InfoHub Logo

Taqyryby: «Densaýlyq – zor baılyq»
Maqsaty: Keıbir juqpaly aýrýlardyn taralýynan saqtaný, olardyń aldyn alý; jeke bastyń gıgıenasyn saqtaý; Dene shynyqtyrý jattyǵýlarymen, sport túrlerimen shuǵyldaný.

Júrisi:
I. Kirispe sóz. Qazirgi zamanda kóptegen etek alyp otyrǵan balalar arasynda kezdesetin juqpaly aýrýlardyń túri kóp.
Solardyń biri: saryaýrý, týberkýlez, qyshyma qotyr, dızenterıa (ishek - qaryn aýrýlary) dıfterıa (kýl) (poratl) shoshqa moıyn (svınka) poratıti t. b. aýrýlar.
- Osy aýrýlardy boldyrmaýdy bárimizdiń basty mindetimiz.
Ol úshin ne isteý kerek?
- Taza júrý kerek.
- Jeke bastyń gıgıenasyn saqtaý.
- Aınalany qoqystardan tazartyp, mıkrobtardyń taralýyn boldyrmaý;
- Aınalany jasyl jelektendirý;
- Der kezinde dárigerge qaralý, aýrýdyń aldyn - alý;
- Ártúrli jemis – jıdekterdi jýyp jeý kerek;
- Dene shynyqtyrýmen shuǵyldaný kerek;
- Jyly júrý kerek;
- Kir qoqystan aýlaq júrý kerek; t. b.
-
II. Ártúrli juqpaly aýrýlar men tanystyrý, odan qorǵaný joldary (maǵlumat berý)
1. Týberkýlez - sozylmaly juqpaly aýrýy.
2. Dızenterıa - ishek - qaryn aýrýy.
3. Saryaýrý
4. Shoshqa moıyn aýrýy
5. Qyshyma (qotyr) jáne odan arylý joldary.

III. Taza júrem.
Taza kıim kıemin.
Tazalyqty súıemin.
Denem taza bolsa da
Túsem jıe monshaǵa.
Kir – qojalaq júrmeımin
Aýrýdy bilmeımin
Taza júrem árdaıym.
Jańa jaýǵan qardaımyn.

Sýyq sýdyń nesi aıyp
Shynyǵaıyq qalaıyq
Keńesteri aıtylǵan
Densaýlyqqa laıyq
Buryn bizder aýyrsaq.
Dáriger qarar janyn sap.
Dárihanaǵa baramyz
Dári satyp alamyz.

Sportpen aınalys,
Sulýlyq paıdaly is,
Saýyq pen kınodan.

Densaýlyqtan adamǵa ne bar qymbat.
Aýrý tónse, keń dúnıe tar qylmaq.
Densaýlyqtyń qorǵaýshysy bolam dep,
Dárigerler bergen Otan aldynda ant.

IV. Maqal - sóz máıegi
Densaýlyqtyń qadirin
Aýyrǵanda bilersiń.

Deni saýdyń jany saý.

Aýrýdyń jaqsysy joq,
Dáriniń táttisi joq.

Densaýlyqtyń jaqsysyn,
Aqshaǵa da tappassyń.

Densaýlyq - zor baılyq..

Birinshi baılyq – densaýlyq,
Ekinshi baılyq – aq jaýlyq,
Úshinshi baılyq – on saýlyq.

V. Adamǵa kerekti dárýmender. Olardyń adam ómirine paıdasy.
Dárýmender shyǵady.

1. Dárýmender atynan sóıleıin
Sóılegende búı deıin,
Dárýmen degen ne? Vıta degen ómir ǵoı
Ony usynǵan fızık qoı,
Dertten qorǵar qalqam ǵoı.

A. Men bolmasam eger de
Kóziń jaqsy kórer me
Jetispesem aǵzańda
Boıyń bıik óser me?

V. Mensiz júıke sharshaıdy.
Ashýlanyp salarsyń kep aıqaıdy.
Qan azaıyp álsireıdi júregiń,
Asqazanyń as qoryta almaıdy.

S. Men bolmasam boıyńda
Tisiń túsip óspeıdi.
İshken asyń boıyńa
Jónimen tarap sińbeıdi.

D. Men jetispeı qalǵanda
Meshel bolyp ósersiń.
Qańqaý qısyq bolǵanda
Ókinýmen ótersiń.

VI. Densaýlyqqa keri áser etetin faktorlardy atańdar:
1. Qorshaǵan orta lastyǵy.
2. Durys tamaqtanbaý.
3. Dene tárbıesimen shuǵyldanbaý.
4. Zıandy zattardy qabyldaý.
5. Tazalyqty saqtamaý.

Densaýlyqqa Durys áserin tıgizetin faktorlar:
1. Durys tamaqtaný.
2. Qorshaǵan orta tazalyǵy.
3. Dene shynyqtyrý.
4. Densaýlyq saqtaý, medısınalyq kómektiń sapasynyń joǵary bolýy.
5. Zıandy zattardy qabyldamaý.
6. Jeke bastyń tazalyǵyn saqtaý.

VII. Qorytyndy.
Olaı bolsa, denimiz saý, qurysh bilekti, alyp júrekti, qaısar da qaıratty, uqypty da ádemi azamat bolý úshin adam densaýlyǵyna ne qajet dep oılaısyzdar?
Densaýlyq
↓
Tabıǵı kúsh
Dene shynyqtyrý
Tamaq
Tazalyq

1. Tabıǵı kúsh. Kún, taza aýa, sý.
2. Dene shynyqtyrýdyń mańyzy qandaı? Óziń súıip oryndaıtyn sporttyq oıyndar men jattyǵý túrleri.
3. Taǵam. Taǵamnyń túrleriniń adam densaýlyǵyna paıdasy men zıandy jaqtaryn aıtý.
4. Tazalyq. Bul jeke bastyń tazalyǵyn saqtaý.