Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Ǵaryshqa jol ashqan kún
Qyzylorda oblysy,
Qazaly aýdany, Qazaly aýyly
№100 orta mektebiniń aǵylshyn pán muǵalimi
Sısenbaeva Gúlmıra Ábdiǵanıqyzy

Taqyryby: Ǵaryshqa jol ashqan kún
Maqsaty:
a) bilimdilik: oqýshylardyń ǵarysh jaıly túsinigin keńeıtý, ǵarysh, apparattary týraly málimetter berý, ǵaryshker ómirimen tanystyrý.
á)damytýshylyq: oqýshylardyń tanymdyq kózqarasyn jetildirip, belsendi jumys jasaý qabiletin damytý, tehnıkalyq quraldardy paıdalaný arqyly qyzyǵýshylyǵyn attyrý.
b) tárbıelik: Ujymdyq jumys júrgizý arqyly birlesip jumys atqarýǵa, uıymshyldyqqa, shapshańdyqqa tárbıeleý
Kórnekiligi: Derbes kompúter,ınteraktıvti taqta, naqyl sózder, býkletter

Júrgizilý barysy:
İ Júrgizýshi sózderi
İİ Ekıpaj múshelerine tapsyrma
Ekıpaj músheleri
1. Ekıpaj « Kosmos » 3. Ekıpaj « Gagarın »
2. Ekıpaj « Baıqońyr » 4.Ekıpaj « Ǵaryshker »
Qaıyrly kesh, qurmetti ustazdar men oqýshylar! Bıylǵy jyldyń 12sáýirinde 50 jyl tolatyn dúnıejúzilik kosmonavtıka jáne avıasıa kúniniń mereıli merekesimen barshańyzdy quttyqtaımyz!
Merekelik taqyryp aıasynda 10-synyp oqýshylarymen ótkizgeli otyrǵan «Juldyzdarǵa jol ashqan kún» atty saıysymyzǵa qosh kelipsizder!
Ǵarysh salasymen onyń tylsym qupıalaryn óz negizine arqaý etetin búgingi saıys –aspan áleminen tereń túsinik berip, jaratylys jańalyqtarymen jadymyzdy jańǵyrta túspek!
HH- ǵasyrdaǵy uly oqıǵalardyń biri de biregeıi –adamzat tarıhynda alǵash ret ǵaryshqa adam ushyrǵan Baıqońyr ǵarysh aılaǵynyń dúnıege kelýi. Onyń tuńǵysh qazyǵy 1955 jyly qańtardyń 12-sinde qaǵyldy.
Alǵash ret 1961 jyldyń 12 sáýirinde adamzat tarıhyndaǵy tuńǵysh ǵaryshker Iýrıı Gagarın aspan álemine jol tartqan kúnnen bastap, mine, dál búgingi kúnge deıin jarty ǵasyrǵa jeterlik ýaqyt ótipti. 50 jylda adam balasynyń ǵaryshty ıgerýi qaryshtap damyp, qanshama ret ǵaryshqa saparlar jasaldy.
Adamzat kún sanap, saǵat sanap ǵarysh álemine saıahat jasap jańalyqtar ashty. Sol sıaqty búgin bizde belgisiz galaktıkalar men ǵalamsharlardy, kometalar men asteroıdtardy,juldyzdar men tumandyqtardy ashý úshin ǵarysh álemine birge sapar shegemiz!

İ tapsyrma: Ekıpaj músheleri ǵaryshtyń damýy
jaıly biletinderin ortaǵa salady.

İİ tapsyrma: Ekıpaj múshelerine suraqtar qoıý.
1. Ǵarysh kemeleriniń ushyrý ortalyǵy qaıda ornalasqan?
2. Bas konstrýktor kim?
3. Birinshi bolyp ǵaryshqa ushqan kim, ol qansha ýaqyt ǵaryshta boldy?
4. Dúnıeniń gelıosentrlik júıesin usynǵan astronom?
5. Astronomıanyń negizgi quralyn atańyz?
6. Alǵashqy Jerdiń jasandy serigi qaı jyly ushyryldy?
7. Kúnge eń jaqyn ǵalamshar?
8. Aıǵa alǵash taban tiregen adamdar?
9. Gazdan turatyn aspan denesin ata,onyń qandaı túrleri bar?
10. Úsh ret ǵaryshta bolǵan qazaq ǵaryshkeri kim,qaı jyldary?

İİİ tapsyrma: Til óneri. Úsh tuǵyrly til úılesimin tapqan búgingi Qazaqstanda úsh tildilik ulttyq mereıi sanalady . Endeshe osy týrasynda da ózimizdi synap ótsek artyq etpes. Iaǵnı, sizder bul kezeńde qazaq tilinde berilgen kez-kelgen sózdiń oryssha jáne aǵylshynsha balamasyn tabasyzdar .
Til - óner
Qazaq tilinde berilgen sózderdi - oryssha, aǵylshynsha tilge aýdarý.
1. Aýa – vozdýh – air
2. Ǵalamshar – planeta – planet
3. Aı – lýna – moon
4. Juldyz –zveda -star
5. Ýaqyt – vremá – time
6. Jyldamdyq – skorost– speed
7. Ǵarysh – kosmos – space
8. Kún – solnse – sun
9. Jer – zemlá – earth
10. Aspan – nebo – sky

IV tapsyrma: Basqa planetalyqtarǵa hat jazý.
Bizdiń álemniń tys jaratylyp ǵumyr keship jatqan ózge planetalyqtarǵa jazý arqyly ushqyrlyqtaryńyzdy baǵamdaıtyn sońǵy kezeń.
Adamzat balasynyń jan-jaqty,rýhanı úılesimdi damyp qalyptasýyna bilim men tárbıe ǵana emes, tabıǵat aıasy, jeti qat Jer, Kók, nuryn tókken Kún men Aı kerek. Sondyqtan halqymyz jaratylys álemin qasterlep, kıe sanap, pir tutyp oǵan súıispenshilikpen asa jaýapkershilikpen qaraǵan.
Erteńgi kún bizderde aǵa-apalarymyzdaı qazaq halqynyń mártebesin kóterip, abyroıyn asqaqtatatyndaı ataqty ushqysh, ǵaryshker, tipti bolmasa ózge de mamandyqtardy ıgerýge mindettimiz. Ol úshin jalyqpaı oqý men erinbeı izdený kerek. Osy aıtylǵandardy basty nazarǵa ala otyryp hat júıesin qura bilý.

V Qorytyndy jasaý. Jeńgen topty marapattaý.
Saıysymyzdyń qorytyndy esebin jarıalaý úshin sóz kezegin ádil-qazylar alqasyna bersin.
İ- oryn «Gagarın» ekıpaj
İİ oryn «Baıqońyr» ekıpaj
İİİ oryn «Kosmos» ekıpaj
İV oryn «Ǵaryshker» ekıpaj

Ertede ulanǵaıyr qazaq dalasyn jaýdan qorǵap, talaı jaýyngerlik joryqtarda jeńispen oralǵan babalarymyzdyń erjúrektiligin, otansúıgishtigin búgingi Toqtar men Talǵat aǵalarymyzdyń erligimen teńdeı baǵalasaq artyq bolmaıtyndaı!
Adamzat balasynyń jan-jaqty rýhanı úılesimdi damyp qalyptasýyna bilim men tárbıe ǵana emes, tabıǵat aıasy, jeti qat Kók, Jer, nuryn tókken Kún men Aı kerek ekenin olar dáleldep ótkendeı!
V Qorytyndy jasaý.Jeńgen topty marapattaý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama