Jer anany jylatpańdar, Adamdar...
Taqyryby: Jer anany jylatpańdar, Adamdar...
Maqsaty: Týǵan jerge, Otanǵa degen súıispenshiligin arttyrý, ekologıalyq bilimdi qalyptastyrý, týǵan jer tabıǵatty qorǵaýǵa baýlý.
Oqýshylarǵa tabıǵattyń adam ómirindegi zor mańyzdylyǵyn nasıhattaı otyryp, ony aıalaýǵa, saqtap qorǵaýǵa óz úlesterin qosýǵa jumyldyrý; meıirbandyqqa baýlý, ekologıalyq bilimderin molaıtý.
Kórnekilikter: Mýltımedıalyq taqta, maqal - mátelder;
Sabaq barysy: Kirispe
Qazirgi kezde ekologıalyq bilim men tárbıe berý eń negizgi maqsattardyń biri. Biz balalarǵa ekologıalyq bilim bere otyryp ekologıalyq sanany, tárbıeni qalyptastyrýymyz kerek. Jalpy aıtqanda ekologıalyq mádenıetti jasaımyz. Ekologıalyq mádenıet – qorshaǵan ortaǵa degen súıispenshilik pen ekologıalyq bilimniń qalyptasýyna, damýyna, úzdiksiz jetile berýine yqpal etetin, sana men tárbıeniń rýhanı qundylyq jıyntyǵy. Ekologıalyq bilimi men tárbıesi az adamda ekologıalyq sana bolmaıdy, ekologıalyq sana tómen adamda qorshaǵan ortaǵa degen janashyrlyq bolmaıdy. Sondyqtan ekologıalyq tárbıeni besikten beli shyqqannan bastap, esi kirgende sanasyna qalyptastyrý, ıaǵnı tómennen joǵary qaraı satylaı damytý kerek. Osy maqsatta bizdiń mektebimizde «Jas ulan» biryńǵaı balalar men jasóspirimder uıymy RQB «ÓRKEN» respýblıkalyq ekologıalyq jobasy boıynsha ulandar arasynan ekotop qurylǵandyǵy barshańyzǵa málim.
Búgin biz ekotop músheleriniń jáne ulandardyń qatysýymen osyndaı sharalardyń birin ótkizgeli otyrmyz.
«Ekologıa» grektiń úı, ǵylym degen eki sózinen turady, ıaǵnı óziń turatyn úıdiń jaı – kúıin baqylap, bilip, ahýalyn jaqsartýǵa baǵyttalǵan ilim degen sóz.
Tabıǵat kúlli tirshilik ataýlynyń qutty qonys, mekeni, altyn uıa, besigi, qut berekesi. Adam úshin tabıǵat eń qasterli uǵym. Óıtkeni, halyq ózin tabıǵattyń bólinbes bir bóligi dep biledi.
Tabıǵatty qorǵaý – bárimizdiń boryshymyz. Tabıǵat degenimiz ol - jer, sý, aýa, kún. Kún - barlyq tirshiliktiń qudiretti tiregi. Aýa - ómir tynysy. Sý – tirshilik kózi. Jer - bizge nár beretin anamyz. Osy bizdiń jerimizge kázirgi kezde adamdar tarapynan kóptegen qaýipter tónip tur.
Sonymen birge, qazir teńizimiz tartylyp, ormanymyz kesilip, qunarly jerlerimiz sortańdanyp qaldy. Osynyń bárine kim kináli? Árıne, adamdar. Bári adamdardyń raqymsyz isterinen, keshegi tabıǵattyń ýyljyǵan tamasha kezderinde ómir súrgen ata – babalarymyzdyń eskertpelerin oryndamaǵannyń kesirinen desek te bolady.
Balalar, búgingi «dóńgelek ústelimizde» ekologıa máselesi negizgi maqsat bolǵandyqtan, tabıǵat, adam, qorshaǵan orta týraly bilimimizdi ortaǵa salyp, ózimizdiń biliktiligimizdi kórseteıik..
Slaıd 2. Elbasy sózi.
«Dóńgelek ústel «sharttary mynandaı aınalymdardan turady:
İ – aınalym: «Ǵajaıyp Qazaqstan» (Sergitý suraqtar ) 3 top ta qol kóterip jaýap beredi.
İİ – aınalym: « Sýretter sóıleıdi - oı tolǵaý» (ekrannan kórsetilgen sýretter boıynsha sóıleıdi) İİI – aınalym: «Suraq bizden - jaýap sizden» (sıtýasıalyq tapsyrma )
İV – aınalym: «Kim kóp biledi?» sózjumbaq qurastyrý.
V – aınalym: Sheshýshi sát «Biz tabıǵatty qorǵaımyz» Vıdeorolık - Qorshaǵan ortanyń lastanýy.
Qurmetti oqýshylar, búgingi ekologıalyq dóńgelek ústelimiz Qazaqstannyń basty problemalarynyń biri - ekologıalyq zıandy aımaqtar jaıynda bolmaq. Ózderiń estip bilip júrgendeı bizdiń Qazaqstannyń ekologıalyq zıandy aımaqtary barshylyq. Olardyń eń negizgisin kim biledi?
Kázir jalpy 10 suraq qoıylady, suraqtarǵa qaı top kóp jáne durys jaýap qaıtarady, sol top jeńimpaz bolyp sanalady.
«A» tobyna qoıylatyn suraqtar:
1. Qazaqstan jeri qandaı jer? (Qazaqstan jeri – keń - baıtaq)
2. Batystan shyǵysqa qaraı neshe kılometr jer alyp jatyr? (3000 km)
3. Qazaqstanda neshe memlekettik qoryq bar? (9 memlekettik qoryq bar)
4. Qazaqstan taýlaryn atańyzdar? (Altaı, Tarbaǵataı, Saýyr, Jońǵar, İle Alataýy)
5. Qazaqstannyń ońtústik batysynda qandaı teńiz bar? (Aral teńizi bar)
6. Búginde jer betinde qandaı másele ózekti bolyp tur? (Ekologıa máselesi ózekti bolyp tur)
7. Qazaqstannyń qandaı eldi mekenderi qaýipti ekologıalyq aımaqtar bar? ( Kaspıı, Baıqońyr, Aral, Balqash, Semeı)
8. Qazaqstannyń jalpy jer kólemi qandaı? (2700 myń sharshy km)
9. Adamnyń deni saý bolý úshin ne kerek? (Qorshaǵan orta, tabıǵat taza bolý kerek)
10. Búgingi kúni dúnıejúzilik problema qandaı? (Aral ekologıasy)
11. Qorshaǵan ortany qorǵaýdyń dúnıejúzilik kúni qaı kún? (5 – maýsym)
2 – aınalym: «Sýretter sóıleıdi - oı tolǵaý»
Balalar sózi: Aral - Balqash - Semeı
3 – aınalym: «Suraq bizden, jaýap sizden»(sıtýasıalyq tapsyrma – qala atyn tabý)
Sonymen ruqsat bolsa, 3 aınalymdy bastaıyq.
Qazaqstan meniń elim, seniń eliń. Ol asqar taý bolsyn, shalqar kól bolsyn, meıli tipti shaǵyl - shaǵyl qum bolsyn kóńildi sergiter ádemi tabıǵaty bar meniń Otanym. Ár adamǵa óziniń týyp - ósken jeri men sýy, aspany men taýy ystyq.
Al Tabıǵattan babamyz ala bergen sekildi
Darhandyqty qazaqqa dala bergen sekildi
Erkelikti, erikti jelden alǵan sekildi
Móldirlikti kógildir kólden alǵan sekildi.
Sonymen qoıar suraǵymyz. Slaıd -
Jer anany jylatpańdar, Adamdar... júkteý
Maqsaty: Týǵan jerge, Otanǵa degen súıispenshiligin arttyrý, ekologıalyq bilimdi qalyptastyrý, týǵan jer tabıǵatty qorǵaýǵa baýlý.
Oqýshylarǵa tabıǵattyń adam ómirindegi zor mańyzdylyǵyn nasıhattaı otyryp, ony aıalaýǵa, saqtap qorǵaýǵa óz úlesterin qosýǵa jumyldyrý; meıirbandyqqa baýlý, ekologıalyq bilimderin molaıtý.
Kórnekilikter: Mýltımedıalyq taqta, maqal - mátelder;
Sabaq barysy: Kirispe
Qazirgi kezde ekologıalyq bilim men tárbıe berý eń negizgi maqsattardyń biri. Biz balalarǵa ekologıalyq bilim bere otyryp ekologıalyq sanany, tárbıeni qalyptastyrýymyz kerek. Jalpy aıtqanda ekologıalyq mádenıetti jasaımyz. Ekologıalyq mádenıet – qorshaǵan ortaǵa degen súıispenshilik pen ekologıalyq bilimniń qalyptasýyna, damýyna, úzdiksiz jetile berýine yqpal etetin, sana men tárbıeniń rýhanı qundylyq jıyntyǵy. Ekologıalyq bilimi men tárbıesi az adamda ekologıalyq sana bolmaıdy, ekologıalyq sana tómen adamda qorshaǵan ortaǵa degen janashyrlyq bolmaıdy. Sondyqtan ekologıalyq tárbıeni besikten beli shyqqannan bastap, esi kirgende sanasyna qalyptastyrý, ıaǵnı tómennen joǵary qaraı satylaı damytý kerek. Osy maqsatta bizdiń mektebimizde «Jas ulan» biryńǵaı balalar men jasóspirimder uıymy RQB «ÓRKEN» respýblıkalyq ekologıalyq jobasy boıynsha ulandar arasynan ekotop qurylǵandyǵy barshańyzǵa málim.
Búgin biz ekotop músheleriniń jáne ulandardyń qatysýymen osyndaı sharalardyń birin ótkizgeli otyrmyz.
«Ekologıa» grektiń úı, ǵylym degen eki sózinen turady, ıaǵnı óziń turatyn úıdiń jaı – kúıin baqylap, bilip, ahýalyn jaqsartýǵa baǵyttalǵan ilim degen sóz.
Tabıǵat kúlli tirshilik ataýlynyń qutty qonys, mekeni, altyn uıa, besigi, qut berekesi. Adam úshin tabıǵat eń qasterli uǵym. Óıtkeni, halyq ózin tabıǵattyń bólinbes bir bóligi dep biledi.
Tabıǵatty qorǵaý – bárimizdiń boryshymyz. Tabıǵat degenimiz ol - jer, sý, aýa, kún. Kún - barlyq tirshiliktiń qudiretti tiregi. Aýa - ómir tynysy. Sý – tirshilik kózi. Jer - bizge nár beretin anamyz. Osy bizdiń jerimizge kázirgi kezde adamdar tarapynan kóptegen qaýipter tónip tur.
Sonymen birge, qazir teńizimiz tartylyp, ormanymyz kesilip, qunarly jerlerimiz sortańdanyp qaldy. Osynyń bárine kim kináli? Árıne, adamdar. Bári adamdardyń raqymsyz isterinen, keshegi tabıǵattyń ýyljyǵan tamasha kezderinde ómir súrgen ata – babalarymyzdyń eskertpelerin oryndamaǵannyń kesirinen desek te bolady.
Balalar, búgingi «dóńgelek ústelimizde» ekologıa máselesi negizgi maqsat bolǵandyqtan, tabıǵat, adam, qorshaǵan orta týraly bilimimizdi ortaǵa salyp, ózimizdiń biliktiligimizdi kórseteıik..
Slaıd 2. Elbasy sózi.
«Dóńgelek ústel «sharttary mynandaı aınalymdardan turady:
İ – aınalym: «Ǵajaıyp Qazaqstan» (Sergitý suraqtar ) 3 top ta qol kóterip jaýap beredi.
İİ – aınalym: « Sýretter sóıleıdi - oı tolǵaý» (ekrannan kórsetilgen sýretter boıynsha sóıleıdi) İİI – aınalym: «Suraq bizden - jaýap sizden» (sıtýasıalyq tapsyrma )
İV – aınalym: «Kim kóp biledi?» sózjumbaq qurastyrý.
V – aınalym: Sheshýshi sát «Biz tabıǵatty qorǵaımyz» Vıdeorolık - Qorshaǵan ortanyń lastanýy.
Qurmetti oqýshylar, búgingi ekologıalyq dóńgelek ústelimiz Qazaqstannyń basty problemalarynyń biri - ekologıalyq zıandy aımaqtar jaıynda bolmaq. Ózderiń estip bilip júrgendeı bizdiń Qazaqstannyń ekologıalyq zıandy aımaqtary barshylyq. Olardyń eń negizgisin kim biledi?
Kázir jalpy 10 suraq qoıylady, suraqtarǵa qaı top kóp jáne durys jaýap qaıtarady, sol top jeńimpaz bolyp sanalady.
«A» tobyna qoıylatyn suraqtar:
1. Qazaqstan jeri qandaı jer? (Qazaqstan jeri – keń - baıtaq)
2. Batystan shyǵysqa qaraı neshe kılometr jer alyp jatyr? (3000 km)
3. Qazaqstanda neshe memlekettik qoryq bar? (9 memlekettik qoryq bar)
4. Qazaqstan taýlaryn atańyzdar? (Altaı, Tarbaǵataı, Saýyr, Jońǵar, İle Alataýy)
5. Qazaqstannyń ońtústik batysynda qandaı teńiz bar? (Aral teńizi bar)
6. Búginde jer betinde qandaı másele ózekti bolyp tur? (Ekologıa máselesi ózekti bolyp tur)
7. Qazaqstannyń qandaı eldi mekenderi qaýipti ekologıalyq aımaqtar bar? ( Kaspıı, Baıqońyr, Aral, Balqash, Semeı)
8. Qazaqstannyń jalpy jer kólemi qandaı? (2700 myń sharshy km)
9. Adamnyń deni saý bolý úshin ne kerek? (Qorshaǵan orta, tabıǵat taza bolý kerek)
10. Búgingi kúni dúnıejúzilik problema qandaı? (Aral ekologıasy)
11. Qorshaǵan ortany qorǵaýdyń dúnıejúzilik kúni qaı kún? (5 – maýsym)
2 – aınalym: «Sýretter sóıleıdi - oı tolǵaý»
Balalar sózi: Aral - Balqash - Semeı
3 – aınalym: «Suraq bizden, jaýap sizden»(sıtýasıalyq tapsyrma – qala atyn tabý)
Sonymen ruqsat bolsa, 3 aınalymdy bastaıyq.
Qazaqstan meniń elim, seniń eliń. Ol asqar taý bolsyn, shalqar kól bolsyn, meıli tipti shaǵyl - shaǵyl qum bolsyn kóńildi sergiter ádemi tabıǵaty bar meniń Otanym. Ár adamǵa óziniń týyp - ósken jeri men sýy, aspany men taýy ystyq.
Al Tabıǵattan babamyz ala bergen sekildi
Darhandyqty qazaqqa dala bergen sekildi
Erkelikti, erikti jelden alǵan sekildi
Móldirlikti kógildir kólden alǵan sekildi.
Sonymen qoıar suraǵymyz. Slaıd -
Jer anany jylatpańdar, Adamdar... júkteý
You Might Also Like
-
Ormanda túlki men qoıan ómir súripti. Túlkiniń úıshigi muzdan, al qoıannyń úıi aǵashtan bolypty.
