Mazmundamalar jınaǵy 2 - 3 synyptarǵa arnalǵan
Mazmundamalar jınaǵy 2 - 3 synyptarǵa arnalǵan
Kómek
Qystyń ashyq kúninde Ernar, Aıdyn, Talǵat úsheýi aýyl shetindegi kishkentaı kólshiktiń janyna oıynǵa shyqty. Olar qardan aqqala jasap, bir - birimen qar laqtyrysyp oınady. Odan keıin úsheýi qatyp jatyrǵan kólshikke syrǵanaq tebe bastady. Kenetten kóldiń muzy jarylyp, Aıdyn sýǵa kúmp ete tústi. Ol qoryqqanynan aıqaılap jiberdi. Osy kezde Ernar men Talǵat júgirip kelip, oǵan qoldaryn sozyp, sýdan shyǵaryp aldy. Bul jaǵdaıdy estigen Aıdynnyń anasy dostaryna rahmet aıtyp, « Mine, naǵyz dostyq osyndaı bolady!»- dedi.
Suraqtary:
1. Jyldyń qaı mezgili?
2. Balalar qaıda oıynǵa shyqty?
3. Olar qandaı oıyndar oınady?
4. Aıdyn qandaı jaǵdaıǵa tap boldy?
5. Dostary oǵan qandaı kómek kórsetti?
6. Aıdynnyń anasy dostaryna rızashylyǵyn qalaı bildirdi?
Qaıyrymdylyq
Qystyń aıazdy kúni. Birinshi synyp oqýshylary, aǵaıyndy Aldıar men Álı jyly kıinip, úılerinen sabaqqa bettedi. Olar áńgimelesip kele jatyrdy. Olardyń aldynda aıaǵyn jaılap basyp, qolynda taıaǵy bar qart áje kele jatyrǵan bolatyn. Kenet qart ájeıdiń aıaǵy taıyp,, qulap tústi. Muny kórgen Aldıar men Álı sózge kelmesten júgirip kelip, ájeıdi ekeýlep turǵyzyp, qolyna taıaǵyn ustatty. Qart ájeı ekeýine rıza bolyp, « Rahmet, aınalaıyndar. Qaıyrymdy ekensińder,» - dep bastarynan sıpady.
Túsindiriletin sózder men sóz tirkesteri: kenetten, sózge kelmesten
Suraqtary:
1. Aldıar men Álı qaıda kele jatyrdy?
2. Olardyń aldynda kim kele jatyrdy?
3. Ájeıge ne boldy?
4. Aldıar men Álı ne istedi?
5. Ájeı olarǵa qalaı alǵys bildirdi?
Týǵan kún
Búgin Aıaýlym úshin erekshe kún. Sebebi, búgin onyń týǵan kúni. Anasy Aıaýlymnyń týǵan kúnine arnap úlken tort pisirdi. Tortqa ádemilep «7» degen jazý jazdy. Ákesi oǵan syılyqqa ertegiler kitabyn tartý etti. Týǵan kúnge Aıaýlymnyń dos qyzdary keldi. Olar dastarqan basynda Aıaýlymǵa tilekterin aıtyp, ákelgen syılyqtaryn tartý etti. Týǵan kún kóńildi ótti.
Suraqtary:
1. Aıaýlym nege qýanyshty?
2. Anasy Aıaýlymnyń týǵan kúnine arnap ne pisirdi?
3. Oǵan qandaı jazý jazdy?
4. Ákesi Aıaýlymǵa qandaı syılyq jasady?
5. Týǵan kúnine taǵy kimder keldi?
6. Týǵan kún qalaı ótti?
Qamqorlyq
Kúz mezgili bolatyn. Kún bultty, jańbyr jaýyp tur. Tús mezgilinde oqıtyn Ajar men Aqjol mektepten shyǵyp, úılerine kele jatty. Olar biraz júrgennen keıin jol boıynda búrisip turǵan kishkentaı kúshikti kózderi shalyp qaldy. Ekeýi kúshikti aıap, úılerine alyp ketpek bolyp kelisti. Olar kúshikti úılerine alyp kelip, aldyna sút, tamaq qoıdy. Kishkentaı kúshik jyly jerde tamaqqa toıyp alyp, buıyǵyp, uıqyǵa ketti. Eki bala óz isterine rıza bolyp, bir - birine jymyńdaı qarady.
Túsindiriletin sózder: búrisip, buıyǵyp, jymyńdap
Suraqtary:
1. Aýa raıy qandaı?
2. Ajar men Aqjol qaıdan kele jatyrdy?
3. Olar jolda neni kórip qaldy?
4. Olar kúshikke qandaı qamqorlyq kórsetti?
Kúz
Kúz keldi. Kún bulttanyp, álsin – áli aq jaýyn búrkip jaýady. Kúzgi qatty jel soǵyp tur. Jelmen birge qyzyl - sary japyraqtar jerge túsip jatyr. Endi kún uzaryp, tún qysqarady. Qustardyń sońǵy legi jyly jaqqa ushyp barady. Aýyl adamdary ekken eginderin jınap alyp jatyr.
Túsindiriletin sózder men sóz tirkesteri: búrkip, kún uzaryp, tún qysqarady, sońǵy legi
Suraqtary:
1. Jyldyń qaı mezgili bastaldy?
2. Aýa raıy qandaı?
3. Kúzde japyraqtarda qandaı ózgeris bolady?
4. Kúzde kún men tún qalaı aýysady?
5. Kúzde aýyl adamdary qandaı eńbekpen aınalysady?
1.Sý - tabıǵatta eń kóp taralǵan, negizgi tirshilik kózi. Sý barlyq tiri aǵzanyń quramynda bolady. Sý bolmasa adamdar ómir súrip, ósimdikter ósip, jan - janýarlar tirshilik ete almas edi. Taza sýdy kóp ishetin adamnyń óńi jasaryp, kúsh - qýaty artyp otyrady. Sý adamnyń kúndelikti tirligi úshin de mańyzy óte zor. Sondyqtan sýdy únemdep jumsaý kerek.
Túsindiriletin sózder men sóz tirkesteri: tirshilik kózi
Suraqtary:
1. Sý tabıǵatta qalaı taralǵan?
2. Sý nelerdiń quramynda bolady?
3. Sýdyń adamdar tirshiligi úshin mańyzy qandaı?
Torǵaı
Qystyń kúni bolatyn. Úıdiń syrtqy terezesiniń aldyna bir torǵaı ushyp keldi. Buny syrtta oınap júrgen Baýyrjan men Almas kórdi. Olar aıaýshylyq tanytyp, terezeni ashyp, torǵaıdy úıge kirgizdi. Torǵaı jyly jerge ushyp kirdi. Baýyrjan onyń aldyna nannyń qıqymdaryn tastady. Ash torǵaı nannyń qıqymdaryn jyldam – jyldam shoqyp jeı bastady. Balalar kelesi kúni aǵashtyń basyna uıa jasap ildi. Oǵan kúnde jem salyp turdy. Balalar endi torǵaıdy kúnde kóretin boldy.
Suraqtary:
1. Jyldyń qaı mezgili?
2. Úıdiń terezesiniń aldyna ne ushyp keldi?
3. Torǵaıdy kimder kórip qaldy?
4. Baýyrjan men Almas torǵaıǵa qandaı qamqorlyq jasady?
5. Ash torǵaı ne istedi?
6. Balalar torǵaıǵa arnap ne jasady?
Aqtós
Qanattyń Aqtós atty ıti bar edi. Ol únemi Qanattyń qasynan qalmaıtyn. Qanatta ıti kórinbeı qalsa izdeı bastaıdy. Bir kúni Qanat kólge shomylýǵa bardy. Kóldiń aınalasy tynysh, eshkim joq. Qanat sýǵa júgirip túsip ketti. Kenet Qanat dem ala almaı sýǵa batyp bara jatyrdy. Osy kezde qaıdan kelgeni belgisiz, Aqtósjúgirip kelip, Qanatty ish kıiminen súırep jaǵaǵa shyǵardy. Esin jınaǵan Qanat ıtine rahmet aıtqandaı moınynan qushaqtady. Osydan keıin Qanat ıtin burynǵydan da jaqsy kóretin boldy.
•
1. Qanattyń ıtiniń aty ne?
2. Qanat ıtimen ekeýi qandaı dos edi?
3. Qanat qaıda bardy?
4. Qanat qandaı jaǵdaıǵa tap boldy?
5. Iti qandaı kómek kórsetti?
6. Qanat ıtine alǵysyn qalaı bildirdi?
Tanystyq
Jalǵas mektepten kele jatyr. Búgin sabaqta apaılary erteń synypqa jańadan oqýshy keletinin aıtty. Kenet olburylysqa jaqyndaı bergende bir kishkentaı qyzdyń aıqaılaǵan daýsyn estidi. Jalǵas jalma - jan daýys shyqqan jerge júgirip jetti. Ózimen jasty qyz balaǵa úlken ıt shańqyldap úrip, atylǵaly tur eken. Jalǵas qoryqpastan qolyna tas alyp, ıtke laqtyrdy. It sheginshektep ketip qaldy. Qyz bala « rahmet» dep júgirip ketti..
Kelesi kúni Jalǵas sabaǵyna bardy. Apaıy jańadan kelgen oqýshyny synypqa ákelip tanystyrdy. Jalǵas keshe ózi qabaǵanıtten qutqarǵan qyzdy birden tanydy. Qyzdyń aty Ásel eken. Sabaqtan soń Jalǵas pen Ásel úılerine birge qaıtty.
Túsindiriletin sózder: burylysqa, sheginshektep, qabaǵan
Suraqtary:
1. Jalǵas qaıdan kele jatyr edi?
2. Apaılary sabaqta ne aıtyp edi?
3. Ol kimniń daýsyn estidi?
4. Ol qyzdy ıtten qalaı qutqardy?
5. Jalǵas synybyna kelgen qyz balany qalaı tanydy?
Aqqý
Aqqý – kıeli qus. Aqqýlar alys Afrıkadan kóktemde kelip, kúzde úshyp ketedi. Qazaq halqy aqqýlardy atpaǵan. Ony atqan adamdy aqqýdyń kıesi urady dep esepteıdi. Aqqýdy náziktiktiń, sulýlyqtyń, adaldyqtyń belgisi dep sanaıdy. Ádemi, sulý qyzdaryn aqqýǵa teńeıdi. Aqqýlar ekeý bolyp ómir súredi jáne juptaryn jazbaıdy. Bizdiń Qazaqstanda aqqýdyń eki túri kezdesedi. Aqqý tabıǵattyń qaıtalanbas, sulý kórinisi.
Túsindiriletin sózder men sóz tirkesteri: kıeli, kıesi urady
Suraqtary:
1. Aqqý qandaı qus?
2. Aqqýlar elimizge qaı kezde oralady?
3. Qazaq halqy aqqýlardy nege atpaǵan?
4. Sulý qyzdaryn ne úshin aqqýǵa teńegen?
5. Aqqýlar qalaı ómir súredi?
6. Qazaqstanda aqqýdyń neshe túri kezdesedi?
Mazmundamalar jınaǵy 2 - 3 synyptarǵa arnalǵan. júkteý
Kómek
Qystyń ashyq kúninde Ernar, Aıdyn, Talǵat úsheýi aýyl shetindegi kishkentaı kólshiktiń janyna oıynǵa shyqty. Olar qardan aqqala jasap, bir - birimen qar laqtyrysyp oınady. Odan keıin úsheýi qatyp jatyrǵan kólshikke syrǵanaq tebe bastady. Kenetten kóldiń muzy jarylyp, Aıdyn sýǵa kúmp ete tústi. Ol qoryqqanynan aıqaılap jiberdi. Osy kezde Ernar men Talǵat júgirip kelip, oǵan qoldaryn sozyp, sýdan shyǵaryp aldy. Bul jaǵdaıdy estigen Aıdynnyń anasy dostaryna rahmet aıtyp, « Mine, naǵyz dostyq osyndaı bolady!»- dedi.
Suraqtary:
1. Jyldyń qaı mezgili?
2. Balalar qaıda oıynǵa shyqty?
3. Olar qandaı oıyndar oınady?
4. Aıdyn qandaı jaǵdaıǵa tap boldy?
5. Dostary oǵan qandaı kómek kórsetti?
6. Aıdynnyń anasy dostaryna rızashylyǵyn qalaı bildirdi?
Qaıyrymdylyq
Qystyń aıazdy kúni. Birinshi synyp oqýshylary, aǵaıyndy Aldıar men Álı jyly kıinip, úılerinen sabaqqa bettedi. Olar áńgimelesip kele jatyrdy. Olardyń aldynda aıaǵyn jaılap basyp, qolynda taıaǵy bar qart áje kele jatyrǵan bolatyn. Kenet qart ájeıdiń aıaǵy taıyp,, qulap tústi. Muny kórgen Aldıar men Álı sózge kelmesten júgirip kelip, ájeıdi ekeýlep turǵyzyp, qolyna taıaǵyn ustatty. Qart ájeı ekeýine rıza bolyp, « Rahmet, aınalaıyndar. Qaıyrymdy ekensińder,» - dep bastarynan sıpady.
Túsindiriletin sózder men sóz tirkesteri: kenetten, sózge kelmesten
Suraqtary:
1. Aldıar men Álı qaıda kele jatyrdy?
2. Olardyń aldynda kim kele jatyrdy?
3. Ájeıge ne boldy?
4. Aldıar men Álı ne istedi?
5. Ájeı olarǵa qalaı alǵys bildirdi?
Týǵan kún
Búgin Aıaýlym úshin erekshe kún. Sebebi, búgin onyń týǵan kúni. Anasy Aıaýlymnyń týǵan kúnine arnap úlken tort pisirdi. Tortqa ádemilep «7» degen jazý jazdy. Ákesi oǵan syılyqqa ertegiler kitabyn tartý etti. Týǵan kúnge Aıaýlymnyń dos qyzdary keldi. Olar dastarqan basynda Aıaýlymǵa tilekterin aıtyp, ákelgen syılyqtaryn tartý etti. Týǵan kún kóńildi ótti.
Suraqtary:
1. Aıaýlym nege qýanyshty?
2. Anasy Aıaýlymnyń týǵan kúnine arnap ne pisirdi?
3. Oǵan qandaı jazý jazdy?
4. Ákesi Aıaýlymǵa qandaı syılyq jasady?
5. Týǵan kúnine taǵy kimder keldi?
6. Týǵan kún qalaı ótti?
Qamqorlyq
Kúz mezgili bolatyn. Kún bultty, jańbyr jaýyp tur. Tús mezgilinde oqıtyn Ajar men Aqjol mektepten shyǵyp, úılerine kele jatty. Olar biraz júrgennen keıin jol boıynda búrisip turǵan kishkentaı kúshikti kózderi shalyp qaldy. Ekeýi kúshikti aıap, úılerine alyp ketpek bolyp kelisti. Olar kúshikti úılerine alyp kelip, aldyna sút, tamaq qoıdy. Kishkentaı kúshik jyly jerde tamaqqa toıyp alyp, buıyǵyp, uıqyǵa ketti. Eki bala óz isterine rıza bolyp, bir - birine jymyńdaı qarady.
Túsindiriletin sózder: búrisip, buıyǵyp, jymyńdap
Suraqtary:
1. Aýa raıy qandaı?
2. Ajar men Aqjol qaıdan kele jatyrdy?
3. Olar jolda neni kórip qaldy?
4. Olar kúshikke qandaı qamqorlyq kórsetti?
Kúz
Kúz keldi. Kún bulttanyp, álsin – áli aq jaýyn búrkip jaýady. Kúzgi qatty jel soǵyp tur. Jelmen birge qyzyl - sary japyraqtar jerge túsip jatyr. Endi kún uzaryp, tún qysqarady. Qustardyń sońǵy legi jyly jaqqa ushyp barady. Aýyl adamdary ekken eginderin jınap alyp jatyr.
Túsindiriletin sózder men sóz tirkesteri: búrkip, kún uzaryp, tún qysqarady, sońǵy legi
Suraqtary:
1. Jyldyń qaı mezgili bastaldy?
2. Aýa raıy qandaı?
3. Kúzde japyraqtarda qandaı ózgeris bolady?
4. Kúzde kún men tún qalaı aýysady?
5. Kúzde aýyl adamdary qandaı eńbekpen aınalysady?
1.Sý - tabıǵatta eń kóp taralǵan, negizgi tirshilik kózi. Sý barlyq tiri aǵzanyń quramynda bolady. Sý bolmasa adamdar ómir súrip, ósimdikter ósip, jan - janýarlar tirshilik ete almas edi. Taza sýdy kóp ishetin adamnyń óńi jasaryp, kúsh - qýaty artyp otyrady. Sý adamnyń kúndelikti tirligi úshin de mańyzy óte zor. Sondyqtan sýdy únemdep jumsaý kerek.
Túsindiriletin sózder men sóz tirkesteri: tirshilik kózi
Suraqtary:
1. Sý tabıǵatta qalaı taralǵan?
2. Sý nelerdiń quramynda bolady?
3. Sýdyń adamdar tirshiligi úshin mańyzy qandaı?
Torǵaı
Qystyń kúni bolatyn. Úıdiń syrtqy terezesiniń aldyna bir torǵaı ushyp keldi. Buny syrtta oınap júrgen Baýyrjan men Almas kórdi. Olar aıaýshylyq tanytyp, terezeni ashyp, torǵaıdy úıge kirgizdi. Torǵaı jyly jerge ushyp kirdi. Baýyrjan onyń aldyna nannyń qıqymdaryn tastady. Ash torǵaı nannyń qıqymdaryn jyldam – jyldam shoqyp jeı bastady. Balalar kelesi kúni aǵashtyń basyna uıa jasap ildi. Oǵan kúnde jem salyp turdy. Balalar endi torǵaıdy kúnde kóretin boldy.
Suraqtary:
1. Jyldyń qaı mezgili?
2. Úıdiń terezesiniń aldyna ne ushyp keldi?
3. Torǵaıdy kimder kórip qaldy?
4. Baýyrjan men Almas torǵaıǵa qandaı qamqorlyq jasady?
5. Ash torǵaı ne istedi?
6. Balalar torǵaıǵa arnap ne jasady?
Aqtós
Qanattyń Aqtós atty ıti bar edi. Ol únemi Qanattyń qasynan qalmaıtyn. Qanatta ıti kórinbeı qalsa izdeı bastaıdy. Bir kúni Qanat kólge shomylýǵa bardy. Kóldiń aınalasy tynysh, eshkim joq. Qanat sýǵa júgirip túsip ketti. Kenet Qanat dem ala almaı sýǵa batyp bara jatyrdy. Osy kezde qaıdan kelgeni belgisiz, Aqtósjúgirip kelip, Qanatty ish kıiminen súırep jaǵaǵa shyǵardy. Esin jınaǵan Qanat ıtine rahmet aıtqandaı moınynan qushaqtady. Osydan keıin Qanat ıtin burynǵydan da jaqsy kóretin boldy.
•
1. Qanattyń ıtiniń aty ne?
2. Qanat ıtimen ekeýi qandaı dos edi?
3. Qanat qaıda bardy?
4. Qanat qandaı jaǵdaıǵa tap boldy?
5. Iti qandaı kómek kórsetti?
6. Qanat ıtine alǵysyn qalaı bildirdi?
Tanystyq
Jalǵas mektepten kele jatyr. Búgin sabaqta apaılary erteń synypqa jańadan oqýshy keletinin aıtty. Kenet olburylysqa jaqyndaı bergende bir kishkentaı qyzdyń aıqaılaǵan daýsyn estidi. Jalǵas jalma - jan daýys shyqqan jerge júgirip jetti. Ózimen jasty qyz balaǵa úlken ıt shańqyldap úrip, atylǵaly tur eken. Jalǵas qoryqpastan qolyna tas alyp, ıtke laqtyrdy. It sheginshektep ketip qaldy. Qyz bala « rahmet» dep júgirip ketti..
Kelesi kúni Jalǵas sabaǵyna bardy. Apaıy jańadan kelgen oqýshyny synypqa ákelip tanystyrdy. Jalǵas keshe ózi qabaǵanıtten qutqarǵan qyzdy birden tanydy. Qyzdyń aty Ásel eken. Sabaqtan soń Jalǵas pen Ásel úılerine birge qaıtty.
Túsindiriletin sózder: burylysqa, sheginshektep, qabaǵan
Suraqtary:
1. Jalǵas qaıdan kele jatyr edi?
2. Apaılary sabaqta ne aıtyp edi?
3. Ol kimniń daýsyn estidi?
4. Ol qyzdy ıtten qalaı qutqardy?
5. Jalǵas synybyna kelgen qyz balany qalaı tanydy?
Aqqý
Aqqý – kıeli qus. Aqqýlar alys Afrıkadan kóktemde kelip, kúzde úshyp ketedi. Qazaq halqy aqqýlardy atpaǵan. Ony atqan adamdy aqqýdyń kıesi urady dep esepteıdi. Aqqýdy náziktiktiń, sulýlyqtyń, adaldyqtyń belgisi dep sanaıdy. Ádemi, sulý qyzdaryn aqqýǵa teńeıdi. Aqqýlar ekeý bolyp ómir súredi jáne juptaryn jazbaıdy. Bizdiń Qazaqstanda aqqýdyń eki túri kezdesedi. Aqqý tabıǵattyń qaıtalanbas, sulý kórinisi.
Túsindiriletin sózder men sóz tirkesteri: kıeli, kıesi urady
Suraqtary:
1. Aqqý qandaı qus?
2. Aqqýlar elimizge qaı kezde oralady?
3. Qazaq halqy aqqýlardy nege atpaǵan?
4. Sulý qyzdaryn ne úshin aqqýǵa teńegen?
5. Aqqýlar qalaı ómir súredi?
6. Qazaqstanda aqqýdyń neshe túri kezdesedi?
Mazmundamalar jınaǵy 2 - 3 synyptarǵa arnalǵan. júkteý
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Ondyq bólshekti koordınatalyq sáýlede keskindeý. Ondyq bólshekterdi salystyrý.
