InfoHub Logo

SABAQTYŃ TAQYRYBY: Jolaýshy jigit

SABAQTYŃ MAQSATY:
Bilimdilik: Adamzat tarıhynda juldyzdaı jarqyrap iz qaldyrǵan, Shyǵystyń «Ekinshi Arıstoteli» atanǵan uly ǵalym Ábý Nasyr ál - Farabıdiń ómiri men shyǵarmashylyǵy týraly málimet berý, oqýshylardy óz betinshe shyǵarmashylyq izdenis jasaýǵa daǵdylandyrý.
Damytýshylyq: Shákirtterdiń shyǵarmashylyq oılaý, este saqtaý qabiletterin damytý, oı - órisin, sózdik qoryn molaıtý.
Tárbıelik: Oqýshylardy Ábý Nasyr ál - Farabı ónegesi arqyly eńbeksúıgishtikke, bilimqumarlyqqa tárbıeleý.
Túri: aralas sabaq.
Ádisi: oqý men jazý arqyly syn turǵysynan oılaýdy damytý strategıalary, suraq - jaýap, pikir almasý, áńgimeleý.
Jumys túri: toptyq, juptyq.
Pánaralyq baılanys: tarıh, ádebıet, geografıa, mýzyka.
Tehnıkalyq qural: ınteraktıvti taqta.

SABAQTYŃ ÓTÝ BARYSY:
İ. Uıymdastyrý kezeńi: sálemdesý, kezekshimen áńgime.

İİ. Úı tapsyrmasyn suraý, tekserý.
(Ál - Farabı týraly jańa, qosymsha málimetter taýyp kelý, «Otyrar kitaphanasy» mátininiń mazmunyn aıtý).

İİİ. Jańa mátinmen jumys.
1. Jańa sózder:
ulyq – pravıtel
qumar bolý – byt sılno ývlechennym
qara murtty – chernymı ýsamı
ótkir kózdi – s pronısatelnym vzgládom
qyr muryndy – prámym nosom
keń mańdaıly – shırokım lbom
bıdaı óńdi – belolıkı, svetlyı
at jaqty – s shırokım, otkrytym lısom
keń ıyqty – shırokoplechıı
ashań jigit – hýdoshavyı
a) sóz tirkesin quraý;
á) sóılem quraý;
b) mátindi oqyp, tanysyp, aýdarý.

2. Suraq - jaýap:
(Ásirese sońǵy suraqqa mán berý, oqýshylardyń oıyn bilý).
3. 2 - tapsyrma: Mátin boıynsha sóılemderdiń durys ne burys ekenin anyqtaý.
4. 4 - tapsyrma: Mátinnen Ábý Nasyr ál - Farabıdiń bet - álpetin sýrettegen sóz tirkesterin taýyp aıtyńdar.

IV. Oı qozǵaý strategıasy. (Oqýshylardyń óz tobyndaǵy bir oqýshyny sýretteýi, eki topqa qaǵaz beriledi).
Este saqtańdar!
Adam jasyn mólsherlep ataý:
25 jasqa deıingi kezeńdi «dáýren» deıdi.
50 jasqa deıingi kezeńdi «el aǵasy» deıdi.
75 jasqa deıingi kezeńdi «atalyq jas» deıdi.
75 jastan keıingi kezeńdi «qarttyq jas» deıdi.
100 jyl, bir ǵasyr, ony «dáýir» deıdi.
(Oqýshylarǵa keńirek túsindirip ketý).

Jattap alyńdar:
Múshel jastar: 13, 25, 37, 49, 61, 73, 85, 97.
Balalyq múshel – on úsh jas.
Jigittik múshel – jıyrma bes, otyz jeti jas.
Aǵalyq múshel – qyryq toǵyz, alpys bir jas.
Atalyq múshel – jetpis úsh jas.
Kárilik múshel – seksen bes, toqsan jeti jas.

Toptyq jumys.
V. Leksıkalyq oıyn. «Sınonımder men antonımder».
Mátinnen alynǵan myna sózderdiń sınonımderi men antonımderin tabyńdar:
ulyq –
ómir –
qyzyqty –
bosaǵa –
óńdi –
saýyq –

VI. Mátinnen sabaqtas jáne salalas quralas sóılemderdi taýyp, olardy sóılem múshelerine taldaý.
Maqaldardy túsinip oqyp, mazmunyn óz sózderińmen aıtyńdar:
1. Birinshi baılyq – densaýlyq.
2. Adamnyń júrgen jeri – abat.
3. Ónerli bala – súıkimdi.
4. Oqy da bil,
Oına da kúl.

VII. Antonım sózderdi qatystyryp sóılem qurańdar:
qyzyqty – qyzyqsyz
jińishke – jýan
qumar bolý – jek kórý
qara – aq
ústinde – astynda
ótkir – uıań
keń – tar
alys – jaqyn
bosaǵa – tór
ashań – tolyq

VIII. Oıyn «Qupıa hat».
Sózderdi durys taýyp, sandardyń ornyna tıisti áripterdi qoıyp, qupıa hatty tolyq sheshkende Ábý Nasyr ál - Farabıdiń eki ǵylymı eńbeginiń aty shyǵady.

1 - toptyń tapsyrmasy:
Ulttyq oıyn túri – 1, 3, 7, 8. (asyq).
Mańǵystaý oblysynyń ortalyǵy – 8, 9, 1, 6. (Aqtaý).
N. Nazarbaev kim? – 2, 4, 5, 1, 3, 7. (Elbasy).
«Qas» sóziniń sınonımi – 10, 1, 6. (jaý).
«Bar» sóziniń antonımi – 10, 11, 8. (joq).
«Delo» sóziniń aýdarmasy – 12, 3. (is).

2 - toptyń tapsyrmasy:
Ormandy mekendeıdi – 1, 10. (ań).
Sıyrdyń tóli – 2, 11, 8, 1, 4. (buzaý).
Er qanaty –... – 1, 14. (at).
Tyshqannyń mekeni – 13, 6. (in).
«Saz» sóziniń aýdarmasy – 7, 4, 8, 5, 9, 1. (mýzyka).
«Ul» sóziniń sınonımi – 2, 1, 3, 1. (bala).

IH. Sabaqty bekitý.
Mátinniń mazmuny boıynsha jospar qurastyrý, sol jospar boıynsha áńgimeleý.
H. Oqýshylardy baǵalaý, úıge tapsyrma. (49 - bettegi 9 - tapsyrma).
Sabaqty ótkizgen: HASANOVA NURGÚL QALAMǴALIQYZY,
Aqtaý qalasyndaǵy № 10 orta mekteptiń orys synyptaryndaǵy qazaq tili men ádebıeti pániniń muǵalimi, 1 - sanatty ustaz.