Nashaqorlyq – shyn qorlyq
Taqyryby: Nashaqorlyq – shyn qorlyq
Maqsaty: Jas jelekteı jaıqalyp ósip kele jatqan jas jetkinshekterimizdiń sanasyna ishimdik, temeki, nashanyń adam balasyn azdyratynyn, odan aýlaq bolý jaqtaryn mysaldarmen dáleldep túsindirý. Salaýatty ómir saltyna tárbıeleý.
Túri: jarys sabaq.
Qural - jabdyqtar: plakattar, sýretter, jemister, stıker, vıdeorolık, slaıdtar.
Muǵalim sózi:
Armysyzdar qurmetti ustazdar jáne oqýshylar! Búgin sizderge 8 «A» synyp oqýshylarynyń «Nashaqorlyq – shyn qorlyq» atty ashyq tárbıe saǵatymyzdy usynyp otyrmyz.
Elbasynyń «Qazaqstan - 2030» joldaýynda kórsetilgen ózekti máselelerdiń biri salaýatty ómir súrý, ony nasıhattaý máselesi. Salaýatty ómir salty degenimiz ne? Ol áleýmettik turmystardy jaqsartý, bos ýaqytty tıimdi paıdalaný, zıandy áreketterden aýlaq bolý degen sóz. Qazirgi kezde etek alǵan zamanymyzdyń kelesi dertteri shylym shegý, nashaqorlyq. Ómir - ómir súrý úshin beriledi. Sondyqtan da jat qylyqtardan aýlaq bolýǵa tárbıeleý jáne salaýatty ómir saltyn nasıhattaý.
Grek tilinde « uıqy» maǵynasyn bildiretin «narke» sózi aǵylshyn tilinde « narkotik» degen sózge aınalyp, uıyqtatý, jansyzdandyrý, sezimsizdendirý degen maǵynany beredi.
I. Oı qozǵaý. «Táni saýdyń – jany saý» (suraq — jaýap).
1. Shylymnyń zıany tıetin múshe? (Ókpe)
2. Salaýatty ómir salty degen ne? (Salaýatty ómir salty – sportpen shuǵyldaný, kún tártibin saqtaý, jeke bas gıgıenasyn saqtaý, oń emosıalardyń kóp bolýy, maskúnemdikten, nashaqorlyqtan, shylym shegýden aýlaq bolý)
3. Adamǵa eń qymbat. Ol ne? (Densaýlyq)
4. Densaýlyqqa zıanyn tıgizetin qandaı faktorlardy bilesińder? (Shylym shegý, ishimdik ishý, nashaqorlyq, az qozǵalý, jeke bas tazalyǵyn saqtamaý)
5. Quramynda etıl spırti bar. Ol ne? (İshimdik)
6. Gıgıena degen ne? (Grek tilinen aýdarǵanda «densaýlyq ákelýshi» degen maǵyna beredi)
7. Temekiden týyndaıtyn aýrýlardy ata? (qolqa demikpesi, ókpe aýrýy).
II. Beınefılm «Urpaq shejiresi»
Ómirge adam bir - aq ret keledi,
Jastyq shaǵyń ómirińniń kemeli.
Kúte bilseń saýlyǵyńdy óreli,
Tabıǵattyń bergennen kóp bereri. Ár top ózderiniń tobynyń attary men urandaryn aıtady.
1 - top aty. Óz ómirimiz úshin kúrese bileıik! Urany: Shynyqsań shymyr bolarsyń.
2 - top aty. Salaýatty ómir saltyn qoldaımyz! Urany: Nashaqorlyqqa jol joq.
3 – top aty. Ómirimizdi uzartý da, qysqartý da óz qolymyzdy! Uran: Talpynǵan jeter – muratqa.
III. Toppen jumys:
«Jaqsydan úıren, jamannan jıren» dep ata - babalarymyz aıtyp ketkendeı, ár topqa atadan qalǵan asyl sózder men maqal - mátelder beremin, jalǵasyn tabady. 1 – top.
1. Densaýlyq – zor baılyq.
2. Aýrý batpandap kirip,
Mysqyldap shyǵady.
3. Jan aýyrsa tán azady.
4. Táni saýdyń – jany saý.
5. Táýiptiń jaqsysy – aýrýǵa aýrý qospaǵany.
6. Bas amanda mal tátti.
Bas aýyrsa, jan tátti.
2 – top.
1. Aýrýyn jasyrǵan óledi.
2. Syrqat – tán jarasy.
Qaıǵy – jan jarasy.
3. Deniń saý bolsa,
Jarlymyn deme.
Joldasyń kóp bolsa,
Jalǵyzbyn deme.
4. Tazalyq – saýlyq negizi,
Saýlyq – baılyq negizi.
5. Aýyryp em izdegenshe,
Aýyrmaıtyn jol izde.
6. Emniń aldy – eńbek.
3 – top.
1. Aýrýdyń jaqsysy joq,
Dáriniń táttisi joq
2. Ómirimizdi uzartý da qysqartý da óz qolymyzda.
3. Birinshi baılyq – densaýlyq,
Ekinshi baılyq – aq jaýlyq,
Úshinshi baılyq – on saýlyq.
4. Salaýatty ómir, kóńildi kóńil.
5. Araqqa jolama, jeteleıdi molaǵa.
6. Shynyqsań shymyr bolarsyń.
IV. Toptastyrý:
Endi balalar, nashaqorlardy teledıdardan nemese ómirden kórip júrmiz, baspasózden oqyp júrmiz, al olardyń zardaptary týraly ne bilemiz, nashaqorlyq nege aparyp soqtyrady, osy suraqtarǵa jaýap izdeıik. Sonymen, balalar nashaqorlyqtyń shyn máninde qoǵam úshin, otbasy úshin zardaby zor ekenin bildik. Endi mynandaı juptyq jumys istep kóreıik. Aldaryńyzdaǵy úlestirmeni tańdap, tapsyrmaǵa jaýap beremiz.
1 - top.
Nashaqor adam men deni saý adamdy salystyrý.
2 – top.
Nashaqorlyqpen kúresý joldaryn izdeý.
3 – top.
Salaýatty ómir súrýge qandaı áreketter keri yqpalyn tıgizedi?
V. «Biz bolashaq salaýatty, tárbıeli bilimdi jas urpaqpyz!»
“Temeki ” sóziniń bas áripterine maqal — mátel nemese qanatty sóz jazý.
T — tazalyq densaýlyq kepili.
E — eki aýrý bir kelse ajalyńnyń jetkeni.
M — maskúnem araqtan óledi.
E — eskermegen aýrý jaman.
K — kúlki densaýlyq kepili.
İ — ishiń aýyrsa aýzyńdy tyı.
Nashaqorlyq – shyn qorlyq. júkteý
Maqsaty: Jas jelekteı jaıqalyp ósip kele jatqan jas jetkinshekterimizdiń sanasyna ishimdik, temeki, nashanyń adam balasyn azdyratynyn, odan aýlaq bolý jaqtaryn mysaldarmen dáleldep túsindirý. Salaýatty ómir saltyna tárbıeleý.
Túri: jarys sabaq.
Qural - jabdyqtar: plakattar, sýretter, jemister, stıker, vıdeorolık, slaıdtar.
Muǵalim sózi:
Armysyzdar qurmetti ustazdar jáne oqýshylar! Búgin sizderge 8 «A» synyp oqýshylarynyń «Nashaqorlyq – shyn qorlyq» atty ashyq tárbıe saǵatymyzdy usynyp otyrmyz.
Elbasynyń «Qazaqstan - 2030» joldaýynda kórsetilgen ózekti máselelerdiń biri salaýatty ómir súrý, ony nasıhattaý máselesi. Salaýatty ómir salty degenimiz ne? Ol áleýmettik turmystardy jaqsartý, bos ýaqytty tıimdi paıdalaný, zıandy áreketterden aýlaq bolý degen sóz. Qazirgi kezde etek alǵan zamanymyzdyń kelesi dertteri shylym shegý, nashaqorlyq. Ómir - ómir súrý úshin beriledi. Sondyqtan da jat qylyqtardan aýlaq bolýǵa tárbıeleý jáne salaýatty ómir saltyn nasıhattaý.
Grek tilinde « uıqy» maǵynasyn bildiretin «narke» sózi aǵylshyn tilinde « narkotik» degen sózge aınalyp, uıyqtatý, jansyzdandyrý, sezimsizdendirý degen maǵynany beredi.
I. Oı qozǵaý. «Táni saýdyń – jany saý» (suraq — jaýap).
1. Shylymnyń zıany tıetin múshe? (Ókpe)
2. Salaýatty ómir salty degen ne? (Salaýatty ómir salty – sportpen shuǵyldaný, kún tártibin saqtaý, jeke bas gıgıenasyn saqtaý, oń emosıalardyń kóp bolýy, maskúnemdikten, nashaqorlyqtan, shylym shegýden aýlaq bolý)
3. Adamǵa eń qymbat. Ol ne? (Densaýlyq)
4. Densaýlyqqa zıanyn tıgizetin qandaı faktorlardy bilesińder? (Shylym shegý, ishimdik ishý, nashaqorlyq, az qozǵalý, jeke bas tazalyǵyn saqtamaý)
5. Quramynda etıl spırti bar. Ol ne? (İshimdik)
6. Gıgıena degen ne? (Grek tilinen aýdarǵanda «densaýlyq ákelýshi» degen maǵyna beredi)
7. Temekiden týyndaıtyn aýrýlardy ata? (qolqa demikpesi, ókpe aýrýy).
II. Beınefılm «Urpaq shejiresi»
Ómirge adam bir - aq ret keledi,
Jastyq shaǵyń ómirińniń kemeli.
Kúte bilseń saýlyǵyńdy óreli,
Tabıǵattyń bergennen kóp bereri. Ár top ózderiniń tobynyń attary men urandaryn aıtady.
1 - top aty. Óz ómirimiz úshin kúrese bileıik! Urany: Shynyqsań shymyr bolarsyń.
2 - top aty. Salaýatty ómir saltyn qoldaımyz! Urany: Nashaqorlyqqa jol joq.
3 – top aty. Ómirimizdi uzartý da, qysqartý da óz qolymyzdy! Uran: Talpynǵan jeter – muratqa.
III. Toppen jumys:
«Jaqsydan úıren, jamannan jıren» dep ata - babalarymyz aıtyp ketkendeı, ár topqa atadan qalǵan asyl sózder men maqal - mátelder beremin, jalǵasyn tabady. 1 – top.
1. Densaýlyq – zor baılyq.
2. Aýrý batpandap kirip,
Mysqyldap shyǵady.
3. Jan aýyrsa tán azady.
4. Táni saýdyń – jany saý.
5. Táýiptiń jaqsysy – aýrýǵa aýrý qospaǵany.
6. Bas amanda mal tátti.
Bas aýyrsa, jan tátti.
2 – top.
1. Aýrýyn jasyrǵan óledi.
2. Syrqat – tán jarasy.
Qaıǵy – jan jarasy.
3. Deniń saý bolsa,
Jarlymyn deme.
Joldasyń kóp bolsa,
Jalǵyzbyn deme.
4. Tazalyq – saýlyq negizi,
Saýlyq – baılyq negizi.
5. Aýyryp em izdegenshe,
Aýyrmaıtyn jol izde.
6. Emniń aldy – eńbek.
3 – top.
1. Aýrýdyń jaqsysy joq,
Dáriniń táttisi joq
2. Ómirimizdi uzartý da qysqartý da óz qolymyzda.
3. Birinshi baılyq – densaýlyq,
Ekinshi baılyq – aq jaýlyq,
Úshinshi baılyq – on saýlyq.
4. Salaýatty ómir, kóńildi kóńil.
5. Araqqa jolama, jeteleıdi molaǵa.
6. Shynyqsań shymyr bolarsyń.
IV. Toptastyrý:
Endi balalar, nashaqorlardy teledıdardan nemese ómirden kórip júrmiz, baspasózden oqyp júrmiz, al olardyń zardaptary týraly ne bilemiz, nashaqorlyq nege aparyp soqtyrady, osy suraqtarǵa jaýap izdeıik. Sonymen, balalar nashaqorlyqtyń shyn máninde qoǵam úshin, otbasy úshin zardaby zor ekenin bildik. Endi mynandaı juptyq jumys istep kóreıik. Aldaryńyzdaǵy úlestirmeni tańdap, tapsyrmaǵa jaýap beremiz.
1 - top.
Nashaqor adam men deni saý adamdy salystyrý.
2 – top.
Nashaqorlyqpen kúresý joldaryn izdeý.
3 – top.
Salaýatty ómir súrýge qandaı áreketter keri yqpalyn tıgizedi?
V. «Biz bolashaq salaýatty, tárbıeli bilimdi jas urpaqpyz!»
“Temeki ” sóziniń bas áripterine maqal — mátel nemese qanatty sóz jazý.
T — tazalyq densaýlyq kepili.
E — eki aýrý bir kelse ajalyńnyń jetkeni.
M — maskúnem araqtan óledi.
E — eskermegen aýrý jaman.
K — kúlki densaýlyq kepili.
İ — ishiń aýyrsa aýzyńdy tyı.
Nashaqorlyq – shyn qorlyq. júkteý
You Might Also Like
