InfoHub Logo

Qazaq tili 3 - klass
Sabaqtyń taqyryby: «Zat esimniń jekeshe jáne kópshe túri».
Sabaqtyń maqsaty:
Zat esimniń jekeshe jáne kópshe túriniń aıtylýy men jazylýyn meńgertý.
Oqýshylardyń oılaý qabiletin, tilin damytý, saýatty jazýǵa jattyqtyrý, shyǵarmashylyq oılaý qabiletin damytý.
Uıymshyldyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń kórnekiligi: Mazmunyna qatysty sýretter, tirek - syzbalar, tapsyrmalar.
Sabaqtyń ádis - tásilderi: Suraq - jaýap, taldaý, salystyrý, toptaý, jınaqtaý.

Sabaqtyń barysy:
Qyzyǵýshylyqty oıatý:
- Myna sýrette neni kórip tursyńdar?
- Dóńgelek, sheńber, alma, kún, shar, jer, aı t. b.
- Biz qaıda ómir súrip jatyrmyz?
- Jer betinde...
- Endeshe, jer sózine suraq qoı.
- Ne?
- Qaı sóz taby?
- Zat esim
- Jer qandaı?
- Jer dóńgelek, dóńes, tegis, sheksiz, úlken, keń.
- Jer álemde nesheý?
- Jer álemde bireý.
Jumbaq: - Jerdiń ortasynda ne bar?
- «E» dybysy bar.
Endeshe, dápterimizge «e» árpin kórkem etip jazamyz.
Kórkem jazý sáti: Ee Ee Ee
• Balalar, adam ómirine ne qajet dep oılaısyzdar?
- Eger shóldediń? - sý
- Eger qarnyń ashty? - tamaq
- Eger qarańǵy bolsa? - jaryq
- Eger tunshyǵyp qalǵanda? - aýa
• Adam jaqsy ómir súrý úshin taǵy ne kerek?
- Mashına, úı, aqsha, teledıdar, kompúter.
• Osy aıtylǵan sózderdi hormen oqyp shyǵaıyq.
- Al endi osy sózderge suraq qoıamyz.
- Ne?
• Osy sózderdi kópshe túrde aıtyp kóreıik.
sý - sýlar
tamaq - tamaqtar
jaryq - jaryqtar
aýa - aýalar
mashına - mashınalar
úı - úıler
aqsha - aqshalar
teledıdar - teledıdarlar
kompúter - kompúterler
- Kópshe túrde aıtylǵan sózderge qandaı suraqtar qoıamyz?
- Neler?
- Osy zattardy kimder paıdalanady?
- Adam, adamdar
- Olarǵa qandaı suraqtar qoıamyz?
- Kim? Kimder?
- Olaı bolsa, kim, kimder, ne, neler? - degen suraqtarǵa jaýap beretin sózderdi zat esim deımiz.
Kim? ne? suraǵyna jaýap beretin sózderdi zat esimniń jekeshe túri deımiz.
Kimder? neler? suraǵyna jaýap beretin sózderdi zat esimniń kópshe túri deımiz.

Oqýlyqpen jumys.
400 - jattyǵý.
Sýrettegi zattardy, sózderdi salystyryp aıyrmashylyǵyn anyqtaý.
Balapan - balapandar.
Qoıan - qoıandar
401 - jattyǵý. Óleńdi kóshirip jazý, qaramen jazylǵan sózderdiń astyn syzý, bul sózderdiń túbir kúıindegi qalpymen salystyrý, ne baıqaǵanyn anyqtaý.
Bizdiń ǵalym aǵalar,
Bizdiń ǵalym apalar.
Ashty joldy aspanǵa.
Áli ushamyz alysqa,
Alys Aıǵa, Marsqa.
Balalar, aǵalar, apalar- degen sózdiń túbirin aıtyńdarshy?
Túbiri - aǵa, apa, lar - jalǵaý
402 - jattyǵý.
Kóptik jalǵaýlarynyń tıistisin qoıyp jaz. Kópshe zat esimniń astyn syz.
Aýdanda sýretshi (- ter, - der, - ler) jarysy ótti. Bala (- ler, - dar, - lar) sýret salýdy jaqsy úırengen. Jeńimpaz (- dar, - der, - tar) ǵa syılyq (- tar, - der, - ter) tapsyryldy.
• Tanymdyq tapsyrma:
Myna zat esimderge kóptik jalǵaýyn jalǵap jazyńdar.
Aına, kóbelek, dop, oqýshy, qaıshy, dáriger, bota, mal.

• Oı tujyrymdamasy:
1. Zattyń atyn bildiretin sózderdi zat esim deımiz.
2. Kóptik jalǵaý jalǵanǵan sózderdi zat esimniń kóshpe túri deımiz. Kóptik jalǵaýlary: - lar, ler, - dar, - der, - tar, - ter

Bilimdi bekitýge arnalǵan test suraqtary.
• Zat esim degenimiz ne?
a) Qımyldy, is - áreketti bildiretin sózder.
á) Zattyń atyn bildiretin sózder.
• Zat esimniń astyn syz.
Aǵa ádepti bolsa - ini ádepti.
Apa ádepti bolsa - sińili ádepti.
• Kóptik zat esimditap
a) Oqýshylar á) Qala b) Dala
• Jalqy esimdi tap
a) Jýrnal á) Apam b) Astana
• Jalpy esimdi tap
a) Orys tili á) Kól b) Hasan
• Zat esim tobyn tap
a) Kishi, móldir, tushshy
á) Qarataý, orman, alma
b) Júredi, qozǵalady, ushady
Sabaqty bekitý: Oıyn «Oramal tastamaq» zat esimniń jekeshe, kópshe túrine mysaldar keltirip, sóılem kuratý. Zat esim sózderin jekeshe túrinen kópshe túrge aınaldyrý daǵdylaryn kalyptastyrý.
Bilimderin baǵalaý.
Úıge tapsyrma: