Ejelgi rım qoǵamy rımdik mádenıetten qalaı kórinis tabady?
Sabaqtyń taqyryby: Ejelgi rım qoǵamy rımdik mádenıetten qalaı kórinis tabady?
Sabaqtyń maqsaty: • Ejelgi Rım mádenıetiniń erekshelikteri menonyń álemdik mádenıetke áserin anyqtaý
Jetistik krıterııi • Plebeıler men patrısıalar arasyndaǵy kúrestiń sebepterin durys anyqtaıdy
• Ejelgi rımdikterdiń álemdik mádenıetke qosqan úlesin durys anyqtaıdy
Sabaqtyń túri: Zertteý arqyly jańa materıaldy meńgerý sabaǵy
Tildik maqsattar
Tildik maqsattar: Oqýshylar:
tarıhı faktorlardy (Rımniń ósýine qala - memleket jáne ımperıa retinde áser etý) talqylaý kezinde akademıalyq tildi qoldanady.
Pánge tán leksıka jáne termınologıa
Imperıa, respýblıka, plebeıler men patrısıalar, prınsıpat, domınant, trıbýn, senat, Sezar.
Jazylym men dıalogqa paıdaly sózder:
................. bolǵandyqtan, rımdikter qýatty bola bastady.
...... arqasynda Rım áskeri kúsheıe bastady.
Qundylyqtardy darytý: Túrli elderdiń mádenıetine qurmetti tárbıeleý
Pánaralyq baılanystar: Óner, ádebıet
Aldyńǵy meńgerilgen bilim: Oqýshylar 6 - synypta Mysyr men Grekıanyń ejelgi órkenıetteri bólimin aıaqtap, ejelgi álem órkenıetteri men olardyń mádenıeti, Jerorta men ejelgi órkenıetterdiń gúldenýi, osy ımperıalardyń kúsheıýiniń sebepterý týraly bilýi kerek.
Sabaqtyń kezeńderi
Sabaqta oryndalatyn is - áreketter
Sabaqtyń basy (5 mın)
Sabaqta oryndalatyn is - áreketter
(PSM) Oqýshylarǵa rımdik mádenıet týraly sýretter toptamasyn kórsetińiz /mıfologıa, sáýlet óneri, din jáne t. b./
• Bul sýretter bir - birimen qalaı baılanysty?
• Rımdikterdiń qandaı jetistikterin bilesiń? (sý burqaqtary, monshalar, amfıteatrlar, joldar jáne t. b.)
Oqýshylar sýretterdi paıdalanyp, aldyńǵy bilimderine súıene otyryp shaǵyn áńgimeler qurady
(dıferensıasıa)
Balalar, búgingi sabaqta bizder rımdik qoǵamnyń qurylýy, Rım men Imperıanyń basqarylýy, Rımdegi patrısıı men plebeılerdiń quqyqtary jáne ejelgi rımdikterdiń jetistikteri týraly bilemiz.
Sabaqtyń ortasy (25 mın)
Muǵalim túsindiredi.
Rım qoǵamy patrısıı men plebeılerden turdy. Patrısıı - aqsúıekter – bul belgili rım taıpalarynan shyqqandar, Romýlmen birge qalany jeti beleste qurǵandar, al plebeıler – bul keıin kelgender, ataqty emes, degenmen, ýaqyt óte kele olardyń arasynan da ózderiniń taıpalary, ózderiniń tekteri, ózderiniń baı otbasylary shyǵa bastady, olar da bılikke talpyndy. Plebeıler sany ýaqyt óte patrısıılerden kóbeıe bastady. Olardyń arasynda kúres paıda boldy.
(T) Mátinmen jumys.
Tapsyrma. Patrısııler men plebeılerdiń quqyqtaryn anyqtańyzdar.
Tapsyrmanyń jetistik krıterııleri:
Oqýshylar patrısııler men plebeılerdiń kem degende 3 quqyǵyn kórsetedi.
(T) Ilústrasıalarmen jumys.
Jupta Ejelgi Rımniń sáýlet qurylystarynyń sýretterin berińiz (Troıa baǵanasy, rımdik Forým, Kolızeı, Panteon, Satýrn ǵıbadathanasynyń baǵanasy )
(J) Tapsyrma: Sýretterdi zerttep, Ejelgi Rımniń sáýlet eskertkishteri týraly áńgime quryńyz.
• Olar senderge qalaı áser etti?
• Buǵan qalaı jetedi?
• Rım qurylysshylary álemdik sáýlet ónerine qandaı úles qosty?
Tapsyrmanyń jetistik krıterııleri:
Oqýshylar rım mádenıetiniń eýropalyq órkenıetke qosqan úlesin durys anyqtaıdy.
(T) Internet resýrstarmen jumys.
Ár top óz salasynyń erekshelikterin anyqtaıdy. Jumys qorytyndysy retinde posterdi toltyrady.
