InfoHub Logo

«Yntymaqty otbasy» ulttyq sporttyq otbasylyq saıysy
Otbasy saıysyn ótkizý senarıi
Qadirmendi qonaqtar, ata – analar, ustazdar! «Otbasynda adam boıyndaǵy asyl qasıetter jarqyraı kórinip qalyptasady. Otanǵa degen ystyq sezim jaqyndaryna, týǵan - týysqandaryna degen súıispenshilikten bastalady» dep Elbasymyz N. Nazarbaev aıtqandaı, otbasy – qoǵamnyń mańyzdy býyny jáne ózinshe bir kishigirim ujym. Otbasy – oshaqtyń úsh taǵany sıaqty. Olar: áke, ana, bala. Qoǵamdaǵy ár shańyraqtyń bosaǵasy berik, mereıi ústem bolmaı, memleketimiz myqty bolýy múmkin emes. Eger muǵalim mamandanǵan ustaz desek, ata - ana – ózderiniń ómirlik is - tájirıbesi arqyly tárbıelik is - áreketterin qalyptastyrǵan ustaz. Al, ustaz óz isiniń sheberi, bilgir adam bolýy qajet. Ana men áke ózderiniń úlgi - ónegeleri arqyly ádeptiligimen, ónerpazdyǵymen balalaryna úlgi - ónege kórsete alady. Osyndaı maqsatta oblystyq bilim jetildirý ınstıtýtynyń uıymdastyrýymen ótkeli turǵan «Yntymaqty otbasy» shańyraq syny otbasylyq saıysyna hosh keldińizder! Aldymen saıystyń qurmetti ádilqazylarymen tanystyrýǵa ruqsat etińizder.

Ortaǵa saıysqa qatysýshy ata - analardy shaqyramyz.

«Aq bosaǵa» toby. Urany: Otan da ot basynan bastalady, qurmette úlken - kishi, jas balany.
ortaǵa «Aq bosaǵa» tobyn shaqyramyz.
«Báıterek» toby. Urany: Báıterekteı jaıqalǵan shańyraqpyz.
Olaı bolsa, ortaǵa «Báıterek» tobyn shaqyramyz.
«Mıras» toby. Toptyń urany: «Adamnyń bir qyzyǵy bala degen...»
«Amanat» toby. Toptyń urany: Amanatty aqtaımyz, salt - dástúrli saqtaımyz.
«Birlik» toby. Urany: Birlik bar jerde, tirlik bar.
«Yntymaq» toby. Urany: yrys aldy - yntymaq.
Otbasylardyń balalaryn shaqyramyz. Jerebe sýyrady.

I kezeń: (Ár otbasy ózin - ózi tanystyrady).
Ortaǵa №1 otbasy -
Ortaǵa №2 otbasy...........................

II - kezeń. «Halyq tálimi – tárbıe bastaýy»
Abzal aqynymyz Ahmet Baıtursynov «Yrym etseń, adal et, jamandyqtan aman et» - dep tegin aıtpaǵan ǵoı. Kúni búginge deıin tárbıelik mánin joımaǵan halqymyzdyń keıbir tárbıesin, tyıym men yrym sózderin alyp qarasaq, kótergen máselesi bala janyna, zerdesine izgilik, ınabattylyq dánin sebý. Bala – bizdiń bolashaǵymyz. Ultymyzda: «Uıada ne kórseń, ushqanda sony ilesiń» - degen dana mátel bar. Olaı bolsa, «Balapan qyran bolý úshin ony samǵatyp, ushyratyn ata da qyran bolýy kerek» - dep, otbasy tárbıesine erekshe toqtalǵan.
(Ulttyq kıimdegi eki qyz bala tabaqshamen sandyq jáne konvertti alyp shyǵady. Ár otbasynan balalar ortaǵa shaqyrylady. Sandyq ishindegi nómirlengen asyqtardy alý arqyly tapsyrmalaryn anyqtaıdy. Tapsyrmadaǵy suraqtarǵa, otbasy aqyldasyp, birigip jaýap beredi)

