Músin óneri
SHQO, Semeı qalasy,
«Shákárim atyndaǵy oblystyq daryndy balalarǵa arnalǵan
úsh tilde oqytatyn mamandandyrylǵan mektep»KMM
Beıneleý óneri jáne syzý páni muǵalimi
Aýbakırov Aıdynbek Serıkovıch
Sabaqtyń tıpi: Jańa bilim berý.
Sabaqtyń jospary:
İ. Uıymdastyrý kezeńi Taqyryby: Músin óneri.
Sabaqtyń maqsaty: Músin óneriniń túrlerimen tanystyrý. Músinshilerdiń kórkem shyǵarmalaryn taldaý. Músin somdaý materıaldarynyń tehnologıalyq tásilderimen tanystyrý. Ár túrli materıaldy uqypty paıdalana bilýge úırený arqyly estetıkalyq tárbıe berý. Saz balshyqtan nemese ermek sazdan sozý, ıý tásilderin tereń meńgerý.
Sabaqqa qajetti qural - jabdyqtar: Sýretshiler álbomy, slaıd, ınteraktıvti taqta, qosymsha ádebıetter, reprodýksıalar t. b.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý
1. Suraq - jaýap
2. Qorytyndylaý
İİİ. Jańa sabaq:
Músindeý - kórkemónerdiń bir túri. Músin óneri — latynsha kesý, shabý, joný degen maǵynany bildiredi. Músindeýdiń syzba men keskindemeden aıyrmashylyǵy - barlyq kólemin, pishinin anyq kórsetedi. Músindeýdiń negizgi obektisi - adam. Músin óneri ejelden kele jatqan kóne ónerdiń bir túri bolyp tabylady. Ol tas dáýirinen bastap qalyptasqan, óńdele kelip klasıkalyq ónerge aınalǵan.
Músindeýdiń túrleri: Monýmentti músindeý jáne relef.
Monýmentti músindeýde onyń barlyq jaǵynan qaraýǵa bolady. Relefti músindeýde jazyqtyq betinde oryndalady.
Qazaq músin óneriniń qalyptastyrýshysy Hakimjan Naýryzbaev (1925 - 2009j. j) Parasat kavaler ordeniniń ıegeri. 300 den astam jumysy bar. Solardyń ishinde en tanymal jumystary: «Abaı Qunanbaev» (1960) eskertkishi, «Sh. Ýálıhanov» (1969) Qazaqstan Ulttyq Ǵylym Akademıasynyń aldynda ornalasqan bıiktigi 8 m, «J. Jabaev» eskertkishteri tulǵalyq músinge jatady.
Astana qalasyndaǵy Esil ózeni arqyly ótetin kópirlerde ornalasqan Tólegen Dosmaǵanbetovtyq «Barys» músinderi, bular da sándik monýmentaldy músinge jatady. Músin tek bir ǵana fıgýradan emes eki nemese odan da kóp fıgýradan turýy múmkin. Solardyń biri, bizdiń qalamyzda Dostoevskıı murajaıynyń irgesin de ornalasqan qoladan jasalǵan «Sh. Ýálıhanov pen F. Dostoevskıı» músinderi.
Bul músinderdiń avtory Máskeýlik músinshi D. G. Elbakıdze. D. G. Elbakıdzeniń Semeı qalasyndaǵy taǵy bir jumysy 1972 jyly jasalǵan Abaı kóshesinde ornalasqan «Abaı» eskertkishi.
Kelesi relefti músin túrine toqtala keteıik. Relefti músin joǵaryda aıtylyp ketkendeı belgili bir jazyqtyq betinde oryndalady, ǵımarattar qabyrǵalarynda, tyıynyń betinde.
Músin somdaýǵa kóptegen zattar negizgi materıal bola alady. Mysaly aǵash, túrli tastar, saz balshyqtar, metal, plasılın t. b. Osylardyń ishinde músindeýge úırený úshin oqýshylarǵa eń yńǵaılysy - saz balshyq pen plasılın.
Olardyń jaqsy bir qasıeti yryqqa kóngish, tez ılenedi, jasaǵan músin formasyn qalaı ózgertem deseń de yńǵaıly. Músin jasaǵanda qoldanylatyn basty qoldanylatyn quraldar: taqtaısha, karkas, qalaqsha t. b. Músin oryndaǵanda arnaıy kıim nemese aljapqysh kıý kerek. Óıtkeni olardyń mektep formasy bylǵanbaýy tıis. Músin kezinde aınalmaly stanokty paıdalaný oryndy. Bul stanokpen jumys isteý óte qolaıly.
Jan - jaqty buryp kórýge bolady. Múmkindiginshe bir tústi plasılındi qoldanǵan nemese saz balshyqty qoldanǵan durys. Bul birtutas kórýge yqpal etedi. Ár túrli ala - qula bolyp ketken plasılın kózdi aldaıdy. Somdalǵan músin pishinin joǵaltyp alady. Jumysty aıaqtaǵannan keıin jumys ornyn jınap, qalǵan plasılın nemese saz balshyq qaldyqtaryn jınap qorapqa salý kerek. Qoldy jyly sýmen sabyndap jýý qajet.
Jańa sabaqty bekitý suraqtary:
Músin óneriniń túrleri qandaı?
Astana qalasyndaǵy “Barys” eskertkishiniń avtory kim?
Músin somdaýdaǵy negizgi materıal?
Músinmen aınalysqanda qandaı quraldar qoldanylady?
Úıge tapsyrma: Kelesi sabaqqa saz balshyq, aljapqysh (fartýk), taqtaısha nemese qatty qaǵaz aldyǵa jaıǵanǵa ákelý.
«Shákárim atyndaǵy oblystyq daryndy balalarǵa arnalǵan
úsh tilde oqytatyn mamandandyrylǵan mektep»KMM
Beıneleý óneri jáne syzý páni muǵalimi
Aýbakırov Aıdynbek Serıkovıch
Sabaqtyń tıpi: Jańa bilim berý.
Sabaqtyń jospary:
İ. Uıymdastyrý kezeńi Taqyryby: Músin óneri.
Sabaqtyń maqsaty: Músin óneriniń túrlerimen tanystyrý. Músinshilerdiń kórkem shyǵarmalaryn taldaý. Músin somdaý materıaldarynyń tehnologıalyq tásilderimen tanystyrý. Ár túrli materıaldy uqypty paıdalana bilýge úırený arqyly estetıkalyq tárbıe berý. Saz balshyqtan nemese ermek sazdan sozý, ıý tásilderin tereń meńgerý.
Sabaqqa qajetti qural - jabdyqtar: Sýretshiler álbomy, slaıd, ınteraktıvti taqta, qosymsha ádebıetter, reprodýksıalar t. b.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý
1. Suraq - jaýap
2. Qorytyndylaý
İİİ. Jańa sabaq:
Músindeý - kórkemónerdiń bir túri. Músin óneri — latynsha kesý, shabý, joný degen maǵynany bildiredi. Músindeýdiń syzba men keskindemeden aıyrmashylyǵy - barlyq kólemin, pishinin anyq kórsetedi. Músindeýdiń negizgi obektisi - adam. Músin óneri ejelden kele jatqan kóne ónerdiń bir túri bolyp tabylady. Ol tas dáýirinen bastap qalyptasqan, óńdele kelip klasıkalyq ónerge aınalǵan.
Músindeýdiń túrleri: Monýmentti músindeý jáne relef.
Monýmentti músindeýde onyń barlyq jaǵynan qaraýǵa bolady. Relefti músindeýde jazyqtyq betinde oryndalady.
Qazaq músin óneriniń qalyptastyrýshysy Hakimjan Naýryzbaev (1925 - 2009j. j) Parasat kavaler ordeniniń ıegeri. 300 den astam jumysy bar. Solardyń ishinde en tanymal jumystary: «Abaı Qunanbaev» (1960) eskertkishi, «Sh. Ýálıhanov» (1969) Qazaqstan Ulttyq Ǵylym Akademıasynyń aldynda ornalasqan bıiktigi 8 m, «J. Jabaev» eskertkishteri tulǵalyq músinge jatady.
Astana qalasyndaǵy Esil ózeni arqyly ótetin kópirlerde ornalasqan Tólegen Dosmaǵanbetovtyq «Barys» músinderi, bular da sándik monýmentaldy músinge jatady. Músin tek bir ǵana fıgýradan emes eki nemese odan da kóp fıgýradan turýy múmkin. Solardyń biri, bizdiń qalamyzda Dostoevskıı murajaıynyń irgesin de ornalasqan qoladan jasalǵan «Sh. Ýálıhanov pen F. Dostoevskıı» músinderi.
Bul músinderdiń avtory Máskeýlik músinshi D. G. Elbakıdze. D. G. Elbakıdzeniń Semeı qalasyndaǵy taǵy bir jumysy 1972 jyly jasalǵan Abaı kóshesinde ornalasqan «Abaı» eskertkishi.
Kelesi relefti músin túrine toqtala keteıik. Relefti músin joǵaryda aıtylyp ketkendeı belgili bir jazyqtyq betinde oryndalady, ǵımarattar qabyrǵalarynda, tyıynyń betinde.
Músin somdaýǵa kóptegen zattar negizgi materıal bola alady. Mysaly aǵash, túrli tastar, saz balshyqtar, metal, plasılın t. b. Osylardyń ishinde músindeýge úırený úshin oqýshylarǵa eń yńǵaılysy - saz balshyq pen plasılın.
Olardyń jaqsy bir qasıeti yryqqa kóngish, tez ılenedi, jasaǵan músin formasyn qalaı ózgertem deseń de yńǵaıly. Músin jasaǵanda qoldanylatyn basty qoldanylatyn quraldar: taqtaısha, karkas, qalaqsha t. b. Músin oryndaǵanda arnaıy kıim nemese aljapqysh kıý kerek. Óıtkeni olardyń mektep formasy bylǵanbaýy tıis. Músin kezinde aınalmaly stanokty paıdalaný oryndy. Bul stanokpen jumys isteý óte qolaıly.
Jan - jaqty buryp kórýge bolady. Múmkindiginshe bir tústi plasılındi qoldanǵan nemese saz balshyqty qoldanǵan durys. Bul birtutas kórýge yqpal etedi. Ár túrli ala - qula bolyp ketken plasılın kózdi aldaıdy. Somdalǵan músin pishinin joǵaltyp alady. Jumysty aıaqtaǵannan keıin jumys ornyn jınap, qalǵan plasılın nemese saz balshyq qaldyqtaryn jınap qorapqa salý kerek. Qoldy jyly sýmen sabyndap jýý qajet.
Jańa sabaqty bekitý suraqtary:
Músin óneriniń túrleri qandaı?
Astana qalasyndaǵy “Barys” eskertkishiniń avtory kim?
Músin somdaýdaǵy negizgi materıal?
Músinmen aınalysqanda qandaı quraldar qoldanylady?
Úıge tapsyrma: Kelesi sabaqqa saz balshyq, aljapqysh (fartýk), taqtaısha nemese qatty qaǵaz aldyǵa jaıǵanǵa ákelý.
You Might Also Like
