InfoHub Logo

Naýryz keldi jaıdary
Maqsaty: Balalarǵa naýryz merekesi týraly túsinik berý. Halqymyzdyń salt - dástúrimen tanystyrý. Ulttyq merekelerdi qurmetteýge, ádet - ǵurypty saqtaýǵa, qasterleýge tárbıeleý. Qıalyn qyzyǵýshylyq sezimderin, til baılyǵyn damytý.
Erteńgiliktiń júrý barysy: Zaldyń ishi merekege saı bezendirilgen. Júrgizýshi: Armysyzdar, ardaqty áleýmet! Jer ananyń toń keýdesi jibip, Samarqannyń kók tasy erigen qasıetti Naýryz aıy týǵanda amaldyqpen qaıta qaýyshqan kúnimiz qutty bolsyn! Naýryz elimizge qut bereke ákelsin.
Júrgizýshi: Olaı bolsa búgingi naýryz merekesiniń shymyldyǵyn ánmen ashaıyq.
Án: «Naýryz keldi».
Ata men áje keledi:
Ata: Báıbishe aý myna mańda balalardyń jarqyn - jarqyn daýystary estiledi toı bolyp jatqanǵa uqsaıdy ǵoı.
Áje: Solaı sıaqty bizder de baryp tamashalaıyq.
Ata: Aý qonaqtar da jınalyp qalypty ǵoı (amandasady)
Júrgizýshi: Qosh keldińizder ata, áje myna búldirshin balalaryńyz da naýryz toıyn toılaǵaly jınaldy. Merekege sizder de qosh keldińizder. Búldirshin balalardyń ónerin tamashalap, Naýryz merekesiniń mán - maǵynasyn túsindire otyryńyzdar. Balalar endi ata - men ájege óz ónerlerimizdi kórseteıik.
Taqpaqtar:
Perızat.
Ata – babam toılaǵan,
Naýryzym armysyń?
Qyzyǵyna toımaǵan,
Darhan dala, qarly shyń.
Qaýysha alamaı qansha jyl,
Qaldyq senen adasyp
Saǵyndy qyz, ańsady ul,
Tórle esiktiń bári ashyq.
Merekeni baıyrǵy,
Aldy halqym qabyldap.
Aq dastarhan jaıyldy,
Oshaqta ot jalyndap.
Shyńǵys.
Prıshel vesenıı prazdnık!
Kto ne slyshal, slýshaıte,
Kto ne vıdel smotrıte!
Prazdnık «Naýryz»- nachınaetsá!
Júrgizýshi: Búgingi naýryz merekesinde «Altyn saqa» ertegisi boıynsha daıyndalǵan shaǵyn kórinisimizdi tamashalańyzdar. Daýys: (mańyraǵan eshkiniń).
Shal: Shek, shek, eı kebenek kelgir! Myna eshkiler ábden mazamdy aldy. «Qoı baqtym qońyraý taqtym, eshki baqtym eńirep baqtym»- degen osy eken ǵoı. Ýh, ábden sharshadym, dem alaıynshy,- (dep maldas quryp otyra ketedi. Osy kezde artynan Mystan kempir keledi) Mystan kempir: Áp, bálem qolyma tústiń be? (moınynan qysyp ustaıdy).
Shal: Oıbaı, oıbaı jibershi, qylǵynyp baramyn. Mystan: Sen maǵan ne beresiń?
Shal: Bir otar qoı beremin.
Mystan: Joq, maǵan qoı kerek emes, balańdy ber áıtpese jibermeımin. Shal. Jaraıdy, jalǵyz Ámirhan degen ulym bar edi, sony al. Mystan: Ony qalaı beresiń?
Shal: Balamnyń jaqsy kóretin altyn saqasy bar, sony saǵan berip keteıin, balam altyn saqasyna kelgende óziń ustap alarsyń. Mine, altyn saqasy - dep qaltasynana alyp beredi de ózi ketip qalady. Mystan altyn saqanyń janynda otyrady.
Ámirhan: Kelińder balalar asyq oınaıyq(balalar asyq atý oıynyn oınaıdy) Oıyn «Asyq atý»
Ámirhan: Balalar, altyn saqamdy taba almaı jatyrmyn, ákemnen surap keleıin
(Áke, áke! júgirip ketedi). Áke, meniń altyn saqam qaıda?
Shal: Oı, balam - aý, eshkilerdi jaıyp júrgen jerde túsip qalǵa bolar, baryp anaý taý - tasty aralap kel, múmkin tabylar.
(Mystan qasynda altyn saqa.) Ámirhan: Apa, apa anaý saqamdy alyp berińizshi? Mystan: Oı, balam, men otyrsam tura almaımyn, tursam otyra almaımyn, óziń al. (bala eńkeıip saqany ala bergende, mystan ony shap berip ustap alady), (osy kezde Ámirhandy qyzdar izdep shyǵady).
Qyzdar: Ámirhan! Ámirhan! Qaıdasyń?
Mystan: Iá, senderge Ámirhan kerek bolsa, meniń kóńilimdi kóterip bı bılep berińder. Qyzdar: Bılep beremiz.
Bı: « Bıpyl».
Mystan: Oı, rahmet! Kóńilim kóterilip qaldy ǵoı.
Qyzdar: Apa, Ámirhandy jiberesiz be?
Mystan: Jibermeımin eń aldymen uldardyń kúshin kóreıin.
Oıyn: «Kúsh synaspaq».
Mystan: Qandaı kúshti balalar, biraq men Ámirhandy jibere almaımyn.
Qyz: Apa, mynaý uıaly telefon, munymen barlyq jermen sóılese alasyz, sýretke de túsesiz, óleń tyńdaısyz, oıyn oınaısyz.
Mystan: Káne, ákel kóreıin. (Mystan telefondy alyp buryshqa qaraı aınala bergende qyzdar Ámirhanda alyp shyǵyp ketedi).
Mystan: Áı, áı toqtańdar! Alo, Taýsoǵar, Jelaıaq qaıdasyńdar! Analardy ustańdar!(Mystan shyǵyp ketedi).
Júrgizýshi: Minekeı balalar barlyǵymyz birigip dosymyzdy qutqaryp qaldyq. Árqashan bir - birińe qamqor bolyp júrseńder barlyq qıynshylyqty da jeńýge bolady eken.
Júrgizýshi:
Baýyrlasqa tántimiz,
Buzylmaǵan antymyz.
Keń dalanyń ejelgi,
Qazaq degen halqymyz.
Ózge ulttaı bizdiń de,
Bar dástúr men saltymyz.- degendeı ata, áje myna balalarǵa qazaqtyń salt – dástúrleri týraly aıta otyrsańyzdar qaıtedi.
Ata: Qazaq halqy úlkenin syılaǵan, salt - dástúrin qadirlegen halyq. Mysaly bala ómirge kelgen kúnnen bastap onyń ómiri toı dýmanǵa toly bolady. Aldymen besik toı, qyrqynan shyǵarý, tusaý kesý, súndetke otyrǵyzý.
Áje: Atasy aý,«Kóp estigennen bir kórgen artyq» demeı me myna balalarǵa nemeremizdiń qyrqynan shyǵaryp, qaryn shashyn alý dástúrin kórsetsek qalaı bolady.
Ata: Báıbishe sen de meniń oıymdy oqyǵandaı boldyń aý.
Áje: Kelin, balany alyp kelshi naýryz merekesine jınalǵan jamaǵaıynǵa, balalarǵa salt - dástúrimizdi kórseteıik. (kelin balany alyp keledi)
Ata: Báıbishe myna otyrǵan qarıalardyń arasynda da altyn qursaqty analar bar shyǵar, balanyń qaryn shashyn ózip alaıyn, shomyldyrý jolyn qonaqtarǵa jolda.
Áje: Durys aıttyńyz atasy (qonaqtardan ájege usynady)
Júrgizýshi: Áje qyrqynan shyǵarý dástúri týraly aıtyp ótseńiz.
Áje: Bala ómirge kelgen soń qyryq kún tolǵannan keıin balanyń qaryn shashyn alyp, qyryq qasyq sýǵa shomyldyrady. Álbette balanyń qaryn shashyn alý aýyldyń úlkenderine joldanady, balany shomyldyrýdy da altyn qursaq analarǵa júkteledi. Balanyń áýeli tyrnaqtary men qaryn shashyn alady, sonan soń qyryq qasyq sýǵa shomyldyrady, Balany shomyldyrar ydystaǵy sýǵa kúmis bilezik, saqına, teńgeler salynady. Balanyń ıt kóılegin kópten bala kútip júrgen áıelge saǵan da juǵysty bolsyn dep usynady. Sonan soń balanyń ıt kóılegine táttiler salyp ıttiń moınyna baılap aýyldyń baldaryna qýdyrady, án aıtylyp toı kórki jalǵasyn tabady.

Atyraý qalasy,
MKQK №29 "Nursaıa" bóbekjaı - balabaqshasy saz jetkeshisi
Jaılasheva Dınara Jańabaıqyzy

Tolyq nusqasyn júkteý