InfoHub Logo

Taqyryby: «Maqal – sózdiń máıegi»
Maqsaty: bilimdilik: Halyq aýyz ádebıetin paıdalanyp, ony oryndy qolana bilýge, sharshy top aldyna sóz júıesin taba bilýge úıretý;
Damytýshylyq: Oqýshylardyń halyq aýyz ádebıetine degen súıispenshiligin, qyzyǵýshylyǵyn, oılaý qabiletterin damytý;
Tárbıelik: Halyq aýyz ádebıetin qurmettep, ony damytýǵa, til mádenıetine, dostyq qarym - qatynasqa, oı ushqyrlyǵy men tapqyrlyqqa, óz ultyn súıýge, halyq mádenıetin jalǵastyrýǵa tárbıeleý;
Ádisi: suraq - jaýap, taldaý.
Túri: Intellektýaldy saıys sabaǵy
Kórnekiligi: maqal - mátelder oqýlyǵy t. b.

Barysy:
İ. Muǵalimniń kirispe sózi.
Muǵalim: Armysyzdar, qurmetti ustazdar men oqýshylar! Búgingi jastar halqymyzdyń bolashaǵy, elimizdiń erteńi. Oqýshylardyń oı - órisin keńeıtip, este saqtaý qabiletterin shyńdaıtyn bilimdi jastardy anyqtatyn, bilimge qyzyǵýshylyǵyn arttyratyn «Maqal - sózdiń»saıysymyzǵa qosh kelipsizder!
Bilimdi adam eshnárseden qoryqpaıdy, mazalanbaıdy. Ár ýaqytta da batyl.
Ómirdiń ózi adamdy tirestirgen,
Biri jańa jarystyń biri eskirgen.
Aınala otyryp ap ısi qazaq
Azamatyn ózara kúrestirgen - deı otyryp búgingi saıysymyzdy bastaımyz! Aldymen saıysqa qatysyp otyrǵan toptarmen tanystyryp óteıin.
İ top. Bilgir
İİ top. Alǵyr
İİİ top. Tapqyr
Búgingi saıysymyz 5 - týrdan turady.
1. Tanystyrý
2. «Myqty bolsań taýyp kór»
3. «Oılan tap»
4. «Jeti jurttyń tilin bil»
5. «Jalǵasyn tap»
Endi birinshi týr boıynsha ár top ózderin tanystyrýlary kerek. Tanystyrýlarynyń ishinde maqal - mátelder bolýy shart.

İ týr. Tanystyrý.
Birinshi týr boıynsha baǵalaryńyzdy berseńizder.

İİ týr «Myqty bolsań taýyp kór».
Sharty: taqtada sózder berilgen sol sózderdi qatystyryp maqal - mátelder quraısyzdar. Qoldaryńyzdaǵy taıaqshany birinshi kótergen top qana jaýap beredi.
Tirek sózder:
1. Qoı, qoıshy, qozy.
2. Arpa, bıdaı
3. Birlik, tirlik
4. Jer
5. It
6. Erinshek
7. Bilim
8. Otan
9. Áke - sheshe
10. Jylqy
11. Til
12. Ótirik
13. Gúl
14. Nan
15. Eńbek
İİ týr boıynsha baǵalaryńyzdy berseńizder.
Maqal - mátelder - ata - babamyzdan qalǵan óshpes mura. Kólemi jaǵynan shaǵyn bolǵanymen, ýaqyt ótken saıyn maǵynasy tereńdep, quny artyp, qymbat qazynaǵa aınalyp keledi. «Maqal - sózdiń atasy»demekshi saıysymyzdy jalǵastyramyz. İİİ týrymyzdyń sharty. qoıylǵan suraqtarǵa maqal - máteldermen jaýap berýlerińiz kerek.

İİİ týr «Oılan tap».
1. Jylandy qalaı ininen shyǵaramyz?
(Jyly - jyly sóılese, jylan ininen shyǵady)
2. Inemen qudyq qazýǵa bola ma?
(Bilim ınemen qudyq qazǵandaı)
3. Appaq qarǵa bola ma?
(Qarǵa balasyn appaǵym deıdi)
4. Eń tátti ne?
(Ananyń súti táti, balanyń tili tátti)
5. Qar jana ma?
(Qalaýyn tapsa, qar janady)
6. Ottan da ne ystyq?
(Otan ottan da ystyq)
7. Taýyq tús kóre me?
(Taýyqtyń túsine tary kiredi)
8. Kimnen kim jaman?
(Olaqtan salaq jaman)
9. Shashý men jınaýdyń qaısysy ońaı?
(Shashý ońaı, jınaý qıyn)
10. Bilgeniń qansha, bilmegeniń qansha?
(Bilgeniń bir toǵyz, bilmegeniń toqsan toǵyz)
11. Adamnyń qaı múshesi qorqaq, qaı múshesi batyr?
(Kóz qorqaq, qol batyr)
12. Otqa túsip kúımeýge bola ma?
(Otan úshin otqa tús kúımeısiń)
13. Kórdim, kórmedim degen neshe sóz?
(Kórdim degen kóp sóz, kórmedim degen bir sóz)
14. Etikti qonyshynan basýǵa bola ma?
(Qolyńnan kelse, qonyshynan bas)
İİİ týr boıynsha baǵalaryńyzdy berseńizder.

İÚ týr. «Jeti jurttyń tilin bil»
«Aqyl - oı, alǵyr sóz adamnyń eń joǵarǵy qasıeti»degen eken Ǵ. Músirepov. Til - ulttyń jany, halyqtyń úni. Sondyqtan da qazirgi zaman talabyna saı birneshe tildi bilý qajet. Qazaqtan shyqqan ótkir oıly, jan - jaqty ǵulama ǵalym, tarıhshy, ádebıetshi, saıahatshy Sh. Ýálıhanov 8 tilde erkin sóılegen. Bizdiń daryndy jastarymyz da úsh tildi erkin meńgergen. İİİ týrymyzdyń sharty: Maqal - mátelderdiń bir sózi túsip qalǵan sol sózdi taýyp, orys tiline, aǵylshyn tiline aýdarasyzdar. Sharty túsinikti bolsa saıysymyzdy bastaımyz.
1. Mektep keme, bilim ………..(teńiz, more, sea)
2. Qorada malyń bolsyn, keshe……….(talyń, derevo, tree)
3. Adam kórki shúberek, aǵash kórki………….(japyraq, lıst, foliage)
4. Qulan qudyqqa qulasa, qulaǵynda…………oınaıdy.(qurbaqa, jaba, frog)
5. Jalǵyz kirpish qorǵan bolmas, jalǵyz aǵash…….. bolmas.(orman, les, forest)
6. Babalar ekken shynardy,…………. saıalar(balalary, detı, children)
7. Qyz ósse eldiń kórki, ………. ósse jerdiń kórki.(gúl, svetok, flower)
8. Bireýge mal qaıǵy, bireýge……… qaıǵy.(jan, dýsha, soul)
9. Maqtanyń anasy jer, atasy -………..(sý, voda, water)

Ú týr. «Jalǵasyn tap» Sharty: Maqal - mátelderdiń jalǵasyn tabý kerek.
1. Óz úıim... (óleń tósegim)
2. Batyr týsa el yrysy,...
(Jańbyr jaýsa jer yrysy)
3. Asyl tastan shyǵady,...
Óner jastan shyǵady.
4. Otan... (ottan da ystyq)
5. Ǵylym teńiz,.... (bilim keme)
6. Oqý ınemen.... (qudyq qazǵandaı)
7. Ózge elde sultan bolǵansha,
Óz elińde........................

Qorytyndy:
Jeńimpaz top anyqtalyp mektep ákimshiliginen maqtaý qaǵazy tapsyryldy. Jeke oqýshylarǵa da aty atalyp, maqtaý qaǵazy tapsyryldy.
Maqal – sózdiń máıegi. júkteý