Eshkim de eshqashan umtylmaıdy
Eshkim de, eshnárse de umytylmaıdy
Jospary
İ. Bolmasyn soǵys, bolmasyn.
İİ. Qan maıdanǵa attandy sol jyldary meniń de atam
İİİ. Soǵys órti sharpymasyn dalamdy
Joıylsyn jalǵyz sóz soǵys degen,
Oq daýsy máńgilik joıylsyn.
Bombanyń ornyn tegistegen,
Kúrekter mýzeıge qoıylsyn.
Soǵys, soǵys. Qandaı sýyq sóz bul! Sol surapyl jyldarda qansha azamat jer qushty, qansha bala ákesinen, qansha ana balasynan, qanshama úı tireginen aıyryldy. Aýyldan sán, ómirden mán ketip, suryqsyz bir dúnıege aınaldy.
Soǵys mıllıondaǵan adamdardyń ómirin qıyp, júzdegen qala men eldi mekenderdi typ - tıpyl etti. Sóıtip soǵys ár úıge, ár otbasynyń ómirine jazylmas jaranyń izin qaldyrdy. Uly Otan soǵysy Keńes Odaǵy halyqtarynyń tarıhyndaǵy qasiretti bet qana emes, sonymen qatar ol halyqtarymyzdyń teńdesi joq erligi men qajyr - qaıratynyń, birliginiń dáleli edi.
1941 jyly 22 - maýsymda gıtlerlik Germanıa KSRO - ǵa opasyzdyq pen shabýyl jasady. Sol kúni keńes úkimeti halyqty Otan qorǵaýǵa shaqyrdy. Maıdan dalasyna qanshama qazaq azamattary da belin bekem býyp óz urpaǵynyń keleshegi úshin attandy...
Sol surapyl sum soǵysqa meniń atam Sársenov Jeńsikbaı Amanuly 1943 jyly attanǵan eken. Meniń atam Sársenov Jeńsikbaı 1926 jyly qańtar aıynyń birinshi juldyzynda Aqtóbe oblysy, Shalqar aýdany, Qarashoqat beketinde dúnıege kelgen. Ata - anasy sharýa adamdary bolǵan. 17 jasqa tolǵanda áskerge alynypty. Alǵashynda 2 aı boıy Orynbor qalasynda myltyq atýdy úırenip, jattyǵýdan ótken. Osy jyly Mınsk qalasynda shaıqasqa qatysypty. Ol kisi kóziniń tirisinde balalaryna bar bilgenin, aqylyn aıamaı sanasyna sińirýge tyrysatyn. Bizge ertegi bop kórinetin soǵys jaıynda suraǵanymda janaryna bir muń uıalap, tereń kúrsinispen sózin irkip - irkip bastaıtyn. «Balam - aý, soǵys jaqsy emes qoı, áskerge 1943 jyly attandym. Eki aıdan soń 95 – shi polkke jiberdi, oǵan eki júzge jýyq bala bolyp bardyq, bári de óte jas bolatyn. Moskvadan ketip Voronej degen qalaǵa jaqyndaǵanda nemistiń alty samoleti sostavty atqylap kóp adamymyz shyǵynǵa ushyrady. Qalǵan júzge jýyq jaralysy bar, saýy bar jaýyngerdi qalyń toǵaı arasymen jaıaýlatyp eki kún degende 127 - shi polkke ákep qosty. Úsh kún ótkennen keıin meni komandırimiz dıvızıaǵa jiberdi. Onda men pýlemechık qyldy. Soǵys zardaby kim - kimge de es jıǵyzǵan joq. 1945 jyly soǵys aıaqtalsa da, soǵystan keıingi ýaqyt eń qıyn kezeńderdiń biri boldy. Qanshama jaýyngerler jaraly oralsa, qanshama adamdardyń úıine kún saıyn qara qaǵazdar jiberilip jatty...» Atam janaryn bir núktege qadaǵandaı qatty da qaldy. Beıne bir maıdandy kıno lentasynan kórip turǵandaı... kóz aldyna elestep te ketken bolar.
Atam 1950 jyly elge aman - saý oralyp, úı ishi qýanyshqa kenelipti. Aýylǵa kelgen soń qyzý eńbektiń ortasy temirjolda eńbek etip jumys jasapty. 1952 jyly Jeńsikbaı atam Shúken ájemmen bas qosyp, úlgili januıalardyń biri atanypty. Úsh er bala men eki qyz bala tárbıelep, olardy oqytyp, elge syıly azamattar bolýyna úlesin qosypty. Keıingi jyldarda Qarashoqat beketiniń kezekshisi qyzmetin atqaryp, 1979 jyly jol jóndeýshi bolyp jumys jasapty. Kásibinen násibin terip eńbegimen elengen atam osy qyzmetinen zeınetkerlikke 1985 jyly shyǵypty. Aýyldaǵy úlken januıaǵa aınalǵan otbasydan balalary tarap, tamyry tereń jaıylypty. Ár balasy bólek - bólek shańyraq kóteripti. 21 nemeresi, 13 shóberesi bar búginde. Jyl saıyn kóktemmen birge keletin Jeńis toıyna omyraý toly medalin taǵynyp jıyndarǵa qatysyp jas jetkinshekterge óz batasyn berýshi edi. Shirkin, ómirdiń zýlap, zymyrap ótýin qarashy. Ol kez oralmasqa ketti.
Aqyl - keńestiń taýsylmas qazynasyndaı bop úıdiń tórinde otyratyn taý tulǵaly atam 84 jasqa jetken kezinde, 2010 jyly bul dúnıeden máńgilik saparǵa attandy. Bul qaza meniń janyma qatty batty. Amal ne, ár kún saıyn atamdy eske alyp saǵynyshymdy basamyn.
Qazir biz bolashaǵy jarqyn, baǵyty aıqyn táýelsiz elde ómir súrip jatyrmyz. Búgingi urpaq bul azattyqtyń qalaı kelgenin árıne biledi. Qazirgi tańda qanshama eldiń birliginiń buzylǵan ýaqytynda tatý - tátti ǵumyr keship jatqan bizder, shynymen de baqyttymyz. Bul táýelsizdik meniń Otanyma berilgen táńirdiń syıy. Analar da, balalar da jylamasyn, dalamyz jutamasyn. Ulanǵaıyr keń dalamdy soǵys órti sharpymasyn. Bul árıne barlyq adam balasynyń arman - tilegi. Beıbitshilik jasasyn!
Jospary
İ. Bolmasyn soǵys, bolmasyn.
İİ. Qan maıdanǵa attandy sol jyldary meniń de atam
İİİ. Soǵys órti sharpymasyn dalamdy
Joıylsyn jalǵyz sóz soǵys degen,
Oq daýsy máńgilik joıylsyn.
Bombanyń ornyn tegistegen,
Kúrekter mýzeıge qoıylsyn.
Soǵys, soǵys. Qandaı sýyq sóz bul! Sol surapyl jyldarda qansha azamat jer qushty, qansha bala ákesinen, qansha ana balasynan, qanshama úı tireginen aıyryldy. Aýyldan sán, ómirden mán ketip, suryqsyz bir dúnıege aınaldy.
Soǵys mıllıondaǵan adamdardyń ómirin qıyp, júzdegen qala men eldi mekenderdi typ - tıpyl etti. Sóıtip soǵys ár úıge, ár otbasynyń ómirine jazylmas jaranyń izin qaldyrdy. Uly Otan soǵysy Keńes Odaǵy halyqtarynyń tarıhyndaǵy qasiretti bet qana emes, sonymen qatar ol halyqtarymyzdyń teńdesi joq erligi men qajyr - qaıratynyń, birliginiń dáleli edi.
1941 jyly 22 - maýsymda gıtlerlik Germanıa KSRO - ǵa opasyzdyq pen shabýyl jasady. Sol kúni keńes úkimeti halyqty Otan qorǵaýǵa shaqyrdy. Maıdan dalasyna qanshama qazaq azamattary da belin bekem býyp óz urpaǵynyń keleshegi úshin attandy...
Sol surapyl sum soǵysqa meniń atam Sársenov Jeńsikbaı Amanuly 1943 jyly attanǵan eken. Meniń atam Sársenov Jeńsikbaı 1926 jyly qańtar aıynyń birinshi juldyzynda Aqtóbe oblysy, Shalqar aýdany, Qarashoqat beketinde dúnıege kelgen. Ata - anasy sharýa adamdary bolǵan. 17 jasqa tolǵanda áskerge alynypty. Alǵashynda 2 aı boıy Orynbor qalasynda myltyq atýdy úırenip, jattyǵýdan ótken. Osy jyly Mınsk qalasynda shaıqasqa qatysypty. Ol kisi kóziniń tirisinde balalaryna bar bilgenin, aqylyn aıamaı sanasyna sińirýge tyrysatyn. Bizge ertegi bop kórinetin soǵys jaıynda suraǵanymda janaryna bir muń uıalap, tereń kúrsinispen sózin irkip - irkip bastaıtyn. «Balam - aý, soǵys jaqsy emes qoı, áskerge 1943 jyly attandym. Eki aıdan soń 95 – shi polkke jiberdi, oǵan eki júzge jýyq bala bolyp bardyq, bári de óte jas bolatyn. Moskvadan ketip Voronej degen qalaǵa jaqyndaǵanda nemistiń alty samoleti sostavty atqylap kóp adamymyz shyǵynǵa ushyrady. Qalǵan júzge jýyq jaralysy bar, saýy bar jaýyngerdi qalyń toǵaı arasymen jaıaýlatyp eki kún degende 127 - shi polkke ákep qosty. Úsh kún ótkennen keıin meni komandırimiz dıvızıaǵa jiberdi. Onda men pýlemechık qyldy. Soǵys zardaby kim - kimge de es jıǵyzǵan joq. 1945 jyly soǵys aıaqtalsa da, soǵystan keıingi ýaqyt eń qıyn kezeńderdiń biri boldy. Qanshama jaýyngerler jaraly oralsa, qanshama adamdardyń úıine kún saıyn qara qaǵazdar jiberilip jatty...» Atam janaryn bir núktege qadaǵandaı qatty da qaldy. Beıne bir maıdandy kıno lentasynan kórip turǵandaı... kóz aldyna elestep te ketken bolar.
Atam 1950 jyly elge aman - saý oralyp, úı ishi qýanyshqa kenelipti. Aýylǵa kelgen soń qyzý eńbektiń ortasy temirjolda eńbek etip jumys jasapty. 1952 jyly Jeńsikbaı atam Shúken ájemmen bas qosyp, úlgili januıalardyń biri atanypty. Úsh er bala men eki qyz bala tárbıelep, olardy oqytyp, elge syıly azamattar bolýyna úlesin qosypty. Keıingi jyldarda Qarashoqat beketiniń kezekshisi qyzmetin atqaryp, 1979 jyly jol jóndeýshi bolyp jumys jasapty. Kásibinen násibin terip eńbegimen elengen atam osy qyzmetinen zeınetkerlikke 1985 jyly shyǵypty. Aýyldaǵy úlken januıaǵa aınalǵan otbasydan balalary tarap, tamyry tereń jaıylypty. Ár balasy bólek - bólek shańyraq kóteripti. 21 nemeresi, 13 shóberesi bar búginde. Jyl saıyn kóktemmen birge keletin Jeńis toıyna omyraý toly medalin taǵynyp jıyndarǵa qatysyp jas jetkinshekterge óz batasyn berýshi edi. Shirkin, ómirdiń zýlap, zymyrap ótýin qarashy. Ol kez oralmasqa ketti.
Aqyl - keńestiń taýsylmas qazynasyndaı bop úıdiń tórinde otyratyn taý tulǵaly atam 84 jasqa jetken kezinde, 2010 jyly bul dúnıeden máńgilik saparǵa attandy. Bul qaza meniń janyma qatty batty. Amal ne, ár kún saıyn atamdy eske alyp saǵynyshymdy basamyn.
Qazir biz bolashaǵy jarqyn, baǵyty aıqyn táýelsiz elde ómir súrip jatyrmyz. Búgingi urpaq bul azattyqtyń qalaı kelgenin árıne biledi. Qazirgi tańda qanshama eldiń birliginiń buzylǵan ýaqytynda tatý - tátti ǵumyr keship jatqan bizder, shynymen de baqyttymyz. Bul táýelsizdik meniń Otanyma berilgen táńirdiń syıy. Analar da, balalar da jylamasyn, dalamyz jutamasyn. Ulanǵaıyr keń dalamdy soǵys órti sharpymasyn. Bul árıne barlyq adam balasynyń arman - tilegi. Beıbitshilik jasasyn!
You Might Also Like
