Kestelik prosesor MS Excel. Málimetterdi engizý jáne redaksıalaý. Uıashyqtyń adresi (zerthanalyq jumys)
Maqsaty: Kestelik prosesor MS Excel. Málimetterdi engizý jáne redaksıalaý. Uıashyqtyń adresi
MS Excel kestelik prosesorynyń negizgi elementterimen jumys jasaı bilý daǵdylaryn qalyptastyrý.
Zerthanalyq jumys
Negizgi túsinikter: Málimetterdi kompúterde kesteler túrinde uıymdastyrýǵa jáne óńdeýge arnalǵan programmalar nemese qosymshalar kestelik prosesorlar nemese elektrondyq kesteler dep atalady. Bul elektrondyq kestelerdiń artyqshylyǵy - málimetterdi óńdeýdi, suryptaýdy, esepteýdi avtomatty túrde júzege asyra alady, ártúrli uıashyqtarda ornalasqan málimetterdi túrlishe formýlalar kómegimen baılanystyra alady jáne t. b.
Ehsel programmasynda qujat bolyp. hls keńeımesi bar faıl esepteledi. Bul faıldy Ehsel - de jumys kitaby dep ataıdy. Jumys kitaby jumystyq betterden (lıst1 nemese Sheet 1) turady. Bir qujat kólemindegi better sany - 255 bolýy múmkin. Jumystyq bettiń 4 túri kezdesedi:
1. Jumystyq bet. Onda kádimgi kesteler bolady.
2. Modýldiń beti VBA programmalaý tilindegi programma teksti jazylady (VBA - Visual Basic for Application).
3. Dıalogtyq terezeniń beti. Munda dıalogtyq terezeler qurylady. (OK, Otmena batyrmalary bar tereze)
4. Dıagramlar turǵyzylatyn bet.
Árbir jumystyq bet jeke elektrondyq keste túrinde qarastyrylady da, onda 65536 jol (rows) ı 256 baǵan(columns) bolady. Árbir jol 1 den bastap 65536 deıingi bútin sandarmen, al baǵandar latyn alfavıtiniń A, B, …, Z, AA, AB, …IV áripterimen belgilenedi. Joldar men baǵandardyń qıylysýynan kesteniń negizgi qurylymdyq elementi uıashyq (cell) paıda bolady. Kestedegi árbir uıashyqtyń adresi bolady jáne ol uıashyq ornalasqan baǵan men joldyń ataýlarynyń birigýinen turady (mysaly, A5, VV45, t. b.).
Uıashyqtarǵa jazylatyn málimetter tekst, turaqtylar, formýlalar túrinde bolady. Bir uıashyqqa 32767 sımvolǵa deıin engizýge bolady.
Ádette (po ýmolchanıý) uıashyqtaǵy sandyq málimetter ońǵa qaraı, al tekstik málimetter solǵa qaraı týralanady. Engizilgen málimet eni boıynsha ushyqqa syımaǵan kezde oń jaqtaǵy bos emes uıashyq, aldyńǵysyn jaýyp tastaıdy. Kestedegi qatar ornalasqan birneshe uıashyqtyń birigýinen paıda bolatyn tiktórtburyshty oblysty dıapazon dep ataý kelisilgen. Dıapazonnyń adresi tiktórtburyshty oblystyń sol jaq joǵarǵy jaǵynda ornalasqan shetki uıashyq pen oń jaq tómenindegi shetki uıashyqtyń adresteri arqyly anyqtalady, uıashyqtar adresteriniń arasyna qos núkte belgisi qoıylady (mysaly, A1: S6). MS Excel programmasynda uıashyqtarǵa málimetterdi terý arqyly nemese birneshe ádisterdi paıdalanyp, avtomatty túrde jazýǵa bolady. Onyń eki túrli ádisi bar:
Birinshi ádis:
1. Qatar ornalasqan eki uıashyqqa progresıanyń alǵashqy eki múshesi jazylady;
2. málimet jazylǵan dıapazon nemese eki uıashyq belgilenedi;
3. Tyshqan kórsetkishin belgilengen dıapazon oblystyń oń jaq tómengi buryshyna aparsańyz kórsetkish qara tústi « qosý belgisine» (+) ózgeredi, bul belgini toltyrý markeri dep ataıdy. Ári qaraı toltyrý markerin tyshqannyń batyrmasyn basyp otyryp qajet uıashyqqa deıin soza beresiz.
