Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Eldik pen erliktiń eskertkishi

Synyby:

Páni:

Qazaq ádebıeti

Taqyryby:  

Eldik pen erliktiń eskertkishi

Maqsaty:

  • Halyq  táýelsizdigi úshin kúresken Kúlteginniń batyrlyq  beınesin  tanytý;
  • Jyr úzindilerimen jumys jasaı otyryp, oqýshylardyń sózdik qoryn molaıtý, oıyn erkin jetkize bilýge daǵdylandyrý jáne aýyzsha sóıleý tilderin damytý;
  • Adamgershilikke, úlkendi qurmetteýge jáne  ulttyq murany qasterleýge tárbıeleý

Túri:

Jańa  bilimdi  meńgertý    

Ádisi:

aldyn ala oqytý, zertteý, baıandaý, toptastyrý, salystyrý (STO strategıasy), aqparattyq-kommýnıkatıvtik tehnologıa

Kórnekiligi :

Elektrondy slaıd, elektrondy  oqýlyq, beınematerıaldar

Pánaralyq  baılanys:

geografıa,  tarıh.

Sabaq barysy:


  • Uıymdastyrý kezeńi.

Sálemdesý

Oqýshylar nazaryn sabaqqa aýdarý

Daıyndyqtaryn tekserý

  • Qyzyǵýshylyqty  oıatý. 

«Tirek  sımvoldar»  strategıasy

 

 Qobyz, tastaǵy  jazý,  batyr  beınesi  arqyly  áńgime  quraý.

Quralǵan  áńgime  arqyly  jańa  taqyrypqa  kirý. 

  • Úı tapsyrmasyn tekserý.

Ótken sabaqty qorytyndylaý.

«Kúltegin» eskertkishi  qandaı halyqtarǵa ortaq asyl mura?

Ejelgi dáýir aqyndary, oıshyldary, ǵulamalary

Ejelgi dáýir ádebıetine jatatyn jyrlar

Sáıkestendirý ádisi






«Ejelgi dáýir muralary»

Oǵyznama

«Qudatǵý Bilig»

«Dıýanı Hıkmet»

«Kúltegin» eskertkishi

Túrki halyqtarynyń ejelgi shejiresin baıandaıtyn dastan. 

Júsip Balasaǵun

Tasqa qashalǵan dastandar 

Qoja Ahmet Iaasaýı

Oza oqytý tehnologıasy

Daıyndap kelgen qosymsha materıaldy zertteý (ár top ózderi tapqan materıaldaryn talqylaıdy)

  1. Orhon – Enıseı eskertkishi qashan jáne qaıda tabylǵan?
  2. Olardy kim tapty?
  3. Orhon – Enıseı jazba eskertkishterin oqýdyń eń alǵash “kiltin” taýyp, syryn ashqan kim?
  4. Kimder aýdardy?
  5. Kúltegin eskertkishiniń kóshirmesin kimder, qaı jerde jasytyp
  6. Qazaqstanǵa alyp keldi?
  7. Búgingi kúni eskertkish kóshirmesi elimizdiń qaı qalasynda ornalasqan?

Maǵynany  taný

Sabaq epıgrafymen jumys.

Bolmasyn  dep  baılyǵy  basqaǵa  azyq,

Ketken  babam  tarıhyn  tasqa  jazyp.

(B.Báıituly)

Ejelgi  túrkiler  úshin aıtýly  kezeń 545 jyl boldy. Osy  jyly  Uly  túrki  qaǵanaty  ómirge  kelgen  edi. Sóıtip  túrkiler   ózderiniń  tuńǵysh  memleketin  qurady.

Býmyn qaǵan túrki taıpalarynyń basyn qosyp, álemge áıgili túrki qaǵanatynyń negizin qurady.

Jańa sabaq

Beınematerıal kórsetý «Kúltegin eskertkishi»

https://youtu.be/dE46jWbdDZI

Jyr joldarymen jumys. Mánerlep oqyp, mazmunyn túsiný.

Tizelini búktirgen.

İlgeri – Qadyrqan qoınaýyna deıin,

Keri – Temir qaqpaǵa deıin jaılaǵan.

Eki aralyqta júrgen ıesiz kók Túrikterdi

Osylaı qonystandyrǵan eken.


Kestemen jumys jasaý.


























































1-top

1 shýmaq

Bıikte Kók táńiri,

Tómende qara jer jaralǵanda,

Ekeýiniń arasynda adam balasy jaralǵan.

Adam balasy ústine atategim

Býmyn qaǵan, İstemi qaǵan otyrǵan.

Otyryp, túrki halqynyń el-jurtyn

Qalyptastyrǵan, ıelik etken.

Tórt buryshtyń bári dushpan eken.

Sarbazdarmen attanyp,

Tórt buryshtaǵy halyqty

Kóp alǵan, bárin beıbit etken.

Bastyny eńkeıtken,

Kúltegin jaýlasqan elder men batyrlar

  • Kúltegin jaýlasqan elder men batyrlar

Oǵyz, Quqaı, Tataby, Tabǵash, Soǵdy, Az.


Tadyq chýr, Yshbar Iamtar, Iegin Silikbek

  • Jyrdyń taqyryby
  • Ideıasy
  • Kóterilgen máseleler

Túrki halqynyń birligi, erligi


Kúltegin batyrdy Túrik qaǵanatynyń qudiretti tulǵasy etip kórsetý.


Túrik qaǵanatynyń ornaýy, jarty álemdi ózine qaratyp alýy. Bilge qaǵan men Kúlteginniń erlikteri.


Aǵaıyndylar arasynda aýyzbirshilik bolýy kerek, táýelsizdik úshin kúres

  • Batyrlardyń el úshin kúresin úlgi etedi Qoıylatyn máseleler
  • Halyqtyń jaǵdaıy
  • Bilge qaǵan men
  • Kúlteginniń is-áreketi
  • Qandaı nátıjege jetti? Óleńdegi máseleni ashatyn joldar. 

İshi assyz, syrty tonsyz

Beıshara, músápir halyqqa otyrdym

Túrki halqy úshin kúndiz otyrmadym.


İnim Kúlteginmen birge ólip-tirilip jerdi ulǵaıttym.


Kóp qolmen 12 joryq jasadyq.


Ólimshi halyqty tirilttim. Jalańash halyqty tondy, kedeı halyqty baı qyldym, tórt buryshtaǵy halyqty beıbit qyldym.

Tatý qyldym.

2-top

2 shýmaq

Sońyndaǵy inisi aǵasyndaı bolmady,

Uldary ákesindeı bolmady.

Biliksiz qaǵandar taqqa otyrǵan eken,

Ámirshileri de biliksiz eken,

Jaltaq bolǵan eken.

Bekterdiń, halqynyń ymyrasyzdyǵynan,

Taýǵash halqynyń tepkisine kóngendiginen,

Arbaýyna sengendiginen,

İnili-aǵaly daýlasqandyǵynan,

Bek pen halyqtyń ózara jaýlasqandyǵynan,

Túrki halqy eldigin joıdy,

Qaǵandyǵynan aıyryldy. 


3-top

3 shýmaq

Ákemiz, aǵamyz qurǵan halyqtyń

Aty, dańqy óshpesin dep,

Túrki halqy úshin

Túnde uıyqtamadym,

Kúndiz otyrmadym,

İnim Kúlteginmen birge,

Eki shadpen birge

Ólip tirilip, jerdi ulǵaıttym

Birikken halyqty ot-sý qylmadym

(Ózara tatý ettim)

Ólimshi halyqty tirilttim.

Jalańash halyqty - tondy qyldym,

Kedeı halyqty baı qyldym.

Az halyqty kóp qyldym, 


Tatý elge jaqsylyq qyldym.

Tórt buryshtaǵy halyqty tatý ettim

Bári maǵan baǵyndy



Qorytyndy

«Kúltegin» eskertkishi taqyrybyna klaster syzý


Baǵalaý


Úıge tapsyrma

Jyrdy hrestomatıadan tolyq oqyp, kompozısıalyq jospar qurý.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama