Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Otbasymen birlese otyryp tárbıeleımiz
Otbasymen birlese otyryp tárbıeleımiz
O Bárińiz de bala ósirip otyrsyzdar, jasyratyny joq kóp jaǵdaıda mekteptegi balalardyń ózara qarym qatynasymen eshkimniń jumysy bola bermeıdi. Osyndaı kelispeı, úılespeı jatqan máselelerdi sheshý árbir pedagog - tárbıeshiniń qolynan kele bermeıtin jumys. Bul - aqıqat. Osy arada ata - ana mekteptegi óz balasynyń joldas - joralarymen til tabysyp, qarym – qatynas jasaýynda kóp mán bar ekenin bilýi tıis. Kóp máselelerdi otbasynyń ózara syrlasýy arqyly sheshýge bolady. Bala – aty kishkentaı bolǵanymen, aýyrtpalyǵy dardaı, qam – qareketi qyrýar, úlken álem. Kúndelikti ómir barysynda osyny esten shyǵaryp almaýymyz abzal. «Memlekettik ıdeologıanyń bizge asa bir qajet iri butaǵy, qomaqty tarmaǵy – halyqty, urpaqty patrıotızmge, otanshyldyq rýhta, eldi, jerdi súıýge, qorǵaýǵa jumyldyrý», - dep Elbasymyz N. Á. Nazarbaev aıtqandaı, jas urpaqty tárbıeleýdegi eń basty másele onyń boıynda adamgershilik, otanshyldyq sezimderdi qalyptastyrý.
Bala tárbıesi – kúrdeli úderis, Jas urpaqty jan – jaqty jetilgen, aqyl - parasaty, oı – órisi bıik azamat etip tárbıeleý – qoǵamymyzdyń eń ózekti máselesi. Otbasy – adamzat besigin terbetken uıa bolsa, «Balanyń bas ustazy – ata - ana», «Ákeden aqyl, anadan meıir alady». Ata - anaǵa baladan jaqyn eshkim joq, sondyqtan da balasynyń ádepti, bilimdi bolyp ósýin armandaıdy. «Kúlli ǵajaıyptardyń ishindegi eń tamashasy – jaqsy tárbıelengen adam» degen bolatyn grek fılosofy Epıktet. Bala – ár ata - ananyń bolashaǵy. Ol – onyń ómiriniń jalǵasy.
- Bala degen kim?
Ata – analar jaýaby
1. Baýyr etimiz.
2. Bolashaǵymyz.
3. Úmitimiz.
4. Súıenishimiz.
5. İzbasarymyz.
6. Muragerimiz
7. Kómekshimiz
8. Ómirimizdiń jalǵasy
9. Aqylshymyz t. b.
Bizdiń urpaǵymyzdyń kúterimiz kóp. Olaı bolsa, biz tárbıe úrdisinde balamyzdyń jat qylyqtardan aýlaq bolýyn qadaǵalaýymyz kerek. Jaǵymsyz minez degen sózge mán berip kóreıik.
Qandaı jaǵymsyz qylyqtardy balańyzǵa tilemeısiz?
Ata – analar jaýaby
1. Erinshektik
2. Jalqaýlyq
3. Sarańdyq
4. Maqtanshaqtyq
5. Kúıgelektik t. b.
Bizdiń balalarymyzdyń adamgershilik, moraldyq beınesi ár ýaqytta kóńilimizden shyǵa bermeıdi. Kúndelikti ómirde ashýlanshaq, ádepsiz balalar kezdesip jatady. Bala óziniń bolashaǵy ekenin uǵynatyn ár ata - ana óz balasyna kóp kóńil bólýi qajet. Menińshe, árbir balanyń is - áreketi, tárbıesi otbasynda ata - ananyń jaǵymdy ónegesinen qalyptasady. Sondyqtan balanyń bas ustazy – ata - ana. Ata - ana óz balasynyń tárbıesiniń úshin el, halyq aldynda jaýapker. Olaı bolsa, árbir ata - ana óz balalarynyń parasatty, bilimdi azamat bolyp ósýine qam jasaýlary kerek. Keıbir ata - ana balasyna "Ádepti bala bol, úlkendi syıla" dep aqyl aıtady. Al ózderi temeki shegip, araq iship, úı ishinde qart ájesine dóreki sóılep, betinen alyp renjisedi. Grektiń ertedegi oıshyly Pıttak «Óziniń ata - anaǵa ne isteseń, balańnan da sony kút» degen eken.
Qoryta kele aıtarym, «Balańnyń tentek bolatyny – úıinen, erdiń tentek bolatyny - bıinen» degendeı, otbasynda ata - ananyń amandyq saýlyq surasýy, ózara syılastyq kórsetýi, meıirimdi, qaıyrymdy, ónegeli bolýy bala tárbıesinde mańyzdy oryn alady degim keledi.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama