InfoHub Logo

Kúndelikti ózgermeli tehnologıalyq ortadaǵy jýrnalısıkanyń taǵdyryn túsiný úshin biz eń aldymen «jýrnalısıka» maǵynasyn túsinýimiz qajet. Jýrnalısıkanyń kóptegen konvensıalarynan quralǵan Internettegi qyzmet formasynyń biri retinde blogqa silteme jasaı kele, jýrnalısıka ózine jetkilikti turaqty konvensıalardan turady, alaıda blogtar tájirıbeli jýrnalısıkanyń negizgi qaǵıdalary retinde sanalýy da, sanalmaýy da múmkin. Alaıda, jýrnalısıka naqty bir tehnologıaǵa baılanysty emes, biraq jańa tehnologıalardy ádette osy tájirıbege týǵan qaýip retinde qarastyrý qalyptasqan. Jýrnalısıka tek akademıalyq múdde turǵysynan mańyzdy emes, ol tájirıbe turǵysynan da mańyzdylyǵy basty másele. Mysaly, kúnnen-kúnge «jýrnalıs» ataǵyna ıe bolǵysy keletin qarapaıym adamdar kóbeıýde, osyǵan oraı, jýrnalıs degenimiz kim jáne onyń qandaı aıyrmashylyǵy bar degen ózekti máselege aınalýda. Jýrnalısıka óte jalpylama sıpatqa ıe bolǵanda onyń anyqtamasyn aıyrý kúrdeli.

Qazirgi qazaq jýrnalısıkasynyń deńgeıi qandaı?-degen suraqqa jaýap beretin bolsaq- qazirgi qazaq jýrnalısıkasy erkindiktiń bosaǵasynda, onyń óziniń deńgeıi men dárejesi bar. Kez kelgen máselege qalam tarta alady. Ol baspasózdiń, Baq quraldarynyń erkindigi desek te bolady. Biraq deı turǵanmen qazaq jýrnalısıkasynyń jolyn damytý bar da, jáne jas jýrnalıserdi daıyndaý problemalary bar. 

Zamanaýı Jýrnalısıkanyń jaı-kúıine qarasaq, bul mamandyqtyń da jańa zamanǵa saı ózgerip damý ústinde bolyp jatqany elimizdiń de aqparattyq qundylyǵy damyp jatyr degen sóz. Meniń oıymsha zamanaýı jýrnalısıkanyń bolashaqta suranysqa ıe mamandyqtardyń biri bolady dep bilemin.Sebebi qazirgi tańda aqparat quraldarynda kúndelikti otyratyn adamdardyń sany júzdep emes mıllıondap asyp jatyr. Iaǵnı bul degenimiz qazirgi tańda kez-kelgen adam balasy úshin sıfrlyq damý mańyzdy jáne mindetti qyzmettiń túri. Osy oraıda jýrnalısıka mamandyǵynyń jańa zamanǵa saı damyǵany jáne onyń alǵy qatarda bolǵany da memleketimizge alyp keler úlken paıdy. Sonymen qatar qoǵamnyń damý barysynda jýrnalısıkanyń alar úlesi zor. Osy oraıda, jýrnalısıka salasynyń zaman talabyna saı bolýy jáne onyń zamanaýı turǵydan ózgeriske enýi eń úlken damýshylyq dep esepke alýǵa bolady. Jýrnalısıka salasynyń álemge alyp keler paıdasy kóp. Bul salanyń elimizde damyp aldyńǵy qatarǵa shyǵýy da nashar emes. Eger sıfrly jáne zamanýı jýrnalısıka halyq arasyna enetin bolsa telearnlardyń jáne osy mamandyqqa degen suranys keleshekte úlken bolmaq. Eldiń bolashaǵy men qoǵamnyń damýy jýrnalısıka salasymen tikeleı baılanysty. Bul salanyń zaman talabyna saı bolýy úlken jetistik.

Jaıyrova Nurıla Turan ýnıversıteti 4 kýrs stýdenti

---