Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 kún buryn)
Jándikter – bizdiń dostarymyz
Joba jumysy
Taqyryby: Jándikter – bizdiń dostarymyz

Jobanyń túri: toptyq uzaq merzimdi belgili nátıjesi bar, 4 - 5 jastaǵy balalarǵa arnalǵan shyǵarmashylyq joba.
Bilim oblysy: ekologıalyq tárbıe.
Kókeıtesti másele: serýen kezinde balalar jándikterdi kórdi. Balalar jándikterdi kórgende beıjaı qalmady. Balalardyń birazy qýandy, qyzyqty, basqalary qoryqty, keıbireýi óltirý kerek,- dep usynys jasady. Pikir ekige bólindi, áńgime barysynda balalardyń jándikter týraly az biletinderi kórindi. Jándikter bizge kerek pe?- degen suraq týyndady. Olar qandaı paıda keltiredi, ne zıan ákeledi? - degen saýaldar qoıyldy. Sondyqtan joba taqyryby osylaı tańdaldy. Balalardyń jobaǵa qatysýy olardyń jándikter týraly bilimderin tolyqtyryp, balalardyń shyǵarmashylyq – izdenimpazdyq qabiletterin qalyptastyrý.
Jobanyń maqsaty: Jándikter - bizdiń dostarymyz jobasy shyǵarmashylyq – izdenimpazdyq qabiletterin damytýǵa jaǵdaı jasaıdy.

Bal aranyń jyry. M. Álimbaev
Baratynym - Qyr.
Qonatynym - Gúl.
Teretinim - Nár.
Beretinim - Bal.

Bal arasy. S. Toılybaev
Ara, ara, aralar,
Gúl qaýyzyn jaǵalar.
Ony baqqan aǵalar,
Shelek - shelek bal alar.
Ushyp kirse qosyna,
Sen tımeseń, tımeıdi,
Qastyǵy joq dosyna.

Kóbelek T. Eleýsizuly
Kóbelek – aý, kóbelek!
Ádemisiń keremet!
Gúlge kelip qona ǵoı,
Óziń de gúl bola ǵoı.

Qumyrsqa A. Baıǵabylova
Kip-kishkentaı qumyrsqa,
Beıim barlyq jumysqa.
Eńbekshil, joq zıany,
Qıanat etpe sen bosqa.
Denesine qaramaı,
Júk salmaǵyn talǵamaı,
Kótergeni aýyr bórene,
Alyp emeı, nemene?

Jańyltpash
Shyn eńbekshil – órmekshi,
Órmekshi - shyn eńbekshi.

Jándikter qalaı dybystaıdy?
Ara – yzyldaıdy.
Shybyn – yzyńdaıdy.
Shegirtke – shyryldaıdy.
Baqa - baqyldaıdy, quryldaıdy.

Qumyrsqalardy baqylaý
Qumyrsqa qandaı jándik? Qumyrsqanyń qandaı paıdasy bar? Qumyrsqanyń ereksheligin aıtqyzý. Denesi qandaı? Qumyrsqalar eńbekqor talmaı ózderi eńbek etedi. Qystyq qorlaryn mol jınap alady. Qumyrsqalar zıankes jándikterdiń kózin joıyp, paıdaly jándikterge tıispeıdi. Balalardy qamqorlyq sezimge tárbıeleý.

Jumbaq sheshý:
Beleń - beleń at,
Beli názik kúreń at.
Taýǵa minse taımas at,
Tanaý tıse ólmes at. ( Qumyrsqa)

Inelikti baqylaý
Inelikterdiń ushyp júrip shybyn - shirkeılerdi óte jaqsy aýlaıtynyn onyń qanattary óte qýatty. Ushyp kele jatyp toqtap, bir orynda tura alatynyn aıtý. Ineliktiń kózderi aınalasyn bir mezgilde túgel kóredi, ol shybynnyń qas jaýy.

Jumbaq sheshý:
Jip - jińishke ınedeı,
Eki kózi túımedeı.
Tikushaqqa uqsaıdy,
Biraq bıik ushpaıdy. (Inelik)

Jaryq qońyzdy baqylaý
Balalardyń jándikter jóninde túsinikterin tolyqtyrý. Qorapqa salǵan
jaryq qońyzdy (jańbyrdan ustap alǵan). Túsi qandaı? Qanaty bar, ushady t. b dep qońyzben tanystyrý. Jaryq qońyz túnde ǵana ushyp, jyltyrap júredi.

Óleń:
Shyqty keshte aldymnan,
Jaryq qońyz qos qanat.
Kórgen jandy tań qylǵan,
Jany bar, ushqan ot.

Kóbelekterdi baqylaý
Ár túrli tústi ushyp qonyp júrgen kóbelekterge qarap, túserin, dene múshelerin aıyrý. Kóbelek qaı jerde mekendeıdi? (shabyndyqta) Olar nemen qorektenedi?(gúl shyrynyn sorady) Onyń paıdasy qandaı? Kóbelektiń qandaı aıyrmashylyqtary bar? Kóbelek te aralar sıaqty gúlderdiń tuqymyn shashyp, kóbeıýine paıdasyn tıgizedi. Óz jaýlarynan jasyrynýyna túsiniń kómegi arqasynda qashyp qutylady. Kóbelekter tez ushady.

Jumbaq sheshý:
Ózi kilem túrindeı,
Quddy qyrdyń gúlindeı,
Gúlge qonsa ketedi,
Aıyrmasy bilinbeı. (Kóbelek)

Masany baqylaý
Masa kishkentaı bolsa da deneni shaqsa isip, qyshytyp mazasyzdandyratynyn aıtý.
Óleń:
Shaǵyp alsa adamdy,
Aýyrtady tyzyldap.
Úıdiń ishi qarańǵy,
Masalar júr yzyldap.
Jándikter – bizdiń dostarymyz júkteý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama