InfoHub Logo

Qazaq tili 4 - synyp
Taqyryby: Sóılemniń dara jáne kúrdeli músheleri

Maqala avtory týraly málimet
Sabaqtyń taqyryby: Sóılemniń dara jáne kúrdeli músheleri
Sabaqtyń maqsaty: 1. Quramynda kúrdeli músheleri bar sóılemder qurastyra bilýge mashyqtandyrý. Dara jáne kúrdeli múshelerdi ajyrata bilý.
2. Sóılem músheleri týraly alǵan bilimderin tıanaqtaý. Oqýshynyń oılaý qabiletin, este saqtaýyn, logıkalyq oı - órisin, pánge qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
3. Durys sóıleý mádenıetine, saýatty jazýǵa, óz betinshe jumys isteýge, uqyptylyqqa, izdenimpazdyqqa tárbıeleý.
Pánaralyq baılanys: beıneleý, dúnıetaný, ádebıettik oqý
Kórneki quraldar: slaıdtar, qajetti materıaldar ( tústi qaǵazdar, japyraqtar, markerler t. b.)
Túri: suraq - jaýap, qaıtalaý, ózindik jumys, salystyrý

Sabaqtyń barysy.
İ. Uıymdastyrý kezeńi.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý.
3 - jattyǵý Sóılemderdi oqyp, syn esim men san esimnen jasalǵan kúrdeli sózderdi tabý.
San esimnen jasalǵan kúrdeli sózder: on eki, on bes
Syn esimnen jasalǵan kúrdeli sózder: uzyn boıly, muzdaı sýyq, qara ala
a) Barlyq oqýshylardyń úı tapsyrmasyn durys, tolyq jáne túsinip oryndaýyn anyqtaý.
á) Oqýshy bilimi men is - áreketterindegi kemshilikterdi anyqtaý.

İİİ. Qyzyǵýshylyqty oıatý.
1) Sóılem músheleriniń ózindik belgilerin qaıtalap ótý.
Sóılem músheleri degenimiz ne?(Sóılem quramyndaǵy naqty suraqqa jaýap berip turǵan tolyq maǵynaly sózderdi sóılem músheleri deımiz)
Onyń baılanysyn qalaı tabamyz?
Sóılem músheleri
Turlaýly múshe (bastaýysh pen baıandaýysh)
Turlaýsyz múshe (Bastaýysh pen baıandaýyshtan basqa músheler)

2) Sóılem qurylysy jaǵynan dara jáne kúrdeli múshe bolyp bólinedi.
Dara músheler - Bir sózden turady. Mysaly: Gúlnur shaı quıdy.
Kúrdeli músheler - Birneshe sózden turady. Mysaly: Gúlnur shaı quıa bastady.
Uqsastyǵy: Bir suraqqa jaýap beredi. Bir sóılem múshesi bolady. Bir sóz tabynan jasalady.

İV. Maǵynany taný.
Sonymen búgingi taqyrybymyz «Sóılemniń dara jáne kúrdeli múshelerin pysyqtaý» eken.
Kórkem jazý. Sary ala kúz keldi.
Oqýlyqpen jumys. 2 - jattyǵý. Mátindi mánerlep oqyp, kúrdeli sóılem múshelerin terip jazý.
Sóılem ishindegi dara jáne kúrdeli músheler sóz taptarynan jasalatynyn bilemiz, endeshe qazir myna semantıkalyq kartany toltyraıyq.

4 - jattyǵý Eki baǵandaǵy sózderdi qatystyryp maqaldar qurastyrý. Kúrdeli múshelerdi
tabý.
erinshektiń aıaǵy qutqarady
qoıandy bir toǵyz
bilgeniń ot basynan
bilmegeniń erteńi bitpeıdi
ónege toqsan toǵyz
Tapsyrma: Osyndaı sózder kezdesetin taǵy qandaı maqaldardy bilemiz. Maǵynasyn ashý.
Otan – otbasynan bastalady.
Qoıandy qamys óltiredi, jigitti namys óltiredi.

Ú. Oı tolǵanys.
1. Shyǵarmashylyq jumys.
1 - top. Bilim ortalyǵy «Kúzgi kanıkýlda» shaǵyn esse jazý.
2 - top. Zertteý ortalyǵy. Osy taqyrypta óleń qurastyrý, oqý.
3 - top. Óner ortalyǵy. Sýret salý.

2. Sezimnen shyqqan oılar. «Sary ala kúz keldi» gallerıasyn tolyqtyrý.
Japyraqtar tańdap alyp, osy taqyrypta sóılem jazý
1 - top. Turlaýly múshelerden turatyn sóılem. (dara múshelerden)
2 - top. Turlaýsyz músheleri bar sóılem.( kúrdeli múshelerden)
3 - top. «kúz», «jemis» «kókónis» « japyraq» sózderine fonetıkalyq taldaý.
Tapsyrma oryndalǵan japyraqtaryn aǵashqa aparyp ilý.
3. Úıge tapsyrma. 5 - jattyǵý. 51 - bet.

BQO, Terekti aýdany, Abaı aýyly,
Abaı atyndaǵy jalpy orta bilim beretin mektep
Bastaýysh synyp muǵalimi Tynyshtybaeva Meıramgýl Serıkovna
Sóılemniń dara jáne kúrdeli músheleri. júkteý