Fızıka pánin oqytý barysynda toptyq ádispen oqytý
fızıka pániniń oqytýshysy Jaspanova V. Q.
Fızıka pánin oqytý barysynda toptyq ádispen oqytý arqyly oqýshylardyń oılaý qabiletin damyta otyryp pánge degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý
Oqýshylardy tıanaqty bilimmen qarýlandyrý, olardyń dúnıege kózqarasyn qalyptastyrý jas urpaqtardy ómirge, eńbekke daıarlaý – mine bul árbir oqytýshynyń negizgi mindeti.
Qazirgi zaman talabyna saı jańa tehnologıa ádisterin qoldana otyryp oqýshylardy óz betimen jumys jasaýǵa tárbıeleý, úıretý, shyǵarmashylyq qabiletin damytý mysaly fızıkalyq dıktant, test tapsyrmalary, toppen jumys isteý arqyly tirek shemalardy paıdalaný, logıkalyq suraqtar men esepter shyǵartý t. b. ózindik jumystyń negizgi maqsaty - ótken materıaldy qaıtalap bekitý, jalpylaý júıeleý kelesi kezeńdegi oqý materıalyn zerdeleýge kóshýge úlken múmkindik beredi.
Jalpy óz betinshe bilimderin tolyqtyrý, jańa bilimderdi alý tásilderimen bilim beretin oqý oryndarynda - oqýshylardyń tıanaqty bilim alýyn maqsat ete otyryp olardy qarýlandyrý, alǵan bilimderin teorıalyq jáne praktıkalyq máselelerdi sheshýge sanaly túrde qoldana bilý sıaqty aqyl - oı belsendiligin damytý qajet.
Fızıkany oqytý prosesin jetildirý oqýshylardyń tanymdylyq belsendiligimen izdenpazdyǵyn arttyrýǵa negizdelgen oqý - tanymdyq qyzmeti barysynda oqýshylar qajetti kólemdegi bilimdi ıgerip qana qoımaı, tanymdyq qabiletimen shyǵarmashylyq oılaý qabiletin damytady.
Sabaq júrgizý nátıjesinde tájirıbe jınaqtalyp, oqýshynyń bilim sapasynyń molaıa túsýine, tárbıelik sanasynyń tolyǵa túsýine, olardyń pánge degen qyzyǵýshylyǵynyń deńgeıin arttyryp, tynymsyz eńbeginiń nátıjesinde ıgerýge birsaryndylyqtan qutylýǵa, umtylysyn, izdenisin arttyrýdyń birden bir ádisi toppen oqytý.
1. Topqa bólimdi birneshe ádistermen júrgizýge bolady.
A) oqýshylardyń bilim deńgeıine qaraı ornalastyra bilý jaqsy jáne óte jaqsy oqıtyn oqýshylar qalǵandaryna konsýltant bola alady.
Á) bilim deńgeıine qaraı toptaý. Óte jaqsy meńgergender, jaqsy meńgergender ortasha jáne nasharlar birtindep satylap kóterile alady.
Toptaý ádisteriniń tıimdiligi.
1) oqýshynyń bir - birine joldastyq, dostyq qarym-qatynastary arta túsedi.
2) Bir - birine bar ynta jigerlerimen kómektesýge, úıretýge bolady, úırete júrip ózide úırenedi.
3) toptyń jarystary kezinde, uıymdastyrýshylyǵynyń qabileti arta túsedi.
4) Bir sabaqtyń ústinde birigip, materıaldardy tolyq qamtýǵa múmkinshilik týady.
5) Baǵalaý júıesin salystyrmaly túrde júıeli júrgize alamyz.
6) Oqýshylardyń óz betinshe izdenisteri týyndaıdy, qosymsha oqýlyqtaryn nemese óz oqýlyqtarymen júıeli jumys júrgizýge daǵdylanady.
7) Óz bilimi men joldastarynyń bilimin, saralaı bilýine tolyǵyraq múmkinshilik týady.
Osy maqsatta fızıka páninen sabaq beretin toptarda toppen jumys istep birshama jetistikterge jetýge bolady. Atap aıtqanda sóıleý qabiletteri tómendeý oqýshylardyń ózderi izdenip múmkindikterin salyp topqa óz úlesterin qosady.
Mysaly. «Turaqty toq zańdary» taqyrybyndaǵy sabaqty ótkizý tájirıbemnen.
Úsh topqa úsh túrli tapsyrma beriledi. Suraqtar boıynsha toptaý ádisin paıdalanyp, bilgenderin berilgen qaǵazǵa aqyldasa otyryp jazady. Osydan keıin ár toptan bir oqýshydan shyǵyp óz jumystaryn qorǵaıdy.
I top. Elektr togyna sıpattama jazady.
II top. Turaqty toktyń jumysyn, qýatyn anyqtaıtyn formýlalardy jazady.
III top. Ótkizgishterdi qosý týraly jazady.
«Kýbızm»
Jeke oqýshylarmen jumys júrgizýde «kýbızm» ádisi paıdalanylady.
Ár toptyń ortasynda kýbık tastalady, túsken qyryna sáıkes suraqtar beriledi.
Oı ashar. Oqýshynyń esep shyǵarý daǵdylaryn damytý maqsatynda esepter beriledi.
Tolyq nusqasyn júkteý
Fızıka pánin oqytý barysynda toptyq ádispen oqytý arqyly oqýshylardyń oılaý qabiletin damyta otyryp pánge degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý
Oqýshylardy tıanaqty bilimmen qarýlandyrý, olardyń dúnıege kózqarasyn qalyptastyrý jas urpaqtardy ómirge, eńbekke daıarlaý – mine bul árbir oqytýshynyń negizgi mindeti.
Qazirgi zaman talabyna saı jańa tehnologıa ádisterin qoldana otyryp oqýshylardy óz betimen jumys jasaýǵa tárbıeleý, úıretý, shyǵarmashylyq qabiletin damytý mysaly fızıkalyq dıktant, test tapsyrmalary, toppen jumys isteý arqyly tirek shemalardy paıdalaný, logıkalyq suraqtar men esepter shyǵartý t. b. ózindik jumystyń negizgi maqsaty - ótken materıaldy qaıtalap bekitý, jalpylaý júıeleý kelesi kezeńdegi oqý materıalyn zerdeleýge kóshýge úlken múmkindik beredi.
Jalpy óz betinshe bilimderin tolyqtyrý, jańa bilimderdi alý tásilderimen bilim beretin oqý oryndarynda - oqýshylardyń tıanaqty bilim alýyn maqsat ete otyryp olardy qarýlandyrý, alǵan bilimderin teorıalyq jáne praktıkalyq máselelerdi sheshýge sanaly túrde qoldana bilý sıaqty aqyl - oı belsendiligin damytý qajet.
Fızıkany oqytý prosesin jetildirý oqýshylardyń tanymdylyq belsendiligimen izdenpazdyǵyn arttyrýǵa negizdelgen oqý - tanymdyq qyzmeti barysynda oqýshylar qajetti kólemdegi bilimdi ıgerip qana qoımaı, tanymdyq qabiletimen shyǵarmashylyq oılaý qabiletin damytady.
Sabaq júrgizý nátıjesinde tájirıbe jınaqtalyp, oqýshynyń bilim sapasynyń molaıa túsýine, tárbıelik sanasynyń tolyǵa túsýine, olardyń pánge degen qyzyǵýshylyǵynyń deńgeıin arttyryp, tynymsyz eńbeginiń nátıjesinde ıgerýge birsaryndylyqtan qutylýǵa, umtylysyn, izdenisin arttyrýdyń birden bir ádisi toppen oqytý.
1. Topqa bólimdi birneshe ádistermen júrgizýge bolady.
A) oqýshylardyń bilim deńgeıine qaraı ornalastyra bilý jaqsy jáne óte jaqsy oqıtyn oqýshylar qalǵandaryna konsýltant bola alady.
Á) bilim deńgeıine qaraı toptaý. Óte jaqsy meńgergender, jaqsy meńgergender ortasha jáne nasharlar birtindep satylap kóterile alady.
Toptaý ádisteriniń tıimdiligi.
1) oqýshynyń bir - birine joldastyq, dostyq qarym-qatynastary arta túsedi.
2) Bir - birine bar ynta jigerlerimen kómektesýge, úıretýge bolady, úırete júrip ózide úırenedi.
3) toptyń jarystary kezinde, uıymdastyrýshylyǵynyń qabileti arta túsedi.
4) Bir sabaqtyń ústinde birigip, materıaldardy tolyq qamtýǵa múmkinshilik týady.
5) Baǵalaý júıesin salystyrmaly túrde júıeli júrgize alamyz.
6) Oqýshylardyń óz betinshe izdenisteri týyndaıdy, qosymsha oqýlyqtaryn nemese óz oqýlyqtarymen júıeli jumys júrgizýge daǵdylanady.
7) Óz bilimi men joldastarynyń bilimin, saralaı bilýine tolyǵyraq múmkinshilik týady.
Osy maqsatta fızıka páninen sabaq beretin toptarda toppen jumys istep birshama jetistikterge jetýge bolady. Atap aıtqanda sóıleý qabiletteri tómendeý oqýshylardyń ózderi izdenip múmkindikterin salyp topqa óz úlesterin qosady.
Mysaly. «Turaqty toq zańdary» taqyrybyndaǵy sabaqty ótkizý tájirıbemnen.
Úsh topqa úsh túrli tapsyrma beriledi. Suraqtar boıynsha toptaý ádisin paıdalanyp, bilgenderin berilgen qaǵazǵa aqyldasa otyryp jazady. Osydan keıin ár toptan bir oqýshydan shyǵyp óz jumystaryn qorǵaıdy.
I top. Elektr togyna sıpattama jazady.
II top. Turaqty toktyń jumysyn, qýatyn anyqtaıtyn formýlalardy jazady.
III top. Ótkizgishterdi qosý týraly jazady.
«Kýbızm»
Jeke oqýshylarmen jumys júrgizýde «kýbızm» ádisi paıdalanylady.
Ár toptyń ortasynda kýbık tastalady, túsken qyryna sáıkes suraqtar beriledi.
Oı ashar. Oqýshynyń esep shyǵarý daǵdylaryn damytý maqsatynda esepter beriledi.
Tolyq nusqasyn júkteý
You Might Also Like
