Logıkanyń negizgi túsinikteri
Informatıka 8 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Logıkanyń negizgi túsinikteri
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: oqýshylardy logıka uǵymymen, logıkanyń túrlerimen tanystyrý.
Damytýshylyǵy: oqýshylardyń oılaý qabiletin, logıkasyn damytý.
Tárbıeliligi: izdenimpazdyqqa, toppen jumys jasaýǵa úıretý.
Sabaqtyń túri: aralas sabaq
Sabaqtyń kórnekiligi: kompúterler, ınteraktıvti taqta
Sabaqtyń barysy:
Uıymdastyrý kezeńi.
1. Sálemdesý
2. Túgeldeý
Úı tapsyrmasyn tekserý.
Sanaý júıesi
Synypty fıgýralar boıynsha úsh topqa bólý.
1 - top Sanaý júıesi
2 - top Pozısıalyq sanaý júıesi
3 - top Pozısıalyq emes sanaý júıesi
Jańa sabaq.
Logıka sózi grektiń “Logos” – oı, sana, sóz degen sózinen shyqqan. Logıka – aqıqatqa, shyndyqqa kóz jetkizý úshin qalaı durys oılaý kerektigin, oılaýdyń zańdary men erejelerin zertteıtin ǵylym. Eger habarly sóılemniń aqıqat nemese jalǵan ekendigi týraly aıtýǵa bolatyn bolsa, onda ony pikir dep ataımyz.
Pikir dep aqıqat nemese jalǵan ekenin tujyrymdaýǵa bolatyn, maǵynasy boıynsha aıaqtalǵan sóılemdi aıtamyz.
Logıka – oılaý formalary men zańdaryn zertteý, paıymdaý ádisteri men dáleldeý, pikirler jáne onyń baılanystary týraly ǵylym.
Logıkanyń negizin salǵan ejelgi grek oıshyly – Arıstotel (b. z. d. 384 – 322jj.). ol adam oıyna jáne onyń formalaryna, atap aıtqanda, uǵym, pikir, oı qorytyndysyna taldaý jasap, oılaýdy formaldi jaǵynan (qurylym qalyptasý) qarastyrdy. Osynyń negizinde formaldi logıka paıda boldy.
Formaldi logıka – taldaý suraqtaryna jaýap beretin, logıkalyq operasıalar men oılaý erejelerin zertteıtin ǵylym.
Yqtımaldyq logıka – kezdeısoq parametrlermen jasalatyn synaqtyń birneshe serıalaryn qoldanýǵa negizdelgen.
Pikir degenimiz – jalǵan nemese aqıqat bolýy múmkin qandaı da bir paıymdaý. Mysaly, «Qara – aq», «22=4» degen aqıqat, al «taý tegis», «22=5» degen – jalǵan pikirler.
Eger pikir aıtylǵan oı obektileriniń kez kelgeni úshin ras bolsa, onda jalpy pikir tepe - teń aqıqat dep atalady. Mysaly, «ıttiń tórt aıaǵy bar» pikiri kez kelgen ıt úshin ras.
Kúrdeli jaǵdaılarda suraqtardyń jaýaby JÁNE, NEMESE, EMES logıkalyq jalǵaýlyqtaryn paıdalanyp, quramdy pikirler arqyly beriledi.
Logıkalyq jalǵaýlyqtardyń kómegimen basqa pikirlerden qurastyrylǵan pikirlerdi quramdy dep ataıdy. Quramdy emes pikirlerdi qarapaıym nemese elementar dep ataıdy.
Quramdy pikirdegi JÁNE jalǵaýlyǵy árqashan quraýshy pikirlerdiń bárin aqıqat dep uıǵarady. Barlyq kompúterlik baǵdarlamada jáne matematıkalyq paıymdaýda NEMESE jalǵaýlyǵy tek biriktirýshi rolde túsiniledi. EMES jalǵaýlyǵy teriske shyǵarýdy tujyrymdaý úshin qoldanylady.
Qarapaıym pikirler logıkalar algebrasynda latynnyń bas áripterimen tańbalanady:
A = {Abaı – qazaq halqynyń uly aqyny}. V = {A. S. Pýshkın – uly matematık}.
Aqıqat pikirge 1 sany, jalǵanǵa 0 sany sáıkes qoıylady. Sondyqtan A=1, V=0. Qurmalas pikirler tabıǵı tilde pikirler algebrasynda logıkalyq amaldarmen almastyrylatyn «jáne», «nemese», «emes» sózderi arqyly qurylady. Logıkalyq amaldar aqıqattyq kestesimen beriledi jáne grafıkalyq túrde Eıler - Venn dıagramsy kómegimen beınelenedi.
Sabaqty bekitý. Kitap boıynsha praktıkalyq jumysty oryndaý.
1 - top Aqıqat pikir
2 - top Jalǵan pikir
Keste toltyrý.
Pikirler tabıǵı tilde berilgen
Pikirler formaldyq tilde berilgen
Pikirlerge sıpattama
Úı tapsyrmasy.
Logıkanyń negizgi túsinikteri. Logıkany zerttegen ǵalymdar.
Sabaqty qorytyndylaý. Oqýshylardy baǵalaý. Jańa materıaldy pysyqtaý.
Sabaqtyń taqyryby: Logıkanyń negizgi túsinikteri
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: oqýshylardy logıka uǵymymen, logıkanyń túrlerimen tanystyrý.
Damytýshylyǵy: oqýshylardyń oılaý qabiletin, logıkasyn damytý.
Tárbıeliligi: izdenimpazdyqqa, toppen jumys jasaýǵa úıretý.
Sabaqtyń túri: aralas sabaq
Sabaqtyń kórnekiligi: kompúterler, ınteraktıvti taqta
Sabaqtyń barysy:
Uıymdastyrý kezeńi.
1. Sálemdesý
2. Túgeldeý
Úı tapsyrmasyn tekserý.
Sanaý júıesi
Synypty fıgýralar boıynsha úsh topqa bólý.
1 - top Sanaý júıesi
2 - top Pozısıalyq sanaý júıesi
3 - top Pozısıalyq emes sanaý júıesi
Jańa sabaq.
Logıka sózi grektiń “Logos” – oı, sana, sóz degen sózinen shyqqan. Logıka – aqıqatqa, shyndyqqa kóz jetkizý úshin qalaı durys oılaý kerektigin, oılaýdyń zańdary men erejelerin zertteıtin ǵylym. Eger habarly sóılemniń aqıqat nemese jalǵan ekendigi týraly aıtýǵa bolatyn bolsa, onda ony pikir dep ataımyz.
Pikir dep aqıqat nemese jalǵan ekenin tujyrymdaýǵa bolatyn, maǵynasy boıynsha aıaqtalǵan sóılemdi aıtamyz.
Logıka – oılaý formalary men zańdaryn zertteý, paıymdaý ádisteri men dáleldeý, pikirler jáne onyń baılanystary týraly ǵylym.
Logıkanyń negizin salǵan ejelgi grek oıshyly – Arıstotel (b. z. d. 384 – 322jj.). ol adam oıyna jáne onyń formalaryna, atap aıtqanda, uǵym, pikir, oı qorytyndysyna taldaý jasap, oılaýdy formaldi jaǵynan (qurylym qalyptasý) qarastyrdy. Osynyń negizinde formaldi logıka paıda boldy.
Formaldi logıka – taldaý suraqtaryna jaýap beretin, logıkalyq operasıalar men oılaý erejelerin zertteıtin ǵylym.
Yqtımaldyq logıka – kezdeısoq parametrlermen jasalatyn synaqtyń birneshe serıalaryn qoldanýǵa negizdelgen.
Pikir degenimiz – jalǵan nemese aqıqat bolýy múmkin qandaı da bir paıymdaý. Mysaly, «Qara – aq», «22=4» degen aqıqat, al «taý tegis», «22=5» degen – jalǵan pikirler.
Eger pikir aıtylǵan oı obektileriniń kez kelgeni úshin ras bolsa, onda jalpy pikir tepe - teń aqıqat dep atalady. Mysaly, «ıttiń tórt aıaǵy bar» pikiri kez kelgen ıt úshin ras.
Kúrdeli jaǵdaılarda suraqtardyń jaýaby JÁNE, NEMESE, EMES logıkalyq jalǵaýlyqtaryn paıdalanyp, quramdy pikirler arqyly beriledi.
Logıkalyq jalǵaýlyqtardyń kómegimen basqa pikirlerden qurastyrylǵan pikirlerdi quramdy dep ataıdy. Quramdy emes pikirlerdi qarapaıym nemese elementar dep ataıdy.
Quramdy pikirdegi JÁNE jalǵaýlyǵy árqashan quraýshy pikirlerdiń bárin aqıqat dep uıǵarady. Barlyq kompúterlik baǵdarlamada jáne matematıkalyq paıymdaýda NEMESE jalǵaýlyǵy tek biriktirýshi rolde túsiniledi. EMES jalǵaýlyǵy teriske shyǵarýdy tujyrymdaý úshin qoldanylady.
Qarapaıym pikirler logıkalar algebrasynda latynnyń bas áripterimen tańbalanady:
A = {Abaı – qazaq halqynyń uly aqyny}. V = {A. S. Pýshkın – uly matematık}.
Aqıqat pikirge 1 sany, jalǵanǵa 0 sany sáıkes qoıylady. Sondyqtan A=1, V=0. Qurmalas pikirler tabıǵı tilde pikirler algebrasynda logıkalyq amaldarmen almastyrylatyn «jáne», «nemese», «emes» sózderi arqyly qurylady. Logıkalyq amaldar aqıqattyq kestesimen beriledi jáne grafıkalyq túrde Eıler - Venn dıagramsy kómegimen beınelenedi.
Sabaqty bekitý. Kitap boıynsha praktıkalyq jumysty oryndaý.
1 - top Aqıqat pikir
2 - top Jalǵan pikir
Keste toltyrý.
Pikirler tabıǵı tilde berilgen
Pikirler formaldyq tilde berilgen
Pikirlerge sıpattama
Úı tapsyrmasy.
Logıkanyń negizgi túsinikteri. Logıkany zerttegen ǵalymdar.
Sabaqty qorytyndylaý. Oqýshylardy baǵalaý. Jańa materıaldy pysyqtaý.
You Might Also Like