Ekinshi ádis:
1. Bir uıashyqqa progresıanyń bastapqy birinshi múshesi jazylady;
2. Málimet jazylǵan uıashyq belgilenedi;
3. Pravka →Zapolnıt→ Progresıa Komandasy oryndalady;
4. Paıda bolǵan terezeden tıp raspolojenıe bóliminen po stolbsý belgilenedi, shag tusyna progresıanyń qadamy jazylady, predelnoe znachenıe tusyna progresıanyń sońǵy múshesiniń máni jazylady.
Jumystyq bettermen jasalatyn áreketter:
1. Jumystyq bettiń atyn ózgertý: jumystyq betke sáıkes ıarlyktyń atyna eki ret shertiledi nemese sol ıarlyktyń kontekstik mázirindegi Pereımenovat komandasy oryndalady da jańa at jazylady; jumystyq betti joıý: Pravka→Ýdalıt lıst nemese betke sáıkes ıarlyk kontekstik mázirindegi Ýdalıt komandalary arqyly júzege asyrylady;
2. Bettiń orynyn aýystyrý nemese kóshirý: Pravka→ Peremestıt/Skopırovat lıst nemese betke sáıkes ıarlyk kontekstik mázirindegi Peremestıt/Skopırovat lıst komandalarynyń biri arqyly júzege asyrylady; kóshirýdi oryndaý úshin Peremestıt / skopırovat lıst terezesindegi Sozdavat kopıý bólimi iske qosýly bolý kerek;
3. Bet qosý: aldyna jańadan qosylatyn bet ornalasatyn, jumystyq bet ıarlygyna shertilgende shyǵatyn kontekstik mázirden Dobavıt komandasy oryndalady da, paıda bolǵan Vstavka dıalogtyq terezesinen Lıst belgisi tańdalynyp, OK basylady.
Uıashyqtardyń adresteri. Excel programmasynda uıashyqtardyń úsh túrli adresteri paıdalanylady: absolúttik, salystyrmaly jáne aralas adrester. Eger túrli operasıalardy oryndaý barysynda operasıaǵa qatysatyn uıashyqtardyń adresteri sáıkesinshe avtomatty túrde ózgerip otyratyn bolsa mundaı uıashyqtar salystyrmaly adresti bolyp eseptelinedi. Ádette (po ýmolchanıý) Excel programmasy iske qosylǵan kezde uıashyqtardyń adresteri salystyrmaly adrester bolyp turady. Uıashyqtarmen jasalatyn operasıalar barysynda uıashyqtyń adresi táýelsiz, ózgermeıtin bolsa mundaı uıashyqtardy absolút adresti dep ataıdy. Uıashyqtyń absolút adresin kórsetý úshin sáıkesinshe jol jáne baǵan attarynyń aldyna dollar ($) belgisin qoıyp jazady (mysaly, $A$2). Muny birden jazý úshin uıashyqty belgilep,
Aralas adresti dep uıashyqtyń adresin kórsetýde salystyrmaly jáne absolút adresterdiń qatar qoldanylǵan jaǵdaıyn aıtady (mysaly, $A1, B$2). Uıashyqtardaǵy formýlalardy kóshirýde absolút adrester ózgermeıdi, salystyrmaly adrester ózgeredi.
Uıashyqqa formýla jazý. Excel programmasynda uıashyqqa formýla engizý mindetti túrde «teń bolady» (“=”) belgisinen bastalady, al engizýdi aıaqtaý Enter pernesin basýmen bitedi.
Formýlalar jazýdyń mysaldary: = 2*5^ 3+4 nemese =A1+Cos(5, 282)
Uzaq formýlalardy jazýda programma terezesindegi formýlalar joly dep atalatyn jol uıashyqpen salystyrǵanda qolaılyraq bolady.
Formýlalardy redaksıalaý. Uıashyqtaǵy formýlany redaksıalaý úshin áýeli uıashyq belgilenip alynady da eki ret shertiledi nemese F2 pernesi basylady nemese formýlalar jolyndaǵy “=” belgisine syrt etkiziledi. Redaksıalaý rejıminde uıashyqtaǵy formýla formýlalar jolynda tolyǵymen kórinip turady, kýrsordy qalaǵan jerińizge qoıyp ózgertýler negize berýge bolady.
Uıashyqtaǵy málimetterdiń formattaryn taǵaıyndaý. Ol úshin qajet uıashyqty belgilep alyp sol uıashyqtyń kontekstik mázirinen Format ıacheek nemese Format→ Format Iacheıkı komandalarynyń biri oryndalady. Nátıjesinde Format ıacheek dep atalatyn dıalogtyq tereze shyǵady, osy terezedegi japsyrmalardy paıdalana otyryp ártúrli sandyq formattardy, uıashyqtaǵy teksterdi týralaýdy, uıashyqtyń túri men shekara syzyqtaryn, qorǵanysyn jáne t. b. parametrlerin taǵaıyndaýǵa bolady.
Jattyǵý jumystary.
1 - jattyǵý. Salyq túrlerin, premıany jáne t. b. eskere otyryp aılyq jalaqyny esepteý.
MS EXCEL programmasyn iske qosyńyz. Jańa qujat nemese jumys kitabyn ashyńyz, qujatyńyzdy Laboratornye raboty. xls degen atpen óz býmańyzǵa saqtańyz.
1. Jumystyq bettiń atyn (Lıst1) na Tapsyrma1 dep ózgertińiz.
2. Tómende berilgen /1 - sýret/ málimetterdi kestege engizińiz.
3. Kesteni sýrettegideı túrge keltirińiz.
4. Birneshe uıashyqtardy biriktirý úshin olardy belgilep alyp, batyrmasy shertiledi nemese Format ->Iacheıkı komandasy qoldanylady.
5. Uıashyqtaǵy tekst baǵdaryn ózgertý úshin:
● Uıashyqty belgileıdi, kontekstik mázirdegi Format ıacheek komandasy oryndalǵannan keıin shyǵatyn dıalogtyq terezedegi Vyravnıvanıe japsyrmasynyń Orıentasıa bólimine kóshesiz;
● Qyzyl tústi rombıkke ( ) shertip, tyshqannyń sol jaq batyrmasyn basýly kúıde rombıkti 90o – qa aparasyz.
6. Kestedaǵy (1 - sýret) «Prof. vznosy 5%» baǵanyndaǵy turaqty okladtyń 5 % esepteý úshin:
● D5 uıashyǵy belgilenedi de, oǵan =S5*5% jazylady;
● Qalǵandary da osy tárizdi esepteledi.
7. N5 uıashyǵyna qolǵa beriletin jalaqy kólemin esepteńiz.
8. Barlyq qyzmetkerlerdiń okladtarynyń jalpy somasy men qolǵa alatyn jalaqylarynyń jalpy somasyn tabý úshin:
● H5: H12 dıapazony belgilenedi;
● Standartnaıa saımandar panelinen Avtosýmma batyrmasy shertiledi.
2 - jattyǵý. Excel programmasyn paıdalanyp satýdan túsken paıdany teńgemen jáne dollarmen esepteńiz.
1. Óz qujatyńyzdaǵy kelesi betti ( Lıst2) Tapsyrma2 dep ózgertińiz;
● Kesteni málimettermen toltyryńyz /2 - sýret/;
● Satýdan túsken paıdany dollarmen jáne teńgemen esepteńiz.
1. E6 uıashyqqa kelesi =S6*D6 formýlany engizińiz;
2. F6 uıashyqqa kelesi =E6*V3 formýlany engizińiz. V3 uıashyǵynyń adresin absolút adres qylyńyz ol úshin ony belgilep F4 pernesin basyńyz, sonda adres $V$3 bolyp ózgeredi.
3 - jattyǵý: Arıfmetıkalyq progresıanyń n - shi múshesin jáne alǵashqy n múshesiniń qosyndysyn esepteńiz.
1. Qujatyńyzdaǵy úshinshi betti (Lıst3) Tapsyrma3 dep ózgertińiz.
2. 3 - sýrettegideı arıfmetıkalyq progresıanyń n - shi múshesin jáne alǵashqy n múshesiniń qosyndysyn esepteıtin keste quryńyz. Arıfmetıkalyq progresıanyń n - shi múshesiniń formýlasy: an=a1+d(n - l) jáne arıfmetıkalyq progresıanyń alǵashqy n múshesiniń qosyndysynyń formýlasy: Sn=(a1+an)*n/2, mundaǵy a1 – progresıanyń bastapqy múshesi, al d — arıfmetıkalyq progresıanyń aıyrmasy.
3. Qajet bolǵan jaǵdaıda uıashyqtardyń absolút adresterin qoldanasyz.
4. a1 = - 2, d= 0, 725 dep alyp esepteńiz.
Ózdik jumys tapsyrmalary:
(Tapsyrmany oryndaýǵa qajetti málimetter nusqalar boıynsha tómende berilgen
7 - kesteden alynady)
T A P S Y R M A L A R
Qaladaǵy sút ónimderi zavody sút, aıran jáne qaımaq shyǵarady. Súttiń, aırannyń jáne qaımaqtyń árbir tonnasy úshin sáıkesinshe 1010, 1020 jáne 9450 kg sút qajet bolady.
Sút ónimderiniń (sút, aıran, qaımaq) árbir tonnasynan túsetin kiris paıda sáıkesinshe 30000, 22000 jáne 136000 teńgeni quraıdy. Zavod táýligine barlyǵy 123 tonna sút, 342 tonna aıran, 256 tonna qaımaq daıyndady.
Elektrondyq kesteni paıdalanyp, árbir ónim túrinen túsken táýliktik kiris paıdany, jalpy kiris paıdany, árbir ónim túrinen túsken kiris paıdanyń jalpy kiris paıdaǵa shaqqandaǵy úlesin (prosentpen) jáne súttiń jalpy shyǵynyn esepteńiz.
MS Excel kestelik prosesorynyń negizgi elementterimen jumys jasaı bilý daǵdylaryn qalyptastyrý.
Zerthanalyq jumys
Negizgi túsinikter: Málimetterdi kompúterde kesteler túrinde uıymdastyrýǵa jáne óńdeýge arnalǵan programmalar nemese qosymshalar kestelik prosesorlar nemese elektrondyq kesteler dep atalady. Bul elektrondyq kestelerdiń artyqshylyǵy - málimetterdi óńdeýdi, suryptaýdy, esepteýdi avtomatty túrde júzege asyra alady, ártúrli uıashyqtarda ornalasqan málimetterdi túrlishe formýlalar kómegimen baılanystyra alady jáne t. b.
Ehsel programmasynda qujat bolyp. hls keńeımesi bar faıl esepteledi. Bul faıldy Ehsel - de jumys kitaby dep ataıdy. Jumys kitaby jumystyq betterden (lıst1 nemese Sheet 1) turady. Bir qujat kólemindegi better sany - 255 bolýy múmkin. Jumystyq bettiń 4 túri kezdesedi:
1. Jumystyq bet. Onda kádimgi kesteler bolady.
2. Modýldiń beti VBA programmalaý tilindegi programma teksti jazylady (VBA - Visual Basic for Application).
3. Dıalogtyq terezeniń beti. Munda dıalogtyq terezeler qurylady. (OK, Otmena batyrmalary bar tereze)
4. Dıagramlar turǵyzylatyn bet.
Árbir jumystyq bet jeke elektrondyq keste túrinde qarastyrylady da, onda 65536 jol (rows) ı 256 baǵan(columns) bolady. Árbir jol 1 den bastap 65536 deıingi bútin sandarmen, al baǵandar latyn alfavıtiniń A, B, …, Z, AA, AB, …IV áripterimen belgilenedi. Joldar men baǵandardyń qıylysýynan kesteniń negizgi qurylymdyq elementi uıashyq (cell) paıda bolady. Kestedegi árbir uıashyqtyń adresi bolady jáne ol uıashyq ornalasqan baǵan men joldyń ataýlarynyń birigýinen turady (mysaly, A5, VV45, t. b.).
Uıashyqtarǵa jazylatyn málimetter tekst, turaqtylar, formýlalar túrinde bolady. Bir uıashyqqa 32767 sımvolǵa deıin engizýge bolady.
Ádette (po ýmolchanıý) uıashyqtaǵy sandyq málimetter ońǵa qaraı, al tekstik málimetter solǵa qaraı týralanady. Engizilgen málimet eni boıynsha ushyqqa syımaǵan kezde oń jaqtaǵy bos emes uıashyq, aldyńǵysyn jaýyp tastaıdy. Kestedegi qatar ornalasqan birneshe uıashyqtyń birigýinen paıda bolatyn tiktórtburyshty oblysty dıapazon dep ataý kelisilgen. Dıapazonnyń adresi tiktórtburyshty oblystyń sol jaq joǵarǵy jaǵynda ornalasqan shetki uıashyq pen oń jaq tómenindegi shetki uıashyqtyń adresteri arqyly anyqtalady, uıashyqtar adresteriniń arasyna qos núkte belgisi qoıylady (mysaly, A1: S6). MS Excel programmasynda uıashyqtarǵa málimetterdi terý arqyly nemese birneshe ádisterdi paıdalanyp, avtomatty túrde jazýǵa bolady. Onyń eki túrli ádisi bar:
Birinshi ádis:
1. Qatar ornalasqan eki uıashyqqa progresıanyń alǵashqy eki múshesi jazylady;
2. málimet jazylǵan dıapazon nemese eki uıashyq belgilenedi;
3. Tyshqan kórsetkishin belgilengen dıapazon oblystyń oń jaq tómengi buryshyna aparsańyz kórsetkish qara tústi « qosý belgisine» (+) ózgeredi, bul belgini toltyrý markeri dep ataıdy. Ári qaraı toltyrý markerin tyshqannyń batyrmasyn basyp otyryp qajet uıashyqqa deıin soza beresiz.
Ekinshi ádis:
1. Bir uıashyqqa progresıanyń bastapqy birinshi múshesi jazylady;
2. Málimet jazylǵan uıashyq belgilenedi;
3. Pravka →Zapolnıt→ Progresıa Komandasy oryndalady;
4. Paıda bolǵan terezeden tıp raspolojenıe bóliminen po stolbsý belgilenedi, shag tusyna progresıanyń qadamy jazylady, predelnoe znachenıe tusyna progresıanyń sońǵy múshesiniń máni jazylady.
Jumystyq bettermen jasalatyn áreketter:
1. Jumystyq bettiń atyn ózgertý: jumystyq betke sáıkes ıarlyktyń atyna eki ret shertiledi nemese sol ıarlyktyń kontekstik mázirindegi Pereımenovat komandasy oryndalady da jańa at jazylady; jumystyq betti joıý: Pravka→Ýdalıt lıst nemese betke sáıkes ıarlyk kontekstik mázirindegi Ýdalıt komandalary arqyly júzege asyrylady;
2. Bettiń orynyn aýystyrý nemese kóshirý: Pravka→ Peremestıt/Skopırovat lıst nemese betke sáıkes ıarlyk kontekstik mázirindegi Peremestıt/Skopırovat lıst komandalarynyń biri arqyly júzege asyrylady; kóshirýdi oryndaý úshin Peremestıt / skopırovat lıst terezesindegi Sozdavat kopıý bólimi iske qosýly bolý kerek;
3. Bet qosý: aldyna jańadan qosylatyn bet ornalasatyn, jumystyq bet ıarlygyna shertilgende shyǵatyn kontekstik mázirden Dobavıt komandasy oryndalady da, paıda bolǵan Vstavka dıalogtyq terezesinen Lıst belgisi tańdalynyp, OK basylady.
Uıashyqtardyń adresteri. Excel programmasynda uıashyqtardyń úsh túrli adresteri paıdalanylady: absolúttik, salystyrmaly jáne aralas adrester. Eger túrli operasıalardy oryndaý barysynda operasıaǵa qatysatyn uıashyqtardyń adresteri sáıkesinshe avtomatty túrde ózgerip otyratyn bolsa mundaı uıashyqtar salystyrmaly adresti bolyp eseptelinedi. Ádette (po ýmolchanıý) Excel programmasy iske qosylǵan kezde uıashyqtardyń adresteri salystyrmaly adrester bolyp turady. Uıashyqtarmen jasalatyn operasıalar barysynda uıashyqtyń adresi táýelsiz, ózgermeıtin bolsa mundaı uıashyqtardy absolút adresti dep ataıdy. Uıashyqtyń absolút adresin kórsetý úshin sáıkesinshe jol jáne baǵan attarynyń aldyna dollar ($) belgisin qoıyp jazady (mysaly, $A$2). Muny birden jazý úshin uıashyqty belgilep,
Aralas adresti dep uıashyqtyń adresin kórsetýde salystyrmaly jáne absolút adresterdiń qatar qoldanylǵan jaǵdaıyn aıtady (mysaly, $A1, B$2). Uıashyqtardaǵy formýlalardy kóshirýde absolút adrester ózgermeıdi, salystyrmaly adrester ózgeredi.
Uıashyqqa formýla jazý. Excel programmasynda uıashyqqa formýla engizý mindetti túrde «teń bolady» (“=”) belgisinen bastalady, al engizýdi aıaqtaý Enter pernesin basýmen bitedi.
Formýlalar jazýdyń mysaldary: = 2*5^ 3+4 nemese =A1+Cos(5, 282)
Uzaq formýlalardy jazýda programma terezesindegi formýlalar joly dep atalatyn jol uıashyqpen salystyrǵanda qolaılyraq bolady.
Formýlalardy redaksıalaý. Uıashyqtaǵy formýlany redaksıalaý úshin áýeli uıashyq belgilenip alynady da eki ret shertiledi nemese F2 pernesi basylady nemese formýlalar jolyndaǵy “=” belgisine syrt etkiziledi. Redaksıalaý rejıminde uıashyqtaǵy formýla formýlalar jolynda tolyǵymen kórinip turady, kýrsordy qalaǵan jerińizge qoıyp ózgertýler negize berýge bolady.
Uıashyqtaǵy málimetterdiń formattaryn taǵaıyndaý. Ol úshin qajet uıashyqty belgilep alyp sol uıashyqtyń kontekstik mázirinen Format ıacheek nemese Format→ Format Iacheıkı komandalarynyń biri oryndalady. Nátıjesinde Format ıacheek dep atalatyn dıalogtyq tereze shyǵady, osy terezedegi japsyrmalardy paıdalana otyryp ártúrli sandyq formattardy, uıashyqtaǵy teksterdi týralaýdy, uıashyqtyń túri men shekara syzyqtaryn, qorǵanysyn jáne t. b. parametrlerin taǵaıyndaýǵa bolady.
Jattyǵý jumystary.
1 - jattyǵý. Salyq túrlerin, premıany jáne t. b. eskere otyryp aılyq jalaqyny esepteý.
MS EXCEL programmasyn iske qosyńyz. Jańa qujat nemese jumys kitabyn ashyńyz, qujatyńyzdy Laboratornye raboty. xls degen atpen óz býmańyzǵa saqtańyz.
1. Jumystyq bettiń atyn (Lıst1) na Tapsyrma1 dep ózgertińiz.
2. Tómende berilgen /1 - sýret/ málimetterdi kestege engizińiz.
3. Kesteni sýrettegideı túrge keltirińiz.
4. Birneshe uıashyqtardy biriktirý úshin olardy belgilep alyp, batyrmasy shertiledi nemese Format ->Iacheıkı komandasy qoldanylady.
5. Uıashyqtaǵy tekst baǵdaryn ózgertý úshin:
● Uıashyqty belgileıdi, kontekstik mázirdegi Format ıacheek komandasy oryndalǵannan keıin shyǵatyn dıalogtyq terezedegi Vyravnıvanıe japsyrmasynyń Orıentasıa bólimine kóshesiz;
● Qyzyl tústi rombıkke ( ) shertip, tyshqannyń sol jaq batyrmasyn basýly kúıde rombıkti 90o – qa aparasyz.
6. Kestedaǵy (1 - sýret) «Prof. vznosy 5%» baǵanyndaǵy turaqty okladtyń 5 % esepteý úshin:
● D5 uıashyǵy belgilenedi de, oǵan =S5*5% jazylady;
● Qalǵandary da osy tárizdi esepteledi.
7. N5 uıashyǵyna qolǵa beriletin jalaqy kólemin esepteńiz.
8. Barlyq qyzmetkerlerdiń okladtarynyń jalpy somasy men qolǵa alatyn jalaqylarynyń jalpy somasyn tabý úshin:
● H5: H12 dıapazony belgilenedi;
● Standartnaıa saımandar panelinen Avtosýmma batyrmasy shertiledi.
2 - jattyǵý. Excel programmasyn paıdalanyp satýdan túsken paıdany teńgemen jáne dollarmen esepteńiz.
1. Óz qujatyńyzdaǵy kelesi betti ( Lıst2) Tapsyrma2 dep ózgertińiz;
● Kesteni málimettermen toltyryńyz /2 - sýret/;
● Satýdan túsken paıdany dollarmen jáne teńgemen esepteńiz.
1. E6 uıashyqqa kelesi =S6*D6 formýlany engizińiz;
2. F6 uıashyqqa kelesi =E6*V3 formýlany engizińiz. V3 uıashyǵynyń adresin absolút adres qylyńyz ol úshin ony belgilep F4 pernesin basyńyz, sonda adres $V$3 bolyp ózgeredi.
3 - jattyǵý: Arıfmetıkalyq progresıanyń n - shi múshesin jáne alǵashqy n múshesiniń qosyndysyn esepteńiz.
1. Qujatyńyzdaǵy úshinshi betti (Lıst3) Tapsyrma3 dep ózgertińiz.
2. 3 - sýrettegideı arıfmetıkalyq progresıanyń n - shi múshesin jáne alǵashqy n múshesiniń qosyndysyn esepteıtin keste quryńyz. Arıfmetıkalyq progresıanyń n - shi múshesiniń formýlasy: an=a1+d(n - l) jáne arıfmetıkalyq progresıanyń alǵashqy n múshesiniń qosyndysynyń formýlasy: Sn=(a1+an)*n/2, mundaǵy a1 – progresıanyń bastapqy múshesi, al d — arıfmetıkalyq progresıanyń aıyrmasy.
3. Qajet bolǵan jaǵdaıda uıashyqtardyń absolút adresterin qoldanasyz.
4. a1 = - 2, d= 0, 725 dep alyp esepteńiz.
Ózdik jumys tapsyrmalary:
(Tapsyrmany oryndaýǵa qajetti málimetter nusqalar boıynsha tómende berilgen
7 - kesteden alynady)
T A P S Y R M A L A R
Qaladaǵy sút ónimderi zavody sút, aıran jáne qaımaq shyǵarady. Súttiń, aırannyń jáne qaımaqtyń árbir tonnasy úshin sáıkesinshe 1010, 1020 jáne 9450 kg sút qajet bolady.
Sút ónimderiniń (sút, aıran, qaımaq) árbir tonnasynan túsetin kiris paıda sáıkesinshe 30000, 22000 jáne 136000 teńgeni quraıdy. Zavod táýligine barlyǵy 123 tonna sút, 342 tonna aıran, 256 tonna qaımaq daıyndady.
Elektrondyq kesteni paıdalanyp, árbir ónim túrinen túsken táýliktik kiris paıdany, jalpy kiris paıdany, árbir ónim túrinen túsken kiris paıdanyń jalpy kiris paıdaǵa shaqqandaǵy úlesin (prosentpen) jáne súttiń jalpy shyǵynyn esepteńiz.
You Might Also Like
-
Sabaqtyń maqsaty: Damytýshylyq: óz fotosýretterin óńdeýdi COREL DRAW baǵdarlamalary arqyly úıretý