Bala tárbıesine baılanysty tapsyrmalar men suraqtar
İ toptyń suraǵy:
1. Úıde ysqyrma! Úıdegi jan basyn sanama! Suraq: Otbasyńyzda óz ultyńyzdy qurmetteıtin qandaı ıgi dástúrdi jalǵastyryp kelesiz?
2. «Tobyq jutý» jáne «tobyq tyǵý» salt – dástúrleriniń mazmunyn túsindirińiz, aıyrmashylyǵy nede?
Tobyq jutý (dástúr, yrym). Halyqta qoıan tobyǵyn jutý yrymy ejelden bar dástúr. Onyń sharty tobyqty jutýshy jas adam tobyqty jutar aldynda:
Batyr bolsam júregimnen shyq,
Palýan bolsam bilegimnen shyq,
Sheshen bolsam tańdaıymnan shyq,
Baqytty bolsam mańdaıymnan shyq,-
dep serttesip baryp jutady. Halyq uǵymynda tobyq qasıetine qaraı álgi adamnyń aıtqan jerinen shyǵady degen túsinik bolǵan.
3. Ejelden qazaq halqy otbasyna erekshe mán bergen, nege?

İİ toptyń suraǵy:
1. Qaıtys bolǵan adamǵa topyraq salǵanda, kúrekti tabanyńmen baspa! Kúrekti ekinshi adamǵa qolyńmen berme! Beıit topyraǵyn sándeme, eski zıratty jóndeme! – tyıym sózderiniń maǵynasyn túsindirińiz.
Suraq: Balańyzdyń boıynan ultyńyzǵa tán qandaı qasıetterdi kórgińiz keledi?
2. «Múshe alý» jáne saltynyń maǵynasyn túsindirińiz jáne atap berińiz.
Múshe alý (salt, dástúr). «Múshe alyp qashyp jeńgeden, Bozbala erke qyzǵa apar» (Ǵ. Qaıyrbekov) Oıyn - toıda, merekede jas jigitter atpen kelip múshe suraıdy. Jeńgeleri oǵan oramal, saqına, aına t. b. múshe beredi. Basqa jigitter ony qýyp alyp qalýǵa tyrysady. Qashqan jigit músheni ózi unatqan qyzǵa aparyp beredi.
3. Neke kodeksiniń 25 - baby.

İİİ toptyń suraǵy:
1. Jeli, kógendi attama! Maldy teppe, aqta tókpe! – tyıym sózderiniń maǵynasyn túsindirińiz.
2. «At maıy» jáne «Artynan topyraq shashý» salttarynyń maǵynasyn túsindirińiz, aıyrmashylyǵyn atańyz.
At maıy (dástúr). «At maıy» qaıtty. Tıgeni ala bıe (İ. Jansúgirov). Halyq dástúri el arasynda otyrǵan adamdardy eshqashan eskerýsiz qaldyrmaǵan. Onyń muń - muqtajy men áleýmettik, turmystyq jaǵdaıyna qulaq asqan. Mysaly, turmysy nashar, joq - jitik, jetim - jesirlerge kómek kórsetip, qol ushyn sozyp otyrǵan. Sonyń biri – at maıy. Miner aty joq kedeıler buryn baılar men aýqatty kisilerge nemese kórshi - kólem, týǵan - týysqandaryna kelip «at maıyn» suraıdy. Iaǵnı bir jaqqa baryp kelýge nemese birer aı miniske at suraıdy degen sóz. Munyń maǵynasy alys jolǵa mingen at arıdy, kúıin joǵaltady. At suraýshy osyny meńzep otyr. Mundaı jaǵdaıda ár adam suraýshynyń kóńilin qaldyrmaǵan. Bul da qazaqtyń qaıyrymdylyq ǵurpynyń bir belgisi.