InfoHub Logo

Tárbıe saǵatynyń taqyryby: Otbasy – aqyndar óleńinde
Tárbıe saǵatynyń maqsaty:
1) Bilimdilik: Otbasyndaǵy qarym — qatynas mádenıeti týraly túsinik berý, baqytty januıanyń qandaı bolý kerektigin keńinen túsindirý.
2) Damytýshylyq: Otbasy, ásirese aqyndardyń óleńinde keńinen oryn alatynyn uǵyndyryp, oqýshylardyń baqytty januıaǵa degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
3) Tárbıelik: Januıadaǵy syılastyqqa, adamgershilikke, ınabattylyqqa, yntymaq pen birlikke, tatýlyq pen uıymshyldyqqa tárbıeleý. Úlkendi úlgi, kishini maqtan etýge, otbasynyń birligin saqtap, januıanyń maqtany bolýǵa tárbıeleý.
Tárbıe saǵatynyń ádisi: kesh
Tárbıe saǵatynyń kórnekiligi: sýret, beınetaspa t. b.

Sabaq barysy:
Muǵalimniń kirispe sózi:
Oqýshylardy otbasynyń birligin saqtap, ata — ananyń aldyndaǵy paryzyn óteýge, januıadaǵy syılastyqqa, adamgershilikke, ınabattylyqqa, tatýlyq pen uıymshyldyqqa tárbıeleý maqsatynda uıymdastyrylyp otyrǵan «Otan – otbasynan bastalady» atalatyn tárbıelik is - sharaǵa qosh keldińizder!

Adamzat besigin terbetken uıa
Úlgi – ónege bastaýy
Jaǵymdy qasıetterge baýlıdy
Otbasy — adamzat besigin terbetken uıa bolsa,
«Balanyń bas ustazy — ata — anasy».

Bular balaǵa otbasylyq ómirdiń qyry men syryn, tylsym dúnıeniń jumbaqtaryn tanytyp, jaǵymdy qasıetterge baýlıdy. Sebebi, otbasy — tanym besigi, otbasy — úlgi — ónege bastaýy. Ata — ananyń úıdegi qarym — qatynasy, kıim kıisi, minez — qulqy bári — bári balaǵa úlgi. Óıtkeni, «Qaraǵaıǵa qarap tal ósedi, januıaǵa qarap bala ósedi», «Uıada ne kórse, ushqanda sony iledi». Bala otbasynda «Ákeden – aqyl, anadan — meıir alady». «Áke — asqar taý bolsa, ana — baýyryndaǵy bulaq, al bala — jaǵasyndaǵy quraq». Osy bir úsh sóz áke, ana, bala — otbasy oshaǵynyń úsh taǵany ispettes. Bala tárbıesi — besikten.

Endeshe «Baqytty otbasy» degen ne? Osyǵan jaýap izdeıik. Ondaı bolsa myna bir beınerolıkke kóńil aýdaraıyq.
«Baqytty otbasy» beınerolıkti kórsetý.

Sondyqtan da árbir ata — ana balasyna kishkentaı kúninen bastap eńbekpen tapqan nannyń tátti ekenin uǵyndyryp, balanyń artyq qylyǵyn baqylaýǵa alyp, bos ýaqytyna nazar aýdaryp, barlyq jaǵdaıdy jyly sózben túsindirip otyrý kerek. Otbasynyń eń mańyzdy qyzmetteriniń biri – tárbıeleýshilik mindeti, ony qoǵamdyq tárbıeniń eń tıimdi degen júıesi de almastyra almaıdy. Onyń negizgisi – balany ómirge keltirý ǵana emes, sonymen birge oǵan áleýmettik - mádenı ortanyń qundylyǵyn qabyldattyrý, úlken urpaqtyń tárbıesin jas urpaqqa jetkizý, boıyna sińirtý, ıaǵnı balalaryn ózderin qorshaǵan ortaǵa jáne qoǵamǵa paıdaly azamat etip ósirý áke - shesheniń eń mańyzdy mindeti.
Balalardyń úzdiksiz damýy, shyǵarmashylyq qabiletin iske asyrýy otbasynan bastalady. Áke - sheshe balalaryna jaqsy tárbıe berýge qoǵam aldynda jaýapker.

Ondaı bolsa tómendegi «Arý ana» áni sizderge Komısarova Saǵynyshtyń oryndalýynda arnalady.

Keıingi kezde qalyptasqan «bilim mektepten bastalady» — degen kózqaras durys emes. Bul proses otbasynan bastalýy kerek. Bizdiń aıtaıyn dep otyrǵanymyz, kitapqa degen súıispenshilik, kitap oqý ádeti, kitap oqýdan alatyn qanaǵattanýshylyq jáne kitapsyz ómir súre almaýǵa baýlý – naǵyz «otbasylyq dúnıe». Qazirgi aqparattyq tehnologıanyń damý, Internettiń ómirimizde jappaı keń óris alý kezeńinde «Munyń qajeti ne?» — degen suraq týary sózsiz. Óte damyǵan memleketterdiń barlyǵy derlik balalardyń kitap oqýǵa degen súıispenshiligin tárbıeleýge kóp kóńil bólýde. Óıtkeni, tek oqyrman ortasy «oıshyl, sanaly» orta bolyp tabylady. Kitap oqý — árbir balanyń boıyndaǵy áleýmettik baǵaly qasıetterin damytyp, jaǵdaıdy týra baǵalaı biletin, jyldam jáne durys sheshim qabyldaıtyn, erkin jazatyn jáne sóıleıtin, anyq tujyrymdaı alatyn adamdy qalyptastyrady.
Olaı bolsa bizdiń jazýshylarymyz jazǵan kórkem ádebıetterge kóz júgirtip kóreıik.
10 «V» synyp oqýshylary aqyndardyń óleńderin oqıdy.
Anam maǵan:- Úlkendi syıla,- degen
Anam maǵan: - Úlkendi syıla, — degen,
Sol sóz maǵan izgilik quıǵan eren.
Úlkenderden aýysqan kishilikti,
Úlkenderdiń ózine syıǵa berem.
Atamnan qalǵan mura – izettilik,
Arymdy soǵan qoıǵan kúzettirip.
Adaldyq – meniń sábı Aıbarym ǵoı,
Mańdaıynan júrgeni júz óptirip.
M. Maqataev

Aq mamam
Erkelesem, kúlimdeıtin,
Urysqany bilinbeıtin.
Mańdaıymnan ıiskep meniń,
«Qulynshaǵym, kúnim!» —
deıtin.
Álemdegi aqyldy adam,
Bárinen sol jaqyn maǵan!
Ol janymda júrse, men de
Batyrlarsha batyldanam.
Jamandyqtan saqtandyryp,
Jaqsy isimdi maqtan qylyp.
Aq mamamdy men árqashan
Júrsem deımin shattandyryp.
F. Ońǵarsynova

Olardy oqı otyryp ta otbasylyq tárbıe jaıly kóptegen maǵlumat alamyz

Búgin bizge qonaqqa jigitter kelip otyr. Olar sizderge «Birtúrli januıa» degen kórinisti usynbaqshy.
Al bala da ózin oılandyratyn máseleni ata — anamen aqyldasyp sheshý kerek, artyq qylyqtyń ata — anaǵa áser etetinin, ata — ananyń balasyna jamandyq tilemeıtinin umytpaý kerek.

İÚ. Sonymen qurmetti qonaqtar!
Tárbıelik is - sharamyzdyń basynda aıtyp ótkenimizdeı «Baqytty januıanyń» modelin jasaıtyn sát te kelip jetken sekildi. Sonymen, baqytty otbasy bolýdyń negizgi sharttaryna neni jatqyzar edińizder?

Úİ. Qosymsha aıtarymyz, bala tárbıesinde ata — ananyń ǵana emes, ustazdardyń da róli zor. Endeshe, qurmetti ata - analar! Sizderden suraıtynymyz balalaryńyzdyń ustazdarymen, mekteppen únemi, jıi baılanys jasaýlaryńyzdy suraımyz. Sonda ǵana sizdiń balańyz tárbıeli de tártipti bolyp ósedi.
Sonymen men búgingi tárbıelik is - sharamyzdy

Ata - ananyń armany
Qıpaqtaıdy qıt etse anań, ákeń:
— Qaıtsem ǵana osyny adam etem?
Basqalardyń osyndaı balalary,
Tap osyndaı jańǵalaq, shala ma eken?
Oıyn emes, ollahı, bizdikiniń
Enjarlyǵy – elde joq – ala bóten… dep aıaqtaǵym keledi.
Almaty qalasy, Alataý aýdany,
№151 JBB mekteptiń
qazaq tili men ádebıeti pániniń muǵalimi
Hýdaıberdıeva Zýlfıa Tohtarqyzy