Maqta qyz ben mysyq
Bilim salasy: «Qatynas»
Uıymdastyrylǵan oqý is – áreketiniń túrleri: «Til damytý»
Taqyryby: «Maqta qyz ben mysyq»
Maqsaty: Balalardy kórkem shyǵarmamen tanystyrý, ynta qoıyp tyńdaýǵa daǵdylandyrý. Oqıǵa jelisi boıynsha daýys yrǵaǵyn túrlendire otyryp, áńgimelep aıtyp berýge úıretý. Jumbaq, jańyltpash maqal – mátelderdi jattatý arqyly balanyń tilin damytý.
Metodıkalyq ádis – tásilder: Mánerlep áńgimeleý, jumbaq sheshtirý suraq – jaýap jańyltpash maqal – mátelder aıtý ádisteri qoldanylady.
Sabaqtyń barysy: «Shattyq sheńberi»
Qýan shattan alaqaı,
Qýanatyn kún keldi.
Kúlip shyqty kún búgin,
Qaıyrly tań!
Qaıyrly kún!
Sálemetsizder me apaılar!
Sálemetsizder me balalar!
Balalar jyly lebizben kóńil kúımen apaılarǵa amandasady.
Bir jylda neshe mezgil bar? – Tórt mezgil. Kúz, qys, kóktem, jaz.
Jyldyń qazir qaı mezgili? – Qys mezgili
Qys mezgili neshe aıǵa bólinedi? – Úsh aıǵa. Jeltoqsan, qańtar, aqpan.
Qazir qandaı aı? – Jeltoqsan aıy
Qys merziminiń erekshelikteri qandaı? – Kún sýyq, jel, boran, aıaz, adamdar jyly kıimderin kıedi
Qys mezgili týraly jumbaq, taqpaqtar bilemiz be?
Qysta jer betin basady,
Jazda saıǵa qashady. (Qar)
Qys keldi, qys keldi,
Aqtaryp aq qardy.
Aralap qaıtaıyq,
Aq kúmis baqtardy.
Káne ótken sabaqty esimizge túsireıikshi. Káne mynaý qandaı ertegi?
Túlki kele jatyp, qaıda túsip ketedi?
Túlkige kim kezdesedi?
Eshki túlkige ne deıdi? – Eı, túlkijan sen ne istep tursyn.
Túlki: Janym jaı taýyp tur, qyrda shóldep edim, apanda tup – tunyq sý bar rahattanyp turmyn.
Balalar: - «Túlki men eshki» ertegisi
Al búgingi oqý is – áreketimizde Ybyraı Altynsarın atalaryń jazǵan «Maqta qyz ben mysyq» ertegisin oqyp beremin.
Balalardyń zeıinin taqtada ilýli turǵan beıneli sýretke aýdarady.
Erte, erte, ertede «Maqta qyz ben mysyq» bolypty. Bir kúni Maqta qyz úı sypyryp júrip, mıiz taýyp alady. Maqta qyz mysyqty shaqyrady, kelmeıdi bir kezde mysyq keledi. Apa meni nege shaqyrdyń?
Kelmegesin meıizdi jep qoıdym. Mysyq maqta qyzdyń qatyǵyn tógip tastaıdy. Al maqta qyz bolsa mysyqtyń quıryǵyn julyp alady. Mysyq sıyrǵa keledi. Sıyr, sıyr maǵan qatyq bershi? – dedi.
- Joq, meniń qarnym ashyp tur deıdi. Mysyq aǵashqa keledi. Aǵash, aǵash maǵan japyraq bershi.
Aǵash: men shóldep turmyn, maǵan sý ákelip ber deıdi. Mysyq qyzdarǵa barady. Qyzdar, qyzdar sý bershi deıdi.
Qyzdar: bizge saǵyz ákelip berseń, biz saǵan sý beremiz. Dúkenshi jumyrtqa ber deıdi. Taýyq jumyrtqa ákelip bershi deıdi. Sen maǵan dán ákelip ber deıdi. Endi mysyq ne qylamyn dep kele jatsa in qazyp jatqan tyshqanǵa kezdesedi. Janyńnyń barynda aıt – deıdi. Tyshqan qoryqqannan: úıimde bir ýys qana tarym bar – deıdi. Tyshqan taryny taýyqqa beredi. Taýyq jumyrtqa beredi. Jumyrtqany dúkenshige beredi, dúkenshi saǵyz beredi, saǵyzdy qyzdarǵa beredi, qyzdar sý beredi, sýdy aǵashqa beredi, aǵash japyraq beredi, japyraqty sıyrǵa beredi, sıyr qatyq beredi, qatyqty maqta qyzǵa beredi, maqta qyz mysyqqa quıryǵyn beredi. Maqta qyz ben mysyq murat – maqsattaryna jetip dos bolypty.
Osy ertegige baılanysty jumbaqtar, jańyltpash, maqal – mátel bilemiz be?
Jumbaqtar
Urlap iship úıde sútti qoımaıdy,
Óz quıryǵyn ózi qýyp oınaıdy.
Ol ne? (mysyq)
Aı dalada aq otaý,
Aýzy murny joq otaý.
Ol ne? (jumyrtqa)
Qysta kıimin tastaıdy,
Kóktemde kıine bastaıdy.
Ol ne? (aǵash)
Shaınap – shaınap kúnimen,
Taýysa almadym buny men.
Ol ne? (saǵyz)
Jańyltpash
Pesh ústinde bes mysyq,
Pesh túbinde bes mysyq.
Bes kúzetshi bes pysyq.
Maqal – mátel
Eńbek etseń erinbeı,
Toıady qarnyń tilenbeı.
Eńbektiń nany tátti,
Jalqaýdyń jany tátti.
Balalar men senderge qandaı ertegi oqyp berdim? – «Maqta qyz ben mysyq» ertegisi.
Bul ertegini kim jazdy? – Ybyraı Altynsarın atamyz.
Káne balalar oıyn oınaıyq. Oıyn: «Keıipkerler ne deıdi»
Oıyn sharty: Taqtada ertegi keıipkerleri ilingen sýretter bar artynda birneshe suraqtar berilgen. Suraqtarǵa tolyq jaýap berý kerek.
Mysyq qatyqty nege tókti?
Maqta qyz mysyqtyń quıryǵyn nege julyp aldy?
Aǵash ne surady?
Sıyr ne surady?
Qyzdar mysyqtan ne surady?
Dúkenshi mysyqtan ne surady?
Taýyq mysyqtan ne surady?
Mysyq tyshqannan ne surady?
Kórdińder me, balalar óz kesirliginen quıryǵynan aırylǵan mysyq, qanshama eńbek etip júrip, quıryǵyn qaıtaryp alady.
Qorytyndylaı otyryp osy ertegini sahnalap jibereıik.
Kútiletin nátıje.
Bilý: Balalar oqıǵa jelisi boıynsha daýys yrǵaǵyn túrlendire otyryp áńgimeleı bilý.
Igerý: Balalar ertegi keıipkerleri arqyly qýyrshaq teatryn sahnalaýdy ıgerý.
Meńgerý: Jumbaq, jańyltpash, maqal – mátelderdi aıta bilýdi meńgerý.
Uıymdastyrylǵan oqý is – áreketiniń túrleri: «Til damytý»
Taqyryby: «Maqta qyz ben mysyq»
Maqsaty: Balalardy kórkem shyǵarmamen tanystyrý, ynta qoıyp tyńdaýǵa daǵdylandyrý. Oqıǵa jelisi boıynsha daýys yrǵaǵyn túrlendire otyryp, áńgimelep aıtyp berýge úıretý. Jumbaq, jańyltpash maqal – mátelderdi jattatý arqyly balanyń tilin damytý.
Metodıkalyq ádis – tásilder: Mánerlep áńgimeleý, jumbaq sheshtirý suraq – jaýap jańyltpash maqal – mátelder aıtý ádisteri qoldanylady.
Sabaqtyń barysy: «Shattyq sheńberi»
Qýan shattan alaqaı,
Qýanatyn kún keldi.
Kúlip shyqty kún búgin,
Qaıyrly tań!
Qaıyrly kún!
Sálemetsizder me apaılar!
Sálemetsizder me balalar!
Balalar jyly lebizben kóńil kúımen apaılarǵa amandasady.
Bir jylda neshe mezgil bar? – Tórt mezgil. Kúz, qys, kóktem, jaz.
Jyldyń qazir qaı mezgili? – Qys mezgili
Qys mezgili neshe aıǵa bólinedi? – Úsh aıǵa. Jeltoqsan, qańtar, aqpan.
Qazir qandaı aı? – Jeltoqsan aıy
Qys merziminiń erekshelikteri qandaı? – Kún sýyq, jel, boran, aıaz, adamdar jyly kıimderin kıedi
Qys mezgili týraly jumbaq, taqpaqtar bilemiz be?
Qysta jer betin basady,
Jazda saıǵa qashady. (Qar)
Qys keldi, qys keldi,
Aqtaryp aq qardy.
Aralap qaıtaıyq,
Aq kúmis baqtardy.
Káne ótken sabaqty esimizge túsireıikshi. Káne mynaý qandaı ertegi?
Túlki kele jatyp, qaıda túsip ketedi?
Túlkige kim kezdesedi?
Eshki túlkige ne deıdi? – Eı, túlkijan sen ne istep tursyn.
Túlki: Janym jaı taýyp tur, qyrda shóldep edim, apanda tup – tunyq sý bar rahattanyp turmyn.
Balalar: - «Túlki men eshki» ertegisi
Al búgingi oqý is – áreketimizde Ybyraı Altynsarın atalaryń jazǵan «Maqta qyz ben mysyq» ertegisin oqyp beremin.
Balalardyń zeıinin taqtada ilýli turǵan beıneli sýretke aýdarady.
Erte, erte, ertede «Maqta qyz ben mysyq» bolypty. Bir kúni Maqta qyz úı sypyryp júrip, mıiz taýyp alady. Maqta qyz mysyqty shaqyrady, kelmeıdi bir kezde mysyq keledi. Apa meni nege shaqyrdyń?
Kelmegesin meıizdi jep qoıdym. Mysyq maqta qyzdyń qatyǵyn tógip tastaıdy. Al maqta qyz bolsa mysyqtyń quıryǵyn julyp alady. Mysyq sıyrǵa keledi. Sıyr, sıyr maǵan qatyq bershi? – dedi.
- Joq, meniń qarnym ashyp tur deıdi. Mysyq aǵashqa keledi. Aǵash, aǵash maǵan japyraq bershi.
Aǵash: men shóldep turmyn, maǵan sý ákelip ber deıdi. Mysyq qyzdarǵa barady. Qyzdar, qyzdar sý bershi deıdi.
Qyzdar: bizge saǵyz ákelip berseń, biz saǵan sý beremiz. Dúkenshi jumyrtqa ber deıdi. Taýyq jumyrtqa ákelip bershi deıdi. Sen maǵan dán ákelip ber deıdi. Endi mysyq ne qylamyn dep kele jatsa in qazyp jatqan tyshqanǵa kezdesedi. Janyńnyń barynda aıt – deıdi. Tyshqan qoryqqannan: úıimde bir ýys qana tarym bar – deıdi. Tyshqan taryny taýyqqa beredi. Taýyq jumyrtqa beredi. Jumyrtqany dúkenshige beredi, dúkenshi saǵyz beredi, saǵyzdy qyzdarǵa beredi, qyzdar sý beredi, sýdy aǵashqa beredi, aǵash japyraq beredi, japyraqty sıyrǵa beredi, sıyr qatyq beredi, qatyqty maqta qyzǵa beredi, maqta qyz mysyqqa quıryǵyn beredi. Maqta qyz ben mysyq murat – maqsattaryna jetip dos bolypty.
Osy ertegige baılanysty jumbaqtar, jańyltpash, maqal – mátel bilemiz be?
Jumbaqtar
Urlap iship úıde sútti qoımaıdy,
Óz quıryǵyn ózi qýyp oınaıdy.
Ol ne? (mysyq)
Aı dalada aq otaý,
Aýzy murny joq otaý.
Ol ne? (jumyrtqa)
Qysta kıimin tastaıdy,
Kóktemde kıine bastaıdy.
Ol ne? (aǵash)
Shaınap – shaınap kúnimen,
Taýysa almadym buny men.
Ol ne? (saǵyz)
Jańyltpash
Pesh ústinde bes mysyq,
Pesh túbinde bes mysyq.
Bes kúzetshi bes pysyq.
Maqal – mátel
Eńbek etseń erinbeı,
Toıady qarnyń tilenbeı.
Eńbektiń nany tátti,
Jalqaýdyń jany tátti.
Balalar men senderge qandaı ertegi oqyp berdim? – «Maqta qyz ben mysyq» ertegisi.
Bul ertegini kim jazdy? – Ybyraı Altynsarın atamyz.
Káne balalar oıyn oınaıyq. Oıyn: «Keıipkerler ne deıdi»
Oıyn sharty: Taqtada ertegi keıipkerleri ilingen sýretter bar artynda birneshe suraqtar berilgen. Suraqtarǵa tolyq jaýap berý kerek.
Mysyq qatyqty nege tókti?
Maqta qyz mysyqtyń quıryǵyn nege julyp aldy?
Aǵash ne surady?
Sıyr ne surady?
Qyzdar mysyqtan ne surady?
Dúkenshi mysyqtan ne surady?
Taýyq mysyqtan ne surady?
Mysyq tyshqannan ne surady?
Kórdińder me, balalar óz kesirliginen quıryǵynan aırylǵan mysyq, qanshama eńbek etip júrip, quıryǵyn qaıtaryp alady.
Qorytyndylaı otyryp osy ertegini sahnalap jibereıik.
Kútiletin nátıje.
Bilý: Balalar oqıǵa jelisi boıynsha daýys yrǵaǵyn túrlendire otyryp áńgimeleı bilý.
Igerý: Balalar ertegi keıipkerleri arqyly qýyrshaq teatryn sahnalaýdy ıgerý.
Meńgerý: Jumbaq, jańyltpash, maqal – mátelderdi aıta bilýdi meńgerý.
You Might Also Like
