InfoHub Logo

Qyzylorda oblysy, Jańaqorǵan aýdany,
№3 mektep - ınternat aǵylshyn tili pániniń
oqytýshysy N. Amanova

Jańa aqparattyq tehnologıa quraldaryn paıdalaný.
«Qazirgi zamanda jastarǵa aqparattyq tehnologıamen baılanysty álemdik standartqa saı múddeli jańa bilim berý óte qajet»
N. Á. Nazarbaev

«Inovasıalyq» degen sóz - latynyń «novus» jańalyq jáne «in» engizý degen sózinen shyqqan, al onyń qazaqsha aýdarmasy «Jańarý, jańalyq, ózgerý» degen maǵynany bildiredi.
Qazirgi kezde bizdiń qoǵamymyz damýdyń jańa kezeńine kóship keledi, bul kezeń aqparattyq kezeń, ıaǵnı kompúterlik tehnıka men oǵan baılanysty barlyq aqparattyq komýnıkasıalyq tehnologıalar pedagogtar qyzmetiniń barlyq salalaryna kirigip, onyń tabıǵı ortasyna aınalyp otyr. «Bilim berýdegi AKT» uǵymy «oqytýdyń jańa aqparattyq tehnologıalary», «qazirgi aqparattyq oqytý tehnologıalary», «kompúterlik oqytý tehnologıalary» jáne t. b, tirkestermen tyǵyz baılanysty. Qazirgi bilim salasyndaǵy oqytýdyń jańa pedagogıkalyq tehnologıalardy meńgermeıinshe saýatty, jan - jaqty bilgir maman bolý múmkin emes. Jańa pedagogıkalyq tehnologıany meńgertý muǵalimniń zeıin – zerdelik, kásiptik, adamgershilik, rýhanı t. b, kóptegen ustazdyq qabiletteriniń qalyptasýyna ıgi áserin tıgizedi, ózin - ózi damytyp, oqý tárbıe úrdisin júıeli uıymdastyrýyna kómektesedi. Muǵalim alǵash jańa pedagogıkalyq tehnologıalardy oqyp úırenedi, ekinshiden meńgeredi, úshinshiden tájirıbede qoldanady, tórtinshiden ony damytyp nátıjesin kórsetedi.
«Aqparattyq kompúterlik tehnologıalar»- bul termın búginde baspasóz betterinde, teledıdar men radıoda jıi kezdesedi. Aqparat alýdyń qazirgi kezde kóptegen kózderi men quraldary bar. Sonyń ishinde kompúterlik tehnologıany qoldanýdyń jeke tulǵany qalyptastyrýdaǵy onyń shyǵarmashylyq múmkindikterin arttyrýdaǵy atqarar rolin qazirgi zaman talaptary ózi anyqtap otyr. Kompúter adam qyzmetiniń barlyq salasynda eńbek ónimdiligin arttyrý quramyna aınaldy.
Aqparattyq tehnologıa

Oqýshylarǵa taqyryp kóleminde nemese belgili bir ýaqyt aralyǵynda aıtylýǵa tıis málimetter kólemin ulǵaıtady. Bilim degen bir - birinen úlken araqashyqtyqta ornalasqan ártúrli oqý oryndarynda otyryp qol jetkizýge bolady. Oqytý júıesiniń kóp deńgeıli jetildirilýi olardyń taramdalýymen oqý materıalynyń sapasyn arttyrady.

Urpaq úshin kitaptyń mańyzy qandaı bolsa, kompúterde oqýshy úshin qorshaǵan álemdi tanýdyń tabıǵı quraly bolyp tabylady. Olaı bolsa, barlyq sabaqtardy kompúterlerdiń qýattanýymen júrgizýdi úırený - búgingi kúnniń kezek kúttirmeıtin ózekti máseleleriniń biri. Sondyqtan, ustaz – muǵalimder qaýymynyń aldyna óte úlken mindet júkteldi. Búgingi tańda jas urpaqqa pándi tıimdi uǵyndyrýdyń biri – jańa tehnologıa negizderi bolyp tabylady. Aqparattandyrý jaǵdaıynda oqýshylar meńgerýge tıisti bilim, bilik, daǵdynyń kólemi kúnnen kúnge artyp, mazmuny ózgerip otyr. Bilim berý salasynda aqparattyq tehnologıalardy paıdalaný arqyly bilimniń sapasy artady, muǵalim sabaq ótkizgen kezde oqýshylarǵa sapaly bilim berý úshin jańa tehnologıalardy paıdalana otyryp, sonymen qatar kompúterdi, ınteraktıvti taqtany qoldaný arqyly bilim berse, oqýshylardyń qyzyǵýshylyǵy arta túseri anyq.

Oqýshy qyzmetin aktıvtendirý negizinde pedagogıkalyq tehnologıalarynyń biri - oqytýdyń kompúterlik tehnologıasyn óz tájirıbeńde qoldanyp kelemin. Oqytýdyń kompúterlik tehnologıasyn paıdalaný men úshin oqý prosesin jańa oqý - ádistemelik materıaldarmen qamtamasyz etýge jáne oqýshylardyń shyǵarmashylyq qabiletin ashýǵa múmkindik beredi.

Shyǵarmashylyq is - áreket
Zeıin
Este saqtaýy
Intellektisi
Oılaýy

Oqytýdyń kompterlik tehnologıasy – oqytýdyń baǵdarlamalyq ıdeıalaryn damytady, múldem jańa tehnologıalyq joldar ashady.
Men ózimniń tájirıbemde:
- dástúrli (oqýlyq, kórnekilik quraldar, elektrondy oqýlyqtar).
- kompúterlik ( prezentasıa, dıskter, mýltımedıa quraldar).
- Internet - tehnologıa (ınternet derbes aqparat kózi retinde, e - mail - aqparat almasý quraly retinde, t. b.) jıi paıdalanamyn.

Kompúterlik oqytý tehnologıasy – pedagogtyń múmkindigin kúsheıtetin qural, biraq ol muǵalimdi almastyra almaıdy. Kompúter múmkindikteri psıhologıa men dıdaktıka turǵysynan taldanyp, kerek kezinde pedagogıkalyq talaptarǵa saı qoldanylýy kerek. Dıdaktıkanyń negizgi prınsıpi - bilim berý kezinde kórnekilikterdi paıdalaný, osy sebepti kompúterlik tehnologıany paıdalaný oqý barysynda qoıǵan maqsatqa qol jetkizýge múmkindik beredi.
Men óz tájirıbemde kompúterlik oqytý tehnologıasyn paıdalaný arqyly bilim sapasyn arttyrýǵa erekshe kóńil bóle otyryp óz aldyma tómendegideı maqsat qoıamyn.
Osy kompterlik oqytý tehnologıasy arqyly bilim sapasyn arttyrý. Men ózimniń sabaqtarymda:
Oqytýdy uıymdastyrý formalaryn: jeke, toptyq, ujymdyq jumys jasaý formalaryn paıdalanamyn.

Qoldanylǵan tehnologıalar: jobalaý, kompúterlik ádisi, aqparattyq oıyn, toptyq t. b. elementterin qoldanamyn.
Qorytyndy dıagnostıka: testileý, jobany qorǵaý. Muǵalim aralaspaı - aq, oqýshylar ózderi meńgerýge tıisti aqparattar beriledi. Qajetti aqparattardy jınaqtaýda elektrondyq tehnıkalardy engizý ýaqyt únemdeıdi, qarastyryp kezeńde aqparattyń tolyqtyǵyn joǵarylatady, aqparattyq - anyqtamalyq júıe quramynda elektrondyq qurylǵylarmen jumys isteý daǵdysyn qalyptastyrýǵa múmkindik týǵyzady. Pedagogıkalyq jáne ádistemelik ádebıetterde oqytýda aqparattyq tehnologıalardy paıdalanýdyń bir neshe baǵyttary bar, solardyń ishinde óz tájirıbemdegi negizgileri mynalar:
- kompúter – oqýshy bilimin baǵalaý quraly;
- kompúterlik modeldeýdi qoldanatyn elektrondy oqýlyqtar;
- mýltımedıa - tehnologıa, jańa materıaldy túsindirýdegi qural;
- Derbes kompúter, bilim jetildirý quraly;

1. Kompúter - oqýshy bilimin baǵalaý quraly;
Qazirgi kezdegi aqparattyq tehnologıalar oqý materıaldaryn ılústrasıa jasaý kezinde (mysaly anımasıaly slaıd - fılmder) qoldanylady. Bul oqý úrdisin qozǵalysta beıneleýge múmkindik beredi. Kompúterdiń kómegimen dybystyq jáne beınefragmentterdi de demonstrasıa jasaýǵa bolady. Kompúterdiń kómegimen oqýshy óz betinshe, sondaı - aq ózge oqýshylarmen toptasyp birge jumys isteýge múmkindik alady.
«Kompúter kórneki – beıneli oılaýdy, qozǵalystyq jáne aýyzsha qarym - qatynas mashyqtaryn, maqsatty áreketterdi jáne áleýmettenýdi damytý úshin múmkindikter týǵyzady»

2. Elektrondyq oqýlyq - oqýshyny osy oqýlyqpen tanystyrý.
Aǵylshyn tili pániniń muǵalimderi úshin óte mańyzdy ári maǵynaly jumys. Tájirıbelik turǵydan oqýshylardyń nazaryn týyndaǵan problemalarǵa aýdaramyn. Mysaly: 10-shy synypqa arnalǵan elektrondyq oqýlyqta ár taqyrypqa saı tolyq málimet berilgen.

3. Muǵalimniń sabaqqa degen shyǵarmashylyq qabiletiniń deńgeıin kórsetetin, kúndelikti sabaq barysynda paıdalanýǵa bolatyn qural.
Microsoft Power Point prezentasıa arqyly ár taqyrypty qajetti kórnekilik quraldarymen bezendirip, tartymdy ári qyzyqty etip kórsetýge bolady. Osy ýaqytta oqýshylardyń este saqtaý múmkindikteri júzege asady. Prezentasıa ýaqytty únemdeýge jáne oqýshylar prınter arqyly qajetti aqparatty shyǵaryp alýǵa múmkindik beredi.

4. Internet jelisimen jumys jasaǵanda:
- Jobalardyń prezentasıalaryn daıyndaý.
- Ǵylymı jýrnaldardyń saıttaryna kirý.
- Ózge mektep oqýshylarymen erkin áńgimelesý.
- Elektrondyq poshtany paıdalaný múmkindigi.
- Ózin - ózi baǵalaý.

5. Interaktıvti taqtany paıdalaný:
- Interaktıvti taqta – basqarýǵa múmkindik beretin ekran, kóp fýnksıonaldy, sabaq barysynda qoldanatyn qajetti quraldardyń bári kiredi, atap aıtqanda;
- Bormen taqtaǵa jazylǵan keskindi ınteraktıvti taqtadaǵy túrli – tústi, uqypty keskinmen salystyrýǵa bolmaıdy.
- Slaıdtarda, flıpchartta qateler jiberilse, tez arada túzetýge bolady.
- Sabaqta Aktiv Vote testileý júıesi arqyly test alý múmkindigin qoldanýǵa bolady.
- Aktiv Wand ýkazkasynyń kómegimen tyshqannyń qyzmetin atqarý jáne kishkentaılarǵa da taqtanyń joǵarǵy bóligine qol jetkizý múmkindigi týady.
Búgingi shákirt erteńgi kúngi ár túrli salanyń maman ıesi. Mundaı sabaqtarda oqýshylardyń tapsyrylǵan jumystarǵa iskerligi qalyptasady. Bolashaq ómirinde belgili bir kásibı mamandyqty tańdap alýǵa septigin tıgizedi.
Muǵalim - aqparattanýshy emes, oqýshynyń jeke tulǵalyq jáne ıntellektýaldy damýyn jobalaýshy. Al bul muǵalimnen aqparattyq quzyrlylyqty, uıymdastyrýshylyq qabilettilikti, oqýshylardy qazirgi qoǵamnyń túbegeıli ózgeristerine laıyq beıimdeý, olardyń zertteýshilik daǵdylaryn damytý baǵyttaryn talap etedi. Kompúterdi paıdalaný oqýshynyń pánder boıynsha tereń tanyp bilýine ǵana emes sondaı - aq, esepteýish tehnıkamen jumys isteý daǵdysyn qalyptastyrý - ýaqyt talaby ekenin sezinýine jaǵdaı jasaıdy. Kez kelgen sabaqtarda jańa aqparattyq tehnologıany paıdalaný oqýshynyń qyzyǵýshylyǵyn ǵana týdyryp qoımaı, basty bilim sapasynyń artýyna áser etedi.