InfoHub Logo

Fýnksıa týraly uǵym. Fýnksıanyń formýlamen berilýi (6 synyp)
Sabaqtyń maqsaty: Oqýshylarda fýnksıa týraly uǵymdy qalyptastyra otyryp, alǵyrlyqqa, alǵan bilimderin qorytyp, tájirıbede paıdalana bilýge, shapshańdyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Túsindirmeli - jańa sabaq.
Sabaqtyń ádisi: Blým - taksonomıasy.
Kórneki quraldar: paraqshalar, tapsyrmalar.

Sabaqtyń jospary: 1. Uıymdastyrý kezeńi
2. Úı tapsyrmasyn tekserý
3. Jańa sabaq
4. Jańa sabaqty bekitý. Taldaý
5. Qoldaný. Juptyq esepter shyǵarý
6. Úı tapsyrmasy
7. Qorytyndylaý
8. Baǵalaý

Sabaqtyń barysy: 1. Uıymdastyrý kezeńi.
- Sálemetsizder me oqýshylar?
- Búgin bizde kim kezekshi? Ornyńnan tura qoı.
Synypta kim joq?
- Sabaqqa daıyndalamyz.
- Sabaqty bastaımyz.

2. Úı tapsyrmasyn tekserý

3. Jańa sabaq:
Birinshi jıynnyń árbir elementine, ekinshi jıynnyń bir ǵana elementi sáıkes keletin eki jıyn arasyndaǵy sáıkestik fýnksıa dep atalady.
Esep. Kvadrattyń qabyrǵasy a sm bolsa. Onyń perımetrin tabyńdar. Mundaǵy a=2.
Sheshýi: Eger a=2 bolsa, P=4*2=8sm bolady.
Berilgen esepte birinshi jıyn men ekinshi jıyn arasyndaǵy sáıkestik
R=4a, a>0
formýlasymen beriledi.
Mundaǵy a - táýelsiz aınymaly nemese argýment, al R - táýeldi aınymaly nemese fýnksıa. Sonymen táýelsiz aınymaly argýment dep, al táýeldi aınymaly fýnksıa dep atalady. «Fýnksıa» sózi latynnyń «functio» sózinen shyqqan, qazaqsha oryndaý, atqarý degendi bildiredi. «Fýnksıa» termınin matımatıkaǵa 1694 jyly tuńǵysh engizgen nemis fızıgi, matematıgi Gotfrıd Vılgelm Leıbnıs bolatyn.
Fýnksıonaldyq táýeldilik formýlamen, kestemen nemese grafıkpen beriledi.
Argýmenttiń berilgen mánine sáıkes fýnksıanyń mánin tabý.
Argýmenttiń qabyldaıtyn mindnr jıyny fýnksıanyń anyqtalý aımaǵy dep atalady. Belgilenýi D(f) (oqylýy f - ten D) nemese D(y)(oqylýy y - ten D).
Mys, f(x)=3/(x - 4) fýnksıasynyń anyqtalý oblysy tórt sanynan basqa sandar.
D(f)=(-∞; 4)∪(4;+∞).
Fýnksıanyń mánderiniń jıyny fýnksıanyń mánderiniń aımaǵy dep atalady.

4. Jańa sabaqty bekitý:
№ 1257.(Taqtada oryndalady)
Esep shyǵarylyp bolǵan soń túsindirmeli - taldaý jumysy júrgiziledi.

5. Qoldaný. Juptyq esepter shyǵarý
Oqýshylar qasyndaǵy oqýshylarmen juptasyp shyǵarady.
№ 1259, № 1261

6. Úıge tapsyrma: № 1264.
7. Qorytyndy:
«BÚÚ strategıasy»
7. Oqýshylardy baǵalaý.

Qostanaı oblysy, Amangeldi aýdany,
Qumkeshý jalpy bilim beretin orta mektebi
matematıka pániniń muǵalimi
Zaıkenova Bekzada Jýmadılkyzy