Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Japsyrmaly bederli oıý. Boıtumar.
Sabaqtyń taqyryby: Japsyrmaly bederli oıý. Boıtumar.
Sabaqtyń maqsaty:
A) bilimdilik: Japsyrmaly bederli oıý taqyrybyn túsindirý. «Boıtumar» sývenırin daıyndaý.
Á) tárbıelik: Oqýshylarǵa ultymyzdyń qolónerin qurmetteýge tárbıeleý.
Ózine degen uqyptylyq pen senimdilikti saqtaý.

B) damytýshylyq: Oqýshynyń qolónerge degen qyzyǵýshylyǵyn oıatý, shyǵarmashylyq oıyn damytý, izdenýge, shapshańdyqty damytý.
Sabaqtyń túri: Aralas, praktıkalyq.
Sabaqtyń ádisi: Modýldik blokty júıe boıynsha oqytý.
Sabaqtyń kórnekiligi: Nusqaý kartasy, oqýlyqtar, úlgiler, kompúter.
Pánaralyq baılanys: Geometrıalyq, beıneleý.
Sabaqtyń barysy: İ. Uıymdastyrý kezeńi.
İİ. Ótilgen taqyryp boıynsha qaıtalaý. Suraq, jaýap arqyly pysyqtaý.
Biz ótken taqyryptarda ósimdik tektes, janýar tektes oıý-órnekterdi, onyń shyǵý tarıhyn ótken bolatynbyz.
Al olaı bolsa úı tapsyrmasyn pysyqtap óteıin.

Oıý-órnek qaıdan shyqqan?
Oıý-órnegimizdi qalaı saqtap qaldyq?
Ol úshin oıý-órnektiń shyǵý tarıhyna saıahat jasaıyq.
Qazaq halqy jeri ot, sýy mol jaıylym qýyp, keń saharada júrip jer sýynyń qadir qasıetin jetik bilgen, jaıly qonys izdeı júrip, ósimdik qasıetin mol baıyptaǵan.

1. Oqýshy: Ertede bir ádil han bolypty. Sonyń jarlyǵy boıynsha qol astyndaǵy eldiń oıý-órnek, keste toqyma, bádiz, tigin ónerlerin meńgergeni sonsha, úıleriniń ishi-syrty, kıim-jıhazdary, qural-saımandary barlyǵy da oıýlanǵan, ári órnektelgen kórikti eken.
Halyq bir tilde sóılese alatyn bolypty. Sol sebepten bul el basqarýshy-Oıýhan dep atalyp ketipti.
2. Oqýshy: Kúnderdiń bir kúninde bóten eldiń hany soǵys ashyp, Oıýhandy ornynan alyp, bılikti ózi basqarady. Ol eski salt, kóne dástúr, baıyrǵy ádetpen, ádep, ejelgi óner belgileriniń bárin joıyp, jańasha qurmaq bolypty., biraq eski oıýdyń ornyna jańa oıý taba almapty. Jańasy uzaqqa barmaı umyt bolypty.
3. Oqýshy: - Ýa, han kesh! Myna raıyńyzdan qaıtyńyz, teris jolmen ketip jatyrsyz, - dep jónin aıtqanda, aıtpaq bolǵannyń da kózin joıa beripti.Oıýhandy zyndanǵa tastaıdy.
4. Oqýshy: Joıýhannyń jalǵyz uly jolǵa shyǵady.
Jolyndaǵy ań ataýlyny túgel qyryp, eti men terisine qaryq bolmaq nıetpen oıyna kelgenin istep kele jatqanda bir úki munyń betine shapshıdy.Esh nárse kóre almaı tentirep kele jatyp, jar basynan qulap, kólge batyp óledi.
5. Oqýshy: Bul kezde Joıýhan balasyna izdeý salyp jatqan edi.
-«Kimde – kim balamnyń ólimin estirter bolsa, sonyń basyn alamyn», -dep jarlyq bergen soń , eshkimniń batyly barmaıdy.
Muny estigen Oıýhan izdeýge ózi baratynyn habarlaıdy.Ol jolǵa kerektiniń bárin alyp shyǵady.Jolda zardap shekken jan-janýarlarǵa kómegin tıgizip, eń sońynda qanaty synǵan úkini emdeıdi.
--Joıýhannyń balasyn kórdiń be?- dep suraıdy.
--Qanypezer han balasynyń jolynda kezikkenniń bárin joıypty. Mine, osy kórinistiń bárin Oıýhan kilemge oıýlap salyp, Joıýhannyń aldyna jaıypty, kilemdegi oıýlardan Joıýhan balasynyń jolyn kóripti....
(Sýretteribar.)

