InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Maqal – mátelder - danalyq kózi

Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: Maqal - mátelderdiń ǵasyrlar shejiresi ekenin uǵyndyra otyryp, ózara erekshelikterin túsindirý, maqal - mátelderdiń shyǵý tarıhynan tolyq málimet berý.
Damytýshylyǵy: Qyzyqty gramatıkalyq Oıyndar arqyly til baılyqtaryn, oılaý qabiletterin, óz betterinshe jumys jasaý qabiletterin damytý.
Tárbıeliligi: Maqal - mátel mazmunyn taldaı otyryp, tapqyrlyqqa, sheshendikke, til sheberligine tárbıeleý.
Sabaq túri: STO
Sabaq ádisi: aralas sabaq, suraq - jaýap, qorytyndylaý, túsindirý, izdendirý
Sabaq tıpi: bekitý, pysyqtaý, suraý sabaǵy.
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqta. sýretter, slaıdtar, kesteler
Pánaralyq baılanys: Qazaq tili, tarıh, sýret

Sabaq barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi:
1. Sálemdesý oqýshylardyń nazaryn sabaqqa aýdarý
Úı tapsyrmasyn tekserý
İ top Turmys – salt jyrlary týraly
İİ top Turmys – salt jyrlarynyń túrleri
İİİ top Bata jáne onyń túrleri

Úı tapsyrmasyn qorytyndylaý:
İ top suraqtary:
1. Aýyz ádebıeti degenimiz ne?
2. Aýyz ádebıetiniń túrlerin ata?
3. Aýyz ádebıetine tán erekshelikterdi ata?
İİ top
Turmys – salt jyrlary degenimiz ne?
2. Turmys – salt jyrlaryn ata?
3. Ádet ǵurypqa baılanysty óleń jyrlardy ata?
İİİ top
1. Jazba ádebıetiniń negizin qalaýshy kim?
2. Jazba ádebıetke tán erekshelikterdi ata?
3. «Jańa kún»sóziniń maǵynasyn túsindir?

İ. Qyzyǵýshylyǵyn oıatý
Sózjumbaq sheshsek, búgingi kúnniń taqyryby shyǵady.
1. Jazylýy birdeı, maǵynalary ár túrli sózder.
2. Zattyń atyn bildiretin sóz taby.
3. Jylqy biri.
4. Adamnyń túrli kóńil - kúıin bildiretin sózder.
5. Jeke zattarǵa qoıylatyn sózder.
6. Balaǵa eń qymbat -.
7. Bilim beretin mekeme.
8. Birneshe sóılemnen quralatyn negizgi oıdy bildiredi.
9. Kórkemdep sýretteýde zatty ne qubylysty ekinshi zatpen nemese qubylyspen salystyryp beıneleý.
10. Sıyr piri.
11. Sózder men sóılemderdi baılanystyratyn sóz taby.

Mine balalar, búgingi sabaqtyń taqyryby. Maqal – mátelder - danalyq kózi
Maqal – mátelder – erte zamannan urpaqtan – urpaqqa aýysyp kele jatqan mura, sóz órnegi. Tilimizdegi «Sózdiń kórki - maqal» degen ataly sóz bar. Maqal – mátel yqsham, kórkem túrde jasalyp, tereń oı, keń mazmundy quraıdy. Maqal – mátelder – aýyz ádebıetiniń bir túri. Maqal – mátelderde naqyl, aqyl aıtylady. Maqaldy kóp bilip, kóp qoldanylatyn adamnyń bilimi de, aqyly da arta túsedi. /Maqal - mátelderdiń shyǵý tarıhy týraly aıtylady/.

İİ. Maǵynany tanytý
İ top Maqal – mátelderdiń zerttelýi, tárbıelik máni /zertteý/
İİ top Maqal men máteldiń aıyrmashylyǵy /salystyrý/
İİİ top Maqal - mátelderdiń qurylymdyq ereksheligi /dáleldeý/

Toppen jumys
İ top Ana súti oı ósiredi, /Maqal – mátelderdi paıdalana otyryp, oıtolǵaý/
İİ top Oılaı bilgenniń oıy ushqyr /Sýretter boıynsha maqal – mátelder taýyp aıtý, bir óleńdi jatqa oqy/

İİİ top Sáıkestendirý testi.
1. Erdiń synshysy -...... (otan)
2. Oqý........ qudyq qazǵandaı (ólgeni)
3. Kóp sóz - kómir, az sóz - ne? (tárbıe)
4. Ólimnen...... (kúshti)
5. Atańnyń balasy bolma, (bir ret)
................. balasy bol ( ınemen)
6. Er jigittiń eki sóılegeni - (altyn)
.................. (balaly)
7. Jeti ret ólshep,..... ret kes (balasyz)
8........... úı bazar, (uıat)
............... úı - mazar (el)
9....... otbasynan bastalady. halqyńnyń

İİİ. Tolǵanys sáti
İ top Jazylǵan ár sózden jańa sóz jasap turǵan áripterdi tap. Sol áripterdi jalǵastyryp jazǵanda jasyrynǵan maqal shyǵady. Sol ne maqal?
Kim - ókim Ara - arqa
Jeli - jelin Sý - ysý
Ken - kene Qoby - qobyz
Elik - erlik Qylyq - yqylyq
Mal - amal Baǵa - balǵa
Múshe - múshel Aıaq - taıaq
Ana - dana Kıt - kıit
Jaýaby: «Óner aldy - qyzyl til»

İİ top Eki jaqty kúndelikti toltyrý
İİİ top Til - meniń kózimmen /gazet shyǵarý/.

Sabaqty qorytyndylaý Suraqtarǵa maqal – mátelmen tez jaýap berý
Úıge tapsyrma:
İ top «Maqal - mátel – ǵasyr shejiresi» /esse jazý/
İİ top Kórkem shyǵarmalardaǵy maqal - mátelderdiń qoldanylýy
İİİ top Maqal – mátelderdiń tárbıelik máni