1 top – sáýlet jáne músin óneri
2 top – beıneleý óneri, poezıa
3 top – oıyn - saýyq (gladıatorlardyń kúresi), rımdik quqyq
Tarıhı derekkóz retinde mádenıet eskertkishterin taldaý boıynsha jumys reti:
1. Eskertkishtiń ataýy men túri
2. Áleýmettik qubylystarmen baılanysy
3. Eskertkishtiń mańyzdylyǵy
Talqylaý suraqtary:
Rım mádenıeti basqa qaı eldiń mádenıetimen uqsaıdy?
Bul mádenıetterdiń mádenıeti nemen baılanysty?
Rımdikter sáýlet qurylystarynda neni kórsetkisi keldi?
(J) Mátindi jupta oqyńyz
(dıferensıasıa)
a) mátin boıynsha 3 jýan jáne 3 jińishke quryńyz
b) mátinnen kilt sózderdi tabyńyz
v) tómendegi suraqqa tolyq jaýap berińiz:
Rımdiń sáýlet óneriniń erekshelikteri qazirgi zamanǵy qurylysta qaldy ma? Mysaldar keltirińizder.
Rım – «Máńgi qala» ataýyna ıe bolǵan álemniń eń ejelgi qalalarynyń biri. Ejelgi rımdikter keremet qurylysshy boldy. Rımdikter áktas eritindisinen, shaǵyldan jáne janartaý qumynan betondy jasaýdy úırendi, betonnyń arqasynda olar kólemdi ári berik ǵımarattardy sala bastady. Rım ımperıasynda 80 000 km - den astam tas jol boldy – uzyn jáne túzý. Tereń ańǵar, shatqal nemese batpaq alaptarda úlken tas kópirler saldy. Solardyń ishindegi bir vıadýktyń uzyndyǵy 132 km - ge jetti! Sý qubyr jelisi arqyly vıadýktyń ústinen taýlardan nemese tóbelerden aqty.
Tapsyrmanyń jetistik krıterııleri:
Oqýshylar mátin boıynsha kem degende 3 jińishke jáne 3 jýan suraq qurady.
Oqýshylar mátinnen kem degende 5 kilt sóz tabady.
Oqýshylar kem degende 3 tolyq mysal keltiredi.
Mektep: Oral q. FMB NZM
Muǵalimniń aty - jóni: Býkaeva B. S.
Ejelgi rım qoǵamy rımdik mádenıetten qalaı kórinis tabady? júkteý
Sabaqtyń maqsaty: • Ejelgi Rım mádenıetiniń erekshelikteri menonyń álemdik mádenıetke áserin anyqtaý
Jetistik krıterııi • Plebeıler men patrısıalar arasyndaǵy kúrestiń sebepterin durys anyqtaıdy
• Ejelgi rımdikterdiń álemdik mádenıetke qosqan úlesin durys anyqtaıdy
Sabaqtyń túri: Zertteý arqyly jańa materıaldy meńgerý sabaǵy
Tildik maqsattar
Tildik maqsattar: Oqýshylar:
tarıhı faktorlardy (Rımniń ósýine qala - memleket jáne ımperıa retinde áser etý) talqylaý kezinde akademıalyq tildi qoldanady.
Pánge tán leksıka jáne termınologıa
Imperıa, respýblıka, plebeıler men patrısıalar, prınsıpat, domınant, trıbýn, senat, Sezar.
Jazylym men dıalogqa paıdaly sózder:
................. bolǵandyqtan, rımdikter qýatty bola bastady.
...... arqasynda Rım áskeri kúsheıe bastady.
Qundylyqtardy darytý: Túrli elderdiń mádenıetine qurmetti tárbıeleý
Pánaralyq baılanystar: Óner, ádebıet
Aldyńǵy meńgerilgen bilim: Oqýshylar 6 - synypta Mysyr men Grekıanyń ejelgi órkenıetteri bólimin aıaqtap, ejelgi álem órkenıetteri men olardyń mádenıeti, Jerorta men ejelgi órkenıetterdiń gúldenýi, osy ımperıalardyń kúsheıýiniń sebepterý týraly bilýi kerek.
Sabaqtyń kezeńderi
Sabaqta oryndalatyn is - áreketter
Sabaqtyń basy (5 mın)
Sabaqta oryndalatyn is - áreketter
(PSM) Oqýshylarǵa rımdik mádenıet týraly sýretter toptamasyn kórsetińiz /mıfologıa, sáýlet óneri, din jáne t. b./
• Bul sýretter bir - birimen qalaı baılanysty?
• Rımdikterdiń qandaı jetistikterin bilesiń? (sý burqaqtary, monshalar, amfıteatrlar, joldar jáne t. b.)
Oqýshylar sýretterdi paıdalanyp, aldyńǵy bilimderine súıene otyryp shaǵyn áńgimeler qurady
(dıferensıasıa)
Balalar, búgingi sabaqta bizder rımdik qoǵamnyń qurylýy, Rım men Imperıanyń basqarylýy, Rımdegi patrısıı men plebeılerdiń quqyqtary jáne ejelgi rımdikterdiń jetistikteri týraly bilemiz.
Sabaqtyń ortasy (25 mın)
Muǵalim túsindiredi.
Rım qoǵamy patrısıı men plebeılerden turdy. Patrısıı - aqsúıekter – bul belgili rım taıpalarynan shyqqandar, Romýlmen birge qalany jeti beleste qurǵandar, al plebeıler – bul keıin kelgender, ataqty emes, degenmen, ýaqyt óte kele olardyń arasynan da ózderiniń taıpalary, ózderiniń tekteri, ózderiniń baı otbasylary shyǵa bastady, olar da bılikke talpyndy. Plebeıler sany ýaqyt óte patrısıılerden kóbeıe bastady. Olardyń arasynda kúres paıda boldy.
(T) Mátinmen jumys.
Tapsyrma. Patrısııler men plebeılerdiń quqyqtaryn anyqtańyzdar.
Tapsyrmanyń jetistik krıterııleri:
Oqýshylar patrısııler men plebeılerdiń kem degende 3 quqyǵyn kórsetedi.
(T) Ilústrasıalarmen jumys.
Jupta Ejelgi Rımniń sáýlet qurylystarynyń sýretterin berińiz (Troıa baǵanasy, rımdik Forým, Kolızeı, Panteon, Satýrn ǵıbadathanasynyń baǵanasy )
(J) Tapsyrma: Sýretterdi zerttep, Ejelgi Rımniń sáýlet eskertkishteri týraly áńgime quryńyz.
• Olar senderge qalaı áser etti?
• Buǵan qalaı jetedi?
• Rım qurylysshylary álemdik sáýlet ónerine qandaı úles qosty?
Tapsyrmanyń jetistik krıterııleri:
Oqýshylar rım mádenıetiniń eýropalyq órkenıetke qosqan úlesin durys anyqtaıdy.
(T) Internet resýrstarmen jumys.
Ár top óz salasynyń erekshelikterin anyqtaıdy. Jumys qorytyndysy retinde posterdi toltyrady.
1 top – sáýlet jáne músin óneri
2 top – beıneleý óneri, poezıa
3 top – oıyn - saýyq (gladıatorlardyń kúresi), rımdik quqyq
Tarıhı derekkóz retinde mádenıet eskertkishterin taldaý boıynsha jumys reti:
1. Eskertkishtiń ataýy men túri
2. Áleýmettik qubylystarmen baılanysy
3. Eskertkishtiń mańyzdylyǵy
Talqylaý suraqtary:
Rım mádenıeti basqa qaı eldiń mádenıetimen uqsaıdy?
Bul mádenıetterdiń mádenıeti nemen baılanysty?
Rımdikter sáýlet qurylystarynda neni kórsetkisi keldi?
(J) Mátindi jupta oqyńyz
(dıferensıasıa)
a) mátin boıynsha 3 jýan jáne 3 jińishke quryńyz
b) mátinnen kilt sózderdi tabyńyz
v) tómendegi suraqqa tolyq jaýap berińiz:
Rımdiń sáýlet óneriniń erekshelikteri qazirgi zamanǵy qurylysta qaldy ma? Mysaldar keltirińizder.
Rım – «Máńgi qala» ataýyna ıe bolǵan álemniń eń ejelgi qalalarynyń biri. Ejelgi rımdikter keremet qurylysshy boldy. Rımdikter áktas eritindisinen, shaǵyldan jáne janartaý qumynan betondy jasaýdy úırendi, betonnyń arqasynda olar kólemdi ári berik ǵımarattardy sala bastady. Rım ımperıasynda 80 000 km - den astam tas jol boldy – uzyn jáne túzý. Tereń ańǵar, shatqal nemese batpaq alaptarda úlken tas kópirler saldy. Solardyń ishindegi bir vıadýktyń uzyndyǵy 132 km - ge jetti! Sý qubyr jelisi arqyly vıadýktyń ústinen taýlardan nemese tóbelerden aqty.
Tapsyrmanyń jetistik krıterııleri:
Oqýshylar mátin boıynsha kem degende 3 jińishke jáne 3 jýan suraq qurady.
Oqýshylar mátinnen kem degende 5 kilt sóz tabady.
Oqýshylar kem degende 3 tolyq mysal keltiredi.
Mektep: Oral q. FMB NZM
Muǵalimniń aty - jóni: Býkaeva B. S.
Ejelgi rım qoǵamy rımdik mádenıetten qalaı kórinis tabady? júkteý
You Might Also Like
