Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 kún buryn)
Eýrazıa materıginiń ishki sýlary
Klasy: 7 qazaq klasy
Páni: geografıa

Sabaqtyń taqyryby: Eýrazıa materıginiń ishki sýlary
Sabaqtyń maqsaty: Materıktiń ishki sýlarynyń jer bederi men klımatqa baılanystylyǵyn kórsete otyryp, Eýrazıa ózenderiniń, kólderiniń jalpy erekshelikterin, sondaı - aq, Tynyq, Úndi, Atlant, Soltústik Muzdy muhıt alaptarynyń erekshelikterin túsindirý, meńgertý.
Bilimdiligi: Oqýshylarǵa Eýrazıa týraly maǵlumat berý
Damytýshylyǵy: Balalardyń ózindik oılana bilýine, sabaqqa degen qyzyǵýshylyqtaryn arttyrýǵa, ózderinshe izdene bilýlerine, t. b. úıretý.
Tárbıeliligi: Oqýshylardy Otansúıgishtikke, tabıǵatty aıalaýǵa, saqtaýǵa úıretý. Ózender men kólder sýyn qorǵaýǵa, saqtaýǵa óz úlesterin qosýǵa daǵdylaý, baǵyttaý.
Sabaqtyń tıpi: aralas sabaq
Sabaqtyń túri:
Sabaqtyń ádis - tásilderi: túsindirý, test, tirek - syzba,
Sabaqtyń kórnekiligi: Globýs, Eýrazıa materıginiń fızıkalyq kartasy, slaıdtar, proket taqta

Sabaqtyń barysy: İ. Uıymdastyrý(klass tazalyǵy, túgeldeý, t. b)

İİ. Ótilgen taqyryptar boıynsha «Zymyran suraqtar»
1. Eýrazıada neshe klımattyq beldeý bar?(7 kl. beld)
2. Biz qaı materıkte turamyz?(Eýrazıa)
3. Qazaqstan qandaı klımattyq beldeýde jatyr? (qońyrjaı)
4. Eń aýmaqty klımattyq beldeý? (qońyrjaı)
5. Islandıa aralynan bastalyp, jińishke jolaq túrinde ótetin beldeý? (sýbarktıkalyq)
6. Eýrazıanyń iri shólderi ornalasqan beldeý? (tropıktik)
7. Úndistan, Úndiqytaı túbekteri qaı beldeýdi qamtıdy? (sýbekvatorlyq)
8. Eýrazıa materıgin neshe muhıt sýy shaıyp jatyr? (barlyq)

İİİ. Semantıkalyq keste toltyrý.
Aldaryńyzda 4 negizgi klımattyq beldeý berilgen. Sıpattama berilgen tusqa «+» tańbasyn qoıyp belgileý.
Sıpattama ---------------------------------------------------- ekvatorlyq ---- tropıktik ----- qońyrjaı ---- arktıkalyq
Eń kóp aýmaqty qamtıdy
Asa iri shólder ornalasqan beldeý
Aýa temperatýrasy - 40°, - 50° shamasynda bolady.
Jaýyn - shashyn óte mol túsedi

İÚ. Jańa sabaq. §20. Eýrazıa materıginiń ishki sýlary.
Eýrazıa ishki sýǵa baı. Ońtústik Amerıkadan keıin 2 - oryn alady.

Eýrazıanyń ishki sýlary

Ózender
Kólder
Jer asty sýlary
Batpaqtar
Muzdyqtar
Tońdar

Ózen alaptary
Tynyq muhıty -------------- Atlant muhıt ------------- Soltústik Muzdy muhıt
Amýr --------------------------- Dýnaı ------------------------ Lena
Hýanhe ------------------------- Reın ------------------------- Enıseı
Ianszy ------------------------- Vısla ------------------------ Ob
Mekong --------------------------------------------------------- Angora

Úndi muhıt -------------- İshki tuıyq
Úndi ---------------------- Edil
Gang --------------------- Jaıyq
Brahmapýtra --------- Amýdarıa
---------------------------- Syrdarıa
Kartadan Eýrazıa ózenderiniń alaptary(slaıd) kórsetý.

Kólder
Ladoga Onega Venern Vettern Kaspıı Aral Baıkal

Jer asty sýlary
artezıan sýy ------------------- mıneraldy sý ------------------ radondy sý
Batys Sibir --------------------- Solt. Kavkaz
Qazaqstan ----------------------- Karpat
Orta Azıa ----------------------- Altaı
Monǵolıa ------------------------ Tán - Shan

Batpaq Eýrazıada 80% alady. Batpaqtar Batys Sibir jazyǵy men Polese, Meshera, Amýr boıy, Kolhıda oıpaty men Baltyq boıynda kóp. Shymtezekti batpaqtardan shymtezek (torf) óndiriledi.
Ú. Bekitý.
1) Geografıalyq dıktant.
a) Sý qory jóninen Eýrazıa........ orynda tur.
á) Materıktiń 1/3 bóligin ishki..... quraıdy.
b) Tynyq muhıt alabyna..... ózeni kiredi.
v) Úndi muhıt alabyna...... ózeni jatady.
g) Atlant muhıty alabyna....... ózeni jatady.
ǵ) Soltústik Muzdy muhıt alabyna....... ózenin jatqyzamyz.
d) İshki tuıyq alapqa myna ózender......... jatady.
Kerekti sózder: tuıyq alap, Gang, Enıseı, Syrdarıa, Amýr, ekinshi, Amýdarıa, Dýnaı.

2) «Kim tapqyr?» oıyny. Berilgen sózdegi áriptiń orny aýystyrsa, Eýrazıa materıgindegi ózen attary shyǵady.
*Zásny - ---------- * Alvıs - ------- *Aıýnd -
*Mýra - ----------- * Núdi - --------- * Gnga -
Durys sózder: Ianszy, Amýr, Vısla, Úndi, Dýnaı, Gang
3). «Qaı ózen artyq?»oıyny. Sol alapqa jatpaıtyn ózenniń astyn syz.
a) Dýnaı, Hýanhe, Vısla, Reın
á) Lena, Ob, Dýnaı, Enıseı.
b) Mekong, Vısla, Amýr, Ianszy
4) Keskin karta men jumys. Keskin kartaǵa Eýrazıanyń ishki sýlaryn túsirý.

Úİ Ózin – ózi baǵalaý paraǵy.
Baǵalaý krıterııi: 33 - 35 upaı «5», 18 - 32 upaı «4», 0 - 17 upaı «3»
Úİİ. Úıge tapsyrma berý.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama