Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Maqal – sózdiń azyǵy, Jumbaq – oıdyń qazyǵy
"Maqal – sózdiń azyǵy,
Jumbaq – oıdyń qazyǵy"- óner saıysy.
Maqsaty:
1. Oqýshylardy «Sóz máıegi - maqal» degendeı, ata - babamyzdan qalǵan ósıet sózderi arqyly adamgershilikke, oıyn naqty, durys jetkizýge, tapqyr sóıleýge úıretý.
2. Sóz óneri arqyly oqýshylardyń dúnıetanymyn keńeıtýge tárbıeleý.
Kórnekiligi: qanatty sózder jazylǵan plakattar, sharlar.

Ótilý barysy:
Qurmetti ustazdar, oqýshylar, qonaqtar!
Búgin bizdiń kitaphanamyzda "Maqal – sózdiń azyǵy,
Jumbaq – oıdyń qazyǵy"- óner saıysy.
Bul saıysqa eki top qatysady: 1. «Suńqar» toby. 2. «Barys» toby.
Qurmetti ustazdar sizderdiń ishterińizden ádil qazylardy saılap alsaq.
Aldymen maqal - mátel degenimiz ne? Qysqasha toqtalyp ótsek:
Maqal - mátel – ata babamyzdan qalǵan óshpes mura. Kólemi jaǵynan shaǵyn bolǵanmen, ýaqyt ótken saıyn maǵynasy tereńdep, quny artyp, qymbat qazynaǵa aınalyp keledi. Maqal - mátel – tárbıelik máni zor, rýhanı baılyq. Osy tusta men osy maqal men mátel aıyrmashylyǵyn túsindirip ótkim kelip otyr.
Mysaly: Maqalda qorytyndy, tujyrymdy túıin aıtylady. Aıtylar oı naqty tolyq jetkiziledi. Mysaly: «Er jigit eli úshin týady, eli úshin óledi» degen maqalda eldi qorǵaý, jerdi qorǵaý naǵyz jigittiń isi ekendigi aıtylyp tur.
Al, mátelde oı tikeleı bildirilmeı tuspaldap, janamalap aıtylady.
Mysaly: «Kóppen kórgen uly toı». Munda ne kórseń de halyqpen birge kór, óz basyńnyń ǵana qamyn oılama degen sóz tuspaldap aıtylyp tur.
Bizdiń maqsatymyz, oqýshynyń bilimge degen qushtarlyǵyn, izdenimpazdyǵyn, oqý deńgeıin jáne oıyn naqty durys jetkizýge, tapqyr sóıleýge salmaqty oı aıtýǵa úıretý bolyp tabylady. Endeshe biz búgingi saıysymyzdy bastaıyq.

1 - týr: «Kim kóp biledi?» Qatysýshy toptar maqal – mátel aıtýdan jarysady.(1 mınýt ýaqyt beriledi, sol ýaqyttyń ishinde toptar qansha maqal aıtsa, upaı sany da soǵan qarap qoıylady)
2 - týr: Maqal – sózdiń máıegi
(taqtada maqal - máteldiń basy beriledi, qatysýshy toptar maqaldy jalǵastyrady)
1. Jaqsy kisi baıqap sóıler,...(jaman kisi shaıqap sóıler)
2. Er eline,...(ıt ıesine)
3. Balapan uıada ne kórse... (ushqanda sony iledi)
4. Óner - aǵyp jatqan bulaq,...(Bilim – janyp turǵan shyraq)
5. Jaqsynyń aty ólmeıdi...(Ǵalymnyń haty ólmeıdi)
6. Kóz jetpegen jerge,...(sóz jetedi)
7. Otyz tisten shyqqan sóz,...(otyz rýly elge taraıdy)
8. Dushpany kópter saqtana júredi,...(Dosy kópter maqtana biledi)
9. Jalǵan dostan...(jaý artyq)
10. Ónerliniń qoly altyn,...(óleńshiniń sózi altyn)
11. Eńbek etseń erinbeı,...(toıady qarnyń tilenbeı)
12. Otan úshin kúres -...(elge tıgen úles)
3 – týr: Kim tapqyr?
- Al balalar, men Sizderge jumbaq aıtamyn. Jumbaq degen alaqandy jumýdan, ıaǵnı qoldyń ishinde bir nárseni jasyryp, jumyp turyp, sony tap degennen shyqqan. Jumbaq jasyrǵanda aıtylar nárseni oıda búgip qalyp, soǵan uqsas nárselerge teńep, tuspaldap sıpattap aıtady. Mysaly:
Turǵanmen jyraq ózi,
Taýsylmaıtyn shyraq kózi. (Kún)

Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama