Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 kún buryn)
Elimizdiń memlekettik rámizderi. Tý
Ana tili 3 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Elimizdiń memlekettik rámizderi. Tý
Maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylardyń Otan, Qazaqstan, týǵan jer týraly túsinikterin keńeıtý, Qazaqstan Respýblıkasynyń rámizderi Tý týraly túsinikterin qalyptastyrý;
Damytýshylyq: Oı - órisin, tanymdyq qabiletin, jeke dara tulǵa retinde damytý;
Tárbıelik: Otansúıgishtikke, adamgershilikke, Otanyna, halqyna adal qyzmet etýge, eliniń Týyn, Eltańbasyn, Ánuranyn qasterleýge, halqynyń tegin, tarıhyn bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń tıpi: Jańa bilim berý
Túri: Saıys sabaq
Ádisi: Suraq - jaýap, túsindirý, áńgime, taldaý - jınaqtaý
Kórnekiligi: Slaıdtar, QR Rámizderiniń avtorlarynyń portretteri
Pánaralyq baılanys: Qazaq tili
Kútiletin boljam: Elimizdiń memlekettik rámizderi Tý týraly qosymsha málimetter alady, túsinikteri keńeıedi.

Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi: Sabaqqa psıhologıalyq daıyndyq júrgizý.
Ana tilin qurmette,
Ar - uıatty kirletpe.
Jaqsylarǵa jaq bolyp,
Jamandyqty úlgi etpe.

İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý:
- Úıge qandaı tapsyrma berildi?
«Meniń súıikti qalam» taqyrybyna shyǵarma jazý.
Shyǵarmany oqý, taldaý, suraqtarmen qorytyndylaý.
Sergitý sáti:
Dóńgelenip turamyz,
Keregeni quramyz.
Ýyq bolyp ıilip,
Shańyraqty quramyz.
- Bul atalǵandar rámizderdiń qaısysynda kezdesedi?

İİİ. Maqsat qoıý kezeńi: Sabaqtyń taqyrybyn, maqsatyn habarlaý, oqýshylardy 3 topqa bólý.
1 - top: Qyran
2 - top: Altyn kún
3 - top: Kók aspan

İÚ. Jańa sabaq:
Ánuran oryndalady.
1. Qazaqstan eliniń rámizderi jaıly balalardyń biletinin pysyqtaý. 2. Oqýlyqpen jumys: mátindi mánerlep oqý, túsindirý, Tý týraly qosymsha túsinikter berý.
Tý (aǵylsh. flag) — arnaıy tústeri bar belgili bir geometrıalyq pishinge ıe mata. Ádette týlar flagshtok arqyly kóteriledi. Memlekettik tý memlekettik rámiz bolyp tabylady. Memlekettikten basqa kóptegen elderde áskerı jáne komersıalyq týlar bar.
Týlardy zertteýmen aınalysatyn ǵylym salasy veksıllologıa (lat. vexillum — «tý», «baıraq») dep atalady.

Tý naıza nemese basqasha beıneler túrindegi metal ushtyǵy bar aǵashqa bekitilgen belgili bir ólshem men matadan turady. Tý jaýyngerlerdiń jınalýy men birigýi úshin alystan jaqsy kórinetin belgi retinde ejelgi Taıaý Shyǵys, Úndistan, Qytaı, t. b. elderde bıik syryqqa ornatylǵan qandaı da bir beıneler túrinde paıda bolǵan.

Shaıqasta Týynan aırylǵan jasaqtar taratyldy. Shaıqas kezinde dushpan Týlaryn qolǵa túsirgeni úshin jaýyngerlerge erekshe marapattar jasaldy. Kóshpeli halyqtarda da (saq - skıfter, ǵundar, túrkiler, t. b.) Týdy jaýyngerlik rýhtyń belgisi retinde erekshe qurmettegen. Tý úlken matadan tústi jelek túrinde jasalyp, naızanyń sabyna baılanyp kóterilgen. Jaýyngerlerge kúsh berip qorǵaý úshin oǵan kıeli belgiler (jyrtqysh ańdar men aıdahardyń basy, keıinnen Aı, Quran aıattary) salyndy. Tý áskerdiń kıesi sanalǵandyqtan, shaıqas kezinde ony ustaý eń batyr adamdarǵa tapsyrylǵan. Tý jelbirep tursa ásker jeńiske jetedi, ol qulasa jeńiledi degen yrym bolǵan. Qazaq qoǵamynda hannyń Týynan basqa, belgili qolbasylarǵa da Tý tapsyrylǵan. Mysaly, Abylaı han zamanynda Qabanbaı, Bógenbaı, Jánibek, t. b. áıgili batyrlardyń óz Týy boldy. Ol Týlar keıinnen sol batyrdyń urpaqtarynda qalyp, kıe tutyldy. Aýrý - keselden, jamandyqtan qorǵaıdy dep qasterlendi. Soǵys kezinde Týdan aıyrylǵan jaǵdaıda bólim komandıri men tikeleı kináliler áskerı trıbýnalmen sottalyp, áskerı bólim taratylady. Týdan aırylý ólimmen birdeı bolǵan.

Memlekettik Tý tigiletin nemese ornatylatyn jerler de zańda kórsetilgen. Olardyń qatarynda Elbasy rezıdensıasy, Parlament pen Úkimettiń mınıstrlikteri men ózge de ortalyq atqarýshy organdardyń Elbasyna tikeleı baǵynatyn jáne esep beretin memlekettik organdardyń Konstıtýsıalyq keńestiń, Joǵarǵy sot jáne basqa da sottardyń, Bas prokýratýranyń, Ulttyq ǵylym akademıasynyń, máslıhattar men jergilikti organdardyń ǵımarattary bar. Olardyń bárinde de Memlekettik Tý udaıy jelbirep turýǵa tıisti. Dúnıege kelgen náresteler jáne nekeni saltanatty túrde tirkeıtin oryn - jaılarda da Memlekettik Tý udaıy el nazarynda turýy kerek.
1. Mátindi júgirtip oqý.
2. Oqýshylardan Tý týraly biletinderin suraý.
3. QR Rámizderi týraly jattap kelgen óleńderin suraý.
4. «Eger men Prezıdent bolsam...»taqyrybyna qysqasha áńgime jazý.
5. Suraq - jaýap:
- Memlekettik Týdyń avtory kim?
- Memlekettik Ánurannyń avtorlary kimder?
- QR - nyń rámizderi qashan qabyldandy?
- QR - nyń táýelsizdigi qashan jarıalandy?
- Veksıllologıa degen ne?
- Memlekettik Týdyń uzyndyǵy men eni qandaı?
- QR Konstıtýsıasy qashan qabyldandy?
- Qazaqstanda qansha oblys bar?
- 2011jyly elimizde qandaı aıtýly mereke toılandy? t. b.

Úİ. Sabaqty qorytý:
- Memleketimizdiń rámizderin ata.
Qazaqstan rámizderi - eldigimniń belgisi,
Bilý kerek balaǵa deıin eń kishi.
Án uran, kógildir Tý, Eltańba,
Rámizderdi jatqa bilsin ár kisi.

Úİİ. Úıge tapsyrma: Mátindi túsinip oqý 83 - 85 better, 1 shýmaq óleń jazyp kelý, Týdyń sýretin salý.
Baǵalaý: Utqan topty marapattaý.

Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama