshtasamyz.
20. Otbasynda 7 qyz jáne ár qyzdyń bir - birden baýyry bar. Otbasynda barlyǵy neshe bala? (8)
20. Aǵash ústinde 30 torǵaı otyr edi, ańshy onyń 2 - in atyp túsirdi. Torǵaılardyń qanshaýy qaldy? (2 - ýi qaldy, qalǵandary ushyp ketti)
20. Qosarlanyp jegilgen 3 at bir saǵattyń ishinde 14 km jol júredi. Osy ýaqyttyń ishinde bir at qansha jol júredi? (14)
30. Úsh túıe qus ushyp kele jatyr. Ańshy olardyń bireýin atyp aldy. Olardyń qanshasy qaldy? (túıe qus ushpaıdy)
30. Tek 6 sıfryn 3 ret paıdalanyp 30 sanyn órnekte (6•6 - 6)
30. Qandaı sannyń jazylýynda qansha árip bar bolsa sonsha sıfr bar?
(10 jáne 100)
40. Bútin san, bólshek sandar,
Barlyǵy da bar onda.
Bul qandaı san aıtyńdarshy
Oń, teris san bári osynda
(Rasıonal sandar)
40. Sanǵa qosyp, alsań,
Sol sannyń ózi shyǵady.
Sandy oǵan bólýge bolmaıtynyn
Matematıkter uǵady.
Kóp adamdar sol sanǵa
Shekesinen qaraǵan
San ósinen qaq bólýge
Sol sanyńyz jaraǵan. (nól)
40. Qoıandar januıasynyń úsh múshesi barlyǵy 73 sábizdi jep qoıǵan. Ákesi sheshesine qaraǵanda 5 sábizdi artyq jegen. Al balasy Bannı 12 sábiz jegen. Sheshesi neshe sábiz jegen. H+h+5+12=73
2h=73 - 17
h=56: 2
h=28 (28)
Kelesi kezekte Vıktorınalyq suraqtar
1. 30 - upaı Tárelkedegi 7 baýyrsaqtan 7 balaǵa bir - birden bir baýyrsaq qalatyndaı etip qalaı bólip berýge bolady. (bir bala tárelkesimen alady)
2. 40 - upaı. Ushaq A qalasynan V qalasyna deıin 1saǵ 20mın úshady da, sol jolmen qaıtarda 80 mın ushty. Sebebin túsindir. (1saǵ 20mın =80 mın)
3. 50 - upaı. Tórt drs bala meıramhanaǵa jıe baryp árqashan bir ústelge otyrady. Jalǵastyń árqashan bir orynǵa otyra beretini belgili bolsa, dostar neshe túrli tásilmen ústelge otyra alady. (3)
Upaıy az 2
oqýshy oıynnan shyǵady
Kelesi týrymyzda jasyrylǵan matematıktiń aty, jónin tabý.
Profesor Qanat Maqashuly. Búgingi kúni Qanat Maqashuly kosmostyq sáýlelerdiń atmosferamen áserlesýi kezinde ótetin, asa qýatty naızaǵaı týyndaǵan kezde paıda bolatyn jańa da kúrdeli prosesterdi zertteýmen shuǵyldanýda.
Sońǵy bólimimiz «Tapqyrlyq» dep atalady.
Bizdiń úıdegi qońyraý saǵaty qońyraýly, ol árbir jarty saǵatta 1 ret, al tolyq saǵat saıyn sol ýaqytty kórsetý sanyna teń qońyraý soǵady. Sonda ol táýligine neshe ret qońyraý soǵady?
(1+2+3+4+5+6+7+8+9+10+11+12)*2+24*2=204
A. 204,
V. 200,
S. 24,
Jeńimpazdy anyqtaý úshin ádilqazy múshelerine sóz kezegin bereıik
Kóńil bólip bul keshke
Kelgenderge kóp rahmet.
Shyn sezingen kórermenge,
Myń rahmet, myń rahmet!
Maqsaty: Oqýshylardyń oı - órisi matematıkalyq qabiletin damyta otyryp, pánge degen belsendiligin arttyrý. Tez sheshim qabyldaı bilýge, óz bilimin kórsete alý qasıetterin ashyp kórsetý. İskerlikterin, óz betimen eńbektený sezimderin qalyptastyrý.
Júrgizýshi:
«Asyl tastan, óner jastan
Shyǵady dep daryndy
Halyq aıtsa qalt aıtpaıdy
Árqashanda nanymdy» dep Abaı atamyz aıtqandaı – ómirdiń ózi saıys, oıyn. Búgin mektebimizde matematıka páninen alǵyrlary kúsh synasyp ózderiniń bilim deńgeıin kórsetpekshi.
Shaqyramyz kelińder jarysýǵa
Kúsh, óner, bilimmen saıysýǵa,
Bar ónerdi salaıyq, ortamyzǵa
Qanekeı, kim shyǵady saıysýǵa.
Saıysymyzdyń alǵashqy týry - «Báıge» dep atalady.
Qarap turmaı báıgege erińiz
Shákirtterge ádil sheshim berińiz
Júzden júırik, myńnan tulpar shyǵarar,
Báıge, báıge, báıge bir kórińiz
Bul týr boıynsha saıysqa qatysýshy tulparlarǵa suraqtar qoıylady. Kim birinshi belgi berse, sol jaýap beredi. Árbir durys jaýapqa 10 upaı.
1. Nárselerdi sanaý úshin qoldanylatyn sandar. (natýral san)
2. 1 mınýt 1 saǵattan neshe mınýt kem (59 mınýt)
3. 50 saýsaq kóriný úshin neshe balanyń qoly kerek (5 balanyń)
4. Eń kishi natýral san (1)
5. Eń kishi jaı san (2)
6. 4 sanynyń kýby (64)
7. Eń kishi úsh tańbaly san (100)
8. 11 sanynyń kvadraty (121)
9. Ústelde 5 staqan sút turǵan edi. Ásel 1 staqandaǵy sútti iship. Staqandy ústelge qoıdy. ústeldiń ústinde neshe staqan qaldy? (5)
10. Birligi men ondyǵyn qosqanda 2 - ge teń bolatyn eki tańbaly sandardy ata. (11, 20)
11. Baspaldaq 15 basqyshtan turady. Baspaldaqtyń týra ortasynda turý úshin neshinshi basqyshta turýy kerek? (8)
12. Bir tonnada neshe kılogramm bar? (1000kg)
13. Kıt 250000kg. Ol neshe tonna? (250 tonna)
14. Barys bir sekirgende 288sm uzyndyqqa sekiredi. Neshe metr, neshe desımetr, neshe santımetr? (2m 8dm 8sm)
15. Ústelde 4 alma jatyr, onyń bireýi 2 - ge bólingen, ústelde neshe alma jatyr? (4)
Upaıy az eki oqýshy oıynnan shyǵady.
Júrgizýshi:
Kezdesti qandaı formýla
Aıtyp jiber oılanyp tez
Formýla qandaı kez.
Berilgen formýla boıynsha neni tabýǵa bolatyn aıtý kerek. Durys jaýapqa 10 upaı
S=a•b, S=a², R=4a, V=abc, S=πR²
Upaıy az 2 oqýshy oıynnan shyǵady.
Júrgizýshi:
Saıysymyzdyń kelesi bólimi «Ǵajaıyp úshtik»
Oımen káne kók teńiz keshińder,
Jarq – jurq etken neshe túrli esimder.
Aıtylǵanda neshe túrli esimder,
Zeıin salyp zerdemenen sheshińder, bul bólimde oqýshylar tómendegi upaı boıynsha suraqtar tańdaıdy.
20 20 20
30 30 30
40 40 40
Saıysýshylarǵa eskertetinimiz, osy bólimnen keıin upaıy az 4 oqýshymen qoshtasamyz.
20. Otbasynda 7 qyz jáne ár qyzdyń bir - birden baýyry bar. Otbasynda barlyǵy neshe bala? (8)
20. Aǵash ústinde 30 torǵaı otyr edi, ańshy onyń 2 - in atyp túsirdi. Torǵaılardyń qanshaýy qaldy? (2 - ýi qaldy, qalǵandary ushyp ketti)
20. Qosarlanyp jegilgen 3 at bir saǵattyń ishinde 14 km jol júredi. Osy ýaqyttyń ishinde bir at qansha jol júredi? (14)
30. Úsh túıe qus ushyp kele jatyr. Ańshy olardyń bireýin atyp aldy. Olardyń qanshasy qaldy? (túıe qus ushpaıdy)
30. Tek 6 sıfryn 3 ret paıdalanyp 30 sanyn órnekte (6•6 - 6)
30. Qandaı sannyń jazylýynda qansha árip bar bolsa sonsha sıfr bar?
(10 jáne 100)
40. Bútin san, bólshek sandar,
Barlyǵy da bar onda.
Bul qandaı san aıtyńdarshy
Oń, teris san bári osynda
(Rasıonal sandar)
40. Sanǵa qosyp, alsań,
Sol sannyń ózi shyǵady.
Sandy oǵan bólýge bolmaıtynyn
Matematıkter uǵady.
Kóp adamdar sol sanǵa
Shekesinen qaraǵan
San ósinen qaq bólýge
Sol sanyńyz jaraǵan. (nól)
40. Qoıandar januıasynyń úsh múshesi barlyǵy 73 sábizdi jep qoıǵan. Ákesi sheshesine qaraǵanda 5 sábizdi artyq jegen. Al balasy Bannı 12 sábiz jegen. Sheshesi neshe sábiz jegen. H+h+5+12=73
2h=73 - 17
h=56: 2
h=28 (28)
Kelesi kezekte Vıktorınalyq suraqtar
1. 30 - upaı Tárelkedegi 7 baýyrsaqtan 7 balaǵa bir - birden bir baýyrsaq qalatyndaı etip qalaı bólip berýge bolady. (bir bala tárelkesimen alady)
2. 40 - upaı. Ushaq A qalasynan V qalasyna deıin 1saǵ 20mın úshady da, sol jolmen qaıtarda 80 mın ushty. Sebebin túsindir. (1saǵ 20mın =80 mın)
3. 50 - upaı. Tórt drs bala meıramhanaǵa jıe baryp árqashan bir ústelge otyrady. Jalǵastyń árqashan bir orynǵa otyra beretini belgili bolsa, dostar neshe túrli tásilmen ústelge otyra alady. (3)
Upaıy az 2
oqýshy oıynnan shyǵady
Kelesi týrymyzda jasyrylǵan matematıktiń aty, jónin tabý.
Profesor Qanat Maqashuly. Búgingi kúni Qanat Maqashuly kosmostyq sáýlelerdiń atmosferamen áserlesýi kezinde ótetin, asa qýatty naızaǵaı týyndaǵan kezde paıda bolatyn jańa da kúrdeli prosesterdi zertteýmen shuǵyldanýda.
Sońǵy bólimimiz «Tapqyrlyq» dep atalady.
Bizdiń úıdegi qońyraý saǵaty qońyraýly, ol árbir jarty saǵatta 1 ret, al tolyq saǵat saıyn sol ýaqytty kórsetý sanyna teń qońyraý soǵady. Sonda ol táýligine neshe ret qońyraý soǵady?
(1+2+3+4+5+6+7+8+9+10+11+12)*2+24*2=204
A. 204,
V. 200,
S. 24,
Jeńimpazdy anyqtaý úshin ádilqazy múshelerine sóz kezegin bereıik
Kóńil bólip bul keshke
Kelgenderge kóp rahmet.
Shyn sezingen kórermenge,
Myń rahmet, myń rahmet!
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Esimdik týraly túsinik. Jikteý esimdigi
