Otbasy - tárbıe mektebi
OTBASY – TÁRBIE MEKTEBİ
Elbasy «Bolashaqqa baǵdar: rýhanı jańǵyrý» maqalasynda «Tabysty bolýdyń eń irgeli, basty faktory bilim ekenin árkim tereń túsinýi kerek. Jastarymyz basymdyq beretin mejelerdiń qatarynda bilim árdaıym birinshi orynda turýy shart. Sebebi, qundylyqtar júıesinde bilimdi bárinen bıik qoıatyn ult qana tabysqa jetedi» degen bolatyn. Árbir ata - ana óz perzentiniń bilimdi ári Otanynyń jigerli azamaty bolyp jetilýin qalaıdy.
Ata - ana perzentiniń jaqsy azamat bolyp jetilýi úshin otbasynda balalaryn tárbıeleýdiń zańdylyqtaryn bilýi shart. Syılastyq, túsinistik, úlken jaýapkershilik sezimderi bar otbasy – baqytty otbasy. Baqytty otbasynda ǵana ata - ana jáne olardyń ózara qatynasy mazmundy, berilgen tárbıe senimdi bolýy qajet. Bala tárbıesiniń alǵashqy altyn qazyǵy – týǵan uıasy, óz otynyń basynda tárbıesi jáne tili. Qazaqtyń «Balanyń bas ustazy – ata - ana», «Balapan uıada ne kórse, ushqanda sony iledi» degendeı, esi kirip, tili shyǵa bastasymen - aq balany baısaldy, uǵympaz, bilimdi ári tilalǵysh etip tárbıelegen jón. «Aınalanyń aq qorǵanyndaı bol» degen qaǵıdany berik ustaǵan ata - babalarymyz óz urpaǵyn adam degen ataqqa laıyq etip ósirýdi maqsat etken. Ata - ana balaǵa tárbıe berýde ata - babamyzdyń salt - sanasy, ádet - ǵurpynda júrgizilgen úlgi - ónegeniń mánisi zor. Otbasy tárbıesinde ákeniń de, ananyń da orny bólek. Áke men ana balanyń alǵashqy ustazy. Adamzat balasy ananyń meıirimine qanyp, áke ósıetterin tyńdap ósse ǵana tárbıeli otbasynan shyqqanyn kópshilikke kórsete alady. Ana – bala tárbıesindegi erekshe tulǵa. Ana tárbıesi ulylyq dánin sebedi. Tárbıeli anadan tárbıeli bala ósip shyǵady. Óz otbasynda bala ata - ananyń qamqorlyǵyna, sheksiz súıispenshiligine bólenip, áke men ananyń jaqsylyǵy men dáýletiniń qyzyǵyn kórip qana qoımaı, adamgershilik, ádep - ınabat, taǵylymdaryn alýy, olardy meńgerip is - júzinde qoldanýy, ynta men yqylas, qaırat pen jiger osy nárselerdi boılaryna sińirip ósýi kerek. Otbasyndaǵy tárbıeniń keremeti – balany jas kezinen eńbekke baýlý. Ol adam bolyp qalyptasýdyń negizi bolyp tabylady. Otbasyndaǵy da, qoǵamdyq ortadaǵy tárbıede balalardy eńbek ete bilýge, eńbeksiz bos otyra almaýǵa tárbıeleý basty nysana bolyp tabylady. Sonda ǵana otbasy músheleri arasyndaǵy qarym - qatynasta ádep pen ınabat, adaldyq pen aqpeıildilik, ústem bolady. Búgingi tańda ata - anasy qasynda bolsa da qadir - qasıetine jete almaı, uldary maskúnemdik pen nashaqorlyqqa boı aldyryp, qyzdarymyz shylym shegip, jeńil júristerge túsýi otbasyndaǵy tárbıeniń durys jolǵa qoıylmaýynyń aıǵaǵy.
Qazaqstan Respýlıkasynyń Ata Zańynda «Balalaryna qamqorlyq jasaý jáne olardy tárbıeleý – ata - ananyń tabıǵı quqyǵy, ári paryzy» delinse, «Qazaqstan – 2030» baǵdarlamasynda: «Ákeler men analardyń, atalar men ájelerdiń óz balalary men nemerelerine sonaý alys bolashaqta, olar bizdiń jasymyzǵa jetken kezde qandaı kúıde kórgimiz keledi. Urpaq taǵdyry aıtyldy. Bala bizdiń bolashaǵymyz, bala ata - ananyń ıgi isterin jalǵastyrýshy. Bala tárbıesi ata - ana úshin óte kúrdeli de, jaýapty mindet. Jas shybyq ıilgish bolsa, jas adam sondaı jaqsyǵa da, jamanǵa da birdeı beıim bolatyny barshamyzǵa málim. Ata - ananyń úıindegi áreketi balalarynyń kóz aldynda ótedi, sondyqtan jaqsy - jaman ádetimizdiń bala tárbıesine yqpaly zor. Ár ata - ana óz balasynyń Otanǵa paıdaly, ózine meıirimdi, eńbekqor, adamgershiligi mol, bilimdi adam etip tárbıeleýge mindetti. Urpaqtyń tájirıbesi, ómirdegi bedeli, aqyl - keńesteri, ata - ananyń óz boryshyn múltiksiz oryndaýy úlken tárbıe mektebi bolyp tabylady.
Nurjanat ÁDİLOVA,
«Qarlyǵash» balabaqshasynyń tárbıeshisi
Elbasy «Bolashaqqa baǵdar: rýhanı jańǵyrý» maqalasynda «Tabysty bolýdyń eń irgeli, basty faktory bilim ekenin árkim tereń túsinýi kerek. Jastarymyz basymdyq beretin mejelerdiń qatarynda bilim árdaıym birinshi orynda turýy shart. Sebebi, qundylyqtar júıesinde bilimdi bárinen bıik qoıatyn ult qana tabysqa jetedi» degen bolatyn. Árbir ata - ana óz perzentiniń bilimdi ári Otanynyń jigerli azamaty bolyp jetilýin qalaıdy.
Ata - ana perzentiniń jaqsy azamat bolyp jetilýi úshin otbasynda balalaryn tárbıeleýdiń zańdylyqtaryn bilýi shart. Syılastyq, túsinistik, úlken jaýapkershilik sezimderi bar otbasy – baqytty otbasy. Baqytty otbasynda ǵana ata - ana jáne olardyń ózara qatynasy mazmundy, berilgen tárbıe senimdi bolýy qajet. Bala tárbıesiniń alǵashqy altyn qazyǵy – týǵan uıasy, óz otynyń basynda tárbıesi jáne tili. Qazaqtyń «Balanyń bas ustazy – ata - ana», «Balapan uıada ne kórse, ushqanda sony iledi» degendeı, esi kirip, tili shyǵa bastasymen - aq balany baısaldy, uǵympaz, bilimdi ári tilalǵysh etip tárbıelegen jón. «Aınalanyń aq qorǵanyndaı bol» degen qaǵıdany berik ustaǵan ata - babalarymyz óz urpaǵyn adam degen ataqqa laıyq etip ósirýdi maqsat etken. Ata - ana balaǵa tárbıe berýde ata - babamyzdyń salt - sanasy, ádet - ǵurpynda júrgizilgen úlgi - ónegeniń mánisi zor. Otbasy tárbıesinde ákeniń de, ananyń da orny bólek. Áke men ana balanyń alǵashqy ustazy. Adamzat balasy ananyń meıirimine qanyp, áke ósıetterin tyńdap ósse ǵana tárbıeli otbasynan shyqqanyn kópshilikke kórsete alady. Ana – bala tárbıesindegi erekshe tulǵa. Ana tárbıesi ulylyq dánin sebedi. Tárbıeli anadan tárbıeli bala ósip shyǵady. Óz otbasynda bala ata - ananyń qamqorlyǵyna, sheksiz súıispenshiligine bólenip, áke men ananyń jaqsylyǵy men dáýletiniń qyzyǵyn kórip qana qoımaı, adamgershilik, ádep - ınabat, taǵylymdaryn alýy, olardy meńgerip is - júzinde qoldanýy, ynta men yqylas, qaırat pen jiger osy nárselerdi boılaryna sińirip ósýi kerek. Otbasyndaǵy tárbıeniń keremeti – balany jas kezinen eńbekke baýlý. Ol adam bolyp qalyptasýdyń negizi bolyp tabylady. Otbasyndaǵy da, qoǵamdyq ortadaǵy tárbıede balalardy eńbek ete bilýge, eńbeksiz bos otyra almaýǵa tárbıeleý basty nysana bolyp tabylady. Sonda ǵana otbasy músheleri arasyndaǵy qarym - qatynasta ádep pen ınabat, adaldyq pen aqpeıildilik, ústem bolady. Búgingi tańda ata - anasy qasynda bolsa da qadir - qasıetine jete almaı, uldary maskúnemdik pen nashaqorlyqqa boı aldyryp, qyzdarymyz shylym shegip, jeńil júristerge túsýi otbasyndaǵy tárbıeniń durys jolǵa qoıylmaýynyń aıǵaǵy.
Qazaqstan Respýlıkasynyń Ata Zańynda «Balalaryna qamqorlyq jasaý jáne olardy tárbıeleý – ata - ananyń tabıǵı quqyǵy, ári paryzy» delinse, «Qazaqstan – 2030» baǵdarlamasynda: «Ákeler men analardyń, atalar men ájelerdiń óz balalary men nemerelerine sonaý alys bolashaqta, olar bizdiń jasymyzǵa jetken kezde qandaı kúıde kórgimiz keledi. Urpaq taǵdyry aıtyldy. Bala bizdiń bolashaǵymyz, bala ata - ananyń ıgi isterin jalǵastyrýshy. Bala tárbıesi ata - ana úshin óte kúrdeli de, jaýapty mindet. Jas shybyq ıilgish bolsa, jas adam sondaı jaqsyǵa da, jamanǵa da birdeı beıim bolatyny barshamyzǵa málim. Ata - ananyń úıindegi áreketi balalarynyń kóz aldynda ótedi, sondyqtan jaqsy - jaman ádetimizdiń bala tárbıesine yqpaly zor. Ár ata - ana óz balasynyń Otanǵa paıdaly, ózine meıirimdi, eńbekqor, adamgershiligi mol, bilimdi adam etip tárbıeleýge mindetti. Urpaqtyń tájirıbesi, ómirdegi bedeli, aqyl - keńesteri, ata - ananyń óz boryshyn múltiksiz oryndaýy úlken tárbıe mektebi bolyp tabylady.
Nurjanat ÁDİLOVA,
«Qarlyǵash» balabaqshasynyń tárbıeshisi
You Might Also Like
-
Taqyryby: Balalardyń kúlkisi - kórki, sáni álemniń
