InfoHub Logo

Qyzylorda oblysy, Qarmaqshy aýdany,
№105 qazaq orta mektebiniń matematıka pániniń muǵalimi
Joryqbaeva Indıra

Sabaqtyń taqyryby: « Matematıkalyq sandyq» oıyny.
Sabaqtyń maqsaty: 1) Oqýshylardyń oı-órisin keńeıtip este saqtaý qabiletin shyńdaý, oqýshylardyń bilimge qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
2) Oqýshylardy shapshańdyqqa, izdenimpazdyqqa, uıymshyldyqqa tárbıeleý.
Túri: Toptyq saıys saǵaty.
Tıpi: Oıyn túrinde
Jospary: 1. Toptyń ózin tanystyrýy, amandasý rásimi
2. Báıge (logıkalyq esepter)
3. Matematıkalyq hokeı
4. Ǵajaıyp alańy (esepter shyǵarý)
5. Kim jyldam.
6. Mınıtest
7. Jaýabyn tap (qysqasha kóbeıtý formýlasyna esepter)
Qoldanylǵan naqyl sózder:
1. Arıfmetıka matematıkanyń, al matematıka ǵylymdardyń patshasy.
(K. Gaýss)
2. Aqyl-oıdy tártipke keltiretin matematıka.
(M. V. Lomonosov)
3. Matematıka – barlyq ǵylymdardyń tuńǵyshy jáne olarǵa paıdaly da, qajet te. (R. Bekon)
Júrgizýshi: Qaıyrly kún qadirmendi kórermender!
«Matematıkalyq sandyq » oıynyna qosh keldińizder.
Búgingi oıyn toptyq saıys túrinde ótedi.
Matematıka syrlary,
Qyzyqtyrdy bizderdi.
Oıynǵa birge qatysýǵa,
Shaqyramyz sizderdi
Ortaǵa 7 a — sheńber, 7b- tiktórtburysh,
toptaryn shaqyramyz.
Sheberlikti, bilimdi
saraptap sizder kórińizder
Ádilqazy alqasy
Ádil baǵa berińizder! - deı otyryp saıyskerlerimizdiń bilimine baǵa beretin ádil qazylaralqasyn ortaǵa shaqyramyz. Búgingi keshtiń jospary tanystyrylady.
Kóńildi tapqyrlar, bilgishter
Bar ónerin aldaryna salady.
Kim bilimdi kóp oqyǵan bolsa eger,
Búgingi kún jeńimpazy bolady.
Esepten saıysady úsh tobymyz
Alǵa ozar eń myqtysy osy jolda
Kópshilik bilimderin saralamaq
Suramaq shyǵýlaryn jurt aldyna.

İ týr. Tanystyrý. (Ár komanda ózderin tanystyrady)

İİ týr «Báıge» (Ár top 1 mınýt ishinde 13 suraqqa jaýap berý kerek. Eger jaýabyn bilmeseńizder «kelesi» dep jaýap beresizder)

İ topqa:
1. Ózderińiz oqyp otyrǵan «Algebra» kitabynyń avtory? (Baımuhanov, Bazarov)
2. 7 maısham janyp tur, 4-ýin sóndirsek neshe maısham qalady?(4)
3. Almanyń jartysy nege uqsaıdy? (óziniń jartysyna)
4. Úsh syzyqtan paıda bolǵan fıgýra?(úshburysh)
5. 1/10 sanynyń keri sany? (10)
6. Bes jarym taıaqtyń neshe ushy bar?(12)
7. ý=h3 fýnksıasynyń grafıgi. (kýbtyq parabola)
8. Jarty túzý. (sáýle)
9. Aqıqattyǵy dáleldeýsiz qabyldanatyn sóılem (aksıoma)
10. Qaı ydystan tamaq ishýge bolmaıdy. (bos ydystan)
11. Tik buryshtan kishi burysh (súıir)
12. 225 nesheniń kvadraty (15)
13. Bir shokoladty 100 teńgege satyp alamyz. 1, 5 shokoladty neshe teńgege satyp alýǵa bolady. (200)
İİ topqa:
1. Shamanyń 1/100 bóligi (prosent)
2. ý=h2 fýnksıasynyń grafıgi. ( parabola)
3. Sheńber syzýǵa arnalǵan qural (sırkúl)
4. Ústelde 3 staqan sút bar. Almaz bir staqan sútti iship qoıdy. Ústelde neshe staqan bar? (3)
5. Nandy úsh bólikke bólý úshin, nandy neshe ret kesý kerek?
6. Geometrıanyń jazyqtyqtaǵy deneni zertteıtin bólimi (planımetrıa)
7. Torda 4 qoıan bar. 4 bala 4 qoıandy áketti, al bir qoıan torda qaldy. Nege?
8. Kópmúsheniń barlyq qabyrǵalarynyń qosyndysy (perımetr)
9. Anyqtamasyz qabyldanatyn uǵymdar. ( negizgi uǵymdar)
10. Qabyrǵalary tolyqtaýysh sáýleler bolatyn burysh (jazyńqy)
11. 86 sanyn esh amal qoldanbaı 12-ge arttyr. (98)
12. Eń úlken horda. (dıametr)
13. 35 -tiń kvadraty (1225)
İİİ týr. Matematıkalyq hokeı.
Ár topqa birdeı esep beriledi, ár toptan bir-birden kezekpen oqýshylar shyǵyp bir ǵana amaldy oryndap otyrady.
(43*19-26928 : 33)*(16112 : 53 — 304)
J: 0

IV týr. Ǵajaıyp alańy

20----20----20
30----30----30
40----40----40

Sol jaqtaǵy 20.
(ázil esep) “ Túlki men qasqyr”.
Ekeýi tegin balyqqa tap bolady. Qasqyr aıtady “Men matematıkaǵa nasharmyn, balyqty sen ból” deıdi túlkige. Sonda túlki saǵan bireý, maǵan ekeý, saǵan úsheý, maǵan tórteý t. s. s. Eń sońynda jıyrma balyqty ózine salady. Kim kóp aldy jáne qanshaǵa artyq aldy?
Qasqyr-100
J: Eń kóp balyqty túlki aldy -110, 10 balyqqa artyq.
Ortadaǵy 20.
(ázil esep) «Qý túlki»
Shal balyqtardy kóp aýlap ándetip kele jatsa, jolda bir túlki sulap jatady, shal qýanyp kempirime jaǵa bolady dep túlkini shanaǵa salyp alady. Al túlki jolda 1 mınýtta 1 balyq, 2 mınýtta 2 balyq, t. s. s. Bir laqtyrǵanda aldyńǵy laqtyrǵannan 2 ese artyq laqtyra beredi. 7 mınýtta barlyǵy neshe balyq laqtyrǵan.
J: 127
Oń jaqtaǵy 20 .
“Tosap jeý”Bala 600g tosapty 6 mınýt, al Karlson 2 ese artyq jeıdi. Olar birge neshe mınýtta jeıdi?
Jaýaby: 2 mın
Sol jaqtaǵy 30.
Eń alǵash Eýropaǵa “mıllıon” sózin ákelgen kim?
Jaýaby: Ataqty jıhangez Marko Polo (1254-1323)
Ortadaǵy 30.
Úlken jáne kishi belgilerin engizgen aǵylshyn matematıgi.
Jaýaby: Garrıot
Oń jaqtaǵy 30.
1637 jyly koordınatalyq túzýdi engizip, teris jáne oń sandarǵa túsinik bergen fransýz matematıgi.
Jaýaby: Rene Dekart
Sol jaqtaǵy 40.
XVIII ǵasyrda “kóbeıtý” jáne “bólý” tańbalaryn usynǵan kim?
Jaýaby: Leıbnıs
Ortadaǵy 40.
«Parabola» degen ataýdy engizgen bizdiń zamanymyzdan buryńǵy
(262-190) jyldarda ómir súrgen grek ǵalymy.
Jaýaby: Apolonı
Oń jaqtaǵy 40.
«Fýnksıa» uǵymyn alǵash ret engizgen uly ataqty matematık.
Jaýaby: Leıbnıs

V týr. «Kim jyldam?»
Geometrıalyq fıgýralardyń attaryn tabý.
1. aprsetáı -trapesıa
2. eńshbre - sheńber
3. shubrshúy - úshburysh
4. trubyshrót-tórtburysh
5. rvadkat - kvadrat

VI mınıtest.
1. 10100 sany
A. mıllıon V. Trıllıon S. Gýgol
2. Osy sýretten joq fıgýrany tabý.

A. sheńber V. tiktórtburysh S. úshburysh D. romb E. bári bar

3. Chebýrashka dúkennen 7 birdeı dápter satyp aldy. Neshe teńge tóledi?
A. 2000t V. 3070t S. 1540 t
4. «Proporsıa» grek tilinen aýdarǵanda neni bildiredi?
A. teńdik V. ádemilik S. mýzyka
5. Eń kishi jaı san
A. 0 V. 1 S. 2
VIİ «Jaýabyn tap» (qysqasha kóbeıtý formýlasyna esepter shyǵarý)
1 top: 2top:
1) (5v-4h)(5v+4h) 1) (3ý+5)(3ý-5)
2) (h+2)(h 2-2h +4) 2) (2h-ý)2
3) (h+4)2 3) (h-1)(h+1)
VIİ. Qorytyndy.
Qorytyndy shyǵarý úshin sóz kezegin ádil-qazylarǵa beremiz. Jeńimpazdar marapattalady.