6. Oqýshy:- Kim ekendigińdi ańdarǵa kórsetkenshe, el ishindegi dushpandaryńa nege kórsetpediń? Tirimisiń, ólimisiń? Toqta, myna oıý ne dep tur? Balań ekige bólindi - jany rýhta, táni árýaqqa aınaldy dep tur ma?
-O, jaratqan, ulymnyń ólgeni me, óltirem! dep Oıýhanǵa tónedi. Sonda Oıýhan :
- Dat, taqsyr balańnyń ólimin ózińnen estidik, alynsa seniń basyń alynýy kerek deıdi.
Oıýhandy el-jurty aq kıizge orap, ulan-asyr toı jasaıdy.
Eli top ónerin qaıta jalǵastyrady. Aqylymen danalyǵynyń arqasynda Oıýhan oıý-órnekti, elin-jerin jaýynan qorǵaý maqsatynda qoldana bildi.
1. Oıý-órnekter neshe túrge bólinedi? jáne olardy ata?
Jaýaby:4 túrge, ósimdik tektes, zomorftyq, geometrıalyq, kosmonologıalyq.
2. It quıryq oıýy buıymnyń qaı jerine salynady?
Jaýaby:Er adamnyń shalbarynyń balaǵyna salynady. «Dushpanyń keýdeńnen tómen bolsyn»degen maǵynany bildiredi.
3. Qoshqar múıiz oıýy ne maǵynany bildiredi?
Jaýaby:Baılyqtyń, molshylyqtyń, baqyttyń belgisi.
4.Qos aqqý oıýy ne maǵynany bildiredi?
Jaýaby: Páktiktiń, adaldyqtyń, baqyttyń belgisi.
5.Pazyryq qorǵanynan tabylǵan eń kóne oıýlardyń birin ata?
Jaýaby:Tórtqulaq.
6.Oıý-órnektiń neshe túri bar?
Jaýaby: 200-300 deı.

İİİ. Jańa taqyrypty túsindirý.
- Qurmetti oqýshylar! Búgingi ótetin taqyrybymyz: «Japsyrmaly bederli oıý».
- Japsyrmaly bederli oıý degenimiz - buıymnyń betine órnek salýdy, órnek naqyshtaryn tep-tegis bir ǵana jazyqtyqta ǵana emes, eki nemese úsh jazyqtyqqa bederleý reti. Sonda bir oıýdyń naqyshynan ekinshi oıýdyń naqyshy oqshaýlanyp, iriktenip, turpattanyp kórinedi.
Osy taqyrypqa baılanysty « Boıtumar» sývenıriniń daıyndalý tehnologıasymen tanysaıyq.
Boıtumar- bul magıalyq ispettes, til kózden saqtaý , mán-maǵynasy syrǵa toly sývıner.

Tústeri-qara, aq, qyzyl.
Qara tús- týǵan jerdiń belgisi.
Aq tús-adaldyqtyń, tazalyqtyń belgisi.
Qyzyl tús- jalyndaǵan jastyqtyń, til kózden saqtaýdyń belgisi retinde aıtylǵan.
Qoshqar múıiz-molshylyqpen baılyqtyń belgisi.
(sýreti bar)
Boıtumardyń oryndalý reti:(daıyndalý kartasy bar.)

Sergitý sáti.
Saramandylyq jumys.

Qorytyndy: Test
1.Aspan álemine baılanysty oıý órnekterdi atańdar?
A) Qoshqar múıiz
Á) Balǵa oıýy
B) Syńar múıiz
V) Úsh gúl
G) Juldyz
2. Maldyń izine baılanysty oıý-órnek
A) Bes dóńgelek
Á) Qoshqarmúıiz
B) Túıe taban
V) Sý órnegi
3. Ónerliniń neshe saýsaǵy teń,
Ónersizdiń bir saýsaǵy kem
A) 5
B) 10
V) 7
4. Ónerli jan neniń kórki, úkili qamys kóldiń kórki.
A) Jerdiń
B) Úı
V) Eldiń
5. Magıalyq oıý-órnekke qaısy oıý jatady?
A) Tumar
B) Túıe taban
V) Qusqanat
Oqýshylardy baǵalap, úıge tapsyrma berý.

Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama