«Ǵajaıyp mıkroálem» elektıvti kýrs
«Ǵajaıyp mıkroálem» elektıvti kýrs.
Túsinik hat.
7 - synypqa arnalǵan «Ǵajaıyp mıkroálem» atty elektıvti kýrs 34 saǵatqa arnalǵan.
Mektep kýrsynda óte usaq tiri aǵzalar álemi – bakterıalar, tómengi satydaǵy sańyraýqulaqtar, qarapaıym janýarlar taraýlaryn oqýǵa saǵat az berilgen, osyǵan baılanysty elektıvti kýrsta oqýshylardyń bilimin tereńdetý barysynda mıkroorganızder bólimi qamtyldy.
Mıkroorganızderdi baqylaý kezinde mıkroskopty qoldaný oqýshylardyń qyzyǵýshylyǵyn oıatady. Sabaqta tiri obektini zertteý, tájirıbe júrgizý oqýshylardyń tanymdylyq belsendilikterin arttyrady, praktıkalyq bilimderin jetildiredi jáne teorıa men praktıkanyń baılanysyn nyǵaıtady.
Kýrs maqsaty: Qaǵylez álemniń usaq ókilderi týraly oqýshylardyń oı - órisin damytý, tanymdylyq belsendilikterin arttyrý, ózdiginen jumys isteý qabiletterin qalyptastyrý.
Kýrstiń mindetteri:
- mıkrobıologıa ǵylymynyń tarıhı damý kezeńderi
- ártúrli patshalyqtardyń bir jasýshaly ókilderiniń qurylysyn salystyrý
- laboratorıalyq qural - jabdyqtarmen jáne mıkroskoppen jumys isteý daǵdylaryn qalyptastyrý
- shyǵarmashylyq qabiletin damytý.
Oqýshy neni bilý qajet.
- Mıkrobıologıa ǵylymynyń damý tarıhy elektrondyq mıkroskopty paıdalaný arqyly zerttelgeni týraly bilý.
- Usaq aǵzalar áleminiń ókilderiniń qurylys erekshelikteri týraly bilý.
Oqýshylar isteı bilýi kerek:
- mıkropreparattardy daıyndaý.
- ártúrli bakterıalar men kógergen sańyraýqulaqtardy ósirý.
- ártúrli patshalyqtardyń ókilderin sýretteý.
- Bıologıalyq tájirıbe nátıjelerin baqylaý jáne qorytyndy jasaý.
Oqytýdyń ádisteri men túrleri:
- áńgime, dáris
- qosymsha ádebıetpen jumys
- praktıkalyq, laboratorıalyq jumys
- zertteý ádisin praktıkalyq jumysta qoldaný
- ózindik jumystaryn uıymdastyrý
- ózekti máselelerdi sheshý, joba jasaý, qorǵaý.
«Ǵajaıyp mıkroálem» elektıvti kýrsynyń mazmuny men qurylymy.
I. Kirispe. Mıkrobıologıa ǵylymynyń damý kezeńderi
Mıkroskoptyń ashylý tarıhy. Mıkrobıologıa ǵylymynyń damýyna úles qosqan zertteýshi ǵalymdar. Fransýz mıkrobıologi Lýı Paster( 1822 - 1895) jáne nemis ǵalymy Robert Koh mıkrobıologıa ǵylymynyń negizin qalaýshylar. Qazirgi mıkrobıologıanyń negizgi baǵyttary: genetıkalyq jáne jasýshalyq ınjenerıa, tamaq ónerkásibi, aýylsharýashylyq, medısına, densaýlyq saqtaý, lastanǵan aýany, sýdy topyraqty tazartý, plasmassa jasaý, metal jáne munaı óndirý, topyraqtyń qurylymyn jaqsartý.
Mıkroskoptyń qurylysy jáne onymen jumys isteý erejesi. Zerthanalyq qural - jabdyqtardy qoldaný erejesi.
Zerthanalyq jumys
№ 1 Mıkroskoptyń qurylysy jáne onymen jumys isteý erejesi.
II Bakterıalar
Bakterıalardyń qolaıly ortada ómir súrýi. Bakterıa jasýshasynyń qurylysy men pishini. Syrtqy jáne ishki qurylymy. Qorektený tásili. Bakterıalardyń taralý joly jáne mańyzy.
Bakterıalardyń bıosferadaǵy róli: shiritý bakterıalary – organıkalyq zattardyń mıneralızasıasy; topyraq bakterıasy – topyraqtyń qurylymyn túzýshi; azot túzýshi bakterıalar - topyraqty azotty qosylystarmen baıytýshy; sıanobakterıalar; munaı túzýshi bakterıalar.
Bakterıalardyń adam ómirindegi mańyzy jáne sharýashylyq qyzmetindegi oń róli: sút taǵamdaryn ashytý, teri ıleý, súrlem daıyndaý, sút qyshqylyn alý.
Teris róli: azyq - túlik taǵamdaryn shiritý, adamdardy, janýarlardy, ósimdikterdi aýrýǵa shaldyqtyratyn patogendi bakterıalar.
Bakterıalarmen kúresý ádisteri. Pasterızasıalaý, sterıldeý, zalalsyzdandyrý.
Zerthanalyq jumystar
№ 2 «Tis bakterıasy»
№3 «Kartop taıaqshasynyń jáne shiritý taıaqshasynyń qurylysyn qaraý»
Ýaqytsha mıkropreparat daıyndaý tásili.
Tájirıbelik jumys «Kartop taıaqshasynyń jáne shiritý bakterıasyna qorektik orta ázirleý jáne bakterıalardyń ósirý mádenıetin qarastyrý»
III Mıkroskopıalyq sańyraýqulaqtar
Sańyraýqulaqtar dúnıesi. Sańyraýqulaqtardyń belgileri. Sańyraýqulaqtar klassıfıkasıasy( fıkomısetter, bazıdıaldy t. b). Zeń sańyraýqulaqtarynyń erekshelikteri. Zeń sańyraýqulaqtarynyń mańyzy. Ashytqy. Ashytqy sańyraýqulaǵynyń adam ómirindegi mańyzy jáne onyń qurylysy.
Zerthanalyq jumystar
№4 «Zeń sańyraýqulaqtaryn mıkroskop arqyly qaraý»
№5 «Ashytqy mádenıetin baqylaý»
Tájirıbelik jumys «Temperatýranyń kógergen sańyraýqulaqtardyń ósýine jáne damýyna yqpaly».
«Ǵajaıyp mıkroálem» elektıvti kýrs. júkteý
Túsinik hat.
7 - synypqa arnalǵan «Ǵajaıyp mıkroálem» atty elektıvti kýrs 34 saǵatqa arnalǵan.
Mektep kýrsynda óte usaq tiri aǵzalar álemi – bakterıalar, tómengi satydaǵy sańyraýqulaqtar, qarapaıym janýarlar taraýlaryn oqýǵa saǵat az berilgen, osyǵan baılanysty elektıvti kýrsta oqýshylardyń bilimin tereńdetý barysynda mıkroorganızder bólimi qamtyldy.
Mıkroorganızderdi baqylaý kezinde mıkroskopty qoldaný oqýshylardyń qyzyǵýshylyǵyn oıatady. Sabaqta tiri obektini zertteý, tájirıbe júrgizý oqýshylardyń tanymdylyq belsendilikterin arttyrady, praktıkalyq bilimderin jetildiredi jáne teorıa men praktıkanyń baılanysyn nyǵaıtady.
Kýrs maqsaty: Qaǵylez álemniń usaq ókilderi týraly oqýshylardyń oı - órisin damytý, tanymdylyq belsendilikterin arttyrý, ózdiginen jumys isteý qabiletterin qalyptastyrý.
Kýrstiń mindetteri:
- mıkrobıologıa ǵylymynyń tarıhı damý kezeńderi
- ártúrli patshalyqtardyń bir jasýshaly ókilderiniń qurylysyn salystyrý
- laboratorıalyq qural - jabdyqtarmen jáne mıkroskoppen jumys isteý daǵdylaryn qalyptastyrý
- shyǵarmashylyq qabiletin damytý.
Oqýshy neni bilý qajet.
- Mıkrobıologıa ǵylymynyń damý tarıhy elektrondyq mıkroskopty paıdalaný arqyly zerttelgeni týraly bilý.
- Usaq aǵzalar áleminiń ókilderiniń qurylys erekshelikteri týraly bilý.
Oqýshylar isteı bilýi kerek:
- mıkropreparattardy daıyndaý.
- ártúrli bakterıalar men kógergen sańyraýqulaqtardy ósirý.
- ártúrli patshalyqtardyń ókilderin sýretteý.
- Bıologıalyq tájirıbe nátıjelerin baqylaý jáne qorytyndy jasaý.
Oqytýdyń ádisteri men túrleri:
- áńgime, dáris
- qosymsha ádebıetpen jumys
- praktıkalyq, laboratorıalyq jumys
- zertteý ádisin praktıkalyq jumysta qoldaný
- ózindik jumystaryn uıymdastyrý
- ózekti máselelerdi sheshý, joba jasaý, qorǵaý.
«Ǵajaıyp mıkroálem» elektıvti kýrsynyń mazmuny men qurylymy.
I. Kirispe. Mıkrobıologıa ǵylymynyń damý kezeńderi
Mıkroskoptyń ashylý tarıhy. Mıkrobıologıa ǵylymynyń damýyna úles qosqan zertteýshi ǵalymdar. Fransýz mıkrobıologi Lýı Paster( 1822 - 1895) jáne nemis ǵalymy Robert Koh mıkrobıologıa ǵylymynyń negizin qalaýshylar. Qazirgi mıkrobıologıanyń negizgi baǵyttary: genetıkalyq jáne jasýshalyq ınjenerıa, tamaq ónerkásibi, aýylsharýashylyq, medısına, densaýlyq saqtaý, lastanǵan aýany, sýdy topyraqty tazartý, plasmassa jasaý, metal jáne munaı óndirý, topyraqtyń qurylymyn jaqsartý.
Mıkroskoptyń qurylysy jáne onymen jumys isteý erejesi. Zerthanalyq qural - jabdyqtardy qoldaný erejesi.
Zerthanalyq jumys
№ 1 Mıkroskoptyń qurylysy jáne onymen jumys isteý erejesi.
II Bakterıalar
Bakterıalardyń qolaıly ortada ómir súrýi. Bakterıa jasýshasynyń qurylysy men pishini. Syrtqy jáne ishki qurylymy. Qorektený tásili. Bakterıalardyń taralý joly jáne mańyzy.
Bakterıalardyń bıosferadaǵy róli: shiritý bakterıalary – organıkalyq zattardyń mıneralızasıasy; topyraq bakterıasy – topyraqtyń qurylymyn túzýshi; azot túzýshi bakterıalar - topyraqty azotty qosylystarmen baıytýshy; sıanobakterıalar; munaı túzýshi bakterıalar.
Bakterıalardyń adam ómirindegi mańyzy jáne sharýashylyq qyzmetindegi oń róli: sút taǵamdaryn ashytý, teri ıleý, súrlem daıyndaý, sút qyshqylyn alý.
Teris róli: azyq - túlik taǵamdaryn shiritý, adamdardy, janýarlardy, ósimdikterdi aýrýǵa shaldyqtyratyn patogendi bakterıalar.
Bakterıalarmen kúresý ádisteri. Pasterızasıalaý, sterıldeý, zalalsyzdandyrý.
Zerthanalyq jumystar
№ 2 «Tis bakterıasy»
№3 «Kartop taıaqshasynyń jáne shiritý taıaqshasynyń qurylysyn qaraý»
Ýaqytsha mıkropreparat daıyndaý tásili.
Tájirıbelik jumys «Kartop taıaqshasynyń jáne shiritý bakterıasyna qorektik orta ázirleý jáne bakterıalardyń ósirý mádenıetin qarastyrý»
III Mıkroskopıalyq sańyraýqulaqtar
Sańyraýqulaqtar dúnıesi. Sańyraýqulaqtardyń belgileri. Sańyraýqulaqtar klassıfıkasıasy( fıkomısetter, bazıdıaldy t. b). Zeń sańyraýqulaqtarynyń erekshelikteri. Zeń sańyraýqulaqtarynyń mańyzy. Ashytqy. Ashytqy sańyraýqulaǵynyń adam ómirindegi mańyzy jáne onyń qurylysy.
Zerthanalyq jumystar
№4 «Zeń sańyraýqulaqtaryn mıkroskop arqyly qaraý»
№5 «Ashytqy mádenıetin baqylaý»
Tájirıbelik jumys «Temperatýranyń kógergen sańyraýqulaqtardyń ósýine jáne damýyna yqpaly».
«Ǵajaıyp mıkroálem» elektıvti kýrs. júkteý
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Topyraqtyń ereksheligi jáne onyń túrleri.
