Japyraqtardan aplıkasıa daıyndaýdy meńgertý
Japyrqtardan aplıkasıa daıyndaýdy meńgertý.
Sabaqtyń mindetteri: 1. Oqýshylardyń tabıǵı materıaldar – aǵash, aǵashtyń japyraqtarynyń mańyzy jónindegi bilimderin keńeıtý. Buıymdy taldaý. Jumys josparyn qurý.
2. Japyraqtardan aplıkasıa daıyndaýdy úıretý. Daǵdylaryn, iskerlikterin daǵdylandyrý.
3. Tabıǵatty aıalaýǵa, jumysty taza, ádemi oryndaýǵa tárbıeleý.
Jabdyqtar: a) Materıaldar: japyraqtar, buıymdar úlgileri
á) Quraldar: qaıshy, qaryndash, jelim úshin qylqalam.
b) Kórnekilik: buıymdar úlgileri, aǵashtar, ılústrasıalary.
Sabaq barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi.
2. Oqýshylardyń jumys oryndarynyń daıyndyǵyn tekserý
3. Suraqtar qoıý.
- tabıǵı materıaldar qalaı jikteledi?
- tabıǵı materıaldardy ata?
4. Jańa materıaldy meńgerý.
1) Sabaqtyń taqyrybyn jáne maqsatyn aıtý.
Búgin biz ósetin tabıǵı materıaldarmen jumys jasaımyz, qandaı tabıǵı materıal ekenin taýyp kórińder (jumbaq aıtý). Japyraqtardan aplıkasıa daıyndaımyz.
2) Muǵalim áńgimesi.
Aǵash – tiri organızm, ol birneshe múshelerden turady: japyraqtar, butaq, dińgegi jáne tamyry. Ár múshe erekshe qyzmet atqarady. Ańdardyń ózi aýany lastaıdy eken, muny HVIII ǵasyrda ǵalymdar dáleldep bergen, al ósimdikter aýany tazartady. Jasyl ósimdikter kún sáýlesi shyqqanda ǵana aýany tazalaıdy. Kún túskende ósimdikter ottegin shyǵarady. Munymen adamdar jáne janýarlar demalady. Sonymen qatar ósimdikter kómirqyshqyl gazyn sorady. Japyraqtar kómirqyshqyl gazyn sorýǵa jaqsy beıimdelgen. Jasyl japyraq – planetadaǵy ómirdiń qaınar kózi. Egerde jer betindegi ósimdikter bolmasa, adamdar men janýarlar bolmaýshy edi. Ósimdikter janýarlar áleminiń tamaǵynyń negizgi kózi bolyp tabylady. Túsken japyraqtar jer qyrtysy úshin organıkalyq tyńaıtqysh bolyp tabylady. Kómir jáne munaı erte kezde ómir súrgen ósimdikterdiń hımıalyq ózgergen qaldyqtarynan quralǵan. Aplıkasıa beıneleý tehnıkasy. Negizgi fonǵa formalardy japsyrý nemese bezendirý.
3) Buıymdy taldaý.
- aplıkasıa qandaı tabıǵı materıaldan oryndalǵan?
- qandaı aǵashtyń japyraqtary qoldanylǵan?
- japyraqtarǵa kerek pishin qalaı berilgen?
Durys jaýap: qaıshynyń kómegimen. Qaıshy arqyly japyraqtarǵa qandaı da bolmasyn pishin keltirýge bolady.
- japyraqtar negizine qalaı birikken?
4. Praktıkalyq jumys.
1) Jumys isteý erejesimen qaıshymen jumys isteýdegi qaýipsizdik tehnıkasyn qaıtalaý.
2) Buıymdy daıyndaýdaǵy kezeńderdi anyqtaý. Jumys josparyn qurý.
- neni beıneleıtinin oılastyrý,
- uqsas japyraqtardy tańdaý jáne negizine (fon) olardy jaıý. Qaıshymen kerekti pishinge keltirý.
- ár japyraqtyń joǵarǵy jáne tómengi shekaralaryna qaryndashpen núkte qoıý arqyly belgileý.
- Tutas japyraqty jelimdeý. Munda úlken nemese kishkentaı japyraq alynady, japyraqtyń tamyrshyqtary bar jaǵyn tómen qaratyp, japyraqqa qylqalammen «pva» jelimin jaǵamyz, egerde japyraq kishkentaı bolsa, onda jelimdi tamshylap jaǵamyz. Qaǵazdyń betine nemese basqadaı jazyqtyq betine japyraqtardy belgilengen syzyqtar boıynsha jáne belgileýsiz de jelimdeıdi. Jelimniń artyǵyn qaǵaz maılyqpen súrtemiz, qolymyzdyń kómegimen japsyrǵan japyraqty qysa basamyz. Ár japyraqty kezekpen alyp ishki jaǵynan qylqalammen jelim jaǵyp, negizine basý arqyly japyraqty óz ornyna jelimdeý.
Belgileý, ólsheý, jınaý operasıalaryn oryndaý (muǵalimniń basshylyǵymen óz betinshe).
Jelim jaǵý reti:
1. Sol qolymyzben jelimdenetin bólshektiń bir shetin ustap turamyz.
2. Oń qolymyzben qylqalammen, jelimdenetin bólshektiń ortasynan shetine qaraı bir baǵytta jelim jaǵamyz.
3. Jelimdenetin ár bólshekke jelim jaqqanda joǵarydaǵy ádispen jelim jaǵylady.
Japyraqtardy daıyndaý: Sabaqtan birneshe kún buryn japyraqtardy jınap, keptirip, eski gazet – jýrnal betterinde saqtaý.
5. Sabaqty qorytyndylaý.
a) Búgin sabaqta qandaı tabıǵı materıalmen jumys jasadyq
á) Aǵashtarǵa japyraqtar ne úshin qajet?
b) Eń jaqsy jumystardy taldaý jáne kórme uıymdastyrý
6. Jumys ornyn jınaý.
Sabaqtyń mindetteri: 1. Oqýshylardyń tabıǵı materıaldar – aǵash, aǵashtyń japyraqtarynyń mańyzy jónindegi bilimderin keńeıtý. Buıymdy taldaý. Jumys josparyn qurý.
2. Japyraqtardan aplıkasıa daıyndaýdy úıretý. Daǵdylaryn, iskerlikterin daǵdylandyrý.
3. Tabıǵatty aıalaýǵa, jumysty taza, ádemi oryndaýǵa tárbıeleý.
Jabdyqtar: a) Materıaldar: japyraqtar, buıymdar úlgileri
á) Quraldar: qaıshy, qaryndash, jelim úshin qylqalam.
b) Kórnekilik: buıymdar úlgileri, aǵashtar, ılústrasıalary.
Sabaq barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi.
2. Oqýshylardyń jumys oryndarynyń daıyndyǵyn tekserý
3. Suraqtar qoıý.
- tabıǵı materıaldar qalaı jikteledi?
- tabıǵı materıaldardy ata?
4. Jańa materıaldy meńgerý.
1) Sabaqtyń taqyrybyn jáne maqsatyn aıtý.
Búgin biz ósetin tabıǵı materıaldarmen jumys jasaımyz, qandaı tabıǵı materıal ekenin taýyp kórińder (jumbaq aıtý). Japyraqtardan aplıkasıa daıyndaımyz.
2) Muǵalim áńgimesi.
Aǵash – tiri organızm, ol birneshe múshelerden turady: japyraqtar, butaq, dińgegi jáne tamyry. Ár múshe erekshe qyzmet atqarady. Ańdardyń ózi aýany lastaıdy eken, muny HVIII ǵasyrda ǵalymdar dáleldep bergen, al ósimdikter aýany tazartady. Jasyl ósimdikter kún sáýlesi shyqqanda ǵana aýany tazalaıdy. Kún túskende ósimdikter ottegin shyǵarady. Munymen adamdar jáne janýarlar demalady. Sonymen qatar ósimdikter kómirqyshqyl gazyn sorady. Japyraqtar kómirqyshqyl gazyn sorýǵa jaqsy beıimdelgen. Jasyl japyraq – planetadaǵy ómirdiń qaınar kózi. Egerde jer betindegi ósimdikter bolmasa, adamdar men janýarlar bolmaýshy edi. Ósimdikter janýarlar áleminiń tamaǵynyń negizgi kózi bolyp tabylady. Túsken japyraqtar jer qyrtysy úshin organıkalyq tyńaıtqysh bolyp tabylady. Kómir jáne munaı erte kezde ómir súrgen ósimdikterdiń hımıalyq ózgergen qaldyqtarynan quralǵan. Aplıkasıa beıneleý tehnıkasy. Negizgi fonǵa formalardy japsyrý nemese bezendirý.
3) Buıymdy taldaý.
- aplıkasıa qandaı tabıǵı materıaldan oryndalǵan?
- qandaı aǵashtyń japyraqtary qoldanylǵan?
- japyraqtarǵa kerek pishin qalaı berilgen?
Durys jaýap: qaıshynyń kómegimen. Qaıshy arqyly japyraqtarǵa qandaı da bolmasyn pishin keltirýge bolady.
- japyraqtar negizine qalaı birikken?
4. Praktıkalyq jumys.
1) Jumys isteý erejesimen qaıshymen jumys isteýdegi qaýipsizdik tehnıkasyn qaıtalaý.
2) Buıymdy daıyndaýdaǵy kezeńderdi anyqtaý. Jumys josparyn qurý.
- neni beıneleıtinin oılastyrý,
- uqsas japyraqtardy tańdaý jáne negizine (fon) olardy jaıý. Qaıshymen kerekti pishinge keltirý.
- ár japyraqtyń joǵarǵy jáne tómengi shekaralaryna qaryndashpen núkte qoıý arqyly belgileý.
- Tutas japyraqty jelimdeý. Munda úlken nemese kishkentaı japyraq alynady, japyraqtyń tamyrshyqtary bar jaǵyn tómen qaratyp, japyraqqa qylqalammen «pva» jelimin jaǵamyz, egerde japyraq kishkentaı bolsa, onda jelimdi tamshylap jaǵamyz. Qaǵazdyń betine nemese basqadaı jazyqtyq betine japyraqtardy belgilengen syzyqtar boıynsha jáne belgileýsiz de jelimdeıdi. Jelimniń artyǵyn qaǵaz maılyqpen súrtemiz, qolymyzdyń kómegimen japsyrǵan japyraqty qysa basamyz. Ár japyraqty kezekpen alyp ishki jaǵynan qylqalammen jelim jaǵyp, negizine basý arqyly japyraqty óz ornyna jelimdeý.
Belgileý, ólsheý, jınaý operasıalaryn oryndaý (muǵalimniń basshylyǵymen óz betinshe).
Jelim jaǵý reti:
1. Sol qolymyzben jelimdenetin bólshektiń bir shetin ustap turamyz.
2. Oń qolymyzben qylqalammen, jelimdenetin bólshektiń ortasynan shetine qaraı bir baǵytta jelim jaǵamyz.
3. Jelimdenetin ár bólshekke jelim jaqqanda joǵarydaǵy ádispen jelim jaǵylady.
Japyraqtardy daıyndaý: Sabaqtan birneshe kún buryn japyraqtardy jınap, keptirip, eski gazet – jýrnal betterinde saqtaý.
5. Sabaqty qorytyndylaý.
a) Búgin sabaqta qandaı tabıǵı materıalmen jumys jasadyq
á) Aǵashtarǵa japyraqtar ne úshin qajet?
b) Eń jaqsy jumystardy taldaý jáne kórme uıymdastyrý
6. Jumys ornyn jınaý.
You Might Also Like
-
Tárbıe baǵyttary boıynsha synyptyń jyldyq JOSPARY (4 synyp)
